برای ساکنان مناطق کویری و خشک کشور، هیچ تفریحی لذتبخشتر از طبیعتگردی به ویژه در جنگلهای خنک و مرطوب شمال نیست. فکرش را بکنید که از گرما، ترافیک و آلودگی تهران به یک چشمانداز طبیعی، فرهنگی و تاریخی در جنگل عباس آباد بهشهر برسید. جایی که میشود از یک روز تا یک هفته در آن تفریح کرد و خسته نشد.
این جنگل در جنوب شرقی بهشهر واقع شده است و حدود ۹ کیلومتر با آن فاصله دارد. این مکان تفریحی استان مازندران علاوه بر اینکه در فهرست منابع ملی طبیعی به ثبت رسیده است از میراث جهانی یونسکو نیز بهشمار میرود.
دیدنیهای جنگل عباس آباد بهشهر
مجموعه تاریخی، فرهنگی، تفریحی و طبیعی عباس آباد را باید بزرگترین باغ دوران صفوی در ایران قلمداد کرد. مجموعه تاریخی جنگل عباس آباد بهشهر مربوط به دوران شاه عباس اول در سال ۱۰۲۰ است.
همین قدمت ۴۰۰ ساله سبب شده است که سالانه گردشگران زیادی از اقصی نقاط جهان برای اجاره ویلا در بهشهر به این منطقه بیایند و میراث تاریخی کشورمان را از نزدیک، تماشا کنند.
این باغ با ۵۰۰ هکتار مساحت دارای دریاچه، حمام، عمارت و برج نگهبانی است. یکی از شاهکارهای معماری عصر صفوی همین عمارت است که از سنگ و آجر بنا شده و در هنگام آبگیری دریاچه، بنا در آن غرق میشود و سپس اندک اندک با کم شدن سطح آب، سقف آن مانند جزیرهای نمایان میشود. این سبک از معماری یادآور جزر و مدهای طبیعی است که در جنگلهای حرا در جنوب رخ میدهد و نمونه دستساز آن را میتوانید در بنای تاریخی جنگل عباس آباد بهشهر ببینید.
دریاچه عباس آباد هنگامی که پر از آب باشد، عمقی ۱۸ متری دارد. این دریاچه طبیعی است و با وسعت ۱۰ هکتاریاش یک منبع مناسب برای شالیزارهای اطراف است. همجواری این دریاچه با جنگل، کوه و آثار باستانی آن را به یکی از مقاصد مهم گردشگری تبدیل کرده است.
ایران سرزمین گوناگونیها است و ویژگیهای جغرافیایی چشمگیر در هر گوشه از کشور اقلیمی خاص ایجاد کرده است و تنوع بالای جاذبههای فرهنگی و طبیعی این کشور همواره پاسخگوی سلیقه گردشگران خارجی و داخلی بوده است که با خرید به اقصی نقاط ایران سفر میکنند.
وچود چندین گونه جنگل گواهی بر تنوع و غنای بالای حیات طبیعی ایران بوده و در این میان، جنگلهای کهن هیرکانی، یادگاری بهجایمانده از دوران سوم زمینشناسی، در شمال ایران یکی از ارزشهای زیستمحیطی ایران و جهان به شمار میرود. این جنگل عظیم که همچون نواری سبز بر حاشیه خطه شمال ایران از غرب به شرق کشیده شده، شامل مناطق مختلفی است که امروزه در قالب پارکهای جنگلی ومناطق حفاظتشده به حیات خود ادامه میدهند.
جنگل هزار جریب بخشی از جنگلهای شمال ایران است که همچون مرزی میان سه استان مازندران، سمنان و گلستان قرار گرفته مناطق شهری و روستایی بسیاری را پوشش میدهد.
این منطقه وسیع جنگلی با مساحت ۴۹۰۰۰ هکتار، امروزه از مناطق شکار ممنوع و حفاظتشده تحت حفاظت سازمان محیطزیست است.
این جنگل از شرق و شمالشرق به استان گلستان، از جنوب و جنوب شرق به استان سمنان و از غرب به قائمشهر محدود بوده و همچنین به شهرهای نکا، بهشهر، سوادکوه، کردکوی، گلوگاه و بخش کوهستانی دامغان منتهی میشود. منطقه هزار جریب به دو بخش دودانگه و چهاردانگه تقسییم میشود که هر یک مناطق روستایی و شهری را در بر میگیرند.
هزارجریب در منابع تاریخی با نام هزارگری یا هزارهگری آمده است و به سبب حکومت خاندانهای ایرانی اسلامی در این منطقه، اهمیت استراتژیکی در تاریخ ایران داشته و حوادث بسیاری به خود دیده است. در دورههای متاخر، بهویژه صفویه و قاجاریه، اقلیم معتدل و تنوع بالای حیات وحش این منطقه را به تفرجگاه و شکارگاه شاهان و اعضای خاندان سلطنتی مبدل کرده بود.
اما از سال ۱۳۸۰، جنگل هزارجریب در فهرست مناطق حفاظتشده و شکار ممنوع سازمان حاظت از محیطزیست وارد شد. بنابراین، سفر به این منطقه علاوه بر لذت بردن از شگفتیهای طبیعت و خلق خاطرهای زیبا، حساسیتهای زیستمحیطی ویژه خود را دارد. جنگل هزار جریب بهشهر واقعشده در جنوب این شهر، بخش وسیعی از منطقه هزارجریب بزرگ را شامل میشود که در ادامه مطلب به ویژگیهای این منطقه خواهیم پرداخت.
چرا بازدید از جنگل هزار جریب بهشهر را پیشنهاد میکنیم؟
غنای زیستمحیطی: این جنگل به سبب ارزشهای زیستمحیطی بالایی که دارد یکی از مناطق مهم و کلیدی در میان جاذبههای طبیعی ایران به شمار میرود.
پوشش گیاهی: تنوع گیاهی بالای این جنگل از ویژگیهای آن محسوب میشود که با توجه به تغییر ارتفاع گونههای گیاهی نیز تغییر مییابند. گونههایی همچون شمشاد، بلوط، انجیلی، ممرز، ولیک، تلکا، ازگیل، راش، زرشک کوهی، شیردار، سیب وحشی و آویشن، زعفران وحشی، گل گاوزبان، پوشش گیاهی جنگل هزارجریب را تشکیل میدهند.
حیات وحش: علاوه بر پوشش گیاهی، تنوع گونههای جانوری این جنگل نیز بالا است؛ شوکا، مرال، خرس قهوهای، پلنگ، روباه، گرگ، گوزن، پازن، شغال، پلنگ، گربه وحشی، خرگوش و پرندگانی همچون قرقاول، دلیجه، سارگپه، عقاب، کبک و چندین گونه گنجشک گونههای حیات وحش این ناحیه هستند.
ویژگیهای جغرافیایی: وجود منابع آبی فراوان از جمله چندین چشمه و رودخانه مثل مهربانرود و نکارود که در جنگل جاری هستند و در ادامه مسیر خود به دریای خزر میریزند و نیز کوهستانهای اطراف جنگل، همه زیبایی و عظمت این جنگل را دوچندان کردهاند.
چگونه به جنگل هزارجریب بهشهر برویم؟
چنانکه یاد شد بخش وسیعی از منطقه هزارجریب نزدیک بهشهر واقع شده و برای رسیدن به جنگل، باید پس از خروج از شهر و عبور از بهشت فاطمه و علیتپه، مسیر را در جاده فرعی پاسند ادامه داد که آغاز مسیر اصلی جنگل است و حدود ۴۰ دقیقه طول میکشد. ۱۸ کیلومتر از مسیر آسفالت و بقیه راه خاکی است. مسیر دیگر دسترسی به جنگل هزارجریب از روستای محمدآباد در نزدیکی بهشهر است که ادامه مسیر جاده پس از این روستا به جنگل میرسد.
جاهای دیدنی نزدیک به جنگل هزارجریب بهشهر
گفتیم که منطقه هزارجریب نقاط روستایی بسیاری را پوشش میدهد ازجمله مناطق روستایی دیدنی عبارتند از:
روستای زروم: از ویژگیهای این روستای سنگفرش شده، معماری بومی و خانههای محلی با دیوارهای کاهگلی است. بیتردید قدم زدن در این فضای سنتی و اصیل و همصحبتی با اهالی روستا، خاطرات لذتبخشی برایتان خواهد ساخت.
روستای ارم: از ویژگیهای جغرافیایی این روستا واقع شدن آن در دره کوههای اوارست است و همچنین میتوانید از آبشار لیدَر در نزدیکی این روستا دیدن کنید.
غار او لکلک و غار بادلکلک: این دو غار آهکی در درهای در نزدیک روستای پچت واقع شدهاند؛ اگر به کوهنوردی و طبیعتگردی علاقه دارید، بازدید از این دو محل را از دست ندهید.
آبشار اسپهاو: این آبشار پلکانی با ۳۰ متر ارتفاع، در روستای یخکش در جنوب بهشهر قرار دارد و از کوه سیاهخانی سرچشمه میگیرد. درسفر تابستانی خود به هزارجریب، بازدید از این آبشار زیبا را فراموش نکنید.
چشمه و آبشار سمبی: این دو جاذبه طبیعی در روستای یخکش قرار دارند و ارتفاع آبشار حدود ۳۰ متر است.
چشمه نینوا در روستای ارضت و چشمه عبدالهی و یک استخر طبیعی در روستای کلا نیز از دیگر جاذبههای طبیعی این منطقه محسوب میشوند.
هتلها و اقامتگاههای نزدیک به جنگل هزار جریب بهشهر
برای لذت بردن بیشتر از جنگل زیبای هزار جریب میتوانید شب را در محوطه جنگل چادر بزنید و از سکوت شبانه جنگل و تماشای آسمان زیبا و پرستاره آن لذت ببرید. برای اقامت بیش از یک روز نیز اجاره سوئیت یا خانه محلی در روستاهای اطراف گزینه مناسبی به شمار میرود. همچنین از اقامتگاههای بومگردی واقع در روستاهای چالکده، یخکش، محمدآباد، پاسند و غریبمحله در نزدیکی منطقه جنگل هزارجریب بهشهر نیز میتوان برای اقامت و شبمانی استفاده کرد.
کمی آنطرفتر، سد عباس آباد با گنجایش ۶۰۰ هزار متر مکعب آب در درهای عمیق ساخته شده است که قدمت آن نیز به دوران صفویه باز میگردد. جنس این سد از سنگ، آجر و ساروج است و از چشمههای اطراف، لبریز میگردد.
مهندسان صفوی با طراحی یک تونل زیرزمینی در هنگام پر شدن سد آب، آن را به سمت آبگیر هدایت میکردند و به این شکل از تخریب و آسیب دیدن سد جلوگیری کردهاند. باغ جنگل عباس آباد بهشهر که پیشتر بیان کردیم که بزرگترین باغ غیرکویری ایران است، به سبب تغییر شکل ایجاد شده روی تپه توسط مهندسان دوران صفوی، از نظر معماری بسیار حائز اهمیت است.
نحوه ایجاد پلکان و ساخت عمارت بر فراز تپه به این شکل بوده است که تپه به شکل مطبق و البته با نقشه قرینه، برش خورده است و موسیقی آب در سراسر عمارت و باغ به گوش میرسد.
سطوح شیبدار و لولههای سفالی، همانطور که در باغهای کویری، طنینی روحانگیز از جریان آب ایجاد می کردند در معماری این باغ نیز به کار برده شدهاند.
در فضای تاریخی جنگل عباس آباد بهشهر، حمام، گرمخانه، گلباغ، برج آجری نگهبانی و آسیاب آبی به چشم میخورد که برای گردشگرانی که به بناهای باستانی علاقمند هستند، یک تفریح مفرح را رقم خواهد زد. در اطراف محوطه باستانی چشمهها، آبشارهای طبیعی و پوشش گیاهی متراکم جنگلی دیده میشود که برای طبیعتگردان از جذابیت ویژهای برخوردار است.
چه زمانی به جنگل عباس آباد بهشهر سفر کنیم؟
گردشگران ممکن است از محوطه فرهنگی، تاریخی، طبیعی عباس آباد در تابستان به علت شرجی زیاد و در زمستان به علت برودت جوی نتوانند نهایت استفاده را ببرند، بنابراین بهترین فصل برای بازدید از این جذابیتهای بصری و باستانی، فصل بهار است.
البته تماشای برگریزان جنگل عباس آباد بهشهر در فصل پاییز لطفی مضاعف دارد، اما اگر در این فصل به مازندران سفر میکنید حتما لباس گرم به همراه داشته باشید.
این محوطه تفریحی دارای سرویس بهداشتی، کافه، رستوران، فروشگاه و نمازخانه است و از این بابت دغدغهای نداشته باشید.
بازدید از محوطه باستانی از ساعت ۸ صبح تا ۱۸ عصر امکانپذیر است و برای ورود باید بلیط تهیه نمایید که البته با توجه به امکانات این محوطه و جلوههای بینظیری که از معماری و آرامش مواجه خواهید بود، رقم بسیار ناچیزی به نظر میرسد.
اگر سفر چند روزهای را تدارک دیدهاید، راههای متفاوتی پیش روی شما قرار دارد. هم امکان برپایی کمپ وجود دارد، هم میتوانید در اقامتگاههای بومگردی استراحت کنید و هم با مسافرخانهها و هتلهای اطراف فاصله چندانی ندارید.
فقط حتما این مساله را در نظر داشته باشید که محوطه تاریخی و طبیعی جنگل عباس آباد بهشهر هم در منابع ملی و هم منابع جهانی به ثبت رسیده است. بنابراین مراقب زیستگاه گیاهی و جانوری این منطقه باشید.
چگونه خود را به جنگل عباس آباد بهشهر برسانیم؟
اگر ساکن پایتخت هستید و قصد دارید یک آخر هفته آرامشبخش را بگذرانید، از جاده هراز به سمت آمل حرکت کنید. در جاده کمربندی، از خروجی بابل، ساری خارج شوید و بعد از پشت سر گذاشتن مرکز استان مازندران به بهشهر بروید.
اگر در ترافیک معمول این مسیر گرفتار نشوید، بین ۴ تا ۵ ساعت سفر شما برای رسیدن به جنگل عباس آباد بهشهر به طول خواهد انجامید. اما اگر حوصله رانندگی ندارید و در دیگر استانهای کشورمان سکونت دارید، خرید بلیط ارزان هواپیما میتواند در سریعترین زمان ممکن شما را به مقصد برساند و در وقت و انرژی شما هم صرفهجویی کند.
برای خرید میتوانید از طریق سفرمارکت اقدام کنید. در هر کدام از سه شهر مازندران که پروازتان بر زمین نشست، خودتان را به بهشهر برسانید.
شما میتوانید از طریق سفرمارکت برای خرید بلیط ارزان هواپیما به مقصد رامسر، ساری یا نوشهر اقدام کنید.
از فرودگاه ساری تا بهشهر ۴۰ دقیقه، از فرودگاه رامسر تا بهشهر ۴ ساعت و نیم و از فرودگاه نوشهر تا جنگل عباس آباد بهشهر، ۳ ساعت و نیم فاصله ماشینی وجود دارد. طبیعی است که با خرید بلیط ارزان هواپیما به مقصد ساری، مسیر دسترسی به محوطه تاریخی و تفریحی عباسآباد راحتتر میشود.
در بدو ورود به بهشهر به بلوار شهید هاشمینژاد خواهید رسید. در این بلوار به دنبال بلوار امام رضا بگردید. پس از رسیدن به بلوار امام رضا به سمت هتل عباسپور حرکت کنید، در مسیر و نرسیده به هتل در سمت راست، جاده عباس آباد را خواهید دید. برای تماشای محوطه تاریخی، فرهنگی، طبیعی، دریاچه و جنگل عباس آباد بهشهر باید همین مسیر را بپیمایید.