امروزه هوای فشرده در اکثر زمینهها و جنبههای مختلف زندگی بشر مورد استفاده قرار میگیرد؛ از هوایی که در داخل بادکنک است تا استفاده برای توپ ورزشی، شهر بازی کودکان، چرخ ماشین و موارد زیادی از این قبیل که استفباده از آن الزامی است. با پیشرفت بشر و رشد تکنولوژی، تولیدات صنعتی و استفاده از ماشینآلات در صنایع مختلف رشد زیادی داشته است و بیشتر تولیدیها و کارخانههای صنعتی و نیمه صنعتی برای پیشبرد هرچه بهتر کار خود و تقویت خط تولید خود از هوای فشرده استفاده میکنند.
توجه داشته باشید که مقدار اسب بخار که برای به حرکت درآوردن و عملکرد کمپرسور مورد استفاده قرار میگیرد، تاثیر به سزایی بر قیمت آن دارد؛ چرا که این مقدار میتواند بیانگر میزان انرژی الکتریکی مصرف شده توسط دستگاه برای عملیات فشردهسازی هوا در مخزن، باشد. بنابراین بر حسب اسب بخار متفاوت است و در صورتی که مقدار اسب بخار در کمپرسور بالاتر باشد به مراتب قیمت آن نیز بیشتر است. بنابراین اسب بخار یکی دیگر از موارد بسیار مهم است که در کمپرسور فشرده سازی هوا باید مورد توجه قرار دهیم.
کمپرسور هوای فشرده چیست؟
کمپرسور هوای فشرده دستگاهی است که دارای یک ورودی به نام هواساز است و به وسیله آن اقدام به مکیدن هوا و فرستادن آن به داخل یک مخزن کرده تا به صورت متراکم و فشرده درآورد و در هنگام استفاده آن را از قسمت خروجی به بیرون منتقل میکند. هوایی که در داخل این مخزن به صورت فشرده است، در هنگامی که برای استفاده به بیرون انتقال داده میشود، باعث ایجاد انرژی جنبشی در صنایع مختلف شده و به این ترتیب به پیشبرد هرچه بهتر کار در صنایع مختلف کمک میکند.
کمپرسور همیشه در رونق و گسترش جامعه از جمله فعالیتهای اقتصادی و صنایع تولیدی مختلف، از اهمیت بالایی برخوردار بوده است و در بازه وسیعی از صنایع مختلف، از جمله تعمیرگاهها، صنایع ذخیره گاز صنعتی، تجهیزات دندانپزشکی، صنعت هواپیماسازی، سیستمهای پنوماتیک و موارد زیادی از این قبیل مورد استفاده قرار میگیرد.
کمپرسور هوا را میتوان در انواع مختلف تقسیمبندی کرد؛ چرا که دارای طرحها و اندازههای مختلف و متنوعی است تا بتواند برای کاربردهای گوناگون مورد استفاده قرار بگیرد.
کمپرسورها، در انواع مختلف مثل کمپرسور کولر و اسپلیت، کمپرسور اسکرو، کمپرسورهای پیستونی و … تولید میشوند و هر کدام برای موارد خاصی و به منظور خاصی مورد استفاده قرار میگیرد؛ مثلا این که در صنایعی مثل پتروشیمی این محصول برای افزایش فشار هوا به منظور افزایش آتش و احتراق مورد استفاده قرار میگیرد یا در سیستمهای سرمایشی برای کاهش دما آن را از یک محیط سرد رد میکنند تا به شکل مایع درآید.
کمپرسور هوای فشرده اسکرو و کاربرد آن
یکی از بهترین کمپرسورها است که کاملا بدون روغن است. این محصول دارای دو محور به صورت مارپیچ است که عملیات فشردهسازی را انجام میدهد. یکی از محورها، رهبر و دیگری خلبان است و دارای دندانههایی به صورت در هم تنیده شده است که گاز موجود در کمپرسور، حفرهها و سوراخ این دندانهها را پر کرده و در زمانی که چرخش انجام میگیرد، این گاز از یک سمت وارد شده و عملیات فشردهسازی بر روی آن انجام میگیرد و از سمت دیگر خارج میشود.
در اسکرو میتوان گفت که این دستگاه، در ابعاد مختلفی تولید میشود که سرعت بسیار خوبی دارد و فعالیت و عملکرد آن، کاملا مناسب و قابل قبول است. برای تولید و طراحی این محصول، امکانات مخصوص و خاصی را مد نظر قرار میدهند تا بتوانند یک نیروی فعال را به وجود بیاورند که به وسیله آن بتوان روی یاتاقانهای تعبیه شده در دستگاه فشار مناسب را وارد کرد.
نکته قابل ذکر این است که راندمان مصرف انرژی در کمپرسور هوای فشرده اسکرو نسبت به انواع دیگر، چیزی حدود 25 تا 30 درصد بالاتر است. این محصول فضای کمی را اشتغال میکند و میزان صدا و ارتعاش کمتری دارد. همچنین این که جریان مبرد در این کمپرسور به صورت یکنواخت است.
سیستم کنترل ظرفیت در کمپرسور هوای فشرده اسکرو به شکل خطی است و میتواند دمای گاز خروجی را با استفاده از تزریق روغن کنترل کند.
نحوه عملکرد و موارد استفاده از کمپرسور اسکرو
نحوه عملکرد کمپرسورهای اسکرو به این شکل است که با چرخش موتور دستگاه، روتورها نیز شروع به چرخیدن میکنند و دندانههای به هم تنیده آن نیز درگیر میشوند. این چرخش باعث میشود که در محفظه دستگاه، گاز از سمت ورودی نفوذ کند و به سرعت به طرف قسمت فشردهسازی روانه شود.
محفظه دستگاه در این سری کمپرسور، به دهانه ساکشن وصل میشود و پورتها نیز به یک محفظه بزرگتر اتصال دارند؛ به این ترتیب جریان هوا از طریق دهانه خروجی میگذرد.
طراحی کمپرسور اسکرو به گونهای است که در صنعتهای مختلفی مورد استفاده قرار میگیرد. از جمله این صنایع میتوان به صنعت الکترونیک و تولید برق، صنعت پتروشیمی و شیمیایی مثل ذخیرهسازی گازها، صنعت خودروسازی و موارد زیادی از این قبیل اشاره کرد.
اجزای تشکیل دهنده کمپرسور اسکرو
کمپرسور هوای فشرده اسکرو از اجزای مختلفی تشکیل شده است که در اینجا به طور مختصر به معرفی آنها میپردازیم:
فیلتر هوا
فیلتر هوا برای خروج گاز از دستگاه کمپرسور مورد استفاده قرار میگیرد.
فیلتر روغن
این فیلتر نیز یکی از مهمترین قطعات کمپرسور اسکرو است که برای تمیز کردن روغن مورد استفاده قرار میگیرد و با استفاده از آن، املاح مضر را از روغن جدا میکنند.
روتور
روتور در هنگامی که دستگاه روشن است به چرخ دنده ضربه میزند و از طریق دریچهها، اقدام به بازیافت هوای مکش میکند. این قطعه از طریق اتصالات یاتاقان،درایو موتور و کمربند به موتور دستگاه وصل میشود و باعث چرخش دستگاه میشود که به این ترتیب هوا در فضای مابین روتورها، مکیده و فشرده میشود.
مخزن ذخیره
ظرفیت این قطعه از دستگاه در مدلهای متفاوت، متغیر است. نکته مهمی که باید به آن اشاره کرد این است که اگر مخزن ذخیره در کمپرسور بزرگتر باشد، برای موتور دستگاه زمان استراحت بیشتر فراهم میشود.
موتور
موتور قطعهای از دستگاه است که باعث به حرکت درآوردن کمپرسور میشود و هرچقدر که مخزن، گنجایش بیشتری داشته باشد، موتور دستگاه قدرتمندتر است.
بلبرینگ، دریچههای مکش، دریچههای تخلیه، بخش کنترل سیستم، جدا کنندهها و پیچ، واشر و مهره از دیگر اجزای کمپرسور هوای فشرده اسکرو است که هر کدام وظایف خاصی را به عهده دارند.
اندازهگیری دبی هوای فشرده چگونه انجام میشود؟
به عوامل زیادی مثل سرعت جریان هوای فشرده و اندازهگیری نیاز هوا بستگی دارد و برای انجام این کار روشها و ابزارهای مختلفی وجود دارد که در اینجا به معرفی چند روش محاسبه میپردازیم:
روش اول
در این روش ظرفیت کمپرسور و میزان تقاضا سیستم را اندازهگیری میکنند که زمانبندی چرخههای بارگیری و تخلیه در کمپرسور، فشارهای بارگیری و تخلیه و همچنین میزان حجم گیرنده را شامل میشود.
روش دوم
این روش را میتوان دقیقترین روش اندازهگیری دبی هوای فشرده دانست که برای انجام آن نیاز به متخصص است. در این روش فرد متخصص، طی مدت زمان معینی، اطلاعات مربوط به کمپرسور را جمعآوری میکند و طبق همان اطلاعات که مربوط به جریان، روند آن و هر گونه نوسانات هستند، اقدام به محاسبه و اندازهگیری هوای فشرده کمپرسور میکند.
روش سوم
این روش دادههای بلندمدت که در طول یک مدت طولانی جمعآوری شده و به صورت دقیقتر هستند را ارائه میدهد. در این روش اندازهگیری از یک ابزار اندازهگیری جریان درون خطی استفاده میشود که اطلاعات را به صورت الکترونیکی ثبت میکند که در این صورت میتوانید اطلاعات به دست آمده را فهرستبندی کنید و برای نظارت و تنظیمات کمپرسور مورد استفاده قرار دهید.
نکاتی که در هنگام خرید کمپرسور هوای فشرده اسکرو باید مد نظر قرار دهیم.
همان طور که گفتیم، کمپرسور هوای فشرده یک دستگاه است که در بسیاری از صنایع مختلف، استفاده از آن برای پیشبرد هرچه بهتر کار، الزامی است. بنابراین در هنگام خرید این دستگاه، باید به موارد زیادی توجه داشته باشیم. مواردی مثل میزان مصرف انرژی توسط دستگاه یکی از مهمترین نکاتی است که باید مدنظر قرار دهیم؛ چرا که کمپرسور اسکرو نسبت به دیگر کمپرسورها، دارای میزان مصرف انرژی کمتر و چرخه کار طولانیتر است. علاوه بر این از مزایای دیگر آن می توان به این اشاره کرد که نسبت به دیگر دستگاهها نیاز به تعمیرات کمتری دارد؛ بنابراین در هنگام خرید باید به میزان مصرف انرژی توسط کمپرسور توجه خاصی کرد.
منبع: