درد پاشنه پا ممکن است نتیجه ی یک آسیب، مانند پا گذاشتن روی سنگ یا کبود شدن پاشنه پا باشد. همچنین محتمل تر است که درد پاشنه پا در نتیجه ی فشارهای مکرر و آسیب های ناشی از استفاده ی بیش از حد پا، از جمله التهاب کف پا یا خار پاشنه باشد. عیوبی ساختاری پا (چه قوس خیلی زیاد یا خیلی کم) می تواند منجر به درد پاشنه شود و همچنین میتواند منجر به آرتریت، عفونت، تروما، مشکلات عصبی، زگیل یا اختلالات خود ایمنی شود. مهم ترین دلیل مراجعه به پزشک برای تشخیص درد پاشنه، دریافت برنامه ی درمانی است که به شما کمک می کند تا بلافاصله درد خود را تسکین دهید. بر اساس علائم شما، پزشک شما روشی را توصیه می کند که به کاهش سطح درد و جلوگیری از بدتر شدن وضعیت کمک میکند.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره ی و یا برای رزرو نوبت در کلینیک توانبخشی امید با شماره تلفن های ۰۲۱۸۸۸۰۱۸۰۰ و ۰۲۱۲۲۷۸۰۷۰۲ تماس حاصل فرمایید.
علل شایع درد پاشنه
علل درد پاشنه پا عمدتاً به استفاده ی بیش از حد پا، مانند دویدن روی سطح سخت یا پوشیدن کفش های نامناسب مربوط می شود. سایر دردهای پاشنه به شرایط پزشکی مربوط میشود. برخی از شایع ترین علل درد پاشنه عبارتند از:
- التهاب نیام کف پایی (فاشیای پلنتار): این وضعیت زمانی رخ می دهد که یک بافت همبند ضخیم که از پشت پاشنه پا تا انگشتان پا کشیده می شود، ملتهب می شود. شما در ابتدا در قسمت انتهایی پاشنه ی خود احساس درد می کنید، اگرچه گاهی اوقات این درد تا قوس پا کشیده می شود.
- تاندونیت آشیل: تاندون آشیل عضلات ساق پا را به استخوان پاشنه پا متصل می کند. اگر تحریک شود، در پشت مچ پا، نزدیک به پاشنه پا احساس درد و سفتی خواهید داشت. در صورت عدم درمان، تاندونیت آشیل می تواند بدتر شود و حتی منجر به پارگی تاندون شود.
- بورسیت: بورس ها، کیسه های پر از مایعی هستند که به مفاصل شما کمک می کنند تا نرم تر عمل کنند. بورس نزدیک مفصل پاشنه ی شما می تواند ملتهب شود و در نتیجه در پشت پاشنه ی شما، درد ایجاد شود. همچنین ممکن است متوجه یک تورم در پشت پاشنه خود شوید.
- خار پاشنه پا: خارهای استخوانی روی پاشنه (که به آن خار پاشنه نیز می گویند) برآمدگی های استخوانی هستند که در پشت یا پایین پاشنه شما ایجاد می شوند و می توانند بسیار دردناک باشند.
- آپوفیزیت کالکانئال یا سیور (التهاب صفحه ی رشد): کودکان بین ۹ تا ۱۲ سال که در ورزش های زیادی شرکت می کنند که پریدن هم دارد، بیشتر در معرض خطر ابتلا به درد پاشنه پا به دلیل این وضعیت هستند که زمانی رخ می دهد که صفحه رشد در پشت پاشنه تحریک می شود.
- شکستگی ها: استخوان پاشنه شما ممکن است زمانی که محکم روی پاشنه پا فرود بیایید، بشکند.
علائم
در مورد درد پاشنه پا، در صورت مشاهده موارد زیر باید فوراً به پزشک مراجعه کنید:
- درد شدید و غیر قابل تحمل
- تورم شدید
- ناتوانی در خم کردن پا یا بلند شدن روی انگشتان پا
- مشکل در راه رفتن معمولی
- درد پاشنه همراه با تب و بی حسی
- درد شدید پاشنه بعد از آسیب دیدگی
- زخمهایی که بهدرستی بهبود نمییابند
علاوه بر این، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید، اگر:
- هنگامی که راه نمی روید یا نمی ایستید، درد ادامه می یابد.
- درد پاشنه پا حتی پس از استراحت کامل و درمان خانگی بیش از چند روز ادامه دارد.
درمان ها
پزشک پای شما را معاینه می کند و سابقه ی پزشکی شما را بررسی می کند. همچنین ممکن است از اشعه ایکس یا سایر روش های تصویربرداری برای تشخیص نوع درد پاشنه پا استفاده شود. اغلب اوقات درد پاشنه پا ممکن است نتیجه یک بیماری زمینه ای مانند دیابت یا آرتریت باشد. بسته به علائم شما، پزشک شما ممکن است انواع مختلفی از درمان ها را ارائه دهد که شامل موارد زیر است:
استراحت و ریکاوری
برای درد، استراحت کردن همیشه مفید است. گاهی اوقات تمام چیزی که بدن شما نیاز دارد فقط کمی استراحت است؛ مخصوصاً در مورد درد پاشنه پا این موضوع صدق می کند؛ زیرا بسیاری از این دردها می تواند ناشی از استفاده بیش از حد پا یا دویدن زیاد باشد. در حالی که صرف زمان برای استراحت و ریکاوری بسیار مهم است، فراموش نکنید که برخی حرکات کششی و نرمش را نیز در برنامه خود بگنجانید. این به شما کمک می کند تا ماهیچه ها را تقویت کنید و به کاهش درد کمک کنید.
یوگا، شنا در استخر و ماساژهای ملایم همگی راههای خوبی برای استراحت هستند و در عین حال نباید اجازه دهید ماهیچهها آتروفی شوند.
پاهای خود را سرد کنید و از داروهای ضد التهابی استفاده کنید
اگر با التهاب دست و پنجه نرم می کنید، بهترین راه برای مهار آن، سرد کردن پاهایتان است. سعی کنید روزی چند بار به مدت ۲۰ دقیقه پاشنه پا را که باعث درد شما می شود سرد کنید؛ مثلاً وقتی که قهوه ی صبح خود را می نوشید و شب ها بستنی می خورید، این کار را انجام دهید. اگرچه ممکن است به نظر یک کار سخت و طاقت فرسا باشد، سعی کنید آن را به یک لذت و چیزی تبدیل کنید که منتظر آن هستید. همچنین می توانید از ایبوپروفن، آسپرین یا داروهای ضدالتهابی دیگر، برای کمک به التهاب استفاده کنید.
اگر ترجیح می دهید از یک محصول طبیعی برای التهاب استفاده کنید، میخک، مکمل های روغن ماهی یا زردچوبه را امتحان کنید تا به تسکین درد شما کمک کند.
محل پاشنه ی پا نرم باشد
ممکن است درد پاشنه به این دلیل باشد که پاهای شما به اندازه کافی حمایت نمی شوند. اگر اینطور است، سطح نرم اضافی نیاز دارید. می توانید آن را با خرید یک جفت کفش جدید که کفی نرم و بالشتکی دارد، فراهم کنید. همچنین میتوانید پدهای پاشنهپا، کفی های بدون نسخه یا کفیهای سفارشی بخرید که کمی بالشتک در پاشنه پا داشته باشند. از این محصولات در کفش های ورزشی و کفش های عادی خود استفاده کنید.
همچنین باید از پوشیدن کفش هایی که بالشتک چندانی ندارند، مانند دمپایی های ارزان قیمت یا کفش های پاشنه بلند اجتناب کنید. به خصوص باید کفشهایی بپوشید که در تلاش برای بهبودی از درد پاشنه، حمایت لازم را به شما بدهد.
استفاده از آتل شب
اگر میخواهید راه های بیشتری را امتحان کنید، می توانید هنگام خواب از آتل شب استفاده کنید. به آرامی پای شما را کشیده نگه می دارد و به شما کمک می کند تا مطمئن شوید که پای شما در شب، در موقعیت مناسبی قرار دارد.
درد پاشنه معمولاً صبحها ناراحتکنندهتر است، اما اگر از اسپلینت شبانه استفاده میکنید، باید کمتر احساس ناراحتی کنید. اسپلینت به کشش ملایم پای شما در طول شب کمک می کند و عضلات شما را در موقعیت مناسب نگه می دارد.
درمان با امواج شوک خارج بدنی (ESWT)
یکی از محبوبترین درمانهای درد پاشنه، درمان با امواج شوک خارج بدنی (ESWT) است. این روش غیر تهاجمی و غیر جراحی شامل استفاده از یک دستگاه خاص برای ارسال امواج شوک به ناحیه مورد نظر از پاشنه پا است. این امواج شوک مکانیسم های ترمیم طبیعی بدن شما را برای بهبود، تحریک می کند. علاوه بر این، آنها می توانند اعصاب انتقال درد را بیش از حد تحریک کنند و حساسیت آنها را کاهش دهند. این درمان در مطب برای بیماران مبتلا به التهاب نیام کف پا و تاندونیت آشیل مؤثر است.
جراحی
اگر درد پاشنه پا به درمان غیرجراحی پاسخ ندهد، یا اگر درد پس از چند هفته کاهش نیابد، پزشک ممکن است به شما توصیه کند که تحت یک درمان جراحی قرار بگیرید تا فشار عصب را کاهش دهید، خار پاشنه را بردارید، یا تاندون ملتهب را درمان کنید. اگر درد ناشی از یک بیماری زمینهای باشد، متخصص پا با پزشک شما مشورت میکند تا درمان کامل و مؤثری را ارائه دهد.
برای جلوگیری از درد پاشنه و پا چه کاری می توانم انجام دهم؟
چندین کار وجود دارد که می توانید برای جلوگیری از بروز یا بدتر شدن درد پاشنه پا انجام دهید. برای کمک به جلوگیری از درد پاشنه پا، باید وزن بدن خود را مناسب نگه دارید، کفش مناسب بپوشید، در صورت امکان به پاهای خود استراحت دهید و قبل از انجام هر گونه تمرین یا فعالیت ورزشی بدن خود را گرم کنید.
درد کف پا می تواند در نتیجه عوامل مختلف ایجاد شود. انحنای کف پا کنترل نحوه توزیع فشار در ناحیه پا را در هنگام انجام فعالیت هایی مثل راه رفتن بر عهده دارد. در صورتی که انحنای کف پا یا بافت های نرم اطراف آن دچار مشکل شوند، امکان احساس درد در همه نقاط پا، زانو، یا پایین کمر وجود دارد. درد کف پا همچنین هنگام ایستادن یا راه رفتن برای دوره های طولانی ایجاد می گردد. این شرایط اغلب به خاطر ضعف و سفتی عضلات و تاندون هایی که انحنای کف پا را حفظ می کنند، ایجاد می شوند.در این مقاله ما به بحث علل درد کف پا و درمان آن می پردازیم.
انحنای کف پا
در ناحیه پای انسان 26 استخوان وجود دارد. استخوان های قوزک و کف پا در ناحیه میان پا به یکدیگر متصل شده و با رباط ها، مفاصل و تاندون ها برای ایجاد انحنا در کف پا، حمایت می شوند. دو انحنای اصلی در ناحیه پا وجود دارد که عبارت از انحنای طولی کف پا که در طول پا امتداد پیدا کرده و انحنای عرضی کف پا که در عرض پا کشیده شده، می باشد.
انحنای طولی را می توان به دو بخش تفکیک کرده که عبارت از انحنای طولی میانی که در ناحیه داخلی پا وجود دارد و انحنای طولی طرفی است که در سمت خارجی پا قرار گرفته است. توجه داشته باشید همه شرایطی که بر وضعیت انحنای کف پا تاثیر می گذارند، می توانند باعث درد کف پا شوند.
علت ها و دلایل معمول
در این مقاله، 10 دلیل رایج و متداول برای درد کف پا و علت های ایجاد آن مورد بررسی قرار گرفته اند که عبارتند از:
1. مشکلات فاسیای کف پا
فاسیای کف پا یک نوار فیبری ضخیم است که در امتداد کف پا امتداد دارد. فاسیا به حفظ انحنای کف پا و انتقال نیرو در هنگام حرکت کردن در ناحیه پا کمک موثر می نماید.
رایج ترین مشکل ایجاد شده در این رابطه فاسئیت کف پا است. در صورتی که کشیدگی بیش از حد برای فاسیای کف پا ایجاد شود (برای مثال به دلیل ایستادن طولانی مدت بر روی پاها، افزایش یکباره سطح فعالیت یا تغییر در وضعیت قرار گرفتن پا بر روی زمین)، فاسیای کف پا ملتهب شده و متورم می شود. این شرایط اغلب با ایجاد خار پاشنه پا همراه است. در واقع، خار پاشنه به معنی رشد بیش از حد استخوان به خاطر کشیدگی مکرر در ناحیه اتصال فاشیای کف پا به استخوان می باشد. اگر با گذشت زمان، نوار فاسیتپلانتار در کف پا به طور مداوم به استخوان پاشنه فشار بیاورد، نهایتا یک زائدهی استخوانی در محل اتصال این دو به یکدیگر تشکیل میشود. وارد شدن فشار به استخوان پاشنه توسط نوار فاسیتپلانتار عمدتا به خاطر عملکرد غیرطبیعی پا و یا به خاطر وضعیت بد قرارگیری پا (در هنگام ایستادن یا راه رفتن و ..) است. در واقع همان دلایلی که موجب التهاب فاسیت پلانتار (و درد خار پاشنه ) میشوند، نهایتا به شکل گیری خار پاشنه و پاشنه درد نیز منجر میشوند.
فاسئیت کف پا یکی از رایج ترین علت های درد کف پا است. این شرایط معمولاً پس از انجام فعالیت یا استراحت طولانی همچون هنگام بیدار شدن از خواب مشاهده شده و باعث ایجاد درد کف پا می شود. برای اطلاع از نحوه درمان و پیش گیری از این شرایط، مطالب ارائه شده در بخش فاسئیت کف پا را مطالعه نمایید.
یک مشکل کمتر معمول در ارتباط با فاسیای کف پا که باعث درد می شود، فیبروماتوز کف پا است. این شرایط زمانی ایجاد می شود که یک برآمدگی در ناحیه فاسیای کف پا ایجاد شود. این برآمدگی معمولاً در قسمت میانی انحنای کف پا ایجاد می شود. این شرایط اغلب باعث ایجاد درد در هنگام راه رفتن می شود که علت آن وارد شدن فشار به کف پا به خاطر برآمدگی می باشد. برای اطلاع بیشتر از دلایل، علائم و روش های درمان، بخش فیبروماتوز کف پا را مطالعه نمایید.
2.شکستگی ناشی از فشار
یکی از علت های معمول دیگر برای درد انگشتان پا وکف پا، ایجاد شکستگی ناشی از فشار است. این شکستگی ها معمولاً به خاطر وارد کردن فشار بیش از حد به یکی از استخوان های پا در نتیجه فعالیت هایی همچون پریدن و دویدن ایجاد شده و بطور خاص در فعالیت های تکراری و نیز زمانی مشاهده می شود که فرد به صورت یکباره سطح فعالیت خود را افزایش می دهد. با وجودی که در این حالت شکستگی استخوان ممکن است بسیار کوچک باشد، اما درد ناشی از آن بسیار زیاد است.
شکستگی ناشی از فشار استخوان های کف پا یا استخوان ناوی می تواند باعث ایجاد درد خفیف تا شدید در ناحیه کف پا شود. برای اطلاعات بیشتر درباره دلایل، علائم و روش های درمان، مطالب ارائه شده در بخش شکستگی ناشی از فشار را مطالعه نمایید.
3.تاندونیت تیبیال خلفی
عضله ساقی خلفی نقش بسیار مهم در حمایت از انحنای میانی کف پا دارد. مشکل تاندونیت تیبیال خلفی معمولاً به خاطر استفاده زیاد از این عضله در هنگام انجام فعالیت هایی مثل ورزش های دارای سطح تماس بالا همچون فوتبال یا تنیس یا در نتیجه آسیب دیدگی هایی مثل زمین خوردن ایجاد می شود. این شرایط باعث التهاب تاندون یا حتی پارگی آن می شود و می تواند باعث درد در ناحیه کف پا شود. این درد معمولاً با انجام فعالیت یا در هنگام ایستادن به مدت طولانی تشدید می شود. در صورتی که این مشکل ادامه داشته باشد، بخش داخلی پا ( انحنا یا قوس میانی کف پا ) به تدریج انحنای خود را از دست می دهد و این شرایط در نهایت باعث صاف شدن کف پا خواهد شد.
یک آزمایش ساده برای تشخیص این شرایط ایستادن بر روی یک پا و بلند کردن بدن بر روی سر انگشتان است. در صورتی که فرد نتواند این کار را انجام دهد، احتمالاً به مشکل تاندونیت تیبیال خلفی دچار شده است. روش های درمان قابل استفاده در این حالت معمولاً شامل استراحت، یخ درمانی، تمرین های حرکتی، استفاده از کفش و کفی طبی و فیزیوتراپی است.
4.سندروم تونل تارسال
سندرم تونل تارسال زمانی ایجاد می شود که به عصب تیبیال در هنگام عبور از تونل تارسال در بخش میانی استخوان قوزک فشار وارد شود. این شرایط می تواند باعث ایجاد درد در ناحیه کف پا و نیز ایجاد احساس گز گز شود. در این حالت بی حسی ایجاد شده در پاشنه پا اغلب به سمت انگشت شست و سه انگشت مجاور آن کشیده می شود. علاوه بر این، ممکن است این شرایط باعث ایجاد احساس گرما و سرما در امتداد ناحیه کف پا شود.
سندرم تونل تارسال در نتیجه همه مسائلی ایجاد می شود که باعث محدود شدن فضا در ناحیه تونل تارسال می شود. برای مثال در این رابطه می توان از تشکیل کیست، برآمدگی، زائده های استخوانی، و ورم در ناحیه قوزک به خاطر آسیب دیدگی یا تومور نام برد.
هدف اصلی روش های درمان مورد استفاده برای درد کف پا، کاهش درد در ناحیه کف پا است. برای مثال به منظور درمان درد کف پا می توان از تمرین های تقویتی و کششی، بانداژ محکم و تزریق استروئید در این رابطه استفاده کرد. در صورتی که درد در ناحیه کف پا با وجود استفاده از این روش های درمانی ادامه داشته باشد، ممکن است انجام عمل جراحی بر روی بیمار الزامی گردد.
6.گرفتگی پا
گرفتگی پا در نتیجه اسپاسم غیر قابل کنترل و یکباره عضلات پا ایجاد می شود. این شرایط معمول ترین علت های درد کف پا است، اما می تواند در هر نقطه از کف پا یا پایین زانو احساس شود. معمولاً، این درد فقط برای چند ثانیه ادامه دارد، اما در مواردی که مشکل جدی تر باشد، درد ممکن است به مدت طولانی ادامه داشته باشد.
گاهی اوقات، هیچ دلیل مشخصی برای گرفتگی پا وجود ندارد، اما دلایل احتمالی می تواند شامل رژیم غذایی، سفت و ضعیف شدن عضلات، از دست دادن آب، کاهش چرخش خون و خستگی باشد. گاهی اوقات، این شرایط می تواند نشانه ای از ابتلا به بیماری های جدی تر باشد. به همین خاطر در صورتی که بطور مکرر با این مشکل مواجه شدید، با پزشک درباره آن ملاقات نمایید.
بعضی از بهترین روش ها برای کاهش دفعات وقوع درد کف پای ناشی از گرفتگی انجام تمرین های ورزشی، گرما درمانی، نوشیدن مقدار زیاد آب، استفاده از استرچر انگشتان پا و اطمینان از پوشیدن کفش های مناسب است. به منظور کسب اطلاعات بیشتر درباره دلایل، علائم و روش های درمان ، بخش گرفتگی پا را مطالعه نمایید.
7.پای ورزشکار
مشکل پای ورزشکار در نتیجه یک عفونت قارچی ایجاد می شود که در اکثر مواقع علت آن عدم رعایت بهداشت مناسب پا یا قرار دادن طولانی مدت آن در شرایط مرطوب می باشد. این شرایط می تواند در بخش های مختلف پا باعث ایجاد خشکی، پوسته شدن و خارش شده و درد کف پا را به همراه داشته باشد. مشکل پای ورزشکار را معمولاً می توان با راه رفتن با پای برهنه برای چند روز و نیز رعایت مناسب بهداشت پا درمان کرد. گاهی اوقات، پزشک ممکن است برای بیمار داروهای ضد قارچ نیز تجویز نماید.
8. کف پای صاف
کف پای صاف که به آن صافی کف پا نیز گرفته می شود، زمانی مشاهده می گردد که انحنای کف پا بطور کامل از بین رفته و کل ناحیه کف پا بر روی زمین قرار گیرد. کودکان با کف پای صاف متولد می شوند، اما با رشد کردن آنها، انحنای کف پا به تدریج شکل می گیرد. به هر حال، انحنا یا قوس کف پا در حدود 30 درصد افراد هیچگاه ایجاد نمی شود. این مشکل همچنین می تواند در سنین بالاتر به خاطر بیماری، بارداری، آسیب دیدگی، وارد شدن فشار بیش از حد به پا یا به عنوان بخشی از فرآیند افزایش سن نیز ایجاد گردد.
بسیاری از افرادی که کف پای صاف دارند، علائم و ناراحتی خاص در این رابطه احساس نمی کنند، اما بعضی افراد به خاطر این مشکل با درد کف پا و مشکلاتی همچون درد زانو یا درد کمر مواجه می شوند. این افراد ممکن است با خستگی سریع پای خود در هنگام ایستادن یا راه رفتن مواجه شوند و بلند شدن بر روی سر انگشتان برای آنها دشوار است. افرادی که به خاطر کف پای صاف با مشکل درد کف پا مواجه می شوند، معمولاً می توانند با انجام تمرین های حرکتی یا استفاده از کفش های طبی (که دارای کفی های مخصوص برای اصلاح وضعیت پا است) و نیز راه رفتن با پای برهنه به جای پوشیدن کفش، مشکل خود را بر طرف نمایند.
یک آزمایش سریع برای تشخیص صافی کف پا، قرار دادن پا در یک سینه آب و سپس قرار دادن آن بر روی یک سطح هموار همچون کاغذ ضخیم است. به این ترتیب فرد می تواند یک تصویر از جای پای خود داشته باشد. در این حالت هر چه بخش بزرگتری از کف پا در تصویر قابل مشاهده باشد، صافی کف پای فرد نیز بیشتر است.
9.بیماری های خاص
تعدادی از بیماری ها می توانند باعث ایجاد درد در ناحیه کف پا شوند. برای مثال در این زمینه می توان از دیابت، آرتروز و چاقی نام برد. این شرایط می تواند بر وضعیت و قدرت استخوان ها، عضلات، رباط ها و تاندون ها تاثیر گذاشته و باعث ایجاد درد در ناحیه کف پا شوند.
10.پوشیدن کفش های نامناسب
مشخص است که کفش نقش مهمی در احساس ایجاد شده در پاها دارد. معمولاً علت درد کف پا می تواند به خاطر پوشیدن کفش های نامناسب و به خصوص کفش هایی که سطح حمایت کمتر از انحنای کف پا دارند یا پوشیدن کفش هایی که بسیار تنگ هستند، باشد.
کفش زمانی اهمیت پیدا می کند که فرد مدت زمان طولانی بر روی پاهای خود ایستاده یا فعالیت های ورزشی مثل پریدن انجام دهد. کفش هایی که استفاده می کنیم، باید از پا حفاظت کرده، راحت و نرم باشند. همچنین کفش می بایست دارای سطح مناسب قوس به منظور حمایت از انحنای کف پا بوده و عرض مناسب داشته باشد.
درمان
نحوه درمان درد کف پا بستگی به علت ایجاد درد دارد. در این حالت تشخیص علت درد در مراحل اولیه آن نقش تعیین کننده در انتخاب بهترین روش درمانی برای آن دارد. در صورتی که درد خفیف تا متوسط باشد، بهبود شرایط کفش می تواند به کاهش علائم ایجاد شده کمک نماید. علاوه بر این، گاهی اوقات می توان از داروهای ضد التهاب و مسکن به منظور درمان درد کف پا استفاده کرد. برای مواردی که مشکل ایجاد شده جدی تر باشد، می توان از تزریق استروئید و شوک ویو تراپی به منظور کاهش درد و ورم ایجاد شده و نیز بهبود علت ایجاد درد استفاده کرد.
عوامل مختلفی مانند پوشیدن کفش نامناسب، آسییب تاندون و مفصل پا، خار پاشنه، صاف بودن کف پا و بسیاری از موارد دیگر که در ادامه به آن بطور مفصل اشاره شده است از علتهای اصلی درد کف پا میباشند. درد در قسمتهای مختلف پا از شایع ترین عارضههایست که در بین ورزشکاران، افرادی که دچار اضافه وزن هستند و در سنین بالا بیشتر از سایر افراد مشاهده میشود. در بسیاری از موارد درد کف پا پس از گذشت یک هفته به خودی خود بهبود مییابد اما در برخی موارد آسیب کاملا جدی است و نیاز به مراجعهی پزشک دارد. پزشک از روشهای مختلفی برای درمان درد کفپا استفاده میکند.
متخصصین ما در کلینیک سلامت امید پس از ارزیابی کف پا و انجام تصویربرداریهای لازم مناسبترین شیوههای درمانی را برای مراجعه کنندگان خود تجویز میکنند. از مهمترین روشهای بهبود درد کف پا در این مرکز میتوان به فیزیوتراپی و ساختن کفهای طبی ارتوپدی توسط متخصین با تجربه اشاره کرد.
جهت کسب اطلاعات بیشتر دربارهی روشهای درمانی ارائه شده برای درد کف پا و یا رزرو نوبت در کلینیک سلامت با شماره تلفنهای ۰۹۰۲۵۸۰۴۴۱۳ تماس حاصل فرمایید.
علت درد کف پا
درد در قسمتهای مختلف کف پا، پاشنه و قوس پا به ویژه هنگام راه رفتن عذاب آور است. درد پا علل گوناگونی دارد که عمدهترین این دلایل در این قسمت آورده شده است:
کشیدگی و گرفتگی کف پا
کشیدگی کف پا و گرفتگی عضلات اطراف آن، رباطها و تاندونها. این امر میتواند باعث اسپاسم و حساسیت در عضلات شود. ماهیچههایی که میتوانند از طریق گرفتگی یا اسپاسم باعث ایجاد درد شوند عبارتند از عضلات دورکننده انگشت کوچک پا یا هالوس، عضلات خم کننده انگشت کوچک، عضلات بازکننده انگشت کوچک یا هالوس و آپونوروز پلانتار. تاندونیت آشیل یک صدمه ناشی از استفاده بیش از حد از تاندون آشیل است که عضلات ساق پا را به استخوان پاشنه متصل میکند و باعث ایجاد درد پاشنه آشیل میشود.
پارگی تاندون آشیل و بورسیت
یکی دیگر از دلایل عمده درد پا، تاندونیت آشیل است. التهاب تاندون آشیل که عضلات ساق پا را به قسمت پشت استخوان پاشنه وصل میکند. در حالی که گاهی اوقات این درد تا دور پا احساس میشود، اما میتواند در جایی که تاندون به استخوان پاشنه متصل میشود نیز وجود داشته باشد.
بورسیت
بورسیت زمانی اتفاق میافتد که کیسههای کوچک و پر از مایع که استخوانهای پا، تاندونها و ماهیچههای پا را خم میکنند، ملتهب شوند.
درد میوفاشیال
این دردی است که به دلیل مشکلات عضلات اطراف، رباطها و تاندونهای پا، همانطور که در بالا گفته شد، رخ میدهد. ماهیچهها ممکن است گرههای محکم و کوچکی ایجاد کنند. نقاط محرک پر فشار در عضله پوشاننده (فاشیا) اطراف آن هستند و میتوانند بسیار دردناک و کاملاً ناتوان کننده باشند. هنگامی که یک نقطه ماشهای لمس یا معاینه شود، میتواند باعث درد در داخل و اطراف آن شود. گاهی اوقات نقاط ماشهای به عنوان علت درد پا نادیده گرفته میشوند.
فاشیلیت پلانتار
يكي از شايعترين علل درد پاشنه پا، بيماري فاشیلیت پلانتاراست. این شامل باند ضخیم بافتی است که از پایه انگشتان پا تا استخوان پاشنه شما جریان دارد، به نام فاشیا پلانتار. این بافت به شکل قوس کف پا کمک میکند و فشار بیش از حد را با خم شدن هنگام راه رفتن، توزیع میکند. با این حال، فشار بیش از حد یا فشارهای مکرر میتواند باعث ایجاد پارگیهای کوچک در فاشیا پلانتار شده و منجر به درد شود.
یکی از بارزترین نشانههای بیماری فاشیلیت پلانتار، درد است که صبحها به محض خارج شدن از رختخواب یا هنگام شروع حرکت به دنبال هر دوره طولانی عدم تحرک، بدترین حالت را دارد. این امر به این دلیل است که بعد از استراحت، فاشیا پلانتار کشیده شده و غالباً مدتی طول میکشد تا دوباره گرم شود.
درد ارجاعی
درد ارجاعی دردی است که منشا آن در یک قسمت است اما در قسمت دیگری از بدن احساس میشود. این حالت زمانی اتفاق میافتد که قسمتهای مختلف بدن اعصاب یکسانی برای ارسال سیگنال به ستون فقرات و مغز دارند. مشکلات ستون فقرات مانند آرتروز مفاصل و یا پرولاپس دیسک میتواند هر دو به فشرده شدن اعصاب ستون فقرات در هنگام ترک کانال نخاعی (اعصاب تحت فشار) منجر شود. این حالت فشردگی، تنگی فورامینال کمری نامیده میشود و میتواند باعث انتشار درد به سمت باسن، پا یا کف پا شود. اسپوندیولیز کمری (آرتروز ستون فقرات) آرتریت ستون فقرات، یک بیماری وابسته به سن است که بر مفاصل، دیسکها و رباطهای ستون فقرات تأثیر میگذارد و بعضی اوقات میتواند باعث درد پا شود. از دیگر مشکلات ستون فقرات ممکن است اسپوندیلولیستها باشد (استفاده بیش از انداره از استخوان ستون فقرات وقتی اتفاق میافتد که یکی مهرهها روی قسمت زیر آن بلغزد).
درد عصبی
بعضی اوقات مشکلات عصبی میتواند باعث ایجاد درد عصبی در پا شود. دلایل عصبی ممکن است شامل زونا (زوستر)، نورالژی بعد از تبخال، نوروم مورتون یا حتی شرایطی مانند نوروپاتی دیابتی باشد.
- هنگامی که درد حاد ادامه مییابد، ممکن است گاهی اوقات باعث ایجاد تغییر در اعصاب شود و برخی از اشکال درد عصبی را ایجاد کند که به آن درد عصبی نیز گفته میشود. تشخيص درد عصب گاهي دشوار است و معمولاً نياز به ارزيابي و درمان توسط متخصصين درد دارد.
- هنگامی که یک فشردگی در داخل ستون فقرات رخ دهد، به آن تنگی کانال نخاعی گفته میشود و اگر فشردگی جدی باشد میتواند خود نخاع را نیز فشرده کند که به آن میلوپاتی گفته میشود. میلوپاتی در شرایطی ایجاد میشود که فشرده سازی نخاع شروع به ایجاد علائمی مانند ضعف یا مشکلات مربوط به هماهنگی در بازوها، دستها، پاها یا حتی پا میکند.
- سندرم درد پیچیده منطقهای (CRPS) یک وضعیت درد شدید بازو، دست، پا یا کف پا است که پس از آسیبدیدگیهایی مانند شکستگی ایجاد میشود. CRPS میتواند بر سایر قسمتهای بدن مانند فاست تأثیر بگذارد. CRPS در اثر صدمه یا نقص قسمتهایی از اعصاب و سیستمهای عصبی ایجاد میشود. این شرایط میتواند ناتوان کننده باشد و باید هرچه سریعتر توسط متخصصان باتجربه درد درمان شود.
- نوروم مورتون جایی است که اعصاب پا (بخصوص پیشانی) متورم، ملتهب و دردناک میشوند.
درد کف پا در چه افرادی بیشتر شایع است؟
اگرچه هر کسی ممکن است دچار درد پا شود، اما این درد در برخی افراد بسیار شدید و ادامهدار میشود. در اینجا چند عامل خطر وجود دارد که ممکن است باعث افزایش درد کف پا شود:
- سن بالا
- سبک راه رفتن غیر طبیعی (راه رفتن) مانند چرخیدن پا به سمت داخل
- اضافه وزن داشتن
- کفش نامناسب
- ایستادن، دویدن یا پریدن روی سطح سخت
- کمبود ورزش و سطح آمادگی بدنی پایین
- دیابت ممکن است روی اعصاب کوچک پاها تأثیر بگذارد و منجر به درد نوروپاتی محیطی شود
چگونه میتوانم درد کف پای خود را تشخیص دهم؟
درد پا معمولاً خفیف است و به خودی خود تسکین مییابد اما در برخی شرایط درد میتواند پیچیده باشد و باید توسط یک پزشک متخصص پزشکی یا متخصص درد ارزیابی شود. پزشک متخصص با دریافت تاریخچه پزشکی بیمار و معاینه فیزیکی او مشکل را تشخیص دهد و سپس برنامه درمانی مناسب او را تهیه کند. در برخی شرایط آزمایشهای تصویربرداری ممکن است لازم باشد. انواع تستهای تصویربرداری شامل اشعه X ، اسکن CT ، اسکن MRI ، اسکن استخوان و سونوگرافی است.
پس از تشخیص درد پا، متخصص پزشکی یا متخصص درد بهترین گزینههای درمان درد را تعیین میکنند.
کاهش درد پا
درمان درد کف پا بستگی به این دارد که آیا مشکل حاد است (به معنای این است که اخیراً به مدت چند روز یا چند هفته ادامه داشته است) یا مزمن (به معنای این است که درد بیش از ۲-۳ ماه وجود داشته است).
انواع روشهای متداول درمان به شرح زیر است:
- از فعالیتهای خاص دوری کنید
- داروهایی برای کاهش درد. این داروها ممکن است داروهای بدون نیاز به نسخه ساده باشد یا میتوانند داروهای تجویز شده توسط یک متخصص درد باشند. داروها ممكن است شامل داروهای شل كننده عضلانی یا داروهای ضد درد عصبی (تسكین درد عصبی) باشد. گاهی اوقات از کرمهای ترکیبی ضد درد برای کاهش درد استفاده میشود.
- مداخلات درد؛ از روشهای تزریقی میتوان برای هدفگیری، تشخیص و مدیریت درد مزمن ناشی از درد عضلات، مفاصل و عصب استفاده کرد. این روشها شامل مداخلات درمانی مانند مسدود کنندههای عصبی (عصب ساپنوس، عصب سورال، اعصاب سطح محیطی و عمیق پرونون، عصب تیبیال، ریشههای عصب کمری، عصب سیاتیک و پلکوس کمری) فرسایش پرتودرمانی (RFA)، رادیو پالس (PRF) به اعصابی که قبلا مسدود شده است و به مواردی که در بالا ذکر شد. تزریق استروئید ریشه اپیدورال و عصبی. مسدودکنندههای عصبی سمپاتیک نیز میتواند انجام شود.
- تحریک عصب که به آن نورومدولاسیون یا تحریک نخاع نیز گفته میشود، تکنیکهای پیشرفتهای برای کاهش درد هستند که میتوانند برای درد شدید پا مفید واقع شوند. برخی از اشکال تحریک نخاع تحریک فرکانس بالا (HF10)، تحریک تونیک، تحریک چند موجی، تحریک پشت سر هم و حتی تحریک گانگلیون ریشه پشتی (DRG). تحریک نخاع یک روش متداول برای درد عصب پا است که به سایر روشهای درمانی پاسخ نمیدهد.
- لیزر درمانی برای ارتقاء درد و تسریع در بهبود آسیبهای بافت نرم.
فیزیوتراپی چگونه به کاهش درد کف پا کمک میکند؟
اگر درد کف پای شما پایدار است و روی فعالیتهای شما تأثیر میگذارد، از پزشک معالج خود در مورد مراجعه به فیزیوتراپیست یا متخصص پا سوال کنید. آنها میتوانند به شما در مدیریت درد و بهبود قدرت و انعطاف پذیری کمک کنند. آنها همچنین میتوانند انواع مختلفی از درمانها را ارائه دهند و به شما کمک میکنند مشکل خود را درک کرده و به فعالیتهای عادی خود بازگردید.
متخصص فیزیوتراپی همچنین ارتزهای سفارشی را برای شما توصیه میکند. ورزش میتواند به کاهش علائم شما و حفظ وزن سالم کمک کند. این امر به کاهش فشار پاهای دردناک کمک میکند. اگر درد کف پا ورزش را برای شما دشوار کند، شنا و سایر تمرینات بدون تحمل وزن بهتر است. تمرینهای ساده برای بیماری درد کف پا:
کشش تاندون آشیل و پلانتار فاشیا
یک حوله را دور پای خود حلقه بزنید و انگشتان پا را به سمت بدن خود بکشید و زانوی خود را صاف نگه دارید. به مدت ۳۰ ثانیه در این حالت بمانید و سه بار برای هر پا تکرار کنید.
کشش فاشیا پلانتار
بنشینید و قوس کف پای خود را استراحت دهید. قوس کف پای خود را روی یک جسم گرد (به عنوان مثال یک توپ بیسبال) استراحت دهید. برای چند دقیقه قوس را در تمام جهات حرکت دهید. این تمرین را حداقل روزانه دو بار تکرار کنید.
برداشتن حوله
بنشینید و یک حوله روی زمین پهن کنید. پاشنه پای خود را روی زمین نگه دارید و حوله را با انگشتان پایتان جمع کنید. ۱۰-۲۰ بار این حرکت را تکرار کنید. با پیشرفت بهبودی، یک وزنه کوچک را به حوله اضافه کنید.
در چه صورت جراحی لازم است؟
وقتی آزمایشات تغییرات ساختاری را نشان دهد که نیاز به جراحی اصلاحی داشته باشد، عموماً جراحی توصیه میشود. جراحی معمولاً توسط یک جراح ارتوپدی انجام میشود. انواع جراحی پا شامل جراحی ترمیمی، جراحی برداشتن (خارج کردن)، جراحی ترمیمی (آرتروپلاستی)، تثبیت / فیوژن (آرتروز) یا جایگزینی است. جراحی یک روش درمانی رایج دردهای مزمن پا نیست.
برای دریافت اطلاعات بیشتر میتوانید با شماره تماس ۰۹۰۲۵۸۰۴۴۱۳ ارتباط برقرار کنید.