رگ به رگ شدن یا کشیدگی عضله کمر یا گردن ناراحت کننده است و میتواند ناخوشایند باشد، به خصوص اگر یک ورزشکار هستید یا زندگی فعالی دارید. درد حاد، اسپاسم عضلانی غیر منتظره و عدم توانایی در حرکت با دامنه کامل حرکت میتواند به طور قابل توجهی بر زندگی روزمره شما تأثیر بگذارد و مانع از انجام برخی کارهایی شود که دوست دارید. شناخت علائم اولیه کشیدگی عضله رفته به شما امکان میدهد آسیب را درمان کرده و به طور بالقوه از وخیم شدن آن جلوگیری کنید. شما میتوانید با استفاده از یک دوره داروی ضد التهاب، یک دوره کوتاه استراحت، استفاده از یخ و سپس بازگشت تدریجی به فعالیتهای طبیعی، بیشتر موارد رگ به رگ شدن کمر خود را کنترل کنید. یک برنامه فیزیوتراپی شامل تمرینات کششی و تقویتی میتواند به شما در بهبودی کمک کند و همچنین میتواند به شما آموزش دهد که چگونه از آسیبدیدگی در آینده جلوگیری کنید. بیشتر این روشهای درمانی به منظور کاهش اسپاسم عضلانی و درد انجام میشوند، بنابراین شما میتوانید با کمترین میزان ناراحتی در فعالیتهای عادی روزمره خود شرکت کنید.
جهت دریافت مشاوره و یا رزرو نوبت در مطب دکتر امیر مویدنیا با شماره تلفنهای 09135484106 – 03136293575 تماس حاصل فرمایید.
علت کشیدگی و رگ به رگ شدن عضلات کمر چیست؟
دلایل اصلی فیزیکی این مشکل عبارتند از:
- کشیدگی بیش از حد
- افتادن
- مکانیک حرکت بد
- وضعیت بد بدن
- بلند کردن اجسام سنگین
با این حال، با آموزش مناسب میتوانید خود را در برابر بسیاری از این دلایل محافظت کنید. مبتلایان اصلی رگ به رگ شدن کمر، به ویژه موارد مزمن، اغلب در شرایط بدنی ضعیف قرار دارند و دارای عضلات تثبیت کننده ضعیف هستند. عامل شایع این مشکل اغلب کار کردن پشت میز است که فرد در این شرایط بیشتر اوقات روز را نشسته است. این نوع بیماران معمولاً وضعیت نشستن بدی دارند که میتواند منجر به ضعیف شدن عضلات راست کننده ستون فقرات و بیثباتی ستون فقرات شود و به ایجاد این وضعیت کمک کند. اهمیت داشتن عضلات هسته قوی و تمرین عضلات ستون فقرات در جلوگیری از این مشکل بسیار زیاد است.
در مواردی که کشیدگی کمر مربوط به استفاده بیش از حد، وضعیت بد بدن یا ورزش نامناسب باشد، اقدامات لازم برای جلوگیری از بروز این آسیبها وجود دارد. آموزش صحیح در مورد عادات وضعیتی شما میتواند اثرات مضر بد نشستن را بر روی ستون فقرات شما کاهش دهد. همچنین آموزش در مورد فرم صحیح بلند کردن اجسام میتواند این نوع کمردرد را کاهش داده و به شما در داشتن یک ستون فقرات سالم کمک کند.
علائم رگ به رگ شدن کمر
برخی علائم اولیه رگ به رگ شدن کمر ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تورم موضعی
- اسپاسم عضلانی
- حساسیت هنگام لمس
- گرفتگی
- درد شدید یا چکشی
- درد با حرکات خاص
- سفتی یا خشکی در عضلات
- تسکین درد در موقعیتهای استراحت
درد همراه با حرکات خاص، مانند ایستادن یا خم شدن، شاخصه اصلی کشیدگی کمر است. بنابراین این دردها و دردهای به ظاهر جزئی را نادیده نگیرید.
بسیاری از افرادی که دچار کشیدگی کمر شدهاند، در اوایل روز احساس درد یا سفتی بیشتری میکنند و با گرم شدن عضلات، درد کمتر احساس میشود. درمان به موقع میتواند به شما کمک کند تا در اسرع وقت بهبود یابید. اما نادیده گرفتن کمردرد میتواند و به تأخیر انداختن درمان مناسب و یا انجام کارهایی که آسیب را بدتر میکند، بهبودی را کند میکند.
درمان کشیدگی و رگ به رگ شدن کمر
در بسیاری از موارد، کشیدگی عضلانی کمر یا در خانه یا با کمک متخصص طب فیزیکی قابل درمان است. اگر مطمئن نیستید که مشکل شما چیست یا اینکه به شدت احساس درد میکنید، بهتر است با یک پزشک مشورت کنید. اگر علائم اولیه گرفتگی عضله را مشاهده کردید، این گزینههای درمانی را در نظر بگیرید:
- سرما درمانی: استفاده از سرما بر روی عضله کشیده شده ممکن است به کاهش درد و تورم بدون استفاده از دارو کمک کند. استفاده از سرما، چه به صورت بستههای یخ و چه با سیستم سرما درمانی، میتواند به کنترل روند التهابی کمک کرده و به کاهش درد کمک کند.
- گرما درمانی: پس از فروکش کردن التهاب، میتوانید گرما را در منطقه اعمال کنید. این کار میتواند به تسکین درد، شل شدن عضلات و تقویت گردش خون کمک کند. استفاده از گرما به روشی نادرست در حالی که پاسخ التهابی هنوز در حال رخ دادن است، میتواند باعث افزایش تورم شود. بنابراین حتی اگر گرما احساس خوبی برای شما ایجاد میکند، در مرحله بهبودی این مرحله را خیلی زود شروع نکنید.
- استراحت و فعالیت جزئی: مهم است که به بدن خود استراحت دهید و درگیر یک برنامه پرتحرک نشوید. همچنین برای مدت طولانی در تخت نمانید. زیرا این کار میتواند عضلات را سفت کرده و درد را افزایش دهد. سعی کنید کمی از کارهای روزمره خود را انجام دهید. فعالیتهای جزئی میتواند به بهبود انعطافپذیری بدن کمک کند.
- فیزیوتراپی: اگر به طور مداوم دچار رگ به رگ شدن کمر میشوید، بهتر است با یک متخصص فیزیوتراپی کار کنید. او میتواند تمریناتی را به شما آموزش بدهد که میتواند به تقویت عضلات و افزایش دامنه حرکت شما کمک کند. او همچنین میتواند فرم و تکنیکهای مناسب برای جلوگیری از آسیبدیدگی در ناحیه کمر را به شما نشان دهند. متخصص طب فیزیکی همچنین با استفاده از روشهایی مانند اولتراسوند، تحریک الکتریکی، استفاده از یخ یا گرما میتواند به شل شدن عضلات کمر و بافتهای نرم کمک کند. روی وضعیت بدن خود کار کنید و سعی کنید ساعتهای طولانی در یک مکان ننشینید.
- دارو: بعضی از کمردردها به درد مسکن پاسخ نمیدهند. سعی کنید از داروهای شل کننده عضلات استفاده کنید یا با پزشک صحبت کنید و داروهای تجویز شده را مصرف کنید.
- طب سوزنی: طب سوزنی یک روش تسکین دهنده درد است که از چین شروع شده است. این روش شامل قرار دادن سوزنهای ظریف در نقاط خاص بدن است. طب سوزنی به بدن کمک میکند تا مسکن طبیعی (اندورفین) آزاد کند و باعث تحریک بافت و عصب عضلانی میشود.
- ماساژ: ماساژ درمانی ممکن است به شل شدن عضلات و افزایش گردش خون برای بهبودی کمک کند. اگر علائم اولیه گرفتگی عضله را احساس میکنید، ماساژ میتواند به تسکین درد و افزایش دامنه حرکت شما کمک کند. مطمئن باشید که هر نوع ناراحتی را که احساس میکنید به درمانگر خود اطلاع میدهید تا او بتواند متناسب با آن برنامه درمانی شما را تنظیم کند.
ورزشهای مناسب برای رگ به رگ شدن کمر
علاوه بر دارو، مکملهای غذایی و سایر روشهای درمانی، ورزش میتواند برای بهبود رگ به رگ شدن کمر بسیار مفید باشد. این افسانه است که شما مجبورید برای مدت طولانی استراحت کنید و پس از آسیبدیدگی کمر از فعالیت خودداری کنید. در واقع، این کار معمولاً توصیه نمیشود. در اینجا 5 تمرین برای بهبود کشیدگی کمر وجود دارد که توسط متخصصان توصیه میشود:
قبل از شروع این تمرینات، نکاتی را به خاطر بسپارید:
- مطمئن شوید که درد ندارید، یا درد شما قابل تحمل است.
- برای انجام این کار مکانی راحت پیدا کنید.
- اگر درد شدیدی دارید، با پزشک خود تماس بگیرید.
گرم کردن: تاک شکمی
توصیه میشود قبل از ورزش خود را گرم کنید، زیرا انجام این کار به افزایش انعطافپذیری و جریان خون کمک میکند و عملکرد را بهبود میبخشد. تاک شکمی برای افزایش دمای بدن شما طراحی شده است. عضلات عرضی شکم را گرم میکند و از بافتهای اطراف هسته بدن پشتیبانی میکند.
- به پشت بخوابید و هر دو زانو را خم کرده و کف پاها را صاف روی زمین بگذارید.
- یک دست را به آرامی روی شکم خود قرار دهید و عضلات شکم خود را سفت کنید و آنها را به سمت ستون فقرات خود بکشید.
- نفس خود را حبس نکنید.
- این حرکت را در دو ست با ده تکرار انجام دهید.
- اصلاح: در صورت ایجاد هرگونه ناراحتی، هنگام اجرای آن بنشینید یا بایستید.
مارش عضلات میان تنه
چرا مفید است: عضلات هسته یا میان تنه شما از عضلات اطراف شکم، کمر و لگن تشکیل شده است. تحقیقات نشان میدهد که تمرینات تثبیت کننده عضلات هسته در مقایسه با روتینهای درمانی فیزیکی سنتی در کاهش کمردرد موثرتر هستند. تمرین مارش عضلات میان تنه باعث فعال شدن این عضلات در یک وضعیت ملایم و بدون درد میشود.
- به پشت بخوابید و زانو و مفصل ران خود را خم کنید.
- عضلات شکم خود را سفت کرده و یک زانو را به سمت سینه بلند کنید.
- پاها را جابهجا کنید.
تک زانو به سینه
داشتن عضلات باسن سفت یا کوتاه، عضلات پایین کمرتان را مجبور میکند به سختی کار کند که میتواند منجر به درد شود. تک زانو به سینه برای کشش عضلات گلوتئوس ماکسیموس طراحی شده است.
- به پشت بخوابید و زانو و مفصل ران خود را خم کنید.
- با هر دو دست جلوی زانو را بگیرید و آن را به مدت 20-30 ثانیه نگه دارید و به سمت سینه بکشید.
- این کار را در طرف دیگر نیز تکرار کنید.
- اگر این کار باعث ناراحتی شما شد، دستان خود را پشت زانو قرار داده و در حالی که عضلات همسترینگ خود را نگه داشتهاید، آنها را به سمت قفسه سینه خود بکشید.
حالت بچه
بعد از کشیدگی پشت، این حالت محبوب یوگا میتواند برای کاهش درد مفید باشد و انعطافپذیری کلی بدن شما را بهبود بخشد. حالت بچه باعث کشش عضلات کمر، از جمله اکستنسورهای کمر میشود.
- روی تشک زانو بزنید و انگشتان پای خود را به هم نزدیک کنید و زانوها را به اندازه مفصل ران باز کنید.
- دستان خود را در کنار تنه دراز کرده و سر خود را روی تشک قرار دهید.
- 30-20 ثانیه در این حالت بمانید. دو ست اجرا کنید.
کشش سگ پرنده
کشش سگ پرنده برای بهبود ثبات کمر طراحی شده است. همچنین به شما کمک میکند تا در حین حرکت عضلات شکم خود را دوباره فعال کرده و تثبیت کنید.
- روی تشک به حالت چهار دست و پا قرار بگیرید و دستهای خود رابه اندازه عرض شانه باز کنید.
- عضلات هسته خود را سفت کنید.
- کمرتان را صاف نگه دارید و یک پای خود را به آرامی صاف کنید.
- پای صاف شده را به حالت اولیه برگردانید.
- این کار را در طرف دیگر نیز تکرار کنید.
- این حرکت را 10 بار انجام دهید و هر کدام را 30-20 ثانیه نگه دارید.
اگر این حرکت باعث ایجاد هرگونه ناراحتی میشود، پای خود را به جای اینکه کامل بکشید، فقط چند اینچ از زمین بلند کنید.
پیشگیری از رگ به رگ شدن کمر
با چندین روش ساده میتوان از آسیب کمر جلوگیری کرد:
- وسیله کمتری حمل کنید
- به پایین خم نشوید یا سعی کنید کار سنگین انجام ندهید
- عضلات هسته بدن خود را تقویت کنید
- وضعیت بدن خود را بهبود ببخشید
- کفش راحتی بپوشید
- حرکات کششی انجام دهید. بیشتر از 20 دقیقه در یک حالت ننشینید. بدن خود را حرکت داده و کشش دهید. برای کسانی که بیش از حد درد بدن دارند، یوگا توصیه میشود.
- برای ایجاد راحتی هنگام خواب، یک بالش بین زانوهایتان قرار دهید. همچنین با قرار دادن بالش زیر زانوی خود میتوانید به پشت دراز بکشید.
- روی تشکی با سفتی متوسط بخوابید.
متأسفانه ضربه خوردن به کمر (مهرههای کمری) بسیار متداول است. ما به هزار و یک روش، از قبیل سوانح رانندگی، آسیبهای ورزشی، بیاحتیاطی در محل کار، سقوط، زمین خوردن و … به کمر خود آسیب میزنیم. پزشکان صدمههای کمر را به دو گروه اصلی با انرژی بالا (شدید) و پایین تقسیمبندی میکنند. سپر به سپر شدن دو ماشینی که یکی ایستاده است و دیگری با سرعت 5 مایل در ساعت به آن برخورد میکند یا زمین خوردن در حمام منجر به کمر دردی میشود که آسیبهای حاصل از آن بسیار متفاوت از برخوردهای با انرژی بالا هستند که در آن مسافر از ماشین به بیرون پرت میشود. پزشک در صورت آگاهی کامل از سانحه پیش آمده بهتر میتواند نوع آسیب کمر را در اثر ضربه به کمر تشخیص دهد. دیگر مؤلفه حائز اهمیت به عاملهای خطر آسیب کمر مربوط میشود. برای مثال استخوانهای ستون فقرات بیماران مبتلا به پوکی استخوان (دارای استخوان نرم)، در مقایسه با استخوانهای سالم و قوی با وارد شدن فشار کمتری میشکند.
کلینیک امید در مواجه با بیماریها، رویکرد پلکانی دارد و استفاده از درمانهای سادهتر را در اولویت خود قرار میدهد متخصصین طب فیزیکی این کلینیک ابتدا درمانهای ساده و کم تهاجمی را به بیماران پیشنهاد میدهند. در صورتی که بیمار به درمانهای ساده پاسخ نداد، استفاده از درمانهای تهاجمیتر و پرهزینهتر توصیه میشود. در نهایت اگر شرایط بیمار به گونهای است که هیچ کدام از این درمانها برای او مفید واقع نشد، متخصص طب فیزیکی بیمار را به جراح متبحر ارجاع میدهد. اما بیماران در اکثر موارد با استفاده از خدماتی که در این کلیینک ارائه میشود، از درمان جراحی بینیاز میشوند. از جمله از جراحیهای بستهای که در کلینیک امید انجام میشود عبارتند از:
- لیزر نوکلوئوتومی
- آندوسکوپی به روش هیدروسیژن
- تزریق های ترنسفورمینال
- تزریق در فاست
- رادیوفرکوئنسی
برای کسب اطلاعات بیشتر یا رزرو نوبت در کلینیک امید میتوانید با شماره 09107803155 تماس حاصل فرمایید.
انواع آسیب کمر
صدمه و آسیب کمری نیز با توجه به بخش آسیب دیدهی کمر و پشت بدن تقسیمبندی میشوند. صدمهها و ضربه به مهره های کمر میتوانند بر استخوان (شکستگی)، دیسک (پارگی و بیرون زدگی) یا عضله (رگ به رگ شدن) تأثیر بگذارند. هر یک از این بافتها در زمان التیام یافتن ضرورتهای خاص خود را ایجاب میکند و ممکن است بهبود یکی بیش از دیگری به طول بیانجامد. پزشکان سطح یا سطوح آسیب و شکستگی مهره کمر را شماره گذاری میکنند. L1 (مهره کمری شماره 1) در بالای کمر و L5 در پایین کمر قرار دارد و استخوان خاجی یا ساکروم در زیر مهرههای کمری واقع است. کمر به روشهای گوناگون صدمه و آسیب میبیند، از رگ به رگ شدن کمر که به سرعت بهبود مییابد تا آسیبهایی دائمی که بیمار را دچار درد مزمن و شدید میسازند.
علت
نخاع عصبهایی را دربر میگیرد که واسطه انتقال پیام بین مغز و بدن هستند. نخاع از گردن و پشت بدن عبور میکند. آسیب نخاعی در اثر بروز حوادثی مانند حوادث زیر بوجود می آید:
- ضرب و جرح
- سقوط و ضربه خوردن به کمر
- تیر خوردن و زخم ناشی از گلوله
- سانحههای صنعتی
- تصادف وسایل نقلیه موتوری
- آسیب کمر در ورزشی
صدمه و آسیب کمر جزئی در صورت ضعیف شدن ستون فقرات در نتیجه ابتلا به بیماریهایی نظیر پوکی استخوان یا آرتریت روماتوئید منجر به آسیب و شکستگی کمری میشود. همچنین تنگ شدن بیش از اندازهی مجرای حفاظت کننده از نخاع به دلیل فرایند طبیعی بالا رفتن سن نیز در بروز آسیب کمر بیتأثیر نیست.
صدمهی مستقیم و بیواسطه، مانند کوفتگی، در صورت ضعیف بودن استخوانها یا دیسکها در مهرههای کمری رخ میدهد. قطعههای استخوان (مانند تکههای حاصل از شکستگی کمر) یا تکههای فلز (در اثر سانحه رانندگی یا اصابت گلوله) به نخاع آسیب میزنند. آسیب کمری مستقیم نیز در صورت کشیده شدن، فشردگی یا وارد شدن فشار جانبی، برای نمونه در نتیجه چرخیدن نابههنجار سر، گردن یا کمر حین سانحه یا دستکاری شدید درمان دستی، رخ میدهد. به علاوه در داخل یا خارج مهرههای کمری، البته بجز درون مجرای نخاع، با خونریزی، تجمع مایع و تورم مواجه میشویم. تجمع خون یا مایع به مهرههای کمری فشار میآورد و موجب آسیب دیدگی کمر میشود. اکثر ضربهها (تروماهای) مهرههای کمری برای افراد سالم و جوان رخ میدهد و عمدتاً مردان 15 تا 35 ساله را درگیر میکند. میزان مرگ و میر بر اثر آسیب ستون فقرات معمولاً در رده سنی کودکان بالاتر از دیگر ردههای سنی است. عاملهای خطر آسیب دیدن مهره های کمر عبارتند از:
- شرکت در فعالیتهای فیزیکی پرخطر احتمال ضربه به کمر را افزایش می دهد
- راندن وسایل غیرموتوری، مانند دوچرخه، با سرعت بالا
- شیرجه زدن در آب کم عمق
سالمندان دارای استخوان ضعیف به دلیل ابتلا به پوکی استخوان یا مبتلایان به عارضههای دیگری چون سکته مغزی که احتمال زمین خوردنشان بالا است نیز دچار آسیب دیدگی کمر میشوند.
علائم و نشانه ها
علایم آسیب کمر با توجه به محل صدمه و آسیب تغییر میکنند. صدمه دیدن مهرههای کمری باعث ضعف و بیحسی ناحیه آسیب کمر دیده و پایین آن میشود. شدت علائم بستگی به این موضوع دارد که آیا تمام نخاع (آسیب کامل) یا تنها بخشی از آن (آسیب جزیی) صدمه دیده است. صدمه دیدن نخستین مهره کمری و ناحیه پایین آن منجر به آسیب مهرههای کمری نمیشود، اما احتمالاً سندرم کودا اکوینا (سندرم دم اسب) را به دنبال خواهد داشت که در آن، ریشههای عصبی این ناحیه آسیب میبینند. در صورت مواجهه با این گونه از آسیب مهره کمری بیدرنگ با مرکز فوریتهای پزشکی تماس بگیرید تا بیمار به بیمارستان منتقل شود و به سرعت تحت عمل جراحی قرار بگیرد. صدمه دیدن مهرههای کمری در هر سطحی با عوارض زیر همراه است:
- افزایش کشش عضلانی (اسپاسم یا گرفتگی)
- از دست دادن کنترل طبیعی مثانه و روده که یبوست، بیاختیاری ادراری و اسپاسم مثانه را دربرمیگیرد.
- کرختی
- تغییر حواس
- درد شدید
- ضعف، بی حرکتی و فلج
علائم هنگام صدمه دیدن مهرههای کمر بر یک یا هر دو پا تأثیر میگذارند و همچنین احتمال دارد عضلههای کنترل کننده مثانه و روده نیز آسیب ببینند.
تشخیص
پزشک پس از انجام معاینه فیزیکی کامل، پرسشهایی را در زمینه محل بروز درد، درد ناگهانی کمر یا شدید، بیحسی یا تغییر حواس و نحوه راه رفتن و گام برداشتن مطرح میکند. در تصویرهای پرتونگاری (اشعه ایکس) اکثر موارد شکستن مهره ها مشخص میشود. با این حال، ممکن است از دیگر روشهای تصویربرداری نیز برای آشکارسازی شکستگیهای نامشخص و مشکوک استفاده شود؛ به این منظور پزشک دستور انجام ام آر آی و سی تی اسکن یا پرتونگاری دیگری را میدهد که در آن از بیمار خواسته میشود تا گردن را به جلو و عقب (تصویرهای دینامیک یا خمش ـ کشش) خم کند. در حدود 5% از آسیب دیدن های کمر ، شکستگی ثانویهای در نزدیکی شکستگی اصلی یا جای دیگری در ستون فقرات وجود دارد. پزشک معمولاً از بیمار میخواهد تا فعالیت خود را محدود کند و تا زمان تعیین نتایج و بررسیهای بیشتر از بریس و کمر بند طبی استفاده کند.
درمان آسیب مهره های کمر
روش درمان شکستگی و آسیب مهره های کمر به نوع آسیب دیدگی و شدت آن بستگی دارد، متخصصین طب فیزیکی در کلینیک امید با با استفاده از تشخیص دقیق میزان آسیب به مهرههای کمر را تعیین میکنند. ابتدا این متخصصین تعیین میکنند که این آسیب فقط به عضلات وارد شده یا آسیب استخوانی است. در صورت آسیب عضلانی، روشهای درمان دستی، فیزیوتراپی، شاک ویو و لیزر پیشنهاد میشود و در صورت آسیب به استخوان که باعث جابهجایی و فشار و آسیب به نخاع میشود، روشهای جراحی توصیه میشود. ولی اگر آسیب به نخاع در اثر شکستگی استخوان صورت نگرفته باشد، استفاده از کمربندهای طبی (که در خود کلینیک ساخته میشود) روشهای فیزیوتراپی برای کاهش درد و استفاده از تزریقها و بلوکهای عصبی تجویز میشود. بلوکهای عصبی شامل بلوک بین دندهای و رادیوفرکوئنسی است. در نهایت هدف کلینیک امید، بعد از تشخیص دقیق و تعیین میزان آسیب دیدگی استفاده از روشهای درمان پلکانی است که ابتدا درمانها کم تهاجمیتر و سادهتر است و اگر میزان آسیب دیدگی زیاد باشد و این روشها برای فرد مناسب نباشد، روشهای پر هزینهتر و مداخلیتر استفاده میشود.
درمان آسیبهای عضلانی
درمان دستی
آسیبهای عضلانی به راحتی با درمانهای دستی قابل درمان هستند. مانیپولاسیون ستون فقرات درمانی است که توسط متخصصین طب فیزیکی و برخی پزشکان انجام میشود. متخصص درمان را با دست یا با استفاده از دستگاهی انجام میدهد که نیرویی کنترل شده را به مفصل ستون فقرات وارد میکند. شدت نیرو به نوع مانیپولاسیون بستگی دارد. هدف از این درمان تسکین درد و بهبود عملکرد جسمی بیمار است.
کمربند
در حال حاضر ارتوز صدری کمری خاجی (TLSO) بهترین بریس برای این نوع آسیب دیدگیها است، بیمار میتواند بریس را پس از کاهش درد و پیشرفت فرایند التیام باز کند تا بهتر بتواند حرکت کند. در این مرحله تمرینهای تحمل وزن و پس از آن تمرینهای کششی به بیمار آموزش داده میشود تا از پوکی استخوان جلوگیری شود. بستن ارتوز و کمربند طبی به دلایل زیر توصیه میشود:
- حفظ نظم و هممحوری ستون فقرات
- ثابت نگه داشتن ستون فقرات در دوران بهبود
- کنترل کردن درد از طریق محدود کردن حرکت
برای درمان شکستگیهای ثابت کافی است که شکستگی با بریسهایی مانند گردنبند طبی سفت (Miami J) برای شکستگیهای مهرههای گردن، بریس گردنی صدری (Minerva) برای شکستگی بخش فوقانی ستون فقرات یا ارتوز صدری خاجی (TLSO) برای شکستگی بخش تحتانی ستون فقرات ثابت نگه داشته شود. بریس معمولاً پس از 12 ـ 8 هفته باز میشود. در موارد دررفتگی یا شکستگی ناپایدار گردن باید از تراکشن (کشش) برای قرارگیری مجدد مهرهها در موقعیت مناسب استفاده کرد. در صورت لازم بریس جلیقه و حلقه هالو به کار برده میشود. توجه داشته باشید که در کلینیک امید با مجهز بودن به امکانات پیشرفته و کارشناسان با تجربه قادر به ساخت کمربند طبی در خود کلینیک براساس نیاز بیمار میباشند.
فیزیوتراپی
کاهش درد، افزایش توانایی حرکتی و پیشگیری از عود عارضه اهداف سهگانهی فیزیوتراپی بیماران دچار شکستگی مهرههای کمری محسوب میشود. افزایش قدرت علاوه بر تسکین درد و علائم شکستگی، از شکستگیهای آتی پیشگیری میکند. سودمندی برنامههای طب فیزیکی، که در آنها از ورزش درمانی برای تقویت درونی ستون فقرات استفاده میشود، در بهبود عملکرد و کیفیت زندگی بیماران دچار شکستگی مهره ناشی از پوکی استخوان به اثبات رسیده است.
شاک ویو
اگر آسیب به کمر باعث آسیب عضلانی شده باشد برای کاهش درد آن معمولا شاک ویو توصیه میشود. شاک ویوتراپی دستگاهی بینرشتهای است که در ارتوپدی، فیزیوتراپی، طب ورزشی، اورولوژی و دامپزشکی کاربرد دارد. مزیت اصلی شاک ویوتراپی تسکین سریع درد و بازیابی توانایی حرکتی بیمار است. شاک ویو درمانی غیرجراحی است که نیازی به مسکن ندارد و به همین دلیل درمانی ایدهآل برای تسریع روند بهبود و درمان عارضههای مختلف مولد درد حاد یا مزمن به شمار میرود. در شاک ویو از امواج آکوستیک (صوتی) با پیک انرژی بالا استفاده میشود، این امواج و بافت بر هم اثر میگذارند و در نتیجه، فرایند ترمیم بافت و رشد سلولی شتاب میگیرد، درد بیمار تسکین مییابد و سریعتر توانایی حرکتی خود را بازمییابد.
لیزر
لیزردرمانی سرد یا لیزرتراپی کم توان (LLLT) درمانی است که در آن از طول موجهای نوری معین برای اثرگذاری بر بافت استفاده میشود. لیزرتراپی فرایند التیام را شتاب میدهد و برای بیمارانی توصیه میشود که از کمردردهای حاد و مزمن ناشی از آسیبدیدگی رنج میبرند. لیزردرمانی درد و ورم را از بین میبرد، اسپاسم و گرفتگی را کاهش میدهد و عملکرد بیمار را بهبود میبخشد. لیزر سرد دستگاهی کوچک به اندازه چراغ قوه است. متخصص دستگاه را به مدت 30 ثانیه تا چند دقیقه، بسته به بزرگی محل درمان و دوز تولیدی دستگاه لیزر، مستقیماً روی موضع آسیب دیده قرار میدهد. در این مدت لیزر فوتونهای غیرگرمایی نور را ساطع میکند که از لایههای پوستی (درم، اپیدر و بافت زیرپوستی یا چربی بافتی زیرپوستی) عبور میکند. نور لیزر در طول موج 830 nm و توان 90mw در عمق 5 ـ 2 سانتیمتری زیر پوست نفوذ میکند.
درمان آسیب استخوانی
بلوک عصبی بین دندهای
اگر آسیب استخوانی باعث وارد شدن آسیب به نخاع نشده باشد معمولا میتوان از بلوک عصبی استفاده کرد. بلوک عصبی روشی است که در آن استروئید و داروی بیحسی با سوزن مستقیماً در عصبهایی از ستون فقرات تزریق میشود که مسئول ارسال محرکهای درد به مغز هستند. بلوک عصبی گردن و کمر روشی موثر برای تسکین درد بیماران دچار شکستگیهای فشاری مهرهها است. بلوک عصبی بر روی مفاصل بین مهرههای ترک خورده نیز انجام میشود تا بیمار درد کمتری را تحمل کند. در کلینیک امید، متخصص طب فیزیکی برای تعیین دقیق محل تزریق، از دستگاه سونوگرافی استفاده میکند. لازم به ذکر است که این دستگاه در کلینیک موجود میباشد و بیمار نیازی به مراجعه به بیمارستان ندارد. همچنین سونوگرافی نسبت به فلوروسکوپ امنیت بالاتری دارد چون بیمار هیچ گونه اشعه X دریافت نمیکند. برای اطلاعات بیشتر در مورد بلوک عصبی و انواع تزریقها اینجا کلیک کنید.
رادیوفرکوئنسی (RF)
رادیوفرکوئنسی یکی از روشهای درمان شکستگی فشاری مهرهها است. در این تکنیک پروبهای باریکی از پوست عبور داده میشود. این پروب تکانههای الکتریکی گرمایی را به فیبرهای منتقل کننده درد در عصبهای ستون فقرات میرساند، این تکانهها راه انتقال سیگنالهای مکرر درد را مسدود میسازد. RF عملی سرپایی است که حدود یک ساعت زمان میبرد و بیمار همان روز مرخص میشود. داروی بیحس کننده نیز پیش از فرو کردن سوزنهای RF داخل پوست تزریق میشود.
درمان شکستگی و آسیبهای جدی مهرههای کمر
این گونه از آسیب های کمری را باید به سرعت درمان نمود؛ زمان بین صدمه دیدن و شروع درمان شکستگی مهره کمر بر نتیجه نهایی تأثیری حیاتی دارد. از داروهای موسوم به کورتیکواستروئیدها گاهی اوقات برای کاهش ورمی استفاده میشود که میتواند منجر به آسیب نخاع شود. اگر نخاع به دلیل وجود زائده تحت فشار قرار گرفته است، چنانچه بتوان آن زائده را، پیش از تخریب کامل عصبهای نخاع، برداشت یا کوچکتر کرد، احتمال فلج شدن بیمار به نحو چشمگیری کاهش مییابد. انجام عمل جراحی در موارد زیر برای ضربه خوردن به کمر ضرورت مییابد:
- منظم کردن مجدد استخوانهای ستون فقرات (مهرهها)
- خارج کردن مایع یا بافت وارد کننده فشار به نخاع (لامینکتومی جهت کاهش فشار روی نخاع)
- خارج کردن تکههای استخوان (در شکستگی مهره های کمر)، دیسک یا جسم خارجی
- متصل کردن مهرههای شکسته یا قرار دادن بریسهای ستون فقرات
بیمار گاهی اوقات باید استراحت مطلق داشته باشد که ستون فقرات بی حرکت باشد تا التیام یافتن استخوانهای ستون فقرات ممکن شود. استفاده از دستگاه کشش ستون فقرات نیز گاهی جهت ممانعت از حرکت ستون فقرات پیشنهاد میشود. جمجمه توسط نوعی انبر ثابت نگه داشته میشود که در حقیقت بریسهای فلزی قرار گرفته روی جمجمه و متصل به وزنهها یا مهارهایی روی بدن (بریس هالو) هستند. ممکن است بیمار مجبور باشد تا ماههای متوالی از بریس ستون فقرات استفاده کند. پزشکان و متخصصین بهداشت و درمان بیمار را در خصوص مدیریت گرفتگی عضلهها و نقص عملکرد مثانه و روده راهنمایی میکنند و نحوه مراقبت از پوست و محافظت از آن در برابر زخمهای ناشی از فشار را به وی آموزش میدهند. بیمار احتمالاً پس از التیام یافتن آسیب و شکستگی کمر به فیزیوتراپی، کاردرمانی و دیگر گونههای توانبخشی نیاز خواهد داشت. توانبخشی به بیمار کمک میکند تا با ناتوانی حاصل از آسیب دیدن مهرههای کمری مبارزه کند و تسلیم آن نشود.
درمان گرفتگی و رگ به رگ شدن کمر
درمان سریعی برای این گونه آسیب کمر وجود ندارد، با این حال میتوان اکثر موارد رگ به رگ شدن کمر را به نحو کارآمدی با یک دوره درمان های فیزیکی و درمان های دستی همزمان با مصرف داروهای ضدالتهاب، استراحتی کوتاه مدت، قرار دادن کمپرس یخ در روزهای نخست پس از صدمه و ضربه خوردن کمر دیدن و در نهایت بازگشت تدریجی به فعالیت معمول مدیریت کرد.
برنامه فیزیوتراپی شامل نرمشهای کششی و تقویتی علاوه بر مؤثر بودن در بهبود گرفتگی و رگ به رگ شدن، آموزشهای لازم را به بیمار ارائه میدهد تا از این پس دچار این گونه آسیب دیدگی کمر نشود. استفاده از دستگاه TENS (تحریک کننده الکتریکی عصب از روی پوست) نیز سودمند است. اکثر این درمانها در راستای کاهش گرفتگی عضلانی و درد انجام میشوند تا بیمار بتواند با تحمل حداقل میزان ناراحتی فعالیتهای روزمرّهاش را از سر بگیرد.
چنانچه بیمار در کمر و پشت بدن دردی ملایم دارد و احساس میکند که دچار کشیدگی یا رگ به رگ شدگی عضلانی شده است، درمانهای غیرجراحی به التیام کمر درد کمک خواهند کرد. با این وجود بهتر است راجع به نشانههای هشدار دهندهای آگاهی یابید که در صورت مواجهه با آنها باید به پزشک مراجعه کنید.
درد ناگهانی کمر
یکی از بهترین توصیهها برای درمان درد ناگهانی و شدید کمر این است که همچنان در حد توان خود فعالیتهای معمول و روزانه را پی بگیرید. ممکن است تأکید بر استمرار انجام فعالیتهای روزانه به نظر غیرمنطقی برسد و گرایش طبیعی هر بیماری این است که در تخت خود کاملاً بیحرکت دراز بکشد تا از بدن خود محافظت کند و از انجام هر گونه فعالیتی خودداری کند. اما فعال بودن باعث میشود که خون و مواد مغذی همچنان به ناحیه آسیب دیده کمر برسد و به این ترتیب التهاب رخ ندهد و سفتی و کشش عضلانی کاهش یابد و به درمان آسیب کمر کمک می کند.
دارو
هم استامینوفن و هم داروهای غیراستروئیدی ضدالتهاب (NSAIDs) مسکنهای شناخته شدهای هستند که برای تسکین درد ناگهانی کمر ناشی از آسیب دیدن کمر و شکستگی مهره های کمر مصرف میشوند. NSAIDs همچنین مانع از انجام فرایند التهاب میشوند. البته توجه داشته باشید که این داروها را صرفاً باید با تجویز پزشک و مطابق دستور وی مصرف نمود.
دیگر روشهای درمانی
تکنیکهای فیزیوتراپی، مانند اولتراسوند، تحریک الکتریکی، دستگاه کشش، متحرکسازی و دستکاری درمان دستی، تسکین موقت درد را به ارمغان میآورند، اما مفید بودن آنها در بهبود طولانی مدت کمر درد ناشی از آسیب و ضربه خوردن کمر اثبات نشده است. درد ناگهانی کمر معمولاً به خودی خود برطرف میشود و در اکثر موارد مادامی که امکان انجام فعالیت وجود دارد، نیازی به روی آوردن به روشهای درمانی خاص و قراردادی نیست.
جراحی
مداخله جراحی زمانی ضرورت مییابد که شکستگی مهرههای کمر به ناپایداری و یا نقص عملکرد عصبی بیانجامد. متخصص با در نظر گرفتن عوامل مختلف، عمل جراحی مناسب را برای اصلاح شکستگی مهرههای کمر انتخاب میکند. این عاملها شامل مواردی چون درجه آسیبدیدگی کانال استخوانی (قابل مشاهده روی تصاویر محوری)، زاویه روی نمای ساژیتال، سطح شکستگی، نتایج معاینه عصبشناختی و سابقه پزشکی بیمار میشود. دو عمل زیر برای درمان شکستگی مهرههای کمر انجام میشود:
- فیوژن و استفاده از تجهیزات (Instrumentation): این روشها برای درمان شکستگیهای ناپایدار یا همراه با دررفتگی کاربرد دارد. فیوژن یا خشک کردن ستون مهره عملی است که در آن دو مهره با یک گرفت استخوانی به هم متصل میشود و با قطعهای مانند پلیت، میله، قلاب، پیچ پدیکول یا cage به هم جوش داده میشود. گرفت استخوانی به منظور متصل کردن مهره بالایی به مهره پایینی به کار برده میشود تا یک قطعه استخوانی ثابت به دست آید. به هم جوش خوردن مهرهها حداقل چند ماه طول میکشد.
- ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی: این عملهای با حداقل تهاجم با هدف درمان شکستگیهای فشاری ناشی از پوکی استخوان و تومورهای ستون فقرات انجام میشود. در عمل ورتبروپلاستی، سیمان استخوانی با سوزنی توخالی داخل جسم مهره شکسته تزریق میشود. در عمل کیفوپلاستی، ابتدا یک بالون وارد بدن میشود، سپس بالون باد میشود تا قبل از پر کردن فضا با سیمان استخوانی، مهرههای تحت فشار را منبسط کند.
پیشگیری
رعایت مسائل ایمنی هنگام کار و ورزش در پیشگیری از آسیبهای مهرههای کمر و شکستگی مهره های کمر نقش کلیدی دارد. هنگام انجام فعالیتهای خطرآفرین از تجهیزات و وسایل محافظ مناسب استفاده کنید.
- شیرجه زدن در آب کمعمق دلیل اصلی ضربه خوردن کمر است؛ بنابراین پیش از شیرجه زدن از عمق مناسب آب و نبود صخرهها یا دیگر اشیاء احتمالی بر سر راه خود مطمئن شوید.
- فوتبال و سورتمه سواری غالباً با پرتابهای ناگهانی و شدید یا چرخش و خم شدن نامتعارف کمر و گردن همراه است که هر کدام میتواند به آسیب مهرههای کمر و شکستن کمر بیانجامد. بنابراین پیش از پایین آمدن از سراشیبی با سورتمه مطمئن شوید که مانعی در راه وجود ندارد. ضمناً از وسایل و تکنیکهای صحیح هنگام ورزش فوتبال یا دیگر ورزشهای پربرخورد بهره بگیرید.
- رانندگی با احتیاط و بستن کمربند ایمنی احتمال آسیب دیدن را در صورت بروز سانحه کاهش میدهد.
آسیب کمر می تواند شدید یا خفیف باشد، یکی از عواملی که باعث آسیب به کمر می شوند، ضربه خوردن کمر است که می تواند منجر به شکستگی مهره های کمر نیز بشود. ضربه خوردن کمر در بارداری یک موقعیت اورژانسی می باشد و حتما باید سریعا به پزشک مراجعه شود. انواع روش های درمانی برای ضربه، آسیب و شکستگی مهره های کمر وجود دارد که پزشک باتوجه به شرایط شما و نوع آسیب وارد بهترین درمان را برایتان تجویز می کند.
برای کسب اطلاعات بیشتر یا رزرو نوبت در کلینیک امید میتوانید با شماره 09107803155 تماس حاصل فرمایید.