با افزایش سن، ما به طور کلی چربی کف پا را از دست می‌دهیم که این باعث فشار غیر طبیعی و شوک به پا می‌شود. افرادی که دارای قوس غیرطبیعی یا دارای اضافه وزن هستند نیز ممکن است دچار درد کف پای چپ یا راست شوند.
درد کف پا همچنین می‌تواند ناشی از برخی ناهنجاری‌های پا، آرتروز، کفش‌های نامناسب، پوشیدن بیش از حد کفش پاشنه بلند یا فشار غیرطبیعی به کف پا مانند تغییر در راه رفتن باشد. سایر مشکلات پا مانند انگشت چکشی پا نیز می‌تواند باعث توزیع نامناسب فشار بر پاها شود.
علت درد کف پا
دلایل زیادی برای درد کف پا وجود دارد.
صدمات
آسیب به پا یکی از مهمترین دلایل درد کف پا است. انواع مختلفی از آسیب دیدگی پا وجود دارد که ممکن است باعث درد شود، از جمله:
- پیچ خوردگی یا کشیدگی: کشیدگی یا پارگی رباط‌های کف پا منجر به التهاب و حساسیت می‌شود.
- شکستگی: شکستگی یا ترک خوردگی استخوان در پا می‌تواند بسیار دردناک باشد.
- پارگی یا التهاب تاندون آشیل: پارگی یا پارگی تاندون آشیل در پا منجر به درد و سفتی در پاشنه و یا کف پا می‌شود.
- قرار دادن جسم سنگین یا فرورفتن چیزی در پا: جسمی مانند ترکش یا خار، اگر در پا فرو رود، می‌تواند باعث درد شود.
پیچ خوردگی و کشیدگی معمولاً افرادی را که ورزش می‌کنند تحت تأثیر قرار می‌دهد. آنها معمولاً با تغییر جهت سریع یا سرعت، یا هنگام زمین خوردن فردی به طرز ناخوشایند روی پاهایشان رخ می‌دهند. آسیب دیدگی در افرادی که مدت زمان طولانی را روی پاهایشان می‌گذرانند نیز بیشتر دیده می‌شود.
نقرس
نقرس نوعی آرتروز است که به دلیل غلظت بیش از حد زیاد اسید اوریک در خون، تشکیل بلورها در بدن را شامل می‌شود. وقتی این کریستال‌ها در نزدیکی مفاصل پا ایجاد می‌شوند، می‌توانند باعث درد و التهاب شدید پا شوند که ممکن است چندین روز ادامه داشته باشد.
وروکا
وروکا که به زگیل نیز معروف است، یک رشد کوچک سفید است که می‌تواند روی پاها ایجاد شود. از آنجا که معمولاً در کف پا ایجاد می‌شوند، در هنگام ورزش‌های تحمل وزن مانند راه رفتن یا دویدن می‌توانند بسیار دردناک باشند.
کفش نامناسب
کفش‌هایی که مناسب پا نباشند، می‌توانند به پوست آسیب برسانند و باعث درد پا شوند. کفش‌های نامناسب ممکن است منجر به ایجاد تاول، میخچه یا پینه شود که هنگام راه رفتن ناراحت کننده یا دردناک است.
انحراف شست پا یا بونیون
بونیون یک رشد استخوانی است که در قاعده انگشت شست پا ظاهر می‌شود. این مشکل، قردادن صحیح پا در کفش را دشوار می‌کند. درد پا می‌تواند در اثر برخورد بونیون به کفش باشد.
فرو رفتن ناخن شست پا در گوشت
فرو رفتن ناخن شست پا در گوشت، شامل رشد ناخن پا در پوست اطراف است که می‌تواند بسیار دردناک باشد. ناخن می‌تواند پوست را سوراخ کند و باعث ایجاد التهاب و حساسیت در ناحیه شود. همچنین ممکن است انگشت پا آلوده شده و منجر به تجمع فشار در داخل انگشت شود و در نتیجه درد شدیدتری ایجاد کند.
پلانتار فاسیا
درد در پاشنه پا ممکن است ناشی از پلانتار فاسیا یا همان التهاب رباط کف پا باشد. این بیماری شامل آسیب به فاسیا، بافت زیر کف پا است. این امر معمولاً در افراد میانسالی که مدت طولانی را روی پاهایشان می‌گذرانند، به خصوص اگر دارای اضافه وزن هستند، تأثیر می‌گذارد.
نورومای مورتون
نورومای مورتون شامل ایجاد بافت فیبری در اطراف اعصاب بین انگشتان پا است. این بیماری منجر به تحریک و فشرده شدن اعصاب و در نهایت منجر به درد شدید و سوزش پا می‌شود.
آرتروز
استئوآرتریت و آرتریت روماتوئید نیز ممکن است عامل ایجاد درد کف پا باشند. استئوآرتریت شایع‌ترین نو آرتروز است و شامل التهاب بافت‌های اطراف مفاصل پا مانند مچ پا و انگشتان پا است. آرتریت روماتوئید شامل یک واکنش خود ایمنی است که به بافت‌های اطراف مفاصل آسیب می‌رساند، که ملتهب و دردناک می‌شوند.
بیماری ادم یا ورم پا
تورم پا معروف به ادم، می‌تواند باعث درد کف پا شود. این شامل تجمع مایعات در پا و پایین پا است. در بیشتر موارد، این عارضه منجر به ناراحتی و درد پا می‌شود.
پای دیابتی
افرادی که بیماری‌های پزشکی دیگری مانند دیابت دارند، بیشتر دچار مشکلات پا و درد می‌شوند. دیابت کنترل نشده احتمال آسیب به اعصاب و عروق خونی پا را دارد که می‌تواند منجر به درد نوروپاتیک شود. این به بروز احساس گزگز یا احساس عجیب در پا اشاره دارد.
خار پاشنه
خار پاشنه رشد غیر طبیعی استخوان در قسمت پایین پاشنه پا است. علت اصلی خارپاشنه معمولا شامل پوشیدن کفش‌های نامناسب، راه رفتن با حالت غیر طبیعی و یا حتی فعالیت‌هایی مانند دویدن است. هنگام راه رفتن یا ایستادن ممکن است خار ایجاد شود. بسیاری از مردم آنها را دارند اما بیشتر آنها درد ندارند. افرادی که کف پای آنها صاف است یا قوس زیادی دارد بیشتر دچار خار پاشنه دردناک می‌شوند.
صاف بودن کف پاها
قوس‌های افتاده یا صافی کف پا، وقتی قوس پا صاف می‌شود (اغلب هنگام ایستادن یا راه رفتن) اتفاق می‌افتد و باعث درد پا و سایر مشکلات می‌شود. صافی کف پا را می‌توان با قرار دادن کفی طبی در کفش، پوشیدن کفش مناسب، استراحت، یخ، استفاده از عصا یا بریس مخصوص راه رفتن یا فیزیوتراپی درمان کرد. گاهی اوقات جراحی لازم است.
تشخیص
حتی در این عصر تکنولوژی مدرن، تشخیص درد کف پا اساساً بر اساس تاریخچه پزشکی و معاینات بالینی است. لمس توبرکل میانی پاشنه پا، اغلب درد شدیدی ایجاد می‌کند. این درد عموماً در مبدأ باند مرکزی آناتومیک فاشیای کف پا قرار دارد و معمولا در هنگام فشرده سازی پاشنه از یک جهت داخلی به یک طرف جانبی، درد قابل توجهی وجود ندارد. رادیوگرافی استاندارد تحمل وزن در طرح ریزی قدامی و خلفی، می‌تواند ویژگی بیومکانیکی پا و سایر ناهنجاری‌های استخوانی مانند شکستگی، تومور یا آرتریت روماتوئید در استخوان پا را نشان دهد. با این حال، رادیوگرافی معمولاً فقط به عنوان کمکی برای تأیید تشخیص پزشک است.
درمان درد کف پا
درمان باید به عوامل ایجاد کننده التهاب، درد و اختلال در حرکت دادن پا تمرکز کند. آموزش بیمار ضروری است. بیماران باید علت، علائم و درمان درد کف پا را بشناسند. آنها باید در مورد درمان‌های خانگی که ممکن است برخی از ناراحتی‌ها را برطرف کند و همچنین در مورد تغییرات توصیه شده در فعالیت‌های روزانه مانند پوشیدن کفش ورزشی مناسب با قوس داخلی قابل توجه هنگام راه رفتن، اطلاعات کسب کنند. بیمارانی که علائم آنها با افزایش ورزش همراه است، باید یک برنامه ی ورزشی با فشار کمتر تا زمان برطرف شدن درد جایگزین کنند.
پد متاتارسال
در برخی موارد برای درمان درد کف پا، پد متاتارس توصیه می‌شود. این پد که از جنس سیلیکون به ضخامت 3 تا 10 سانتی‌متر تهیه شده است، از قسمت دیستال توبرکل کالکانه میانی پاشنه پا تا حدود 0.5 سانتی‌متر پروگزیمال تا پنج سر استخوان متاتارس گسترش می‌یابد. پزشک باید این پد را کات کند (برش یا اریب) دهد تا بیشترین ضخامت آن در مقایسه با قسمت جانبی پا، در زیر قسمت داخلی قوس باشد. این پد به عنوان یک پشتیبانی از قوس میانی داخلی برای کاهش پروناسیون و یا حرکت پا در طول دوره چرخه عمل می‌کند.
تیپینگ یا نوار درمانی
برخی از پزشکان، قرار دادن پد قوس میانی به طور مستقیم روی پوست و استفاده از نوار تیپینگ (نوار پهن) روی پای بیمار از قسمت پلانتار داخلی به پلانتار جانبی کف پا را مناسب‌تر می‌دانند. این نوار و پدهای موقت، پشتیبانی بیومکانیکی بیشتری نسبت به کفی‌های پاشنه دار بدون نسخه یا پدهای پاشنه دارند. اگر بیمار دارای درد قابل توجهی در ناحیه کف پا به علت نابرابری در طول اندام یا یک طرفه مچ پا داشته باشد، لیفت پاشنه نیز در درمان کف پای آسیب دیده نیز می‌تواند تسکین موقتی داشته باشد.
یخ و ماساژ
هر شب به مدت 10 تا 14 روز بیمار باید 15 تا 20 دقیقه قبل از خواب کیسه یخ را روی قسمت کف پاشنه پا قرار دهد. یک روش جایگزین، ماساژ فاسیای کف پا با بلوک یخی (ساخته شده از آب منجمد در یک فنجان کاغذی) به مدت 15 دقیقه در روز و به مدت دو هفته است.
داروها
مصرف داروی ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID) به مدت شش تا هشت هفته اغلب برای بیمارانی که منع مصرف ندارند مفید است. پزشکان بر این باورند که در درمان اولیه ورم کف پا از تزریق کورتیکواستروئید باید خودداری شود. پزشکان بعد از دستیابی به کنترل بیومکانیکی کافی، از آنها فقط به عنوان درمان تکمیلی استفاده می‌کنند. این تزریق‌ها ممکن است فقط تسکین موقتی داشته باشند و در صورت استفاده بی رویه باعث از بین رفتن پد چربی کف پا می‌شوند. به طور معمول، 3.0 میلی‌لیتر مخلوط مساوی 1 درصد لیدوکائین، 0.5 درصد مارکائین و 1 میلی‌لیتر تریامسینولون (40 میلی‌گرم در میلی‌لیتر) در اطراف فرایند داخلی توبروزیت جلدی تزریق می‌شود. از محلول‌های حاوی اپی نفرین استفاده نمی‌شود. هدایت رادیوگرافی برای قرار دادن تزریق ممکن است به یک پزشک بی تجربه کمک کند.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی بخش مهمی در درمان درد کف پا است. برای درد ناشی از التهاب بدنبال آسیب دیدگی پا، یک بسته یخی که بلافاصله بعد از حادثه استفاده می‌شود می‌تواند کمک کند، زیرا التهاب را پایین می‌آورد. از بسته‌های حرارتی می‌توان برای کاهش تورم و درد بیماران مبتلا به آرتروز و شرایط مشابه استفاده کرد.
ماساژ و طب سوزنی هر دو مزیتی در درمان درد پا دارند. ماساژ باعث ترمیم عضلات و بافت همبند پا می‌شود. در طب سوزنی از سوزن‌هایی استفاده می‌شود که به نقاط خاصی از بدن وارد می‌شود تا احساس درد را کاهش دهد.
علاوه بر این، کشش‌ها و تمرینات خاصی وجود دارد که می‌تواند به افزایش یا حفظ قدرت و انعطاف پذیری عضلات حمایت کننده از پا کمک کند. این امر برای جلوگیری از آسیب دیدگی پا در آینده بسیار مهم است.
آتل شب
آتل‌های شب که پا را با زاویه 90 درجه یا بیشتر نسبت به مچ پا حفظ می‌کنند اخیراً به عنوان درمان کمکی برای ورم کف پا استفاده شده است. این ارتزها از انقباض فاشیای کف پا در هنگام خواب بیمار جلوگیری می‌کند. یک مطالعه نشان داد که تسکین درد غیرقابل تسکین فاشیای کف پا در 83 درصد از بیماران تحت درمان با چنین آتل‌ها است.
دستگاه‌های ارتز
دستگاه های ارتوتیک یا کفی‌های طبی، اصلی‌ترین درمان مداوم محافظه کارانه برای بیماران مبتلا فاشیای پلانتار یا ورم کف پا است. فاکتورهای بیومکانیکی که باعث ایجاد نیروهای مفصلی غیرطبیعی و باعث فشار به باند داخلی فاشیای کف پا می‌شوند، باید اصلاح شوند. افرادی که دارای قوس کف پای شدید هستند، ممکن است استفاده از کفی‌های انعطاف پذیر با بالشتک اضافی پاشنه بهره‌مند شوند. این ارتزها می‌توانند علاوه بر پشتیبانی بیومکانیکی و حرکت پا، نیرویی را که پاشنه پا در برخورد با زمین وارد می‌کند، پراکنده کند. ارتزهای تجویز شده با کاهش استرس غیرطبیعی بر روی فاشیای کف پا تسکین طولانی مدت ایجاد می‌کنند.
پزشک باید یک معاینه بیومکانیکی کامل انجام دهد و دامنه حرکات مفاصل متاتارس فالانژ، تارسال میانی، مفصل ساب تالار و مچ پا و همچنین میزان زاویه پشت پا با جلو پا را بررسی کند تا به طور کافی هرگونه ناهنجاری بیومکانیکی اصلاح شود. برای تهیه‌ی کفی طبی یا ارتز، پزشک باید پا را با مفصل ساب تالار در موقعیت خنثی، نه معکوس یا وارونه گچ کند. گچ یا قالب‌گیری انجام شده در این موقعیت، تغییر شکل پا را می‌گیرد و امکان کنترل بیومکانیکی مناسب را فراهم می‌کند. ارتز تهیه شده، به درستی پشتیبانی بیومکانیکی را فراهم می‌کند و نیروی جبرانی غیرطبیعی را که متعاقباً می‌تواند باعث درد در کف پا شود کاهش می‌دهد. پزشکان عمومی، برای ارائه این نوع خدمات، ممکن است بیماران را به به متخصصان پا یا ارتوپدی ارجاع دهند.
برخی از پزشکان گچ گرفتن انتهای پا را، به عنوان آخرین مرحله محافظه کارانه در درمان ورم فاسییت کف پا توصیه می‌کنند. در یک مطالعه مشخص شد که گچ پایین پا که به مدت حداقل سه هفته پوشیده شده است، یک روش موثر در درمان درد مزمن کف پا است.
حرکات کشی پا
کشش تاندون آشیل به عنوان درمان کمکی برای درد کف پا مفید است. به بیمار آموزش داده می‌شود که با یک پا تقریباً 6 سانتی‌متر از دیوار و پای دیگرش حدود 2 فوت از دیوار رو به رو شود و سپس در حالی که هر دو پاشنه را روی زمین نگه می‌دارد به سمت دیوار خم شود. این تمرین، پاشنه پا را که از دیواره فاصله دارد، کشش می‌دهد. این تمرین باید با هر دو پا به جلو به مدت دو دقیقه، روزانه سه تا پنج بار انجام شود. این برنامه کششی باید به مدت شش تا هشت هفته ادامه یابد و تا زمان ارزیابی مجدد بیمار توسط پزشک انجام می‌شود.
جراحی
قبل از هرگونه اقدام به جراحی، باید برای چندین ماه درمان محافظه کارانه کافی (روش‌های بدون جراحی) دنبال شود. عاقلانه نیست که بیماری را که فقط تعداد محدودی از درمان‌های محافظه کارانه را امتحان کرده است و یا کمی از علائم مکانیکی غیرعادی را دارد، جراحی کرد. مداخله جراحی ممکن است در درصد کمی از بیمارانی که نتوانسته‌اند از روش‌های محافظه کارانه بهره‌مند شوند و هنوز پس از یک دوره طولانی درمان، درد کف پا دارند، بکار برده شود.
بسته به شغل خود، بیماران ممکن است روز بعد از جراحی به کار خود بازگردند. کسانی که کارشان شامل ایستادن یا راه رفتن است یا از نظر جسمی، وضعیتی طاقت فرسا دارند ممکن است تا هشت هفته تحمل وزن جزئی روی پا را داشته باشند.
افراد بسیاری ممکن است دچار درد کف پا شوند؛ بنابراین، می‌توان آن را دردی رایج محسوب کرد. مهم نیست در کدام بخش از کف پا احساس درد می‌کنید، هر بار که پای خود را بر زمین می‌گذارید، این درد می‌تواند زندگی شما را تحت تأثیر قرار دهد. در این مطلب به دلایل متداول درد کف پا خواهیم پرداخت و به شما خواهیم گفت کدام پزشک می‌تواند در درمان این درد به شما کمک کند.
درد کف پا نشانه چیست؟
برای اینکه بدانید درد کف پا نشانه چیست، ابتدا باید به دنبال دلیل ایجاد درد در کف پا بگردید. گاهی درد نشانه بیماری‌های بخش‌های دیگر بدن است. برای مثال، اگر دیسک کمر داشته باشید، با درد کف پا و کمر روبرو خواهید شد. گاهی درد به بخش‌های دیگر بدن ارتباطی ندارد و خود پا دچار مشکلات مختلفی مانند عفونت، آسیب یا بیماری‌های دیگر شده است.
انواع درد کف پا
انواع درد کف پا را می‌توان به شدید، متوسط و خفیف تقسیم‌بندی کرد:
- اگر دچار درد شدید کف پا شده باشید، همیشه این درد را احساس می‌کنید و حرف زدن، خوابیدن، حرکت کردن دشوار و غیرممکن است.
- در نوع متوسط نیز همیشه این درد را احساس می‌کنید و تمرکز کردن و خوابیدن به کاری دشوار تبدیل می‌شود؛ ولی می‌توانید بدون کمک دیگران از تخت خواب خود بلند شوید، دوش بگیرید و لباس بپوشید.
- در موارد خفیف، برخی اوقات این درد را احساس می‌کنید. این درد آزاردهنده است؛ ولی شما می‌توانید فعالیت‌های روزمره را انجام دهید، به محل کار بروید و بخوابید.
انواع درد کف پا را می‌توان از نظر مکان درد نیز تقسیم‌بندی کرد که عبارت‌اند از: درد پاشنه پا، درد زیر پنجه پا، درد قوس و درد انگشت پا.
علائم درد کف پا
درد، تورم، کبودی، درد ناگهانی، سوزش و دشواری در بلند کردن پا از روی زمین از علائم درد کف پا به شمار می‌روند. این علائم هنگامی که شروع به راه رفتن می‌کنید، بدتر می‌شوند. همچنین زمانی که استراحت می‌کنید، شدت علائم کمتر می‌شود. گاهی ممکن است احساس کنید سنگی کوچک زیر کف پا وجود دارد. این علامت نیز یکی دیگر از علائم درد کف پا محسوب می‌شود.
علت درد کف پا
پا را می‌توان بخشی پیچیده از بدن محسوب کرد؛ زیرا هر پا دارای 26 استخوان، 30 مفصل و تقریبا 100 ماهیچه و رباط برای اتصال استخوان‌ها است. همه بخش‌های ذکرشده به شما کمک می‌کنند بایستید، تعادل خود را حفظ کنید و راه بروید. این پیچیدگی باعث می‌شود انواع درد را احساس کنید. برای مثال، ممکن است کف پا فقط زمانی که به آن فشار وارد می‌کنید یا فقط در شب‌ها دچار درد شود.
با توجه به این توضیحات، درد کف پا ممکن است به دلایل بسیاری مشاهده شود. کفش‌های غیراستاندارد یا آسیب‌های فیزیکی به پا می‌توانند علت بسیاری از دردهای کف پا باشند. آسیب‌های فیزیکی ممکن است به علت ورزش یا ایستادن بیش از اندازه هنگام کار کردن مشاهده شود.
چه بیماری‌هایی باعث ایجاد درد کف پا می‌شوند؟
بیماری‌های بسیاری ممکن است باعث شوند انواع درد را در کف پا احساس کنید. در این بخش، به بیماری‌های شایع ایجادکننده درد در کف پا می‌پردازیم. بهتر است بدانید، سندروم تونل تارسال (فشرده شدن عصب تیبیال خلفی) یا سندروم گیلن (بیماری خودایمنی) نیز می‌توانند علت درد باشند؛ ولی بیماری‌های شایعی نیستند.
- خار پاشنه یا فاشیای پلانتار
این بیماری باعث می‌شود دردهای ناگهانی و کوبنده در وسط و امتداد کف پا احساس کنید. ممکن است به این دلایل به بیماری خار پاشنه مبتلا شوید: کف پای صاف، چاقی، پوشیدن کفش‌های غیراستاندارد، راه رفتن، دویدن و ایستادن بسیار در سطوح سفت، راه رفتن بدون کفش، بارداری و پای پرانتزی.
- متاتارسالژی
این بیماری باعث ایجاد درد شدید، سوزش و التهاب در بخش سینه کف پا می‌شود. بخش سینه به ناحیه بین قوس پا و انگشتان گفته می‌شود. درد جلوی کف پا ممکن است هنگام ایستادن، دویدن، راه رفتن و خم کردن پا شدیدتر شود. فعالیت‌هایی مانند دویدن و پریدن که فشار زیادی به کف پاها وارد می‌کنند می‌توانند فرد را دچار بیماری متاتارسالژی کنند.
عوامل دیگری که احتمال ابتلا به متاتارسالژی را افزایش می‌دهند، عبارت‌اند از: زیاد بودن قوس پا، داشتن استخوان‌های بزرگ در پا، داشتن انگشت چکشی، چاقی، پوشیدن کفش‌هایی با پاشنه‌های بلند، پوشیدن کفش‌های غیراستاندارد، داشتن مشکل در گردش خون، نقرس و دیابت.
- نوروپاتی محیطی
نوروپاتی محیطی، دردی عصبی است و اعصاب آسیب‌دیده و ضعیف ایجادکننده آن هستند. دیابت، مصرف بیش از اندازه الکل، بیماری لایم و بیماری‌های خودایمنی مانند لوپوس، زخم گلوله، آسیب الکتریکی یا زخم تزریق دارو ممکن است فرد را دچار نوروپاتی محیطی کنند. سوزش و درد کوبنده ناشی از این بیماری در پاها و دست‌ها احساس می‌شود. این درد ممکن است در بخش‌های دیگر بدن نیز احساس شود.
- نوروم
نوروم، توموری غیرطبیعی از سلول‌های عصبی است. این تومور معمولا پس از وارد شدن صدمه به پا، بین انگشتان پا (معمولا بین انگشت دوم و سوم یا سوم و چهارم) مشاهده می‌شود. احتمال ابتلای زنان به نوروم بیشتر از مردان است. عوامل دیگری که احتمال ابتلا به نوروم را افزایش می‌دهد، عبارت‌اند از: فعالیت‌هایی شدید مانند دویدن و پریدن، پوشیدن کفش‌های غیراستاندارد، پوشیدن مکرر کفش‌های پاشنه‌دار، پوشیدن مکرر کفش‌های تنگ مانند کفش باله و صخره‌نوردی و انگشت چکشی. سوزش و بی‌حسی از علائم نوروم محسوب می‌شوند.
- سزاموئیدیت
درد و التهاب از علائم این بیماری هستند. افرادی که به سزاموئیدیت مبتلا هستند، ممکن است به شکستگی تنشی استخوان نیز دچار شوند. انجام فعالیت‌هایی مانند دویدن، باله یا تنیس که فشار زیادی را به پا وارد می‌کنند، زیاد بودن قوس پا یا پوشیدن کفش‌های پاشنه بلند، احتمال ابتلا به سزاموئیدیت را افزایش می‌دهد.
تشخیص علت درد کف پا
برای تشخیص علت درد، بهتر است به یک کلینک ارتوپدی معتبر مراجعه کنید تا پزشک ارتوپد کف پاهایتان را معاینه کند. پزشک ارتوپد، التهاب، کبودی و آسیب‌های دیگر را بررسی می‌کند. او ممکن است درد کف پا را هنگام راه رفتن و کشش نیز بررسی کند. اگر پزشک مشکوک به بیماری نوروپاتی محیطی، سندروم گلین یا دیگر بیماری مرتبط به اعصاب باشد، ممکن است انجام تست نوار عصب و عضله را تجویز کند.
عکسبرداری از طریق اشعه ایکس، سی‌تی اسکن، سونوگرافی و MRI نیز روش‌های دیگری برای تشخیص علت درد کف پا محسوب می‌شوند. پزشک با تصویر اشعه ایکس می‌تواند تغییرات استخوان‌ها را به دلیل شکستگی، عفونت یا آرتروز بررسی کند. همچنین تصویر سی‌تی اسکن به او کمک می‌کند تغییرات شکل استخوان‌ها را به دلیل شکستگی، عفونت، آرتروز و مشکلات بافت نرم بررسی کند.
تصویر سونوگرافی نیز برای تشخیص نوروم، متاتارسالژی، سندروم تونل تارسال، خار پاشنه، آسیب در رباط‌ها، تاندون‌ها و غضروف‌ها و سایر مشکلات بافت نرم به پزشک کمک می‌کند. تصویرسازی تشدید مغناطیسی یا همان ام‌آرآی برای تشخیص خار پاشنه، متاتارسالژی، نوروم، سزاموئیدیت، سندروم تونل تارسال و تغییرات بافت نرم و استخوان به دلیل آرتروز، شکستگی‌ها و عفونت به پزشک کمک می‌کند.
روش جلوگیری از درد کف پا
همیشه نمی‌توانید از آسیب به پا یا بیماری‌هایی که باعث ایجاد درد در کف پا می‌شوند، جلوگیری کنید؛ ولی با تغییراتی در سبک زندگی خود می‌توانید احتمال ابتلا به این بیماری‌ها را کاهش دهید. روش‌های جلوگیری از درد کف پا عبارت‌اند از:
- کفی‌های ارتوپدی یا کفش‌های استاندارد بپوشید. با پزشک مشورت کنید و مطمئن شوید کفش‌های مورد نظر شما استاندارد هستند.
- بعد از آسیب به پاها، به‌آرامی راه بروید و حرکات کششی انجام دهید.
- از دویدن و پریدن بیش از حد و انجام فعالیت‌هایی که به کف پا فشار وارد می‌کنند خودداری کنید.
- تلاش کنید به وزن ایده‌آل خود برسید.
- از مصرف غذاهایی که باعث التهاب می‌شوند مانند شکر و غذاهای بسیار فرآوری‌شده خودداری کنید.
- به‌صورت منظم ورزش کنید و حالت بدن خود را بهبود ببخشید.
- اگر سیگار می‌کشید، برای ترک کردن آن تلاش کنید؛ زیرا سیگار منجر به التهاب مزمن می‌شود.
- سعی کنید رژیم غذایی سالمی داشته باشید.
- مشروبات الکی مصرف نکنید؛ زیرا مشروبات الکی می‌توانند احتمال ابتلا به نوروپاتی محیطی و سایر بیماری‌ها را افزایش دهند.
برای درمان درد کف پا چه باید کرد؟
تنها پزشک می‌تواند بهترین روش درمان را با توجه به علت درد به شما پیشنهاد کند. پزشک ممکن است از شما بخواهد ابتدا با گزینه‌های مانند تغییر سبک زندگی و استفاده از کفی طبی شروع کنید. سپس در صورت نیاز، سایر روش‌های درمانی را به شما پیشنهاد خواهد کرد.
تغییر سبک زندگی
برخی از افراد فکر می‌کنند درد هیچ ارتباطی به سبک زندگی ندارد. بهتر است بدانید که چنین تصوری اشتباه است. تغییرات بسیاری می‌توانند در کاهش درد تأثیرگذار باشند.
کفی‌های طبی
کفش‌های استاندارد یا کفی‌های طبی به شما کمک می‌کنند درد کمتری را در بیماری‌هایی مانند خار پاشنه، متاتارسالژی یا نوروم احساس کنید. در برخی موارد، کفی‌های طبی متناسب با انحناهای پاهایتان تجویز خواهد شد.
رژیم غذایی
رژیم غذایی ضد التهابی برای هر فردی که احساس درد می‌کند، توصیه می‌شود. این رژیم شامل، میوه، سبزیجات، ماهی، آجیل و غلات است. غذاهایی حاوی زردچوبه، آب‌لیمو و آنتی‌اکسیدان‌ها می‌توانند التهاب پاها را کاهش دهند.
کاهش وزن
اضافه وزن ارتباط مستقیمی با درد، التهاب و سایر مشکلات در پاهایتان دارد. اگر وزن خود را کاهش دهید، فشار کمتری به پاها وارد خواهد شد. اگر دیابت دارید، کاهش وزن از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا دیابت می‌تواند احتمال ابتلا به نوروپاتی محیطی، متاتارسالژی و سندروم تونل تارسال را افزایش دهد.
اصلاح حالت بدن (هنگام نشستن و ایستادن)
با بهبود حالت بدن می‌توانید فشار وارده به پاها و به‌تبع آن، درد پاها را کاهش دهید. حتی اگر برای سال‌های بسیاری به حالت بدن خود توجه نکرده‌اید، هنوز می‌توانید با عقب بردن شانه‌ها و تقسیم کردن وزن روی هر یک از پاها، حالت بدن خود را بهبود ببخشید. اگر شانه‌های خمیده‌ای دارید، می‌توانید از بریس استفاده کنید تا شانه‌هایتان را به عقب ببرد. یک زنگ هشدار در گوشی همراه خود تنظیم کنید تا اصلاح حالت بدن را به شما یادآوری کند.
انجام حرکات کششی و تقویتی برای اصلاح حالت بدن ضروری است. حرکات کششی می‌توانند تنش کمر و لگن را کاهش دهند و به شما کمک کنند به‌صورت صحیح‌تری بایستید. ورزش‌هایی که بخش مرکزی، کمر و شانه‌هایتان را تقویت می‌کنند، به شما کمک می‌کنند صاف‌تر بایستید. فعالیت‌های شدیدی مانند دویدن می‌توانند فشار زیادی به پاهایتان وارد کنند؛ بنابراین، ورزش‌هایی مانند شنا کردن، قایقرانی و تای‌چی مناسب‌تر هستند.
دارو
داروها ممکن است اعتیادآور باشند؛ بنابراین، حتما داروها را طبق تجویز پزشک خود مصرف کنید. داروهایی مانند ضد تشنج و ضد افسردگی برای درمان نوروپاتی محیطی استفاده می‌شود؛ این داروها نحوه عملکرد سیستم عصبی شما را تغییر می‌دهند.
درمان‌های مکمل یا جایگزین
طب سوزنی، طب سوزنی الکتریکی و ماساژدرمانی در دسته درمان‌های مکمل یا جایگزین قرار می‌گیرند که می‌توانند درد را حداقل به‌صورت موقتی کاهش دهند. یوگا و تای‌چی نیز می‌توانند انعطاف‌پذیری عضلات را افزایش دهند و آنها قوی‌تر سازند. کمپرس سرد یا گرم نیز در کاهش درد تأثیرگذار هستند. از کمپرس سرد سه بار در روز فقط 20 دقیقه استفاده کنید. این کمپرس‌ها را به‌صورت مستقیم روی پوست خود قرار ندهید.
فیزیوتراپی
هدف از فیزیوتراپی، کاهش علائم و تأثیرات درد روی کیفیت زندگی شماست. برنامه توانبخشی شما ممکن است شامل حرکات کششی و حرکاتی برای بهبود قدرت پاها، تعادل و دامنه حرکتی باشد. فیزیوتراپی می‌تواند درد بیماری‌هایی مانند خار پاشنه، متاتارسالژی، نوروم و سزاموئیدیت کاهش دهد. در برخی موارد، ممکن است در درمان نوروپاتی محیطی نیز تأثیرگذار باشند.
جراحی
زمانی که روش‌های پیشین نتوانند درد و علائم دیگر بیمار را کاهش دهند، جراحی معمولا آخرین راه‌حل است. نوعی جراحی به نام سزاموئیدکتومی برای درجات بسیار شدید سزاموئیدیت ضروری است. در این نوع جراحی، استخوان سزاموئید برداشته می‌شود. جراحی برای بیماری خار پاشنه متداول نیست؛ ولی اگر درد پس از 6 یا 12 ماه فیزیوتراپی برطرف نشد، چاره‌ای جز جراحی وجود ندارد. در این جراحی، بخشی از فاشیای پلانتار بریده می‌شود تا تنش و تورم کاهش یابد.
برای درجات شدید نوروم که با درمان‌های بدون جراحی بهبود نمی‌یابند، جراحی نورکتومی توصیه می‌شود. در این جراحی، یک برش کوچک در پا ایجاد می‌شود و عصب آسیب‌دیده برداشته می‌شود. برای متاتارسالژی شدید، چند نوع جراحی وجود دارد. اگر بدشکلی علت ابتلا به متاتارسالژی باشد، جراحی استئوتومی متاتارس برای تنظیم استخوان متاتارس انجام خواهد شد. گاهی جراحی برای بیماری نوروپاتی محیطی نیز با توجه به علت آن پیشنهاد می‌شود.
کلینیک فوق تخصصی بیماری های پا در تهران
برای درد کف پا به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
گاهی اوقات، درد کف پای چپ یا راست خودبه‌خود برطرف می‌شود. در برخی موارد، درد به یک بیماری مزمن که روی کیفیت زندگی تأثیر می‌گذارد، تبدیل می‌شود؛ بنابراین، ما به شما توصیه می‌کنیم به پزشک متخصص ارتوپد در کلینیکی معتبر مانند کلینیک ارتوپدی نیاوران مراجعه کنید تا او درد یا زخم کف پاهایتان معاینه کند و بهترین درمان را به شما پیشنهاد کند. اگر پزشک ارتوپد مشکوک به نوروپاتی محیطی یا سندروم گیلن باشد، ممکن است از شما بخواهد به مطب متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.
سخن آخر
درد کف پا می‌تواند شما را با محدودیت‌های بسیاری روبرو کند. شما مجبور نیستید با این درد تا پایان عمر خود زندگی کنید. خوشبختانه، بسیاری از بیماری‌هایی که باعث می‌شوند احساس درد کنید، قابل درمان هستند؛ بنابراین، به پزشک ارتوپد مراجعه کنید تا علت درد پای خود را بیابید و درمان را شروع کنید. پزشک ارتوپد می‌تواند دلیل درد را با معاینه یا عکسبرداری با اشعه ایکس پیدا کند. او برای کاهش درد ممکن است تغییر سبک زندگی، فیزیوتراپی و در موارد شدیدتر، جراحی را به شما پیشنهاد کند.
اگر نتوانستید پاسخی دقیق برای سؤال خود در این مطلب پیدا کنید، می‌توانید سؤالات خود را در بخش نظرات بپرسید. همچنین اگر برخی از درمان‌های این مطلب به شما در کاهش درد کمک کرده‌اند، تجربیات خود را با سایر کاربران سایت به اشتراک بگذارید.