بعد از ابطال رای داوری چه باید کرد؟

خب، فرض کنید درگیر یک پرونده داوری بودید و بالاخره رأی داور صادر شد، اما بنا به دلایلی، دادگاه این رأی را ابطال کرده. خیلی ها فکر می کنند با ابطال رای داور، پرونده هم تمام می شود و دیگر خبری از دردسر نیست. اما راستش را بخواهید، بعد از ابطال رای داوری، تازه قصه وارد مرحله ای حساس و البته مهم می شود که باید حسابی حواستان جمع باشد. در این شرایط، دعوای شما هنوز زنده است و باید تصمیم بگیرید که چطور می خواهید آن را به سرانجام برسانید؛ یعنی یا دوباره سراغ داوری بروید، یا از دادگاه بخواهید که به اصل دعوای شما رسیدگی کند. انتخاب مسیر درست، برای حفظ حقوق و منافع شما حسابی اهمیت دارد.

شاید این وضعیت کمی گیج کننده به نظر برسد، اما نگران نباشید. ما اینجا هستیم تا مرحله به مرحله، گزینه های پیش روی شما را بررسی کنیم، از پیچ و خم های قانونی بگوییم و کمک کنیم تا با آگاهی کامل، بهترین تصمیم را برای آینده پرونده تان بگیرید. پس تا انتهای این مقاله همراه ما باشید تا با هم ببینیم بعد از ابطال رای داوری چه باید کرد.

۱. درک مفهوم ابطال رای داوری

اول از همه، بیایید یکم روی مفهوم ابطال رای داوری زوم کنیم. چون تا زمانی که این مفهوم را خوب درک نکنیم، نمی توانیم گام های بعدی را محکم برداریم.

۱.۱. ابطال رای داوری چیست؟

ببینید، وقتی می گوییم رای داوری ابطال شده، منظور این نیست که کلاً از بین رفته یا انگار هیچ وقت وجود نداشته. ابطال به این معنی است که رأی داور از نظر قانونی، دیگر معتبر و قابل اجرا نیست. انگار که یک سند مهم، مهر باطل خورده و دیگر نمی توانید روی آن حساب کنید. این با نقض یا فسخ یکم فرق دارد. نقض معمولاً به معنای ایراد به ماهیت یا محتوای رای است که مرجع بالاتری آن را بررسی و رای را عوض می کند. اما ابطال بیشتر به ایرادات شکلی یا ماهوی جدی اشاره دارد که باعث می شود کل رای از اساس، بی اعتبار تلقی شود.

مرجع صالح برای رسیدگی به دعوای ابطال رای داوری، معمولاً دادگاه عمومی حقوقی است. یعنی شما یا طرف مقابل تان، باید با تقدیم یک دادخواست مشخص، از دادگاه بخواهید که به دلایل قانونی، رای داور را باطل کند. دادگاه هم با بررسی دلایل ارائه شده، در این مورد تصمیم گیری می کند.

۱.۲. مهمترین دلایل ابطال رای داوری

حالا سؤال اینه که اصلاً چرا یه رای داوری ممکنه باطل بشه؟ خب، قانون آیین دادرسی مدنی ما (ماده ۴۸۹) یک سری دلایل مشخص رو برای ابطال رای داور ذکر کرده که اگه این دلایل وجود داشته باشند، دادگاه می تونه رای رو باطل اعلام کنه. بگذارید چند تا از مهم ترین هاشون رو خیلی مختصر براتون توضیح بدم تا یه دید کلی پیدا کنید:

• فقدان اهلیت یکی از طرفین یا داور: اگه یکی از طرفین دعوا یا حتی خود داور، اهلیت قانونی برای شرکت در داوری یا داوری کردن رو نداشته باشه (مثلاً صغیر باشه یا دچار جنون)، رای صادر شده می تونه باطل بشه.
• عدم رعایت اصول داوری: داوری هم مثل هر فرآیند حقوقی دیگه، اصول و قواعد خودش رو داره. اگه داور این اصول رو رعایت نکرده باشه، مثلاً به یکی از طرفین حق دفاع نداده باشه یا بدون اطلاع یکی از طرفین، رأی صادر کرده باشه، رای قابل ابطاله.
• تجاوز داور از حدود اختیارات: داور فقط در چارچوبی که طرفین براش مشخص کردن، می تونه رأی بده. اگه داور از این حدود فراتر رفته باشه، مثلاً در مورد موضوعی که بهش ارجاع نشده رأی داده باشه، رای باطل میشه.
• صادر نشدن رای در مهلت مقرر: طرفین معمولاً برای داوری یه مهلت مشخص تعیین می کنند. اگه داور خارج از این مهلت رای بده، اون رای قابل ابطاله.
• مخالف بودن رای با قوانین آمره: یه رای داوری نباید با قوانین آمره کشور (یعنی قوانینی که نمی شود خلاف آنها توافق کرد) مخالف باشه. اگه چنین مخالفتی وجود داشته باشه، رای باطل میشه.

همین قدر بدونید که ابطال رای داوری، یه فرآیند کاملاً قانونیه که دلایل خاص خودش رو داره و همین طوری الکی اتفاق نمی افته.

«ابطال رای داوری به معنی پایان ماجرا نیست، بلکه فرصتی برای بازنگری و انتخاب مسیر درست تر برای حل و فصل اختلافات است. این مرحله، مثل یه دو راهی می مونه که باید با دقت بهترین مسیر رو انتخاب کرد.»

۲. سرنوشت دعوا پس از ابطال رای داوری: گزینه های پیش رو

اینجا می رسیم به قسمت هیجان انگیز ماجرا! حالا که رای داوری ابطال شده، تکلیف دعوای اصلی چی میشه؟ آیا پرونده کلاً بسته میشه و تمام؟ نه، قطعاً این طور نیست! ابطال رای داور به این معنی نیست که اصل اختلاف شما هم از بین رفته. در واقع، انگار بازی به مرحله اول برگشته و شما دو تا گزینه اصلی پیش روی خودتون دارید که باید یکی رو انتخاب کنید: یا دوباره به داوری برگردید، یا از دادگاه بخواهید که به دعواتون رسیدگی کنه. بیایید این دو تا گزینه رو با جزئیات بیشتر بررسی کنیم.

۲.۱. ارجاع مجدد به داوری

این گزینه اول شماست. شاید با وجود همه اتفاقات، باز هم ترجیح بدید که اختلاف تون رو از طریق داوری حل کنید. دلایل زیادی هم برای این انتخاب وجود داره که جلوتر بهش می رسیم.

۲.۱.۱. شرایط و امکان پذیری توافق مجدد بر داوری

حالا سؤال اینجاست: آیا بعد از ابطال رای، شرط داوری اولیه هنوز معتبره؟ این یه سوال کلیدیه و جوابش بستگی به شرایط داره. اگه شرط داوری اولیه، یعنی اون بندی که توی قرارداد شما رو ملزم به ارجاع اختلافات به داوری می کرد، مشکلی نداشته و فقط رای داور به دلایل شکلی باطل شده باشه، بله، اون شرط داوری هنوز اعتبار خودش رو حفظ می کنه. در این صورت، می تونید باز هم موضوع رو به داوری ارجاع بدید.

اما اگه ابطال رای داوری به این دلیل باشه که اصلاً شرط داوری از ابتدا مشکل داشته یا غیرمعتبر بوده (مثلاً روی موضوعی داوری کردید که طبق قانون نباید به داوری می رفت)، خب در این حالت دیگه شرط داوری هم اعتباری نداره و نمی تونید دوباره به داوری رجوع کنید، مگر اینکه طرفین توافق جدیدی برای داوری داشته باشند. به زبان ساده، اگه مشکل از خود ریشه (یعنی شرط داوری) نبوده، ریشه هنوز پا برجاست.

۲.۱.۲. انتخاب داور (یا داوران) جدید

اگه تصمیم گرفتید دوباره سراغ داوری برید، یادتون باشه که معمولاً باید داور یا داوران جدیدی انتخاب کنید. چون داور قبلی که رای ش باطل شده، احتمالاً به همون دلیلی که رای ش باطل شده، دیگه صلاحیت نداره یا حداقل طرفین بهش اعتماد ندارن. البته، اگه طرفین به طور خاص و با علم به ایرادات قبلی، دوباره همون داور رو انتخاب کنند، از نظر قانونی مشکلی نیست، اما خب در عمل این اتفاق خیلی کم میفته. پس باید یه داور بی طرف و متخصص دیگه پیدا کنید.

۲.۱.۳. مزایا و معایب ارجاع مجدد به داوری

هر تصمیمی مزایا و معایب خودش رو داره. ارجاع مجدد به داوری هم از این قاعده مستثنا نیست:

مزایا:

• سرعت بیشتر: معمولاً فرآیند داوری (اگه بدون مشکل پیش بره) از رسیدگی قضایی سریع تره.
• تخصص داور: می تونید داوری رو انتخاب کنید که توی زمینه اختلاف شما تخصص داره و این خودش یه مزیت بزرگه.
• انعطاف پذیری: قواعد داوری معمولاً انعطاف پذیری بیشتری نسبت به دادگاه دارن و می تونید خودتون توافق کنید.
• محرمانگی: خیلی از داوری ها محرمانه انجام میشن که برای بعضی شرکت ها و اشخاص مهمه.

معایب:

• هزینه ها: داوری ممکنه هزینه های بیشتری نسبت به دادگاه داشته باشه (حق الزحمه داور).
• اعتبار کمتر (در صورت ابطال دوباره): اگه خدای نکرده رای داور جدید هم باطل بشه، هم وقت و هم پولتون هدر رفته.
• لزوم توافق طرفین: برای داوری مجدد، نیاز به توافق هر دو طرف دارید که ممکنه سخت باشه.

۲.۲. رسیدگی قضایی توسط دادگاه صالح

حالا فرض کنیم که طرفین روی داوری مجدد به توافق نرسیدند، یا اصلاً شرط داوری اولیه مشکل داشته و دیگه معتبر نیست. در این صورت، راه دوم شما اینه که از دادگاه بخواهید به اصل دعوای شما رسیدگی کند.

۲.۲.۱. شرایط ارجاع دعوا به دادگاه

همون طور که گفتیم، اگه توافقی برای داوری مجدد نباشه، یا اگه اصلاً امکان داوری وجود نداشته باشه (مثلاً موضوع قابل داوری نباشه)، هر کدوم از طرفین می تونن از دادگاه بخواهند که به دعوا رسیدگی کنه. این حق قانونی شماست و دادگاه نمی تونه از رسیدگی امتناع کنه.

۲.۲.۲. تکلیف دادگاه به رسیدگی ماهوی

اینجا یه نکته خیلی مهم وجود داره: وقتی رای داور ابطال میشه و دعوا میره سراغ دادگاه، دادگاه وظیفه داره که به اصل دعوا (ماهیت) رسیدگی کنه. یعنی نمی تونه بگه خب رای داور باطل شده، پس پرونده رو مختومه می کنیم یا ما دیگه نمی تونیم به این موضوع ورود کنیم. نه! دادگاه باید از اول و به صورت کامل، تمام جوانب دعوا رو بررسی کنه، انگار که هیچ داوری ای انجام نشده.

۲۲.۳. چگونگی طرح دعوا در دادگاه

سؤال اینه که آیا باید دادخواست جدیدی برای اصل دعوا بدید؟ بله، معمولاً باید یک دادخواست جدید تقدیم دادگاه کنید و خواسته تون رو مشخص کنید. مگر در یه حالت خاص: اگه شما از ابتدا وقتی دادخواست ابطال رای داوری رو دادید، همون موقع هم خواسته تون رو ماهوی (یعنی اصل دعوا) مطرح کرده بودید. مثلاً می گفتید ابطال رای داور و در صورت ابطال، رسیدگی به اصل دعوای مطالبه وجه. در این صورت، دادگاه بعد از ابطال رای داور، مستقیماً وارد رسیدگی به اصل دعوا میشه. اما اگه فقط دادخواست ابطال رای داور رو داده بودید، حالا باید یک دادخواست جدید برای رسیدگی ماهوی تقدیم کنید.

۲.۲.۴. دادگاه صالح برای رسیدگی

کدوم دادگاه باید به این دعوا رسیدگی کنه؟ خب، معمولاً همون دادگاهی که از ابتدا صلاحیت رسیدگی به اصل دعوا رو داشته. یعنی همون دادگاهی که اگه داوری ای در کار نبود، باید به پرونده شما رسیدگی می کرد. برای تشخیص این دادگاه، باید به قواعد صلاحیت محلی و ذاتی دادگاه ها توجه کنید.

۲.۲.۵. مزایا و معایب رسیدگی قضایی

این گزینه هم نقاط قوت و ضعف خودش رو داره:

مزایا:

• رسمیت و اعتبار بالاتر: احکام دادگاه ها پشتوانه قانونی و اجرایی قوی تری دارن.
• اطمینان از اجرا: اجرای احکام دادگاه ها معمولاً بدون مشکل تر از آرای داوری (که ممکنه به مشکل بخورن) انجام میشه.
• شفافیت: فرآیند رسیدگی قضایی معمولاً شفاف تر و علنی تره.
• پایین بودن هزینه های اولیه: هزینه های دادرسی در دادگاه معمولاً کمتر از حق الزحمه داوریه.

معایب:

• طولانی بودن فرآیند: متاسفانه، رسیدگی در دادگاه ها ممکنه زمان بر باشه و طول بکشه.
• عمومی بودن رسیدگی: برای بعضی اختلافات، محرمانگی مهمه که در دادگاه کمتر رعایت میشه.
• عدم تخصص قاضی: قضات دادگاه ها عموماً در همه رشته های حقوقی متخصص هستن، اما شاید به اندازه یک داور متخصص، روی جزئیات فنی یک صنعت خاص مسلط نباشند.

۳. نکات کلیدی و ملاحظات مهم در رسیدگی مجدد

حالا که گزینه های پیش روتون رو شناختید، وقتشه که به چند تا نکته مهم و کاربردی اشاره کنیم که اگه قراره دوباره به داوری برگردید یا دعواتون رو توی دادگاه دنبال کنید، حسابی به دردتون می خوره. رعایت این نکات می تونه مسیر رو براتون هموارتر کنه و از تضییع حقوق تون جلوگیری کنه.

۳.۱. مواعد قانونی و مهلت ها

یه ضرب المثل قدیمی میگه وقت طلاست. تو دنیای حقوق هم این جمله خیلی صدق می کنه، مخصوصاً وقتی پای مهلت های قانونی وسط باشه. بعد از ابطال رای داوری، چه بخواهید دوباره داوری کنید و چه به دادگاه مراجعه کنید، باید حواستون به مهلت های قانونی باشه.

فرض کنید مهلتی برای طرح مجدد دعوا در دادگاه یا توافق بر داوری مجدد تعیین شده باشه. اگه این مهلت رو از دست بدید، ممکنه دیگه نتونید دعواتون رو مطرح کنید و حقوق تون از بین بره. پس، بلافاصله بعد از ابطال رای داوری، حتماً از وکیل متخصص تون بپرسید که چه مهلت هایی پیش روتون هست و باید چقدر زمان برای انجام کارها در نظر بگیرید. عدم رعایت این مواعد، می تونه حسابی دردسرساز بشه و حتی پرونده رو به بن بست برسونه.

۳.۲. اعتبار دلایل و مستندات قبلی

شما توی فرآیند داوری قبلی، کلی مدرک و دلیل جمع آوری کردید و ارائه دادید، درسته؟ حالا که اون رای باطل شده، آیا این مدارک و دلایل به درد می خورن؟ خبر خوب اینه که بله، امکان استناد به دلایل و مدارک ارائه شده در فرآیند داوری قبلی وجود داره. نیازی نیست از صفر شروع کنید و دوباره همون مدارک رو جمع کنید.

اما یه نکته مهم اینجاست: چه دادگاه و چه داور جدید، این دلایل رو به صورت مستقل ارزیابی می کنند. یعنی این طور نیست که چون قبلاً به داور ارائه شده، حالا هم حتماً پذیرفته بشه. نه، اون ها دوباره مدارک رو بررسی می کنند و وزن و اعتبارشون رو می سنجند. پس اگه فکر می کنید می تونید دلایل قوی تر یا جدیدتری ارائه بدید، این حق رو دارید که این کار رو انجام بدید. حتی اگه مدرکی رو قبلاً جا انداخته بودید، حالا فرصت خوبی برای ارائه اون دارید.

۳.۳. حفظ حقوق طرفین و اصول دادرسی منصفانه

فرقی نمی کنه که دعوای شما دوباره به داوری برگرده یا به دادگاه بره، در هر دو حالت، اصول دادرسی منصفانه و حقوق طرفین باید به طور کامل رعایت بشه. این یعنی چی؟ یعنی:

• حق دفاع: هر دو طرف باید فرصت کافی برای دفاع از خودشون، ارائه دلایل، و پاسخ به ادعاهای طرف مقابل رو داشته باشن.
• حق ارائه توضیح: هر دو طرف حق دارن توضیحات لازم رو در مورد موضوع دعوا و مدارک ارائه شده، به داور یا دادگاه ارائه بدن.
• بی طرفی: داور یا قاضی باید کاملاً بی طرف باشه و هیچ تمایلی به نفع هیچ کدوم از طرفین نداشته باشه.
• علنی بودن (در دادگاه): در دادگاه ها، اصل بر علنی بودن رسیدگیه، مگر در موارد خاص.

خلاصه اینکه، هر فرآیند حقوقی باید بر اساس عدالت و انصاف پیش بره. پس حواستون باشه که این اصول در رسیدگی جدید هم رعایت بشه.

۳.۴. هزینه های دادرسی و حق الزحمه

پول، پول، پول! همیشه یکی از دغدغه های اصلی توی پرونده های حقوقی، هزینه هاست. وقتی رای داوری باطل میشه، احتمالاً این سوال پیش میاد که تکلیف حق الزحمه داور قبلی چی میشه؟ آیا پولی که دادیم سوخت شده؟ و هزینه های فرآیند جدید چقدر میشه؟

به طور کلی، ابطال رای داوری، معمولاً تأثیری روی حق الزحمه ای که به داور قبلی پرداخت شده نداره. یعنی پولی که بابت اون داوری پرداخت کردید، برنمی گرده، چون داور خدمتش رو انجام داده (هر چند رای ش باطل شده). اما در مورد هزینه های جدید، اگه دوباره به داوری رجوع کنید، باید حق الزحمه داور جدید رو پرداخت کنید. اگه هم سراغ دادگاه برید، باید هزینه های دادرسی رو بپردازید. در نهایت، اینکه این هزینه ها رو کی باید پرداخت کنه، بستگی به حکم نهایی دادگاه یا رای داور جدید داره که ممکنه یکی از طرفین رو محکوم به پرداخت همه یا بخشی از هزینه ها کنه.

گاهی اوقات، طرفین می توانند در توافق نامه داوری خود، پیش بینی لازم را در مورد این وضعیت و تقسیم هزینه ها انجام دهند. اگر چنین توافقی باشد، طبق آن عمل می شود.

۴. نقش وکیل متخصص در فرآیند پس از ابطال رای داوری

تصور کنید که توی یه مسیر ناآشنا و پر از پیچ و خم گیر افتادید و نقشه راه هم ندارید. چه کار می کنید؟ قطعاً سراغ یه بلد راه می رید، نه؟ فرآیند بعد از ابطال رای داوری هم دقیقاً همین طوره؛ یه مسیر ناآشنا و پیچیده که اگه بلد راه نداشته باشید، ممکنه حسابی به مشکل بخورید و حقوق تون از بین بره. اینجا، نقش یه وکیل متخصص داوری مثل همون بلد راه حیاتی میشه.

واقعاً چرا مشاوره و انتخاب یه وکیل متخصص در امور داوری، مخصوصاً در مرحله بعد از ابطال رای، انقدر مهمه؟

• پیچیدگی های حقوقی: قوانین مربوط به داوری و آیین دادرسی مدنی، مثل یه هزارتو می مونن. یه وکیل متخصص، با این پیچیدگی ها آشناست و می تونه شما رو از افتادن توی چاه های قانونی نجات بده. اون می دونه کدوم ماده قانونی به دردتون می خوره و چطور باید ازش استفاده کنید.
• انتخاب بهترین استراتژی: بعد از ابطال رای، دو تا مسیر اصلی دارید: داوری مجدد یا رسیدگی قضایی. کدوم مسیر برای شما بهتره؟ وکیل متخصص با بررسی دقیق پرونده، مزایا و معایب هر مسیر رو براتون روشن می کنه و کمک می کنه تا بهترین استراتژی رو برای ادامه پرونده انتخاب کنید. این انتخاب می تونه روی زمان، هزینه و حتی نتیجه نهایی پرونده تون تأثیر زیادی بذاره.
• جلوگیری از تضییع حقوق: گاهی اوقات، یه اشتباه کوچیک توی مهلت های قانونی یا نحوه ارائه مدارک، می تونه باعث بشه که کل حقوق تون رو از دست بدید. وکیل متخصص با دانش و تجربه ش، از این اشتباهات جلوگیری می کنه و مطمئن میشه که هیچ حقی از شما ضایع نمیشه.
• رعایت مواعد قانونی: همون طور که قبلاً هم گفتیم، مهلت های قانونی حسابی مهمن. یه وکیل متخصص، تمام این مهلت ها رو زیر نظر داره و مطمئن میشه که هیچ کدوم رو از دست نمیدید.
• نحوه ارائه دلایل و مستندات: حتی اگه مدارک خیلی قوی ای داشته باشید، اگه ندونید چطور باید اون ها رو ارائه بدید، ممکنه تأثیری که باید رو نداشته باشه. وکیل متخصص، با فنون دفاع و ارائه مدارک آشناست و می دونه چطور باید بهترین استفاده رو از دلایل تون ببره.

حالا چطور یه وکیل مجرب توی این حوزه انتخاب کنیم؟

این خودش یه موضوع مهمه. موقع انتخاب وکیل، به این نکات توجه کنید:

• سابقه و تجربه: دنبال وکیلی باشید که سابقه خوبی توی پرونده های داوری و دعاوی مرتبط با ابطال رای داوری داره.
• تخصص: حتماً مطمئن بشید که وکیل در زمینه داوری، تخصص کافی رو داره.
• شفافیت: وکیلی رو انتخاب کنید که در مورد هزینه ها و مراحل کار، با شما شفاف باشه.
• ارتباط مؤثر: یه وکیل خوب باید بتونه به خوبی با شما ارتباط برقرار کنه و به سوالات تون پاسخ بده.

خلاصه کلام اینکه، بعد از ابطال رای داوری، فکر نکنید که تنها هستید. حضور یک وکیل متخصص، می تونه مثل یک نورافکن، مسیر تاریک رو براتون روشن کنه و به شما کمک کنه تا از این مرحله حساس با موفقیت عبور کنید.

۵. سوالات متداول

در این بخش، به چند سوال رایج و مهم در مورد بعد از ابطال رای داوری چه باید کرد پاسخ می دهیم تا ابهامات احتمالی شما برطرف شود.

اگر طرفین بر هیچ کدام از گزینه ها (داوری مجدد یا دادگاه) توافق نکنند، چه می شود؟

در صورتی که رای داوری ابطال شود و طرفین بر ارجاع مجدد به داوری توافق نکنند و یا شرط داوری اولیه نیز از بین رفته باشد، یا اصلا امکان داوری برای موضوع وجود نداشته باشد، هر یک از طرفین می توانند با طرح دعوا در دادگاه صالح، از دادگاه بخواهند که به ماهیت اختلاف رسیدگی کند. دادگاه در این حالت مکلف به رسیدگی ماهوی است و نمی تواند از رسیدگی امتناع کند. اگر هیچ یک از طرفین دعوایی در دادگاه مطرح نکنند، دعوا معلق باقی می ماند و مختومه نخواهد شد، اما هیچ راه حلی نیز برای آن پیش نخواهد رفت.

آیا دادگاه می تواند رای داور را اصلاح یا نقض کند؟

خیر، دادگاه صالح برای رسیدگی به دعوای ابطال رای داوری، فقط می تواند رای داور را ابطال کند. یعنی آن را از اعتبار ساقط کند. دادگاه نمی تواند رأی داور را اصلاح کند (مثلاً اشتباه املایی یا محاسباتی آن را برطرف کند) یا آن را نقض کند (یعنی رأی جدیدی جایگزین رأی داور کند). صلاحیت دادگاه در این مرحله، فقط ابطال است و بس.

آیا ابطال رای داوری به معنای بطلان شرط داوری است؟

نه همیشه. ابطال رای داوری لزوماً به معنای بطلان شرط داوری نیست. اگر رای داوری به دلایل شکلی باطل شده باشد (مثلاً داور در مهلت مقرر رای نداده باشد یا از حدود اختیاراتش تجاوز کرده باشد)، اما خود شرط داوری در قرارداد اولیه صحیح و معتبر باشد، آن شرط همچنان پابرجاست و طرفین می توانند با توافق مجدد، داور جدیدی انتخاب کنند. اما اگر دلیل ابطال رای، بطلان خود شرط داوری از ابتدا باشد (مثلاً موضوع قابل داوری نبوده یا شرط داوری به درستی تنظیم نشده)، در این صورت شرط داوری نیز باطل تلقی می شود.

آیا می توان همزمان دادخواست ابطال رای داوری و ماهیت دعوا را مطرح کرد؟

بله، این امکان وجود دارد. شما می توانید در دادخواست خود، هم ابطال رای داوری را از دادگاه بخواهید و هم به صورت احتیاطی یا توقفی، رسیدگی به ماهیت دعوا را درخواست کنید. به این معنی که اگر دادگاه رای داور را باطل کرد، بلافاصله وارد رسیدگی به اصل دعوا شود و نیازی به تقدیم دادخواست جدید نباشد. این کار می تواند در صرفه جویی زمان و هزینه های شما مؤثر باشد.

مسئولیت داور پس از ابطال رای وی چیست؟

مسئولیت داور پس از ابطال رای، بستگی به دلیل ابطال و نحوه عملکرد او دارد. اگر داور در انجام وظایف خود مرتکب تقصیر یا تخلف عمدی شده باشد که منجر به ابطال رای شده و از این بابت خسارتی به طرفین وارد شده باشد، ممکن است مسئولیت مدنی داشته باشد و مکلف به جبران خسارت باشد. اما اگر ابطال رای به دلیل مسائل خارج از کنترل داور یا خطای غیرعمدی و قابل اغماض باشد، معمولاً مسئولیتی متوجه او نیست. این موضوع باید با دقت و بر اساس شرایط خاص هر پرونده بررسی شود.

تفاوت دعوای ابطال رای داوری با اعتراض ثالث به رای داوری چیست؟

دعوای ابطال رای داوری توسط یکی از طرفین دعوای داوری مطرح می شود که خودشان در فرآیند داوری شرکت داشته اند و به دلایل قانونی (مثل موارد ماده 489 قانون آیین دادرسی مدنی) خواستار بی اعتبار شدن رای هستند. اما اعتراض ثالث به رای داوری توسط شخصی مطرح می شود که در فرآیند داوری حضور نداشته و رای داوری صادر شده، به حقوق او لطمه وارد کرده است. این شخص (ثالث) به هیچ وجه در داوری دخیل نبوده و اکنون به دلیل تأثیر رای داوری بر حقوق خود، به آن اعتراض می کند.

نتیجه گیری

دیدید که ابطال رای داوری، برخلاف تصور خیلی ها، پایان راه نیست، بلکه یه شروع جدیده برای حل و فصل اختلافتون. این مرحله، مثل یه دو راهی می مونه که باید با دقت و هوشمندی کامل، مسیر درست رو انتخاب کنید. چه تصمیم بگیرید دوباره سراغ داوری برید و چه بخواهید دادگاه به ماهیت دعواتون رسیدگی کنه، هر کدوم مزایا و معایب خودشون رو دارن که باید با چشم باز اون ها رو بسنجید.

یادتون باشه که توی این مسیر، تنها نیستید. پیچیدگی های حقوقی و مهلت های قانونی می تونن حسابی چالش برانگیز باشن. به همین خاطر، مشاوره با یک وکیل متخصص داوری، بهترین و هوشمندانه ترین کاریه که می تونید انجام بدید. یه وکیل خوب، مثل یه قطب نما عمل می کنه و به شما کمک می کنه تا توی این مسیر پر پیچ و خم گم نشید، حقوق تون رو حفظ کنید و در نهایت به یه نتیجه مطلوب برسید. پس اگه با این وضعیت مواجه شدید، قبل از هر تصمیمی، حتماً با یک متخصص مشورت کنید.