آینده کامپیوترها و اجزای اصلی آنها
رشته کامپیوتر و زیرشاخههای آن از جمله مهندسی کامپیوتر، علوم کامپیوتر و فناوری اطلاعات (IT یا آیتی) در دنیایی که وابستگی اقتصادش روزبهروز به فناوری و کامپیوتر بیشتر میشود، جایگاه مهمتری پیدا میکنند. در طی چنین فرایندی، قدرت و پیچیدگی سختافزاری و نرمافزاری کامپیوترها هم با سرعت خیرهکنندهای افزایش مییابد. از طرفی شاید بتوان گفت چنین شتابی در تغییرات، پیشبینی آینده را کمی مبهم میسازد، اما از سوی دیگر شکی نیست که کامپیوترها نقش بهسزایی در آینده ایفا خواهند کرد. برای یادگیری کامپیوتر می توانید دوره آموزش icdl دراصفهان را بگذرانید.
تغییرات سخت افزاری کامپیوتر ها در آینده
در طول سالها، سرعت و توان پردازش کامپیوترها بهطور فزایندهای زیاد شد. جالب است بدانید شش ماه طول میکشید تا قدرتمندترین کامپیوتر دهه 40 میلادی، همان نتیجهای را بدست دهد که کامپیوترهای امروزی در عرض چند ثانیه در اختیارمان قرار میدهند.
چون روند رشد فناوری شیب بسیار تندی دارد و تغییراتاش نمایی است، شاید پیشبینی آینده حتی نهچندان دور کمی دشوار باشد. کامپیوترهای پیشرفته امروزی تصاویر سهبعدی بازیها و انیمیشنها را در لحظه پردازش میکنند. فناوری سختافزاری آینده به سمتوسوی رایانش کوانتومی خواهد رفت، یعنی سختافزارهایی طراحی و استفاده خواهد شد که دادههای بسیاری را بهطور همزمان پردازش کنند.
چون فناوری کامپیوترها از قسمت ابتدایی و تقریباً صاف منحنی نمایی فراتر رفته و به بخش عمودی آن نزدیک میشود، میتوان انتظار داشت که تغییرات اساسی در راه باشد. ازاینرو شکی نیست که مهندسان سختافزار در آینده با فناوری پیچیدهتری سروکار داشته باشند و آینده رشته کامپیوتر از این حیث هم تحت تأثیر قرار بگیرد. جهت یادگیری کامپیوتر می توانید در بهترین کلاس کامپیوتر در اصفهان شرکت کنید.
مهاجرت به واسطه رشته کامپیوتر
بسیاری از افراد به رشته تحصیلی به چشم پلی برای مهاجرت نگاه میکنند که بسته به شرایط میتواند مسیری منطقی، مناسب و آیندهدار پیش رویشان قرار دهد و زندگیشان را متحول سازد. در سالهای اخیر شاهد این بودهایم که فارغالتحصیلان رشته کامپیوتر و متخصصان این حوزه جزء گروههایی بودهاند که توانستهاند چه برای مهاجرت تحصیلی و چه برای مهاجرت کاری، از حوزهای که برای تحصیل و اشتغال برگزیدهاند، بهخوبی بهره بگیرند. تکرار مکررات است اگر بگوییم علت این موضوع کاربرد گسترده و بازار کار خوب رشته کامپیوتر در حال حاضر است. شایان ذکر است با مراجعه به مقاله آموزش کامل مهارت های هفتگانه icdl مکتبخونه از همه جوانب این مطلب آگاه خواهید شد.
در ادامه مقاله بهتفصیل پیرامون چشمانداز آینده بازار کار رشته کامپیوتر در بازار ایران و جهان صحبت کردهایم. علاوه بر مطالبی که در پی میآید، میتوانید به مقاله مراجعه و اطلاعات جامعی در این زمینه کسب کنید.
امنیت شغلی رشته کامپیوتر
نقش فناوری در دنیای مدرن امروز بر هیچکس پوشیده نیست و کامپیوتر بهواسطه قدرت پردازش و محاسبهاش از هستههای اصلی انواع فناوریهای مختلف است. سرعت پیشرفت فناوری نیز خود مساله بسیار مهمی است که نمیتوان بهراحتی از کنار آن عبور کرد؛ اگر ده سال پیش را ملاک مقایسه قرار دهید، خواهید دید که چقدر ابزارهای مبتنی بر کامپیوتر و رایانش شرایط زندگی امروز را تحت تأثیر قرار دادهاند. توجهتان را به آمار زیر جلب میکنیم:
- تعداد ابزارهای هوشمندی که دادهها را جمعآوری و تحلیل میکنند و به اشتراک میگذارند، تا سال 2030 به 50 میلیارد عدد خواهد رسید،
- ظرفیت پردازش و محاسبه کامپیوترها، هر 18 ماه دو برابر میشود،
- 5 میلیارد نفر از اینترنت استفاده میکنند،
- تا سال 2030، 500 میلیارد دستگاه به اینترنت متصل خواهند شد،
- در سال 2022 حدود 63 درصد مردم دنیا از اینترنت بهره میبرند.
شاهد این هستیم که روزبهروز نقش کامپیوترها در زندگی انسان پر رنگتر میشود و بنابراین رشد بازار کار رشته کامپیوتر در آینده نیز اجتنابناپذیر خواهد بود.
آینده رشته کامپیوتر برای خانمها
بانوان هر روز، بهویژه در فضای کاری حضور پر رنگتری پیدا میکنند. البته اینکه تصور افراد و فرهنگ عمومی جوامع هم در خصوص کار کردن خانمها تغییرات زیادی داشته است، در این موضوع بیتأثیر نیست. همچون بسیاری از شاخهها و مهارتهای دیگر، علوم کامپیوتر و مشاغل مربوط به آن هم تا حدود زیادی به جنسیت ربطی ندارد و آقایان یا خانمها در این زمینه بر یکدیگر برتری خاصی ندارند؛ به نظر میرسد در آینده شرایط از این هم برای خانمها مساعدتر باشد و بتوانند بهراحتی شغل مورد علاقهشان را پیگیری کنند.
آینده رشته کامپیوتر هنرستان (فنی حرفه ای و کاردانش) و دبیرستان
شاید بتوان دبیرستان و هنرستان را از منظر هدفشان از آموزش از یکدیگر جدا کرد. فارغالتحصیلان دبیرستان بیشتر نگاهی نظری دارند؛ با ورود به فضای دانشگاه، پیمودن مقاطع بعدی و ارائه نظریههای جدید، مرزهای علم را در دنیای رشتهشان جابجا میکنند. اما هنرستانی ها (فارغ التحصیلان رشته های فنی و حرفه ای و کاردانش) بر عمل تمرکز دارند و نگاهشان چندان تئوریک نیست. هرچند ممکن است شرکتها و سازمانها بسته به نوع کسبوکارشان به دنبال شخصیتهای متفاوتی برای جایگاههای شغلی مختلف باشند، اما عموماً در بازار کار بهدنبال تخصص و مهارت افراد هستند. بنابراین فارغالتحصیلان هر دوی این نظامهای آموزشی بهلحاظ رشد بازار کار و جایگاههای شغلی، آینده یکسانی پیش رو دارند.
ابزارها و مهارت های مورد نیاز رشته کامپیوتر در آینده
اینطور بهنظر میرسد که در آینده، قرار است بسیاری از این ابزارها، بهویژه موارد نرمافزاری، سادهتر و هوشمندتر شوند؛ چراکه هوش مصنوعی از پس بسیاری از امور روتین بر خواهد آمد و این خود تحولی در دنیای کامپیوتر بهشمار میرود. هرچند برخی ابزارها مثل Git که برای کنترل نسخه بهکار میرود یا IDEها که محیطهای برنامهنویسی هستند و بسیاری از زبانهای برنامهنویسی و کتابخانههای مربوطه را پشتیبانی میکنند، احتمالاً همچنان جزو ادوات لازم برای کار مهندسان کامپیوتر باقی بمانند.
- پایتون – Python
- جاوا – Java
- C++
- C#
- جاوا اسکریپت – Javascript
- پیاچپی – PHP
- آر – R
- SQL
- HTML
مشاغل رشته کامپیوتر پس از فارغ التحصیلی
مسلماً مهم است بدانید وقتی در زمینهای تخصص پیدا میکنید و آماده ورود به بازار کار هستید، چه مشاغلی انتظارتان را میکشد. آیا شغل دولتی خواهید داشت؟ یا در شرکتهای خصوصی مشغول به کار میشوید؟ یا اصلاً قرار نیست برای کسی کار کنید و امکان کارآفرینی دارید؟ یادتان باشد در هر کجا که سرک بکشید، به مهارت و دانش متخصصان رشته کامپیوتر و فناوری اطلاعات (IT) نیاز است؛
بهنوعی میتوان گفت دستتان برای انتخاب باز است و بستگی به خودتان دارد که چه محیط و شرایطی را برای کار کردن برگزینید. اگر بهدنبال مصادیق عینی عناوین شغلی هستید، خوب است متذکر شویم تعدادشان آنقدر زیاد است که از شما دعوت میکنیم در این راستا به مقاله نگاهی بیندازید.
معرفی رشته کامپیوتر
واژه رایانش هر نوعی از فناوری دیجیتال را دربر میگیرد که برای ایجاد، ذخیرهسازی، انتقال، تبادل و استفاده از اطلاعات به کار میبریم. کسبوکارهای کوچک و بزرگ برای ایجاد راهبرد و رشد به این امر وابستگی دارند. رایانش و در قلب آن کامپیوترها، از موارد اساسی هستند که زندگیمان را سادهتر میسازند و آن را بهبود میبخشند: تلفنهای همراه، فروشگاههای آنلاین، شبکههای اجتماعی و… همهوهمه ابزارهایی هستند که زندگی امروزه ما را متحول کردهاند و بدون شک در آینده نیز بیشازپیش بر آن اثر خواهند داشت. بنابراین رشته کامپیوتر چه در دنیای امروز و چه در آینده از جایگاه ویژهای برخوردار است.
پیشرفت سامانههای الکترونیکی در دهههای اخیر بهقدری پرشتاب بوده است که دانش کامپیوتر را روزبهروز گستردهتر و پیچیدهتر سازد، حتی در این حد که برای شاخههای بسیار تخصصی هم تا مقاطع تحصیلی عالی، عنوان رشتهای وجود داشته باشد. اینجا قصد نداریم به تفصیل به جزئیات این مورد بپردازیم؛
صرفاً کافی است بدانیم در حال حاضر در مقطع کارشناسی تنها عناوین «علوم کامپیوتر (Computer Science)» برای مباحث بنیادی و «مهندسی کامپیوتر (Computer Engineering)» برای مباحث کاربردی تعریف شده. البته اشاره به توضیحات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در خصوص نقش و توانایی فارغالتحصیلان رشته مهندسی کامپیوتر خالی از لطف نیست.
البته کسانی که میخواهند از شباهتها و تفاوتهای این دو رشته بیشتر بدانند، میتوانند به مراجعه نمایند. پیشرفت روزافزون دنیای گسترده کامپیوتر مستلزم وجود افراد خبرهای است که دانش لازم را در این زمینه داشته باشند.
شرایط ورود به رشته کامپیوتر
ممکن است محبوبیت رشته کامپیوتر در بین دانشآموزان و دانشجویان دنیا و وابستگی تمام کسبوکارها به این پدیده و از طرفی شاخههای بسیار زیادی که دارد، شما را تا مرحله اقدام برای ورود به آن پیش برده باشد. حال اگر اهل سنجیدن جوانب گوناگون گامهایی هستید که در زندگیتان برمیدارید، لازم است این مهم را نیز مد نظر قرار دهید و از آن غافل نشوید؛
چراکه اگر شرایط لازم را برای ورود به رشته کامپیوتر یا هر رشتهای که به آن علاقهمندید، نداشته باشید، امکان موفقیت را از خودتان سلب خواهید کرد. پیشنهاد میکنیم در این خصوص مقاله را از دست ندهید.
چه درسهایی باید برای ورود به رشته کامپیوتر قوی باشد؟
این موضوع با نگاه به برنامه تحصیلی مقطع کارشناسی رشته مهندسی کامپیوتر و کنکور بهقدری اهمیت دارد که مقالهای جداگانه برای آن تدوین کردهایم. اگر تا اینجا همراهیمان کردهاید، یعنی قصدتان جدی است و توصیه میکنیم حتماً مقاله را مطالعه نمایید.
بررسی آینده هر یک از شاخه های رشته کامپیوتر
رشته کامپیوتر دارای گرایشهای مختلفی است که میتوانید بسته به علاقهتان هر یک را انتخاب کنید و در راهش قدم بگذارید. به احتمال زیاد از ابتدای مقاله تا اینجای کار خودتان متوجه شدهاید که چه حوزهها و شاخههایی از رشته کامپیوتر در دنیای امروز و آینده وضعیت بهتری دارند، هرچند گرایشهای رشته کامپیوتر را بهطور دقیق بررسی نکردیم. البته مقاله را به همین منظور برایتان تدارک دیدهایم.
چگونه وارد رشته کامپیوتر شویم؟
در مقاطع مختلف و بصورتهای مختلفی میتوانید وارد رشته کامپیوتر شوید، برای اینکه براحتی هر چه تمامتر راههای ورود به رشته کامپیوتر را متوجه شوید برای شما عزیزان اینفوگرافی زیر آماده شده است.
رشته های کامپیوتر در دانشگاه
همان طور که در شکل بالا مشخص است راههای زیادی برای وارد شدن به رشته کامپیوتر وجود دارد، توجه کنید که اگر بخواهید از طریق شرط معدل و یا کنکور ریاضی وارد مقطع لیسانس شوید و وارد دنیای کامپیوتر شوید، فقط 2 رشته برای ورود به این دنیا وجود دارد و رشته فناوری اطلاعات پیوسته در مقطع لیسانس وجود ندارد، برای مطالعه بیشتر در این خصوص میتوانید به صفحه مراجعه کنید.
- لیسانس مهندسی کامپیوتر پیوسته در مقطع لیسانس
- لیسانس علوم کامپیوتر پیوسته در مقطع لیسانس
دانشآموزان باید توجه داشت که نه از طریق کنکور کاردانی و نه از طریق ورود بوسیله سوابق تحصیلی به مقطع کاردانی به کارشناسی امکان ورود به بسیاری از دانشگاههای دولتی کشور نظیر شریف، تهران، امیرکبیر و حتی دانشگاههایی نظیر اصفهان، شیراز، فردوسی و … وجود ندارد. به همین علت و البته دلایل دیگر توصیه نمیکنیم دانش آموزان در سال 10ام وارد هنرستان (فنی حرفهای+کاردانش) بشوند و مسیر کاردانی و سپس کاردانی به کارشناسی را طی کنند، برای مطالعه بیشتر در این خصوص میتوانید به مقاله مراجعه کنید.
همان طور که متوجه شدید اگر بخواهید وارد رشته های مرتبط با کامپیوتر در دانشگاههای شوند، میتوانید از طریق شرط معدل و یا شرکت در کنکور ریاضی در یکی از رشته های مهندسی کامپیوتر (Computer Engineering) و یا علوم کامپیوتر (Computer Science) وارد دانشگاه شوید.
در برنامه درسی که وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برای رشته مهندسی کامپیوتر چاپ کرده است، در مورد نقش و توانایی فارغ التحصیلان رشته مهندسی کامپیوتر چنین گفته است:
دانش آموختگان رشته مهندسی کامپیوتر، علاوه بر توانایی طراحی و تحلیل سیستمهای نرم افزاری و سخت افزاری، در ارائه راه حل های جامع مبتنی بر فناوری اطلاعات برای حل مشکلات و ارتقا فعالیتهای جامعه توان مند هستند. به این منظور لازم است علاوه بر دانش پایه علوم کامپیوتر و مهارتهای مهندسی، دانش آموختگان از دید اقتصادی مناسب و توانمندیهای ارتباطی موثر برخوردار باشند.
معرفی رشته کامپیوتر از زبان استاد دانشگاه صنعتی شریف
در فیلم زیر دکتر جهانگیر عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف به معرفی رشته مهندسی کامپیوتر پرداخته اند، دکتر امیرحسین جهانگیر در تهران به دنیا آمد و پس از گذراندن دوران متوسطه جهت ادامه تحصیل عازم فرانسه شد. ابتدا دوره کارشناسی ارشد پیوسته برق را تا سال 1984 در مؤسسه ملی علوم کاربردی لیون فرانسه گذراند و پس از آن در دوره کارشناسی ارشد انفورماتیک و اتوماسیون دانشگاه کلود برنارد لیون فرانسه شرکت کرد. ایشان مدرک دکتری خود را نیز در زمینه انفورماتیک صنعتی در سال 1989 از مؤسسه ملی علوم کاربردی دانشکده برق تولوز فرانسه دریافت کرد. دکتر جهانگیر پس از اخذ مدرک خود در شهریور سال 1368 به کشور بازگشت و در دانشکده کامپیوتر دانشگاه صنعتی شریف مشغول به کار شد ریاست دانشکده کامپیوتر دانشگاه صنعتی شریف و ریاست مرکز محاسبات دانشگاه صنعتی شریف را بر عهده داشتند.
معرفی رشته مهندسی کامپیوتر
آینده رشته کامپیوتر
رشته کامپیوتر در دنیای امروز، یعنی عصر اطلاعات و ارتباطات، از جایگاه ویژهای برخوردار است. وابستگی سیستمهای مختلف در جوامع امروزی به کامپیوترها و قدرت پردازش آنها، بهطور روزافزون بیشتر میشود و بنابراین میتوان آینده رشته کامپیوتر را درخشان پیشبینی کرد. البته آینده کامپیوترها را به لحاظ تغییرات نرم افزاری، سخت افزاری، بازار کار، نرخ بیکاری، درآمد و… در مقاله بهطور کامل بررسی کردهایم.
مهندسی کامپیوتر یا مهندسی حرفه ای کامپیوتر ؟
این دو یکی از دو کلمات پر جستجو کاربران هستند اما تفاوت اینها در این است که شما برای رشته مهندسی کامپیوتر باید وارد دانشگاههایی شوید که از طریق کنکور سراسری دانشجو میپذیرند (البته با شرط معدل نیز میتوان وارد رشته مهندسی کامپیوتر در برخی از دانشگاه شد)، در حالی رشته مهندسی حرفه ای کامپیوتر برای دانشگاه های فنی است و معمولا دانشجویانی به این دانشگاهها میروند که در هنرستان های فنی درس خواندهاند البته محدودیتی با توجه به دفترچه انتخاب رشته وجود ندارد و شما میتوانید بعد از شرکت در کنکور سراسری وارد دانشگاههای فنی حرفه ای هم بشوید.
رشته مهندسی کامپیوتر چند سال طول می کشد؟ چند ترم است و چند واحد است؟
رشته مهندسی کامپیوتر چند واحد است و چند واحد در هر ترم میتوان برداشت
در طی دوره لیسانس دانشجویان باید 22 واحد درس عمومی، 19 واحد دروس پایه، 67 واحد دروس تخصصی، 29 واحد دورس اختیاری و 3 واحد پروژه و 3 واحد کارآموزی که در مجموع 140 واحد میشود را اخد کنند. البته اینکه دانشجویان رشته مهندسی کامپیوتر چند واحد از دروس عمومی، پایه، تخصصی یا اختیاری بردارند ممکن است از یک دانشگاه به دانشگاه دیگر متفاوت باشد.
هر دانشجو می تواند در هر نیمسال تحصيلی حداقل 12 و حداكثر 20 واحد درسی را انتخاب كند.
در آخرين نيمسال تحصيلی، دانشجو از رعايت شرط انتخاب حداقل 12 واحد معاف است.
اگر دانشجويی در يك نیمسال ميانگين كل نمراتش حداقل 17 باشد میتواند با نظر دانشگاه در نیمسال بعد حداكثر تا 24 واحد درسی را انتخاب نمايد.
در مواردی كه دانشجو برای فراغت از تحصيل حداكثر 24 واحد باقی داشته باشد، حتی اگر مشروط باشد، با نظر دانشگاه، میتواند تمامی واحدهای باقیمانده را در یك نیمسال انتخاب كند.
تمرکزهای رشته مهندسی کامپیوتر یا همان خوشه های دانشی
به منظور هدایت دانشجویان در اخذ هدفمند دروس تخصصی و اختیاری دوره کارشناسی مهندسی کامپیوتر، مجموعهای از خوشههای دانشی به شکل زیر در این رشته معرفی شدهاند. البته در همه دانشگاهها به این صورت نیست و ممکن است در هر دانشگاه تمرکزهای مختلفی وجود داشته باشد.
توصیه میشود دانشجویان بین یک تا سه خوشه دانشی از مجموعه زیر انتخاب کرده و دروس تخصصی و اختیاری خود را بر اساس آنها اخذ نمایند. عناوین این خوشههای دانشی به ترتیب حروف الفبا مرتب شدهاند و اولویتی بین آنها نیست. ضمنا این خوشهها در هر دانشگاه به منظور راهنمایی دانشجویان ارائه شده و اجباری در اخد دروس بر اساس آنها وجود ندارد.
زیرشاخه های رشته کامپیوتر
دانش آموزان اگر بخواهند وارد هر یک از گرایش های مهندسی کامپیوتر شوند باید کنکور سراسری علوم ریاضی و فنی شرکت کنند، با شرکت در این کنکور و کسب رتبه مناسب میتوانید در یکی از رشته های مهندسی کامپیوتر و یا علوم کامپیوتر وارد دانشگاه شوید.
در حال حاضر و با توجه به بخش نامههای جدید وزارت علوم، مقطع لیسانس مهندسی کامپیوتر هیچ گرایشی ندارد و همه دانشجویانی که در رشته مهندسی کامپیوتر قبول میشوند دروس مشترکی را پاس میکنند و پس از اتمام دوره لیسانس نیز در مدرک آنها فقط “مهندسی کامپیوتر” بدون ذکر گرایش ثبت میشود.
در گذشته به این صورت بود که دانشجویان پس از حدود 4 ترم میتوانستند از بین گرایش های نرم افزار یا سخت افزار یا گرایش خود را انتخاب کنند و تصمیم بگیرید که میخواهند در کدام یک از این گرایشها لیسانس خود را ادامه دهند (توجه کنید که در برخی از دانشگاهها گرایشهای دیگری نظیر هوش مصنوعی و شبکههای کامپیوتری و … هم وجود داشت)، البته در مدرک این دانشجویان نیز فقط “مهندسی کامپیوتر” بدون ذکر گرایش ثبت میشد. همچنین لازم به ذکر است که واحدهای درسی گرايش نرم افزار و سخت افزار در دوره كارشناسی بسيار مانند هم هستند و اختلاف اين دو گرایش تنها در حدود 20 واحد درسی است، اما گرایش آی تی در حدود 60 الی 70 واحد درسی مشترك با نرم افزار دارد.
توجه: هنوز در برخی از دانشگاههای آزاد دانشجویان پس از حدود 4 ترم برای خود گرایش انتخاب میکنند، ولی در مدرک لیسانس نامی از گرایش برده نمیشود و فقط مهندسی کامپیوتر قید میشود. بطور مثال در زیر چارت درسی دانشگاه آزاد تهران غرب و همین طور تهران مرکز را برای شما قرار دادهایم.
کدام رشته کامپیوتر بهتر است؟
قبل از آنکه به بررسی این موضوع بپردازیم که کدام رشته کامپیوتر بهتر است، لازم است مقدماتی در این خصوص گفته شود.
رشته مهندسی کامپیوتر بسیار گسترده و بیشترین تعداد فیلدهای پژوهشی و تحقیقاتی در این رشته وجود دارد، این گستردگی به شما این امکان را خواهد داد که متناسب با علایق و توانمندی خود به سمت یکی از فیلدهای پژوهشی موجود در این رشته بروید.
شاید از خود بپرسید فیلد پژوهشی چیست، در رشته کامپیوتر مباحث تحقیقاتی بسیاری وجود دارد که به علت این گستردگی اینها طبقهبندی شدهاند که به هر دسته یک فیلد میگویند، در رشته کامپیوتر فیلدهای بسیار زیادی از جمله فیلدهای زیر وجود دارد:
الگورتیم و محاسبات، بینایی ماشین، بیوانفورماتیک، پردازش زبان طبیعی، رایانش امن، روباتیک، سیستمهای بیدرنگ و نهفته، شبکههای کامپیوتری، فناوری اطلاعات، معماری کامپیوتر، مهندسی نرم افزار، یادگیری ماشین، رایانش ابری، اینترنت اشیا، بیگ دیتا، مالتی مدیا، شبکههای میان ارتباطی، پردازش تصویر، پردازش صوت، آزمون پذیری و …
توجه کنید که فیلد با گرایش متفاوت است، یک گرایش میتواند شامل فیلدهای بسیاری باشد، بعنوان مثال گرایش شبکه های کامپیوتری که در مقطع ارشد وجود دارد شامل فیلدهایی همچون رایانش ابری، اینترنت اشیا، شبکه های وایرلس، مالتی مدیا روی شبکه، Edge Computinr و … است.
همان طور که در قسمت زیر شاخه های رشته کامپیوتر گفته شد، در اکثر دانشگاههای کشور در مقطع لیسانس کامپیوتر گرایشی وجود ندارد و در مدرک دانشجویان نیز فقط مهندسی کامپیوتر ذکر میشود. حال آنکه رشته کامپیوتر رشته بسیار وسیعی است و در آن فیلدهای پژوهشی و تحقیقاتی بسیاری وجود دارد.
حال دانشجویان مقطع لیسانس برای وارد شدن به هر یک از این فیلدهای پژوهشی دو کار زیر را میتوانند انجام دهند:
- دروس تخصصی و اختیاری خود را در مقطع لیسانس با توجه به اینکه به چه فیلدی علاقه دارید بردارید.
- با توجه به اینکه به چه فیلدی علاقه دارید گرایش مناسبی را برای مقطع ارشد کامپیوتر انتخاب کنید.
بررسی بیشتر مورد 1:
بعنوان مثال اگر دانشجویی در مقطع لیسانس به شبکه های کامپیوتری علاقه دارد میتواند در مقطع لیسانس دروس اختیاری و تخصصی زیر را بردارد:
- شبکه های کامپیوتری
- امنیت داده و شبکه
- انتقال دادهها
- شبه سازی کامپیوتری
- برنامه سازی وب
- شبکههای کامپیوتری پیشرفته
یا بعنوان مثالی دیگر اگر دانشجویی در مقطع لیسانس به معماری کامپیوتر علاقه دارد میتواند در مقطع لیسانس دروس اختیاری و تخصصی زیر را بردارد:
- سیستمهای بیدرنگ
- سیستمهای نهفته
- طراحی VLSI
- رایانش چند هستهای
- مدارهای واسط
- آزمایشگاه سخت افزار
- معماری پیشرفته کامپیوتر
- شبکههای میان ارتباطی
بررسی بیشتر مورد 2:
در مقطع کارشناسی ارشد کامپیوتر گرایشهای زیادی از جمله هوش مصنوعی، نرم افزار، الگوریتم و محاسبات، رایانش امن، بیوانفورماتیک، شبکههای کامپیوتری، معماری کامپیوتر، علوم و فناوری شبکه، علم داده، بازیهای رایانهای و … وجود دارد که هر یک از دانشجویان مقطع لیسانس کامپیوتر میتوانند با توجه به علاقه خود برای مقطع ارشد یکی از این گرایشهای گفته شده را انتخاب کنند
لازم به ذکر است که حتما نیازی نیست که لیسانس شما کامپیوتر باشد تا بتوانید در کنکور ارشد کامپیوتر شرکت کنید و در یکی از گرایشهای ارشد کامپیوتر گفته شده قبول شوید، هر لیسانسی داشته باشید میتوانید در کنکور ارشد کامپیوتر شرکت کنید و وارد مقطع ارشد کامپیوتر شوید.
حال به سوال اصلی برگردیم، کدام رشته مهندسی کامپیوتر بهتر است؟
بطورکلی تمامی گرایشهای رشته کامپیوتر عالی هستند و اگر شما در یک از آنها خوب باشید بهترین مشاغل و بهترین درآمدها را خواهید داشت، هر کدام از گرایشها، بازار کار مخصوص به خود را دارند و همواره با تعداد قابل توجهی تقاضا برای استخدام نیروی متخصص مواجهاند، بنابراین بهتر است به سمت گرایشی بروید که به آن علاقه شدیدی دارید.
اما بطور کلی گرایشهای هوش مصنوعی و نرم افزار جز گرایشهای پرطرفدارتر هستند.
در حال حاضر هوش مصنوعی و فناوریهای مربوط به آن تمام دنیا را فراگرفته و هر روز هم در حال رشد و پیشرفت است. گرایش هوش مصنوعی در دانشگاههای خارج از کشور نیز بسیار پرطرفدار بوده و بسیاری از پوزیشنهای مقطع دکتری رشته مهندسی کامپیوتر نیز متعلق به گرایش هوش مصنوعی است.
مهندسی نرم افزار بعنوان پایه و اساس فناوری کامپیوتر است و حتی در رشتههایی مانند معماری کامپیوتر و شبکههای کامپیوتری نیز ردپای آن دیده میشود.در رشته مهندسی نرم افزار در کنار مباحث تئوری ، آموزشهای علمی و فنی نیز به دانشجویان تدریس خواهد شد و آنها بعد از اخذ مدرک مهندسی میتوانند در هر حوزهای از مشاغل مانند توسعه نرم افزار، شبکههای کامپیوتری، توسعه و طراحی وب سایت، مدیریت پایگاههای داده و غیره مشغول به کار شوند.
تقاضا برای استخدام مهندسین نرم افزار و هوش مصنوعی هم در ایران و هم در خارج از کشور بسیار بالاست و به ظاهر تعداد سازمانها و یا شرکتهای نوپایی که مهندسان نرم افزار و هوش مصنوعی را استخدام می کنند بی پایان است. علاوه بر این دانشجویان نرم افزار و میتوانند استارت آپهای جدیدی را راهاندازی کنند و بعنوان کارآفرین کسب و کار خودشان را داشته باشند.
رشته کامپیوتر برای چه کسانی مناسب است؟
شاید برای شما جالب باشد که بگوییم رشته کامپیوتر برای همه مناسب است. اگر به اطراف خود توجه کنید مشاهده خواهید کرد که دیگر کسب و کاری نیست که با رشته کامپیوتر سر و کار نداشته باشد، رشته کامپیوتر بسیار وسیع و گسترده است و مانند یک اقیانوس میماند و تنوع مشاغل و کارهایی که میشود در این رشته انجام داد بسیار بالاست، ممکن نیست فردی به چیزی علاقه داشته باشد و نتواند آن را در رشته کامپیوتر پیدا کند، چه به کارهای عملی علاقه داشته باشید، چه به کارهای تئوری، چه به تحقیقات، چه به بیزینس و استارتاپ و خلق کارهای نو و جدید، همه و همه را میتوانید در رشته کامپیوتر بیابید.
خوب است که به این نکته توجه داشته باشید که اصلا نیاز نیست پایه ریاضی قوی یا زبان انگلیسی قوی داشته باشید، همین که به رشته کامپیوتر علاقه داشته باشید میتوانید وارد این شوید و در آن موفق شوید. برخی از دروس رشته کامپیوتر نظیر فیزیک 1 و فیزیک 2 و ریاضی 1 و ریاضی 2 و … در رشته کامپیوتر وجود دارند که نیاز به پایه ریاضی دارند ولی خوب است بدانید این دروس جز دروس اصلی رشته کامپیوتر محسوب نمیشوند و تاثیر چندانی در آینده تحصیلی و شغلی شما ندارند، اگر تیم کنکور کامپیوتر مسئول مشخص کردن واحدهای دوره لیسانس میبود قطعا تمامی این دروس را از چارت مهندسی کامپیوتر حذف میکرد :).
البته اگر میخواهید در رشته کامپیوتر به جایگاههای بسیار بالا برسید و مشاغل رده بالا با درآمدهای بسیار بالا داشته باشید باید عزم و اراده قوی و پشتکار بالا داشته باشید، البته این گفته فقط مختص رشته کامپیوتر نیست و بطورکلی در هر چیزی که بخواهید به موفقیتهای بزرگی برسید بالا تلاش زیادی انجام دهید.
همین طور اگر شما جز کسانی هستید که به تکنولوژیهای جدید و علم روز علاقه دارید رشته کامپیوتر برای شما عالی است، بدون اغراق میتوان گفت که دانش کامپیوتر در عصر جدید به صورت لحظهای در حال به روز شدن است و به همین خاطر دانشجویان کامپیوتر باید به طور مداوم و پیوسته درحال یادگیری و آموزش باشند که در اکثر مواقع این یادگیری به صورت خودخوان انجام میگیرد. داشتن روحیهای خستگی ناپذیر و تمرین و ممارست زیاد در مسیر یادگیری از شما یک مهندس کامپیوتر تمام عیار و لول بالا و با درآمد بالا خواهد ساخت.
بازار کار و موقعیت های شغلی رشته کامپیوتر
پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه و ورود به بازار کار تحت عنوان مهندس کامپیوتر، بنا به پیشرفت لحظه ای علوم کامپیوتر، تخصص شما یکی از پرتقاضاترین نیازهای روز خواهد بود. به عنوان بخش بسیار کوچکی از کسب و کارهای نیازمند به حوزه کامپیوتر و فناوری اطلاعات می توان به شرکتهای تولیدکننده نرم افزار، تولیدکنندگان قطعات صنعتی و کامپیوتری، شرکتها، مؤسسات خدماتی و مراکز آموزشی اشاره کرد.
با بررسی لیستی از پول ساز ترین و بزرگترین شرکت های حال حاضر دنیا خواهید دید که بسیاری از این شرکت ها فعال در حوزه کامپیوتر، آی تی و فناوری اطلاعات هستند؛ مواردی نظیر ماکروسافت، اپل، گوگل، آمازون، فیسبوک، اینستاگرام، سامسونگ، اینتل (Intel)، آی بی ام (IBM)، اچ پی، هواوی و …
با توجه به توضیحاتی که گستردگی بازار کار رشته کامپیوتر را بیان می کند و نیز با توجه به روند رو به رشد استفاده از کامپیوتر در زندگی روزانه، موقعیت های شغلی همواره برای فارغ التحصیلان رشته کامپیوتر فراهم است
تا سال 2022 شانس یافتن یک شغل و استخدام شدن در حوزه های مرتبط با رشته کامپیوتر بین 7 تا 25 درصد و در سایر رشته ها چیزی حدود 11 درصد خواهد بود. با توجه به اهمیت بررسی مشاغل رشته کامپیوتر صفحهای مختص این امر برای شما عزیزان مهیا شده است، بنابراین برای مطالعه بیشتر میتوانید به صفحه مراجعه کنید.
برخی از موقعیت های شغلی مهندس کامپیوتر پس از ورود به بازار کار عبارتند از:
- برنامه نویس در شرکت های تولید کننده نرم افزار
- طراحی سیستم های ارتباطی درون سازمانی
- تولید اپلیکیشن های اندروید یا IOS برای موبایل ها
- ادمین و پشتیبان شبکه در شرکتهای کوچک و بزرگ، وظیفه یک ادمین شبکه نصب و راه اندازی و پشتیبانی شبکه یک شرکت است و همچنین راه اندازی شبکه های پیشرفته سیمی یا بیسیم در سطح LAN و WAN
- طراح سایت و رابط کاربری
- سرپرست آی تی سازمان ها
- بهینه سازی سایت ها برای موتورهای جستجو، یا SEO (Search Engine Optimization)
- سرپرست آی تی (IT Project Manager)
- طراحی و ساخت ربات های پیشرفته
- طراحی سیستم های تحت شبکه برای خانه های هوشمند
- بهینه سازی مراحل تولید در کارخانه ها با استفاده از هوش مصنوعی
- فعالیت در حوزه های مخابراتی و همچنین فعالیت در مراکز داده و شرکتهای ارائه دهنده خدمات اینترنتی
- بعنوان متخصص امنیت شبکه در شرکت ها یا مدیر امنیت شبکه (Network Security Administrator)
- بعنوان مهندس سختافزار کامپیوتر (Computer Hardware Engineer)، مهندسان سختافزار، وظیفهی طراحی و توسعهی تجهیزات کامپیوتری مانند مانیتور، صفحه مدار، چیپ و… را بر عهده دارند
اهمیت رشته کامپیوتر در دنیا
رشته کامپیوتر که باعث جهانی شدن اطلاعات و ارتباطات شده است، رشته امروز و آینده است تا جایی که پیش بینی میشود تا ۱۰ سال دیگر در کشورهای پیشرفته مردم همان قدر که به نیروی برق وابسته هستند به شبکه اینترنت وابسته خواهند شد. با توجه به توضیحات گفته شده روند رو به رشد استفاده از کامپیوتر در زندگی روزانه، اشتغال و موقعیت کاری برای فارغ التحصیلان این رشته فراهم است تا در قالب شرکتهای تولیدکننده نرم افزار، شرکتهای تولیدکننده قطعات، مراکز صنعتی تولیدی، شرکتها و مؤسسات خدماتی، مراکز آموزشی و … مشغول به کار شده و فعالیت کنند.
امروزه مشاغل کامپیوتری در برگیرنده برخی از سریعترین صنایع در حال رشد است. بسته به حرفه کامپیوتری که انتخاب می کنید تا سال 2022 فرصت های استخدامی بین 7 تا 25 درصد رشد خواهد داشت. درحالی که این رشد برای دیگر مشاغل تا 11 درصد است.
دانشگاه های دولتی که رشته کامپیوتر دارند
در زیر به بررسی رتبه بندی دانشگاه های ایران در رشته مهندسی کامپیوتر پرداخته ایم:
بطور کلی بهترین دانشگاه های ایران در رشته های مهندسی بصورت زیر رده بندی می شوند:
- دانشگاه صنعتی شریف
- دانشگاه تهران
- دانشگاه امیرکبیر
- دانشگاه علم و صنعت و شهید بهشتی (این دو دانشگاه تقریبا در یک رده قرار دارند)
- دانشگاه تربیت مدرس و خواجه نصیر (این دو دانشگاه تقریبا در یک رده قرار دارند)
- دانشگاه های صنعتی اصفهان
- دانشگاه اصفهان، شیراز و فردوسی (این سه دانشگاه تقریبا در یک رده قرار دارند)
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد دانشگاه های دولتی که رشته کامپیوتر را دارند و بررسی رنک آنها به صفحه مراجعه کنید
مزایا و معایب رشته کامپیوتر
رشته مهندسی کامپیوتر یک رشته مطالعاتی بزرگ است که محاسبات و تئوریهای مرتبط با توسعه نرمافزار، سختافزار و الگوریتمها را شامل میشود. هر کدام از گرایشهای رشته کامپیوتر به نحوی در پیشرفت و نوآوری صنایع مختلف کمک می کنند و به دانشجویان کامپیوتر این اجازه را میدهد تا مسیر شغلی خود را متناسب با علایق شخصی و اهداف حرفهایشان دنبال کنند.
اما در این میان درک مزایا و معایب رشته کامپیوتر میتواند به شما در فرآیند توسعه فردی و حرفهای شدنتان کمک کند. در عکس زیر میتوانید مزایا و معایب رشته کامپیوتر را مشاهده کنید، همچنین در زیر این عکس هر یک ازاین مزایا و معایب رشته کامپیوتر را بررسی کردهایم.
نظر دانشجویان رشته مهندسی کامپیوتر
اکثر دانشجویان رشته مهندسی کامپیوتر بر این باورند با پیشرفت تکنولوژی و فناوری، نقش کامپیوترها بیش از هر زمان دیگر در زندگی افراد تاثیرگذار و به یک بخش جدایی ناپذیر تبدیل شده است. به همین خاطر رشته کامپیوتر از لحاظ فرصت شغلی و بازار کار یکی از بهترین رشته های دانشگاهی است و آینده شغلی و مالی شما را تضمین خواهد کرد.
اما در صورتی که قصد وارد شدن به رشته مهندسی کامپیوتر را دارید برای موفقیت در این حوزه بایستی فردی کوشا بوده و به طور مستمر در حال یادگیری سریع و دائمی تکنولوژی های روز دنیا باشید. همچنین یک دانشجوی مهندسی کامپیوتر باید بتواند مهارت های جدید را به سرعت و به شکل خودخوان یاد بگیرد.
از مزیتهای دیگر رشته کامپیوتر این است که شما بواسطه انجام کارهای گروهی هرگز دغدغه یافتن یک دوست خوب و همراه را نخواهید داشت و کار کردن و مشارکت با آنان جزئی از زندگی روزمرهتان خواهد شد. در مقاله میتوانید از نظرات دانشجویان برتر حوزه کامپیوتر را در داخل و خارج از کشور آگاه شوید.
ادامه تحصیل در مقطع ارشد و دکتری
بطورکلی مقطع ارشد کامپیوتر کامپیوتر کاملا با لیسانس کامپیوتر و همین طور علوم کامپیوتر متفاوت است ( مقطع دکتری نیز بسیار مانند ارشد است و واحدهایی که خود شما در ارشد برنمیدارید را در دکتری برخواهید داشت، البته مقطع تفاوتهای دیگری نیز دارد مانند الزامی بودن آزمون زبان، امتحان جامع و تعداد دروسی که باید در دوران دکتری پاس کنید 6 درس 3 واحدی خواهد بود)، شما در لیسانس کامپیوتر مجبور هستید تعداد واحدهای زیادی را (حدودا 143 واحد) بگذرانید در صورتی که شاید به بسیاری از این واحدها علاقه نداشته باشید و همین طور در دوران لیسانس تقریبا در تمامی دروس بخش عظیمی از نمره به مباحث تئوری اختصاص دارد در صورتی که این امر در ارشد و دکتری کامپیوتر کاملا بر عکس است و بیشتر نمره به کارهای پژوهشی و عملی و انجام پروژه و تمرین اختصاص دارد.
سپس دانشجویان مقطع ارشد کامپیوتر با توجه به علاقهشان یک فیلد را انتخاب میکنند، سپس با اساتیدی که در آن فیلد کار میکنند صحبت میکنند و از بین آن اساتید یکی را بعنوان استاد راهنمای خود انتخاب میکنند، البته استاد راهنما نیز باید آن شخص را بپذیرد و ظرفیت خالی داشته باشد، سپس در آزمایشگاه آن استاد راهنما مشغول به کار میشود و در آن آزمایشگاه میز، صندلی و کامپیوتری به آن دانشجو به مدت 2 تا 3 سال اختصاص داده میشود، در آزمایشگاهها فقط دانشجویان ارشد و دکتری هستند، مگر آنکه در آن آزمایشگاه پروژه ملی وجود داشته باشد و استاد راهنما تعدادی از دانشجویان لیسانس را برای کار در پروژه استخدام کرده باشد و یا بعنوان کار آموز در آنجا فعالیت کنند.
از این به بعد دانشجویان تعداد کمی درس را از بین تعداد دروس زیادی که در آن گرایش تعریف شدها ست بر اساس فیلدی که انتخاب کردند و با صلاح دید استاد راهنما و مدیر گروه گرایش شان بر میدارند، بنابراین چون دانشجو خودش فیلدی را انتخاب کرده که به آن علاقه دارد، به واحدهایی هم که خودش در راستای پایان نامه اش بر میدارد علاقه خواهد داشت و بنابراین مثل لیسانش نخواهد بود که دانشجو مجبور باشد تعداد واحدهایی زیادی که به آنها علاقه ندارد را پاس کند. همچنین چون تمام کارهایی که دانشجو انجام میدهد در راستای تز اش است بعد از چند ماه در فیلدی که انتخاب کرده خبره میشود و این موضوع برای دانشجو جذاب و شیرین خواهد بود و این مورد باعث میشود که دانشجویان به رشته کامپیوتر بیش از پیش علاقه مند شوند.