علت ورم دست و پا همراه با درد

خارش پوست که به آن پروریت (Pruritis) نیز می گویند ، یک حس آزاردهنده و ناخوشایند است که فرد را به خاراندن پوست واردار می کند. علل احتمالی خارش پوست عبارتند از بیماری های داخلی و پوستی بیمار. در مواردی که خارش علت خاصی ندارد باید به لیست دکتر پوست و مو مراجعه کرد. پزشک می تواند علت زمینه ای خارش را مشخص کرده و آن را درمان نماید. درمان های خانگی متعددی نظیر کرم ها و مرطوب کننده های بدون نسخه به خوبی خارش را برطرف می کنند.

عواملی که باعث خارش می شوند

دلایل متعددی برای خارش پوست وجود دارند. در اینجا به ۳۰ علت احتمالی اشاره می شود.

خشکی پوست

با خصوصیات زیر همراه است:

• پوسته ریزی ، ورقه ورقه شدن و ترک خوردگی پوست
• بیشتر در ناحیه ی ساق پا ، بازو و شکم دیده می شود
• در اغلب موارد می توان آن را با تغییر سبک زندگی درمان نمود

بیشتر بخوانید : هرآنچه در مورد بیماری زونا باید بدانید

حساسیت به غذا

این حالت یک اورژانس پزشکی بوده و نیازمند مراقبت های فوری است و زمانی بوجود می آید که دستگاه ایمنی بدن به صورت نامتناسبی به مواد موجود در غذاها یا مایعات مختلف واکنش نشان می دهد. علائم از خفیف تا شدید متغیر بوده و شامل عطسه ، خارش چشم ها، ورم، قرمزی، کهیر، کرامپ شکمی، تهوع، استفراغ و دشواری تنفس می باشند. بسته به پاسخ دستگاه ایمنی، علایم ممکن است چند دقیقه تا چند ساعت پس از مصرف غذای حاوی آلرژن (ماده ی حساسیت زا) بوجود بیایند. مواد غذایی متداولی که باعث حساسیت می شوند عبارتند از شیر گاو، تخم مرغ، گردو و انواع آجیل، ماهی، صدف، مغزها، گندم و سویا.

لوپوس

یک بیماری خودایمنی است که با طیفی از علایم که در دستگاه ها و ارگان های مختلف ایجاد می شوند همراه است. علایم درگیری های پوستی و مخاطی که از لکه تا زخم متغیر هستند از جمله علایم لوپوس می باشند. یکی از شاخص ترین علایم پوستی لوپوس پیدایش لکه پوستی پروانه ای شکل(Butterfly-shaped) بر روی صورت می باشد. لکه های پوستی ناشی از لوپوس ممکن است در معرض نور خورشید بدتر شوند.

بیشتر بخوانید : تبخال چیست ؛ علت‌ها، علائم و راه‌های درمان تبخال

کاندیدا

• معمولا در چین های پوستی (حفره های زیر بغل، ران ها، زیر پستان ها، بین انگشتان دست و پا) دیده می شود.
• در ابتدا ضایعات پوستی مرطوبی بوجود می آیند که باعث سوزش و خارش می شوند. در ادامه این ضایعات خشک شده و دچار پوسته ریزی می شوند.
• ضایعات پوستی بوجود آمده نهایتا باعث ترک خوردن پوست و ایجاد زخم ، تاول و پوسچول در آن می شوند که مستعد عفونت باکتریایی هستند.

انسداد مجاری صفراوی

• این حالت یک اورژانس پزشکی محسوب شده و نیازمند مراقبت های فوری است
• عمدتا در اثر سنگ های صفراوی ایجاد می شود ولی ممکن است در اثر آسیب به کبد یا کیسه صفرا، التهاب، تومور، عفونت و انواع کیست ها نیز بوجود بیاید
• با زردی پوست، چشم ها، خارش شدید پوست(بدون ایجاد لکه)، مدفوع روشن و ادرار تیره رنگ همراه است
• انسداد می تواند باعث عفونت شدید شود که نیازمند مراقبت های فوری پزشکی است

سیروز

• اسهال ، کاهش اشتها و وزن ، ورم شکم
• کبود شدگی و خونریزی آسان
• پیدایش شکل عنکبوتی در عروق خونی زیر پوست(آنژیوم عنکبوتی)
• زردی در چشم ها و زردی و خارش در پوست
• حساسیت به گیاه پیر بهار
• خارش و آبریزش چشم ها
• گلودرد
• عطسه و آبریزش و گرفتگی بینی
• احساس فشار در سینوس ها
• عرق سوختگی پوشک
• در نواحی از پوست دیده می شود که با پوشک در تماس هستند
• قرمزی، گرمی، رطوبت و تحریک شدگی پوست

بیشتر بخوانید : هر آنچه که باید در مورد سلولیت بدانید

واکنش آلرژیک (ازدیاد حساسیت)

• این حالت یک اورژانس پزشکی محسوب می شود و نیازمند مراقبت های فوری است
• ضایعات پوستی زمانی ایجاد می شوند که سیستم ایمنی بدن به آلرژن های موجود در پوست واکنش نشان می دهد
• ضایعات پوستی ایجاد شده ظاهر چرمی داشته و دچار خارش هستند و معمولا چند دقیقه تا چند ساعت پس از تماس با آلرژن بوجود می آیند
• ضایعات قرمز، دچار خارش و پوسته ریزی ممکن است ساعت ها تا روزها پس از تماس پوست با آلرژن بوجود بیایند
• واکنش های آلرژیک شدید و ناگهانی ممکن است باعث ایجاد ورم در بافت ها و دشواری تنفس شوند که باید سریعا درمان شود

پای ورزشکاران

• خارش و سوزش بین انگشتان دست و پا و یا در کف پا
• تاول های همراه با خارش در کف پا
• تغییر رنگ، ضخیم شدگی و ترد و شکننده شدن ناخن های انگشتان پا
• تجمع پوست مرده و اضافه در پا

بیشتر بخوانید : هر آنچه که باید درباره پسوریازیس بدانید

درماتیت تماسی

• چند ساعت تا چند روز بعد از تماس با آلرژن بوجود می آید
• ضایعات بوجود آمده دارای حاشیه ی قابل رویت بوده و در اثر تماس پوست با مواد محرک بوجود می آیند
• خارش، قرمزی و ورقه ورقه شدن پوست
• پیدایش تاول هایی که ممکن است دچار خونریزی، ترشحات و پوسته ریزی شوند

گزش کک

• ضایعات معمولا به صورت گروهی در ساق و پا دیده می شود
• مرکز ضایعات بوجود آمده برجسته و قرمز رنگ بوده و حاشیه آن ها قرمز روشن می باشد. این ضایعات همچنین دچار خارش هستند.
• علایم بلافاصله پس از گزش ایجاد می شوند

کهیر

• ضایعات پوستی و همراه با خارشی هستند که پس از تماس با آلرژن بوجود می آیند
• ضایعات ایجاد شده گرم و قرمز رنگ بوده و با درد بسیار خفیف در هنگام لمس همراه هستند
• ضایعات می توانند کوچک، گرد و حلقه ای شکل بوده و یا بزرگ و بدون شکل باشند

بیشتر بخوانید : درماتیت آتوپیک چیست؟ علت، علائم و راهکارهای درمانی

بیشتر بخوایند: میخچه پا و هرآن‌چه که باید درباره آن بدانید

اگزمای آلرژیک

• شباهت به سوختگی
• معمولا در ناحیه ی ساعد و دست ها دیده می شود
• پوست دچار حالت قرمز، ورقه ورقه و خارش می شود
• تاول هایی با خونریزی ، ترشح و پوسته ریزی بوجود می آیند

لکه های پوستی

• این حالت جزو اورژانس های بوده و نیازمند مراقبت های فوری است
• به صورت تغییر واضح در رنگ یا بافت پوست تعریف می شود
• علل متعددی باعث ایجاد این حالت می شوند که عبارتند از گزش حشرات، واکنش های آلرژیک، عوارض جانبی داروها، عفونت های قارچی و باکتریایی پوست، بیماری های عفونی و یا خود ایمنی
• در بسیاری از موارد می توان علایم راش را در خانه کنترل کرد اما راش های شدید و بویژه مواردی که با علایمی نظیر تب، درد، سرگیجه، استفراغ و تنگی نفس هستند ممکن است نیازمند درمان های پزشکی باشند

بیشتر بخوانید : آیا داشتن موی سینه یا نوک پستان در زنان طبیعی است؟

شپش بدن

• شپش بدن با شپش سر و عانه (پوبیس) متفاوت می باشد. در این حالت گاهی مواقع تخم های بسیار کوچک شپش روی بدن یا لباس دیده می‌شوند.
• در این حالت به دلیل واکنش آلرژیک بدن نسبت به تخم های کوچک شپش، راش بوجود می آید.
• ضایعات پوستی بوجود آمده برجسته بوده و دچار خارش هستند
• نواحی تحریک شده ی پوست، تیره تر از بقیه ی نقاط هستند

ایمپتیگو (زرد زخم)

• معمولا در نوزادان و اطفال دیده می شود
• راش های ناشی از آن معمولا در اطراف دهان، چانه و یا بینی دیده می شوند.
• تاول های آزاردهنده و تاول های پر از مایعی بوجود می آیند که سریعا پاره شده و ضایعاتی به رنگ عسل ایجاد می کنند.

شپش سر

• یک شپش به اندازه ی دانه ی کنجد می باشد. تخم های این حشره ممکن است گاهی مواقع روی مو قابل رویت باشند.
• این شرایط یک اورژانس پزشکی بوده و نیازمند مراقبت های فوری می باشد
• خارش شدید پوست سر ناشی از واکنش آلرژیک بدن نسبت به گزش شپش می باشد
• خاراندن پوست سر به دلیل خارش شدید نهایتا منجر به زخم شدن آن می شود
• احساس خزش یک شی در پوست سر

بیشتر بخوانید : واکسن گارداسیل چیست و چه تاثیری روی بدن دارد؟

نیش و گزش

• یک اورژانس پزشکی بوده و نیازمند مراقبت های فوری است
• قرمزی یا ورم در محل نیش یا گزش
• خارش و زخم در محل گزش
• درد در عضلات یا دیگر بافت های درگیر
• احساس گرمی در اطراف نیش یا گزش

خارش کشاله ی ران (Jock itch)

• قرمزی، خارش پایدار در ناحیه ی کشاله ی ران
• پوسته ریزی، ترک خوردگی و ورقه ورقه شدن پوست کشاله ی ران
• راش در ناحیه‌ی کشاله ی ران که با فعالیت بدتر می شود

کچلی

• راش های حلقوی پوسته پوسته با حاشیه ی برجسته
• پوست وسط حلقه شفاف و سالم به نظر می رسد در حالیکه لبه های آن به سمت بیرون برجستگی پیدا می کنند
• با احساس خارش همراه است
• اگزما
• ضایعات سفید یا زرد که دچار پوسته ریزی می شوند
• نواحی درگیر ، رنگ قرمز و حالت چرب و روغنی داشته و دچار خارش هستند
• ریزش مو در ناحیه ی دچار راش اتفاق می افتد

حساسیت به لاتکس

• این شرایط یک اورژانس پزشکی بوده و نیازمند مراقبت های فوری است
• ممکن است چند دقیقه پس از تماس با ترکیبات لاتکس، پوست دچار راش شود
• کهیر های گرم و دچار خارش در محل پوست بوجود می آیند که باعث پیدایش ظاهر خشک و توده مانند در محل تماس می شوند
• ذرات لاتکس معلق در هوا ممکن است باعث سرفه، آبریزش بینی، عطسه و خارش و آبریزش بینی شوند
• حساسیت شدید به لاتکس می تواند باعث تنگی مجاری هوایی و دشواری نفس شود

گال

• علایم ممکن است ۴ تا ۶ هفته پس از آلودگی ظاهر شوند
• راش های ایجاد شده شدیدا دچار خارش بوده و به صورت دسته ای جوش دیده می شوند که پوسته ریزی می کنند
• ضایعات سفید رنگ بوده و یا به صورت خطوط گوشتی دیده می شوند

بیشتر بخوانید : سرطان سلول سنگفرشی (SCC) و هر آنچه که در مورد آن باید بدانید

سرخک

• علائم آن عبارتند از تب، گلودرد، قرمزی و آبریزش در چشم ها، بی اشتهایی، سرفه و آبریزش بینی
• سه تا پنج روز پس از پیدایش علایم، راش های قرمز رنگ از صورت به سمت تنه گسترش می یابند
• نقاط کوچک قرمز رنگ با مرکز آبی-سفید در داخل دهان ایجاد می شوند

پسوریازیس

• ضایعات نقره ای و پوسته پوسته با حدود کاملا مشخص در پوست
• معمولا در پوست سر، ساعد، زانو و پشت تنه (کمر) دیده می شوند
• ممکن است دچار خارش بوده و یا بی علامت باشند

درماتوگرافی

• راشی که بلافاصله پس از مالش یا خراش بسیار خفیف پوست ایجاد می شود
• نواحی مالیده یا خراشیده شده، رنگ قرمز به خود گرفته، برجسته شده و حالتی شبیه کهیر پیدا می کنند. همچنین ممکن است مقداری خارش نیز داشته باشند.
• راش بوجود آمده معمولا در عرض ۳۰ دقیقه بهبود پیدا می کند

[sibwp_form id=5]

آبله مرغان

• شماری از تاول های قرمز رنگ و پر از مایع در مراحل مختلف بهبود که در سرتاسر بدن دیده می شوند
• راش ها معمولا با تب، بدن درد، گلودرد و یا کاهش اشتها همراه هستند
• تا زمان بهبودی کامل تاول ها احتمال سرایت آن وجود دارد

کرم های سوزنی

• شایع ترین فرم عفونت کرمی روده در آمریکا
• شدیدا مسری
• علایم آن عبارتند از خارش و التهاب ناحیه‌ی مقعد و بی خوابی و ناراحتی ناشی از وجود کرم در مدفوع
• ممکن است بتوان این بیماری را با آزمایش نوار چسب تشخیص داد. در این آزمایش با قرار دادن چسب در ناحیه مقعد می توان تخم های دفع شده ی کرم را در زیر میکروسکوپ شناسایی نمود

پیچک سمی

• در اثر تماس پوست با اوروشیول(Ueushiol) ، نوعی روغن که در ریشه، ساقه و برگ های این گیاه یافت می شود، بوجود می آید.
• راش های ۴ تا ۴۸ ساعت پس از تماس با گیاه بوجود می آیند و ممکن است تا یک ماه پس از تماس نیز باقی بمانند.
• خارش شدید، قرمزی و ورم پوست و پیدایش تاول های آبکی در آن از علایم تماس با پیچک سمی هستند.
• معمولا در چین های پوست که روغن در آنجا تجمع می یابد بوجود می آید.

بلوط سمی

• این حالت یک اورژانس پزشکی است و نیازمند مراقبت های فوری است.
• این حالت نیز در اثر تماس پوست با اوروشیول بوجود می آید که در ریشه، ساقه و برگ های بلوط سمی یافت می شود.
• همانند پیچک سمی، راش ها ۴ تا ۴۸ ساعت پس از تماس با گیاه بوجود آمده و ممکن است تا یک ماه نیز باقی بمانند.
• خارش شدید، قرمزی و ورم پوست همراه با تاول های آبکی از علایم تماس با بلوط سمی هستند.

بیشتر بخوانید : سرطان سلول بازال چیست؟ راه‌های ابتلا و روش‌های درمان بیماری

علل خارش

خارش می تواند سرتاسری (تمام بدن) یا موضعی(در یک نقطه یا ناحیه ی کوچک) باشد. علل احتمالی خارش بسیار زیاد و متنوع هستند. خارش ممکن است ناشی از یک علت خطرناک نظیر نارسایی کلیوی (اگر چه معمولا ناشایع می باشد) یا یک عامل نه چندان خطرناک نظیر خشکی پوست یا گزش حشرات (شایع تر) باشد.

بیماری های پوستی

بسیاری از بیماری های پوستی شایع می توانند باعث خارش پوست شوند. موارد زیر می توانند تمام نواحی بدن را درگیر کنند:

• درماتیت: التهاب پوست
• اگزما: یک بیماری پوستی مزمن که با خارش و ورقه ورقه شدن پوست همراه است
• پسوریازیس: یک بیماری اتوایمیون که باعث قرمزی و تحریک پوست شده و معمولا با تشکیل پلاک در آن همراه است
• درماتوگرافیسم: راش های برجسته، قرمز رنگ و دچار خارش که در اثر وارد کردن فشار بر پوست بوجود می آیند

عفونت هایی که باعث خارش می شوند عبارتند از:

• آبله مرغان
• سرخک
• راش های قارچی
• مایت ها از جمله ساس تختخواب
• شپش
• کرم های حلقوی
• گال

بیشتر بخوانید : آیا با بیماری لوپوس منتشر آشنا هستید؟

مواد محرک

موادی هستند که باعث تحریک پوست می شوند. گیاهانی نظیر پیچک و بلوط سمی و حشراتی نظیر پشه ها موادی تولید می کنند که باعث خارش می شوند. پوست برخی افراد در اثر تماس با پشم، انواع عطر و برخی صابون ها، رنگ ها و مواد شیمیایی خاص دچار خارش می شود. حساسیت ها از جمله حساسیت های غذایی نیز می توانند باعث تحریک پوست شوند.

بیماری های داخلی

برخی بیماری های داخلی (که ممکن است خطرناک باشند) باعث خارش می شوند. بیماری های داخلی زیر ممکن است باعث خارش سرتاسری شوند در حالیکه پوست ظاهری طبیعی خواهد داشت:

• انسداد مجاری صفراوی
• سیروز
• آنمی
• لوسمی
• بیماری تیروئیدی
• لنفوم
• نارسایی کلیه

اختلالات دستگاه عصبی

دیگر بیماری ها نیز می توانند باعث خارش شوند. از جمله ی این بیماری ها عبارتند:

• دیابت
• مولتیپل اسکلروزیس (MS)
• شینگل(زونا)
• نوروپاتی

داروها

داروهای رایج زیر اغلب می توانند باعث پیدایش راش و خارش گسترده در پوست شوند:

• داروهای ضد قارچ
• آنتی بیوتیک ها(بویژه آنتی بیوتیک های حاوی مشتقات سولفا)
• مسکن های مخدر
• داروهای ضد تصرف

بیشتر بخوانید : بهترین راه درمان قطعی سرطان پوست

بارداری

برخی زنان در هنگام بارداری دچار خارش پوست می شوند. این خارش معمولا در ناحیه ی پستان ها، بازوها، شکم و یا ران ها دیده می شود. گاهی مواقع علت خارش در زنان باردار ، وجود بیماری های زمینه ای نظیر اگزما می باشد که با بارداری فقط تشدید می شود.

چه زمانی باید به دنبال درمان بود؟

در موارد زیر به پزشک مراجعه نمایید:

• نامعلوم بودن علت خارش
• شدید بودن خارش
• علایم همراه با خارش

مراجعه به پزشک برای تشحیص بویژه زمانی حائز اهمیت است که علت خارش مشخص نباشد چرا که برخی علل بوجود آورنده خارش خطرناک و در عین حال قابل درمان می باشند.

بیشتر بخوانید : بیماری پروانه‌ای؛ تاول‌های پوستی که درمان ندارند!

تشخیص علت خارش

پزشک پس از انجام معاینه فیزیکی ، تعدادی سوال در مورد علایمی که تجربه کرده اید مطرح خواهد کرد. از جمله:

• چه مدت دچار خارش پوست بوده اید؟
• آیا خارش پوست تان موقتی است؟
• آیا با مواد تحریک کننده تماس داشته اید؟
• آیا حساسیت(آلرژی) خاصی دارید؟
• کدام قسمت از بدن تان بیشترین شدت خارش را دارد؟
• چه داروهایی مصرف می کنید؟ (یا اخیرا دریافت کرده اید؟)

اگر پزشک نتواند با شرح حال و معاینه ی فیزیکی علت خارش را تشخیص دهد نیاز خواهد بود تا بیمار تحت چندین آزمایش قرار بگیرید. این آزمایش ها عبارتند از:

• آزمایش خون: می تواند نشان دهنده ی بیماری زمینه ای باشد
• بررسی عملکرد تیروئید: می تواند بیماری های تیروئیدی را رد کند
• تست پوستی: برای شناسایی وجود حساسیت نسبت به موارد مختلف
• تراشیدن پوست و یا تهیه بیوپسی (نمونه ی زنده) از آن برای شناسایی عفونت

به محض آنکه پزشک علت خارش را شناسایی کند، درمان شروع می شود. اگر علت خارش بیماری زمینه ای یا عفونت باشد باید آنها را رفع کرد. اما زمانی که علت خارش، سطحی باشد(ناشی از بیماری های داخلی یا عفونت نباشد) ، کرم های ضد خارش مورد استفاده قرار خواهند گرفت.

بیشتر بخوانید : کیست مویی چیست و چگونه درمان می شود

درمان خارش در خانه

مواردی که می توان در خانه برای پیشگیری از خارش یا درمان آن انجام داد عبارتند از:

• استفاده از یک مرطوب کننده برای حفظ رطوبت پوست
• پرهیز از خاراندن محل دچار خارش چرا که ممکن است آن را تشدید کند
• عدم تماس با صابون ها، مواد شوینده و دیگر مواردی که حاوی رنگ ها و دیگر ترکیبات شیمیایی هستند
• دوش آب سرد با آرد جو یا جوش شیرین
• استفاده از کرم های ضد خارش بدون نسخه
• استفاده از آنتی هیستامین های خوراکی
• استفاده از مرطوب کننده ها

بسیاری از خارش ها قابل درمان بوده و بی خطر هستند. با این حال بهترین کار در صورت داشتن خارش، مراجعه به پزشک برای تشخیص قطعی علت بوجود آورنده خارش و دریافت درمان موثر برای آن می باشد.

برای مشورت با متخصص پوست می توانید از درمانکده استفاده کنید.

 

 129,090 بازدید

دلیل خارش کف دست چیست، از قدیم گفته‌اند که خارش کف دست راست و چپ نشانه‌ی به دست آوردن یا از دست دادن پول است.اما باید بگوییم علت دیگری برای این خارش وجود دارد. در این مقاله به این سوال جواب خواهیم داد.

خارش کف دست غالبا به دلیل بیماری‌های رایج پوستی به وجود می‌آید، اما در عین حال می‌تواند علامت یک بیماری زمینه‌ای جدی نیز باشد. بر اساس باورهای خرافی، خارش کف دست می‌تواند نشانه‌ی از دست دادن یا به دست آوردن پول باشد. با این حال، دلایل پزشکی نیز برای بروز خارش کف دست وجود دارد که در این مقاله به آن‌ها خواهیم پرداخت. برخی از این دلایل عبارتند از:

• اگزمای دست 
• واکنش‌های آلرژیک
• دیابت
• واکنش‌های دارویی
• سیروز 
• اختلالات عصبی

علت خارش کف دست چیست؟

خارش بدون توجه به ناحیه‌ی آن می‌تواند آزاردهنده باشد. این امر به ویژه می‌تواند در دست‌ها تحریک زیادی را به وجود آورده در انجام امور روزمره تداخل ایجاد کند.

برخی از بیماری‌های زیر ممکن است از شایع‌ترین علل خارش کف دست باشند:

۱. اگزمای دست

بر اساس گزارش‌های علمی، حدود ۱۰ درصد مردم کشورهای صنعتی دچار اگزمای دست هستند. این بیماری غیر مسری می‌تواند باعث ایجاد خارش کف دست، التهاب، پوسته‌ریزی، خشکی، قرمزی و حتی تاول شود.

یک نوع اگزما به نام «پومفولیکس» یا «اگزمای دیس هیدروتیک» باعث به وجود آمدن تاول‌های کوچک و خارشی بر روی کناره‌های انگشتان، کف دست و حتی کف پا می‌شود.

کسانی که احتمال بیشتری برای ابتلا به اگزمای دست دارند، عموما افرادی با مشاغل خاص هستند که در آن دستان فرد در مواجه با رطوبت یا مواد شیمیایی و عوامل تحریک‌کننده بیش از حد است. 

مشاغلی که در معرض ابتلا به اگزمای دست هستند شامل موارد زیر است:

• کترینگ و پذیرایی
• نظافت 
• آرایشگاه
• کادر درمانی
• مکانیک

کسانی که سابقه خانوادگی اگزمای دست دارند نیز در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری قرار دارند.

۲. واکنش‌های آلرژیک

گاهی‌اوقات خارش دست بر اثر مواجه مکرر با عوامل و مواد شیمیایی تحریک‌کننده است به وجود می‌آید که در نهایت که به واکنش آلرژیک منتهی می‌شود و به «درماتیت تماسی» گفته می‌شود.

یک واکنش آلرژیک ممکن است ۴۸ تا ۹۶ ساعت پس از تماس با آلرژن (عامل آلرژي‌زا) شروع شود.

عوامل آلرژي‌زای رایج عبارتند از:

• فلزات، مانند انگشتر و سایر جواهرات
• عطر و ادکلن یا سایر مواد معطر
• انواع صابون
• مواد ضدعفونی‌کننده
• ترکیبات ضدمیکروبی ‌یا باکتری‌کُش
•  گرد و غبار و خاک
• آب با مقادیر بالای کُلر

ممکن است پیش از بروز واکنش آلرژیک نیاز به مواجه چندباره با آلرژی‌زاها باشد. در واقع، این امر به این دلیل است که بدن بعد از چند بار، شروع به ترشح هیستامین‌های خارش‌آوری می‌کند که موجب تحریک پوست می‌شوند.

۳. دیابت

هنگامی که فرد مبتلا به دیابت است، قند خون فرد بیش از حد بالا می‌رود که می‌تواند باعث خشکی پوست شود. خارش پوست ممکن است با برآمدگی‌های قرمز یا به رنگ پوست روی کف دست و سایر نواحی بدن نمایان شود.

۴. واکنش‌های دارویی

گاهی اوقات خارش کف دست ممکن است در اثر مصرف داروی خاصی به وجود آمده باشد. هنگامی که فرد نسبت به داروی جدیدی واکنش آلرژیک خفیفی داشته باشد، واکنش‌های هیستامین در بدن باعث خارش می‌شود.

در این موارد، به ویژه فرد در کف دست‌ یا پای خود احساس خارش می‌کند که دلیل آن تجمع بیش‌تر هیستامین‌ در این نواحی است. با این حال، چنانچه برای فرد مشخص شود که علت خارش کف دست دارویی است، مگر اینکه علائم شدید باشد؛ باید پیش از قطع کامل دارو،‌ با پزشک معالج مشورت کند.

۵. سیروز

یک اختلال خودایمنی به نام «سیروز صفراوی» یا «تشمع کبدی» می‌تواند باعث به وجود آمدن برخی لکه‌ها در کف دست و خارش آن شود. سیروز صفراوی، روی مجاری صفراوی که کبد را به معده وصل می‌کند، اثر می‌گذارد. زردابی که بین این دو عضو حرکت می‌کند در کبد تجمع یافته و باعث بروز آسیب و زخم می‌شود. فرد مبتلا به این اختلال خود ایمنی، علاوه بر خارش کف دست ممکن است که علائم دیگری نیز داشته باشد:

• لکه‌های پوستی در کف دست
• حالت تهوع
• درد استخوان
• اسهال
• ادرار تیره
• زردی یا یرقان

سیروز در زنان شایع‌تر است، با این حال علت آن مشخص نیست. ممکن است برای کاهش علائم خارش برای فرد مبتلا به سیروز داروی «کلستیرامین» تجویز شود. 

۶. اختلال‌های عصبی

گاهی اوقات آسیب عصبی به دست‌ها بر اثر بیماری‌هایی مانند دیابت می‌تواند باعث خارش کف دست شود. سایر اختلالات عصبی دست می‌تواند اثرات مشابهی از جمله «سندروم تونل کارپال» را داشته باشد.

سندروم تونل کارپال موجب درد، بی‌حسی و حس سوزن سوزن و خارش در دست می‌شود. خارش یا ناراحتی معمولا در کف دست‌ها شروع شده و در هنگام شب بیشتر می‌شود.

چنانچه فرد مشکوک به سندروم تونل کارپال باشد، باید به پزشک مراجعه کند. پزشک ممکن است از بیمار بخواهد از انجام برخی فعالیت‌های تکراری و مکرر خودداری کرده یا مچ بند طبی بپوشد. در موارد شدید، عمل جراحی می‌تواند فشار بر اعصاب مدین را کاهش دهد.

خارش کف دست نشانه بیماری است؟

در ادامه می‌خواهیم درباره‌ی بیماری‌هایی که یکی ز نشانه‌های آن خارش کف دست است بنویسیم. یکی از این بیماری‌ها، بیماری دیابت است.

دیابت و خارش

اغلب خارش کف دست و پا اثرات دیابت مرتبط دانسته می‌شود.

پژوهشی که در سال ۲۰۱۰ انجام گرفت، حاکی از آن بود که خارش از علائم شایع مبتلایان به دیابت است. ۱۱،۳ درصد افراد حاضر در پژوهش که مبتلا به دیابت بودند، خارش پوست را گزارش دادند، اما تنها ۲،۹ درصد حاضران در پژوهش که به دیابت مبتلا نبودند، از خارش کف دست شکایت داشتند.

دیابت می‌تواند به چندین طریق باعث ایجاد خارش پوست شود که عبارتند:

• نوروپاتی دیابتی، نوعی آسیب عصبی که ممکن است افراد مبتلا به دیابت دچار آن شوند. این عارضه می‌تواند منجر به آسیب الیاف عصبی دست و پا شود. قبل از بروز این آسیب، دستگاه ایمنی بدن در واکنش به فعالیت سلول‌های لنفوم مواد شیمیایی به نام «سیتوکین‌ها» را ترشح می‌کند که باعث خارش می‌شدند.
• عوارض دیابت شامل نارسایی کبد و کلیه است و خارش پوست ممکن است، از علائم مشخصه‌ی هر دوی این بیماری‌ها باشد
• فرد ممکن است واکنش آلرژیکی به داروی جدید دیابت داشته باشد که موجب خارش زیاد می‌شود. 

اگر فرد مبتلا به دیابت دچار خارش پوستی شود، باید در اسرع وقت برای درمان مشکل خود به پزشک مراجعه کند. خارش پوست در بیشتر موارد می‌تواند به عفونت منتهی شود. در چنین وضعیتی با توجه به اینکه خود بیماری دیابت توانایی بدن برای مقابله با انواع عفونت‌ها را کاهش می‌دهد، فرد دچار مشکلات عدیده‌ای می‌شود.

درمان خارش کف دست

درمان خارش کف دست نیز به علل آن بستگی دارد و از این جهت، درمان‌های مختلفی برای آن در دسترس است. برخی از درمان‌های توصیه شده شامل موارد زیر است:

پارچه خنک و مرطوب

گذاشتن یک پارچه‌ی مرطوب روی کف دست برای مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه می‌تواند باعث تسکین احساس خارش شود. کمپرس سرد نیز ممکن است در این مورد مفید باشد.

استروئیدهای موضعی

کورتیکواستروئیدها (کورتون) نیز می‌توانند موجب کاهش قرمزی و خارش کف دست شوند. این داروها را می‌توانید با تجویز پزشک یا به صورت بدون نسخه تهیه کنید. با این حال، مراقب استفاده‌ی زیاده از حد کِرم‌های استروئیدی باشید. مصرف این کِرِم‌ها به صورت منظم می‌تواند موجب نازکی پوست شود. 

دستان خود مرطوب نگه دارید

مرطوب نگه داشتن دست در اغلب موارد می‌تواند به کاهش خارش کمک کند. نگه داشتن انواع کِرم‌های مرطوب ‌و نرم‌کننده در یخچال می‌تواند تاثیر آن‌ها را افزایش دهد. 

در صورتی که خارش ناشی از اگزما باشد، استفاده از انواع مرطوب‌کننده‌ها خصوصا پس از شستشو و همینطور هنگامی که دست‌ها حسِ خشکی دارند،‌ مفید است.

نور درمانی با پرتو ماوراء‌بنفش

ممکن است که نور درمانی با پرتو ماوراء‌بنفش در افراد مبتلا به اگزمای دست یا سوزش شدید موثر باشد. قرار دادن دست‌های بیمار در نور ویژه‌‌ی پوتو فرابنفش از نوع A  می‌توان موجب کاهش علائم فرد شود.

راه‌های پیشگیری از خارش کف دست

چنانچه فرد مبتلا به درماتیت تماسی یا اگزما دست باشد، پیشگیری از تماس با عوامل محرک آن می‌توان از بروز علائم و نشانه‌های آن جلوگیری کند. 

چنانچه علت خارش مشخص نباشد، ممکن است بهتر باشد که فرد قبل از استفاده از هرگونه لوسیون یا کِرم جدید، تست پوستی پَچ را برای شناسایی آلرژن‌ها انجام دهد. به این ترتیب، بهتر است که فرد کرم یا لوسیون را به مدت یک شب روی ناحیه‌ی کوچکی از پوست خود قرار داده تا مطمئن شود، منجر به بروز هیچ‌گونه‌ علائمی نمی شود. 

سایر مواردی که می‌تواند از خارش کف دست جلوگیری کند عبارتند از:

• عدم استفاده از دستکش‌هایی از جنس پارچه‌های مصنوعی. دستکش‌هایی از جنس الیاف کتان می‌توانند ‌مشخصا اثر ملایم‌تری روی پوست دارند.
• شستن دست‌ها با آب ولرم. از شستشوی دستان خود با آب بسیار سرد یا گرم خودداری کنید.
• برای شستشوی دست از انواع صابون‌ها یا پاک‌کننده‌های بدون رایحه استفاده کنید.
• بلافاصله بعد از خشک کردن دست‌ها از مرطوب‌کننده استفاده کنید. کسانی‌ که پوست چربی دارند، با تصور اینکه انواع مرطوب‌کننده‌ها موجب افزایش چربی پوستشان می‌شود، کمتر از آن استفاده می‌کنند. 
• هنگام کار یا استفاده از انواع مواد شیمیایی یا مواد شوینده از دستکش محافظ استفاده کنید. همچنین در صورت حساسیت، می‌تواند زیر دستکش‌های لاتکس، دستکش کتان بپوشد.
• از استفاده از ژل‌های ضدعفونی‌کننده‌ دستی خودداری کنید، چرا که این مواد اغلب حاوی غلظت بالایی از الکل خشک‌شوند هستند.

سخن پایانی

مرطوب نگه داشتن پوست و پیشگیری از مواجه با انواع عوامل تحریک‌کننده، می‌تواندبیشتر علل خارش کف دست را برطرف کند. چنانچه فردی دچار خارش کف دست همراه با علائمی مانند مشکلات تنفسی بود، باید بلافاصله به فوریت‌های پزشکی مراجعه کند.

این مشکل ممکن است علامت یک واکنش پوستی باشد که باعث «آنافیلاکسی (شوک آلرژی)» یا مشکل در تنفس می‌شود. در صورتی که علت خارش کف دست مشخص نباشد،‌ بهتر است که به متخصص پوست و مو یا متخصص داخلی مراجعه کنید تا علت یا علل آن مشخص شود و در مرحله بعد پزشک معالج درمان‌های مورد نیاز را به شما پیشنهاد دهد.

منبع:

medicalnewstoday