درد پا می‌تواند از یک مزاحمت خفیف که می‌آید و می‌رود، تا درد ناتوان کننده‌ای که خوابیدن را دشوار می‌کند، راه رفتن یا انجام کارهای ساده روزمره را شامل شود. این درد می‌تواند اشکال مختلفی داشته باشد، بعضی از بیماران درد را با علائم دیگری مانند احساس سوزن سوزن شدن، ضعف و یا بی‌حسی پا احساس می‌کنند. بی‌حسی پا ممکن است به دلیل مشکلی که در پا ایجاد می‌شود باشد، اما غالباً با یک مشکل در قسمت کمر، جایی که عصب سیاتیک از آنجا سرچشمه می‌گیرد، شروع می‌شود و سپس در امتداد مسیر عصب (به نام سیاتیک) حرکت می‌کند. این عارضه در بیماران مبتلا به دیسک کمر شایع است. به همین دلیل، تشخیص هر کسی که درد پا، ضعف یا بی‌حسی پا یا مچ پا دارد، باید شامل معاینه کمر باشد.
بیمار مبتلا به دیسک کمر علاوه بر بی‌حسی پاها علائم متعددی دیگری مانند درد پایین کمر، مشکل در راه رفتن، اختلال در کنترل مثانه و یا اسپاسم عضلانی را تجربه می‌کند که برای وی آزار دهنده است. در این صورت، باید فوراً به پزشک مراجعه کرد. فیزیوتراپی در درمان بی‌حسی پا که در اثر دیسک کمر ایجاد می‌شود، تاثیر زیادی دارد. متخصصین کلینیک امید با انجام آزمایشات لازم و مطمئن شدن از علت بی‌حسی ناشی از دیسک، برنامه‌ی درمانی مناسبی برای بیماران خود در نظر دارند. شروع روش‌های درمانی از روش‌های ساده به شیوه‌های درمانی پیچیده‌تر می‌باشد. اگر در شروع علائم اقدامات فوری انجام نشود، آسیب عصب سیاتیک پا می‌تواند به یک مشکل طولانی مدت تبدیل شود.
جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره‌ی درمان بی‌حسی پاها بعلت دیسک کمر و یا رزرو نوبت در کلینیک امید پا با شماره تلفن‌های 02166015217 – 02166014158 تماس حاصل فرمایید.
علت دیسک کمر
مهره های ستون فقرات شما به طور مداوم در حالت خم شدن و انعطاف هستند، بنابراین برای جذب نیروی وزن بدن، صاف و سالم ماندن به بالشتکی نیاز دارند. این نیاز توسط دیسک‌های کوچکی که گرد و صاف هستند برطرف می‌شود. دیسک‌ها یک لایه بیرونی سخت به نام آنولوس و یک لایه داخلی به نام هسته دارند که به جذب ضربه بین هر مهره کمک می‌کند.
هنگامی که دیسک دچار فتق می‌شود، بخشی از درون هسته از طریق آنالوس به داخل کانال نخاع رانده می‌شود. دیسک کمر معمولاً به دلیل وضعیت تحلیل رونده ناشی از ساییدگی طبیعی یا آسیب زای دیسک ایجاد می‌شوند. دیسک کمر ممکن است حالت بیرون زده داشته باشد، یا گاهی اوقات دیسک لغزنده نامیده شود، که باعث فشار بر اعصاب نخاعی و منجر به درد ناتوان کننده می‌شود. دیسک کمر بیشتر در قسمت پایین کمر دیده می‌شود، جایی که فشار روی ستون فقرات بیشتر است.
دیسک کمر در ستون فقرات می‌تواند باعث درد پایین کمر همراه با بی‌حسی یا گزگز در یک یا هر دو پا شود. درد دیسک کمر و بی‌حسی پا ممکن است به شدت در کارهای روزمره اختلال ایجاد کند. خطر مبتلا شدن به دیسک کمر با بالا رفتن سن، چاقی، عوامل ژنتیکی و بلند کردن اجسام سنگین ارتباط دارد.
بی‌حسی پا و دیسک کمر
بی حس شدن و درد پا ناشی از دیسک کمر معمولا به یک شکل ظاهر نمی‌شود و اغلب با علائم اضافی مانند ضعف پا یا درد پا همراه است و نوع درد پا که تجربه می‌شود از بیمار به بیمار دیگر متفاوت است.
برخی از توصیف‌های معمول درد پا و علائم همراه آن عبارتند از:
درد همراه با سوزش
برخی از افراد دچار درد پا، دردی همراه با سوزش را تجربه می‌کنند که در بعضی مواقع از پایین کمر یا باسن به سمت پایین نشات می‌گیرد، در حالی که برخی دیگر از درد متناوبی شکایت دارند که از پایین کمر به سمت پایین ساق پا و گاهی تا کف پا وجود دارد. کلماتی که بیماران برای توصیف این نوع سوزش استفاده می‌کنند شامل درد انتشاری، الکتریکی یا انفجاری است که به معنای واقعی کلمه احساس ضربه می‌کنند. برخلاف بسیاری از اشکال درد پایین کمر که اغلب می‌تواند یک درد کهنه باشد، برای بسیاری، درد پا می‌تواند آزار دهنده و تقریباً غیر قابل تحمل باشد. این نوع درد سوزشی در صورت تحریک ریشه عصبی در قسمت پایین ستون فقرات نسبتاً معمول است و اغلب از آن به عنوان سیاتیک نام برده می‌شود.
بی‌حسی و گزگز پا
هر کسی که دچار خواب رفتگی پا شده باشد و سپس به تدریج به حالت عادی برگشته باشد می‌تواند تصور کند که بی‌حسی پا چگونه است. عدم احساس فشار، یا گرما یا سرما آزار دهنده است. برخلاف بی‌حسی کوتاه مدت اندام به علت خواب رفتگی، بی‌حسی ناشی از مشکلات پایین کمر می‌تواند تقریباً مداوم باشد و کیفیت زندگی فرد را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. به عنوان مثال، اگر پای فرد بی حس باشد، راه رفتن یا رانندگی با ماشین دشوار یا تقریباً غیرممکن است. علائم معمولی می‌تواند از احساس سوزن سوزن شدن خفیف تا بی‌حسی کامل در پایین ساق پا و پا متفاوت باشد.
ضعف (خالی کردن) یا سنگینی پا
در این حالت، شکایت غالب این است که ضعف یا سنگینی پا به طور قابل توجهی در حرکت بیمار تداخل ایجاد می‌کند. افراد این احساسی را اینگونه توصیف کردهاند که به عنوان مثال، به دلیل ضعف در آگاهی یا واکنش کند، باید ساق پا و پای خود را بکشند یا قادر به حرکت سریع و آسان پای خود در هنگام راه رفتن یا بالا رفتن از پله‌ها نیستید. بیماران مبتلا به ضعف پا نمی‌توانند با کفش پاشنه دار راه بروند، مچ پای خود را خم کنند یا با الگوی پاشنه پنجه معمول حرکت کنند.
درد مداوم
این نوع درد به طور معمول در ناحیه باسن احساس می‌شود، بنابراین از نظر فنی درد پا نیست اما ممکن است نوعی درد در پاها را ایجاد کند. همچنین ممکن است دردی باشد که گه گاهی از ناحیه باسن به پایین ساطع می‌شود. این نوع درد در مقایسه با یک درد سوزشی یا تپنده معمولاً به عنوان “درد عصبی” توصیف می‌شود. به طور معمول فقط در یک طرف وجود دارد و معمولاً سیاتیک یا رادیکولوپاتی کمر نامیده می‌شود. ممکن است غالباً با کشش، راه رفتن یا حرکت آرام دیگر برطرف شود.
درد موضعی پا
اگر درد پا هنگام نشستن، ایستادن یا راه رفتن به شدت افزایش یابد، این مسئله می‌تواند نشان دهنده مشکلی در قسمت خاصی از آناتومی پایین کمر باشد. یافتن موقعیت‌های راحت‌تر معمولاً برای تسکین درد توصیه می‌شود.
تشخیص دیسک کمر
معاینه اولیه برای دیسک کمر مشکوک معمولاً شامل موارد زیر است:
- گرفتن شرح حال پزشکی برای درک اینکه درد شما از چه زمانی شروع شده و در چه مواقعی شدیدترین حالت را دارد. پزشکان برای آگاهی از وضعیت کامل سلامتی شما سوالات دیگری را می‌پرسند، از جمله اینکه آیا بیماری‌های دیگری دارید یا دارویی مصرف می‌کنید یا خیر.
- تست فیزیکی توسط ارتوپد برای تعیین حساس ترین نقطه کمر با معاینه و حرکت دادن و خم شدن در جهات مختلف انجام می‌شود.
- آزمایشات تصویربرداری برای بررسی خود استخوان‌ها و مفاصل با استفاده از تکنیک‌های پیشرفته تصویربرداری، از جمله موارد زیر انجام می‌شود:
o اشعه ایکس، که به تشخیص پیری استخوان های شما کمک می‌کند.
o سی تی اسکن، که فناوری اشعه ایکس را با رایانه‌ها ترکیب می‌کند تا تصویری کاملاً دقیق از ستون فقرات ارائه دهد.
o ام آر آی، که از آهن ربا و فناوری رایانه‌ای برای ایجاد تصویری از عضلات، بافت‌ها، اعصاب و دیسک‌های شما استفاده می‌کند.
o آزمایش عصب، که می‌تواند نشان دهد عملکرد عصب شما چقدر خوب است و دقیقاً محل فتق دیسک را نشان می‌دهد. و
o دیسکوگرام، که شامل تزریق دیسک برای تأیید دیسک‌هایی است که باعث درد می‌شوند.
درمان غیر جراحی دیسک کمر
قبل از در نظر گرفتن گزینه‌های جراحی، پزشکان هر بیمار را به دقت ارزیابی می‌کنند تا تشخیص دهند که آیا روش‌های غیر جراحی می‌توانند تسکین دهنده موثر درد باشند.
بسیاری از افراد مبتلا به علائم درد دیسک کمر مانند بی‌حسی پا به خوبی به ترکیبی از درمان‌ها از جمله استراحت، داروهای ضد التهاب و مسکن تجویزی یا بدون نسخه، ماساژ، درمان دستی، تحریک الکتریکی، طب سوزنی و تمرینات تقویتی فیزیوتراپی پاسخ می‌دهند. برخی از پزشکان طیف وسیعی از گزینه‌های غیر جراحی دیگر را برای مدیریت علائم دیسک کمر مانند بی‌حسی پا ارائه می‌دهند:
- تزریقات استروئیدی اپیدورال که دردی را که از ستون فقرات شروع می‌شود و به دست یا پا منتشر می‌شود را کاهش می‌دهد. استروئیدهای اپیدورال مانند کورتیزون به کانال نخاع تزریق می‌شوند تا التهاب یا فشار روی عصب و درد عصب همراه آن را کاهش دهند. این تزریق ها ممکن است برای بیماران مبتلا به فتق، بیرون زدگی یا تحلیل دیسک کمر توصیه شود.
- لیزهای اپیدورال چسبندگی، تزریق دارو به ریشه‌های آسیب دیده عصب برای تجزیه بافت اسکار می‌باشد. این تزریق‌ها می‌تواند به تسکین درد مزمن پایین کمر و تسکین بیمارانی که قبلاً جراحی‌های دیسک کمر داشته‌اند، کمک کند.
- بلوک‌های ریشه عصب، تزریق برای تسکین درد در جایی که عصب‌ها از نخاع منشعب می‌شوند. بلوک ریشه عصب می‌توانند در کنترل درد مرتبط با دیسک کمر بسیار موثر باشند.
- درمان الکترو گرمایی داخل دیسک، که قرار دادن یک سوزن گرم شده در دیسک دردناک برای از بین بردن گیرنده‌های درد موضعی می‌باشد. این روش می‌تواند به بیماران مبتلا به درد مزمن دیسک که می‌خواهند از جراحی اجتناب کنند یا برای بیمارانی که جراحی قبلی آنها ناموفق بوده است کمک کند.
جراحی دیسک کمر
اگر درمان غیر جراحی درد شما را تسکین ندهد، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید. پزشکان ارتوپدی به شما کمک می‌کنند خطرات و مزایای همه گزینه‌ها چه غیر جراحی و چه جراحی را بسنجید، و سپس می‌توانید برنامه درمانی را انتخاب کنید که مناسب ترین و موثرترین گزینه برای شما باشد.
در صورت نیاز به جراحی، پزشکان ارتوپدی آموزش‌های گسترده‌ای در حوزه پیشرفته ترین و ابتکاری ترین روش‌های جراحی برای درمان عوارض دیسک کمر دیده‌اند، از جمله:
لامینکتومی و دیسککتومی
یک روش کم تهاجمی که از طریق یک برش در مرکز پایین کمر در ناحیه فتق دیسک انجام می‌شود. جراح یک سوراخ کوچک را از طریق استخوان لامینای پشت مهره ایجاد می‌کند تا به داخل کانال نخاع دسترسی یابد (لامینکتومی). سپس جراح تا آنجا که ممکن است دیسک مشکل آفرین را برداشته و فشرده سازی نخاع و یا عصب‌های فشرده شده (دیسککتومی) را کاهش می‌دهد. این روش همچنین از فتق باقی مانده مواد دیسک در آینده جلوگیری می‌کند. در دیسککتومی حداقل تهاجمی، جراحان برای جمع آوری دیسک بیرون زده از وسیلههای مخصوص و میکروسکوپ یا آندوسکوپ استفاده می‌کنند. این کار اجازه می‌دهد تا پزشکان برشهای کوچکتری ایجاد کنند که منجر به بهبودی سریعتر می‌شود. این جراحیها با بیهوشی عمومی انجام می‌شوند، معمولاً کمتر از یک ساعت طول می کشد و بیماران می‌توانند چند ساعت بعد از عمل به خانه بروند.
دیسککتومی و فیوژن
دیسککتومی و فیوژن یک روش جراحی است که در آن دیسک آسیب دیده برداشته می‌شود تا فشرده سازی نخاع یا اعصاب تحت تاثیر و درد را تسکین دهد. این روش با یک جراحی فیوژن برای ایجاد ثبات در ستون فقرات کمر ترکیب می‌شود.
انواع درد پا
دردهای پا به گروه‌های زیر تقسیم می‌شوند:
- درد در کل پا یا درد سیاتیک: علت تیر کشیدن درد لگن تا انتهای پا معمولاً عارضه‌هایی است که در مهره‌های ستون فقرات، نخاع یا بافت رپتروپریتونوال در قسمت کمر به وجود آمده است.
- درد جزئی پا: درد جزئی پا تا بالای ران، زانو و مفصل مچ پا و همچنین پوست و بافت نرم میان مفصل کشیده می‌شود. درد در مفصل یا بین مفاصل یک درد سگمنتال است. درد سگمنتال همچنین به عنوان درد جزئی پا نیز شناخته می‌شود.
علت ایجاد درد کلی پا یا درد سیاتیک
مفصل ران محل اتصال استخوان ران به استخوان لگن است. اساساً خود ران یک مفصل گوی حفره‌ای است. در ناحیه ران دو عصب مهم وجود دارد: عصب سیاتیک و عصب فیمورال.
- تنگی فورامینال: عصب فیمورال انتقال دهنده احساس به ماهیچه‌های جلوی ران بوده که تا زیر زانو هم ادامه می‌یابد. قطع شدگی یا آسیبدیدگی این عصب می‌تواند باعث ایجاد درد در ران شود به طوری که این درد تا انتهای پا کشیده می‌شود. اعصاب کمری ستون فقرات از بین ستون فقرات و از بین کانال نخاعی عبور می‌کند. با تنگی فورامینال عصب‌هایی که از کانال نخاعی عبور می‌کنند در ناحیه کمر تحت فشار قرار می‌گیرند. فشار یا آسیبدیدگی مهره‌های 3 و 4 و 5 یا مهره خاجی 1 باعث ایجاد درد و ضعف در کل پا می‌شود. این درد، درد رادیکولار یا درد انتشاری هم شناخته می‌شود. این درد، شدید بوده و با سوزش و تیر کشیدن همراه است.
- آسیبدیدگی عصب سیاتیک: عصب سیاتیک از ریشه اعصاب کمری L4 و L5 و همچنین ریشه عصب‌های خاجی S1 و S2 و S3 منشعب می‌شود. عصب سیاتیک انتقال دهنده احساس به عضلات ساق پا است. آسیبدیدگی عصب سیاتیک باعث ایجاد درد موسوم به درد سیاتیک می‌شود. دردهای پا که از آسیبدیدگی ریشه‌های عصبی L5 و L4 و S1 ایجاد می‌شوند به دردهای سیاتیک معروف هستند. آسیب دیدگی عصب سیاتیک ممکن است به دلیل تصادفات رانندگی یا آسیب‌های در حین کار رخ دهد. زمین خوردن یا آسیب‌های ورزشی نیز می‌تواند باعث آسیبدیدگی عصب سیاتیک و ایجاد درد پا و درد سیاتیک شود که معمولاً با سوزن سوزن شدن، بی‌حسی و ضعف همراه است.
- بیرون‌زدگی مهره کمر: بیرون‌زدگی مهره کمر باعث سوزش و فشار بر عصب‌های نخاعی ناحیه کمر می‌شود. فشار بر مهره سوم، چهارم و پنجم و عصب خاجی اول باعث ایجاد درد شدید در کل پا می‌شود که به آن درد سیاتیک می‌گویند. این درد معمولاً با بی‌حسی، ضعف و سوزن سوزنی شدن ساق پا همراه است.
- فتق دیسک کمر: این درد مشابه درد ناشی از بیرون‌زدگی مهره کمر است.
- تنگی کانال نخاعی: تنگی کانال نخاع باعث ایجاد سندرم دم اسب می‌شود. درد از نوع رادیکولار بوده و در تمام پا گسترش می‌یابد. این درد با بی‌حسی، ضعف، سوزن سوزنی شدن، ایجاد اختلال در عملکرد مثانه (ادرار)، روده (مدفوع) و بی اختیاری در ادرار (نشت) همراه است.
- متداول‌ترین درد غیرآرتروزی ران، عارضه‌های مربوط به ستون فقرات مانند پارگی دیسک یا آرتروز ستون فقرات است. در مراحل پیشرفته‌تر بیماری و اختلال، شما درد مزمنی در ران خود احساس خواهید کرد که به سمت پشت پا کشیده می‌شود.
- التهاب مفصل لگن که با سفت‌شدگی و درد اطراف مفصل همراه بوده و می‌تواند باعث گسترش درد تا پایین پا شود. در سندرم پیریفورمیس آسیبدیدگی عصب سیاتیک باعث ایجاد درد سوزشی شدیدی در ناحیه باسن می‌شود که تا پایین پا کشیده می‌شود.
تشخیص
درد ایجاد شده در ران که به سمت پایین پا هم کشیده می‌شود دردی نیست که بتوان آن را تحمل کرد. این درد قابل درمان است و می‌تواند عملکرد پا را به طور کامل به حالت طبیعی خود باز گرداند. برای تشخیص صحیح از شما خواسته می‌شود تا به وسیله اشعه ایکس از ناحیه دردناک عکس بگیرید، اختلالات احساسی شما بررسی و ارزیابی می‌شود و انجام ام آر ای هم ممکن است توصیه شود. تشخیص صحیح بسیار مهم است بنابراین ارائه پاسخ‌های صحیح به پرسش‌هایی که پزشک از شما می‌کند از اهمیت زیادی برخوردار است. برخی از سئوالات که ممکن است پزشک از شما بپرسد عبارتند از:
- در پنج سال گذشته چه عمل‌های جراحی روی بدن شما انجام شده است؟
- آیا تا کنون در ناحیه ران خود عمل جراحی انجام داده‌اید؟
- چه فعالیت‌های روزمره‌ای را که ممکن است باعث ایجاد این بیماری شوند انجام می‌دهید؟
- آیا برای انجام کارهای مربوط به شغل خود مجبور به استفاده از لباس‌های تنگ هستید؟
- آیا در خانواده شما افرادی هستند که سابقه ابتلا به آرتروز داشته باشند؟
روش‌های درمانی
سطح اول: داروهای ضدالتهابی
معمولاً متخصصین کنترل درد ما در ابتدا معاینات اولیه را انجام می‌دهند. در این مرحله می‌توانید از داروهای بدون نیاز به نسخه پزشک مثل ایپوبروفن استفاده کنید. این داروهای ضدالتهابی به کاهش برخی از دردها کمک می‌کنند. داروهای تجویزی دیگری نیز وجود دارد. تا زمانی که علائمی از ضعف شدید عضلانی در شما دیده نمی‌شود، پزشکان ما معمولاً داروهای ض التهابی یا استروئیدی را تجویز می‌کنند.
اگر ریشه عصب به دلیل فتق دیسک کمر تحت فشار باشد یا زوال طبیعی ناشی از افزایش سن باعث افزایش فشار بر ریشه عصب شود، شدت درد اغلب آرام می‌شود.
سطح دو: درمان‌های فیزیکی
اگر پس از چند هفته درد شدت یافت، مرحله بعدی استفاده از روش‌های فیزیوتراپی برای تقویت و کشش عضلات آسیب دیده است. معمولاً در این مرحله، روش‌های درمانی زیر توسط متخصصین کنترل و مدیریت درد ما توصیه می‌شود:
- تمرینات کششی
- تمرینات تقویتی برای تقویت عضلات ناحیه کمر
- برنامه درمانی مک کینزی برای کمر و فتق دیسک
- تمریناتی که به مرور زمان علائم را کاهش می‌دهد.
- طب سوزنی
- ماساژدرمانی
- لیزردرمانی
- مگنت‌تراپی
- شاک‌ویودرمانی
انجام تمرینات ورزشی را ادامه داده و تمرینات تقویتی عضلات کمر را در برنامه خود قرار دهید. شما می‌توانید در حد توان فعالیت‌های روزمره خود را انجام دهید. اگر عضلات شما لاغر و نحیف شود به دنبال آن سیستم نگهدارنده اسکلتی شما در ناحیه ستون فقرات هم دچار ضعف و ناتوانی شده و بازتوانی آن با مشکل روبرو خواهد شد.
درد انتشاری در پای هشتاد درصد از بیماران بدون نیاز به انجام عمل‌های جراحی به مرور زمان بهبود خواهد یافت.
سطح سوم: تزریق
اگر علی‌رغم انجام اقدامات درمانی، درد و علائم دیگر پس از شش ماه هنوز در بدن شما باقی مانده، ممکن است متخصصین مدیریت درد ما عکس برداری به وسیله اشعه ایکس یا ام آر آی را برای شما تجویز نمایند. عکس برداری به وسیله اشعه ایکس یا اسکن به کمک ام آر آی می‌تواند به تشخیص علت ایجاد کننده این عارضه کمک کند.
اسکن ممکن است موارد زیر را آشکار سازد:
- فتق دیسک کمر که باعث وارد آمدن فشار بر عصب می‌شود.
- فشار وارده بر عصب به دلیل آرتروزهای ناشی از پیری که باعث تنگی کانال نخاع یا تنگی فورامینال می‌شود.
اگر به کمک اسکن هر یک از بیماری‌های فوق تشخیص داده شد، متخصصین کنترل درد ما ممکن است تزریق‌هایی را در ستون فقرات تجویز و توصیه نمایند.
این تزریق‌ها، روش‌های درمانی موضعی با آستروئید بوده که نواحی خاص ملتهب شده را هدف قرار داده و باعث رفع فشار روی ریشه عصب می‌شوند. روش تزریق به جای استروئیدهای ضدالتهابی سیستماتیک مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مرحله ممکن است به یک یا چند تزریق نیاز باشد.
سطح چهارم: درمان‌های جراحی
تزریق در ستون فقرات باعث کاهش درد می‌شود ولی نتایج آن کوتاه‌مدت است. درمان‌های جراحی در مرحله بعد قرار دارند. ما بیمار را مورد معاینه قرار داده و عکس‌ها را دوباره مورد بررسی و بازبینی قرار می‌دهیم. سپس در مورد روش‌های درمانی جراحی و مزایا و معایب آن و پیش‌بینی نتایج عمل جراحی بحث و تبادل‌نظر می‌کنیم.
درد پاشنه پا نشانه چیست؟
بزرگ‌ترین استخوان مچ پا استخوان پاشنه است و بیشترین وزن بدن را تحمل می‌کند. عوامل بیرونی می‌توانند بر یک‌پارچگی پا اثر بگذارند و باعث ایجاد درد و ناراحتی در فرد شوند.
علل مختلفی را می‌توان برای ایجاد این درد نام برد اما گاهی علت درد پاشنه پا دیسک‌کمر و مشکل‌های مربوط به آن است و اختلالی در خود پا وجود ندارد.
شناسایی زودهنگام دلایل درد پاشنه پا و درمان آن با راهکارهای ساده مثل بانداژ، داروهای ضد التهاب خوراکی و استفاده از کفش طبی از پیشرفت درد جلوگیری کرد. این مطلب را به بررسی این درد و راهکارهای درمانی آن اختصاص دادیم. پس تا انتها با ما همراه باشید تا ببینیم درد کف پا از چیست.
علت درد کف پا چیست؟
به‌طور کلی علت درد کف پا ضربه، بد راه رفتن، اضافه وزن و استفاده از کفش نامناسب است ولی بعضی از دلایل شایع‌تری نیز وجود دارند که در ادامه آنها را توضیح خواهیم داد.
خار پاشنه
خارپاشنه در صورتی ایجاد می‌شود که یک زائده استخوانی در زیر استخوان پاشنه پا به وجود آید. این عارضه به‌وسیله تصویربرداری با اشعه ایکس از ناحیه کف پا مشاهده می‌شود.
وجود خار پاشنه به‌تنهایی باعث بروز درد در فرد نمی‌شود ولی اگر این خار بزرگ و ملتهب شود، فرد ممکن است درد را حس کند. در افراد فربه و چاق ملتهب شدن خار پاشنه بیشتر به چشم می‌خورد. خار پاشنه از عارضه‌های شایع است و از هر ده نفر یک نفر به آن مبتلا خواهد شد.
خمیدگی بیش از حد پا به داخل
خمیدگی بیش از حد پا به داخل می‌تواند باعث ایجاد کشش بر تاندون‌ها و رباط‌های متصل به پایین و پشت استخوان پاشنه پا شود. این اختلال در لگن، زانو و کمر فرد ممکن است آسیب‌هایی را به وجود آورد.
پیچ‌خوردگی مچ پا
اگر شدت پیچ‌خوردگی زیاد باشد درد در پا شکل می‌گیرد.
شکستگی پا
گاهی بر اثر وارد شدن نیرو و ضربه بر کف پا ممکن است استخوان پاشنه بشکند. همین شکستگی ایجاد درد می‌کند.
تاندونیت آشیل یا التهاب تاندون آشیل
تاندون آشیل ساق‌پا را به پاشنه متصل می‌کند. ویژگی درد التهاب تاندون آشیل سوزاننده و سفت بودن است. این اختلال زمانی ایجاد می‌شود که فرد از تاندون خود زیاد استفاده کند، مثلا فردی که زیاد می‌دود یا ورزشکاری که بدون گرم کردن ورزش می‌کند.
همچنین آرتروز و کفش نامناسب نیز می‌تواند از دلایل ایجادکننده این عارضه باشد. در اکثر موارد فقط تاندون آشیل ملتهب می‌شود اما گاهی این تاندون بر اثر فعالیت شدید ناگهان پاره می‌شود که علاوه بر درد شدید، صدایی مثل صدای پاپ در آن موقع به گوش می‌رسد.
بورسیت یا التهاب بورس‌ها
بورس‌ها کیسه‌هایی پر شده از مایع هستند که در صورت التهاب در فرد درد ایجاد می‌کنند.
گیر افتادن عصب پا
گاهی بر اثر شکستگی، تورم سیاهرگ یا پیچ‌خوردگی عصب گیر می‌افتد که علائم آن درد، بی‌حسی و سوزش در کف پا است.
علاوه بر دلایل گفته شده علت‌های دیگری نیز وجود دارند که باعث بروز درد پاشنه پا سمت چپ می‌شوند اما در میان افراد، رواج کمتری دارند. این علت‌ها شامل موارد زیر است:
- سندروم تارسال تونل
- کبودی پاشنه
- سندروم هاگلوند
- آتروفی پد پا
- سندروم سینوس تارسی
- عفونت استخوان پاشنه
- تومور استخوان پاشنه
درد پاشنه پا و کمبود ویتامین
ممکن است شما از افرادی باشید که از درد استخوان در نواحی مختلف بدن به‌ویژه پاشنه پا شکایت کنید و بعد از مراجعه به دکتر مچ پا و انجام آزمایش‌های مربوطه متوجه شوید که مشکل، کمبود ویتامین D در بدنتان است.
ویتامین D برای جذب کلسیم و فسفر در بدن ضروری است و این مواد معدنی در استحکام استخوان‌ها نقش اصلی را دارند. به همین دلیل وجود ویتامین D کافی در بدن از بروز دردهای استخوانی و عضلانی جلوگیری می‌کند.
منبع تولیدکننده ویتامین D خود بدن است و این ویتامین با مصرف مواد غذایی خیلی کم جذب بدن می‌شود، زیرا بدن ویتامین مورد نیاز خود را به دنبال تابش نور خورشید بر پوست، تامین می‌کند.
پس یکی از دلایل درد استخوان پاشنه پا کمبود ویتامین D و کلسیم است که در صورت درمان نشدن فرد را در معرض پوکی استخوان قرار می‌دهد همچنین فرد در برابر نیروهای وارده بر کف پا مستعد آسیب بیشتری است.
علت درد پاشنه پا هنگام بلند شدن از خواب
علت‌های مختلفی برای ایجاد درد کف پا هنگام صبح وجود دارد که با بررسی کیفیت و نوع درد می‌توان علت آن را دریافت. مثلا اگر درد ناحیه پاشنه پا دردناک و تیز باشد نشان‌دهنده التهاب است. بعضی از این دلایل را در زیر نام می‌بریم:
- فاشئیت کف پا (التهاب فاشیای کف پا): فاشیا یک نوار بافتی ضخیم در کف پا است که اگر بیش از حد از آن استفاده شود یا تحت کشش مداوم قرار گیرد، درد در این ناحیه را تجربه خواهید کرد.
- التهاب تاندون آشیل
- شکستگی
درمان درد پاشنه پا هنگام صبح معمولا در چند قدم اول بعد از بیدار شدن از خواب شروع می‌شود و ممکن است در طول روز با شروع فعالیت‌ها این درد کم شود.
اما برای بسیاری از افراد درد صبحگاهی آزاردهنده است، زیرا باید چند دقیقه ثابت بایستند تا این درد کمتر شود و گاهی روند انجام کارهای روزانه را کاهش می‌دهد.
علت درد پاشنه پا هنگام راه رفتن چیست؟
درد کف پا هنگام راه رفتن دلایل زیادی می‌تواند داشته باشد که از دلایل ساده تا پیچیده را در بر می‌گیرد. بهتر است در هنگام شروع درد با مراجعه به پزشک ارتوپدی و تشخیص دلیل درد از پیشرفت آن جلوگیری کنید.
اگر برای سوال درد پشت پاشنه پا نشانه چیست؟ دنبال پاسخ می‌گردید، متخصص آنلاین استخوان و ارتوپدی پذیرش ۲۴ در هر ساعت از شبانه‌روز می‌تواند به‌صورت آنلاین در خدمت شما باشند.
بعضی از دلایل درد پاشنه پا هنگام راه رفتن شامل موارد زیر می‌شود:
ورم کف پا
این عارضه زمانی اتفاق می‌افتد که فاشیای پا بیش از حد طبیعی کشیده شدهو باعث پارگی جزئی فاشیا شود. افراد دیابتی، افراد چاق، بازیکنان والیبال، افرادی که کف پا صاف دارند، زنان باردار، تنیس‌بازان، دونده‌ها و پله‌نوردان بیشتر مستعد ورم کف پا هستند.
پوشیدن کفش نامناسب و فشار دادن یک وسیله سنگین احتمال بروز این اختلال را افزایش می‌دهد.
خار پاشنه
استفاده از کفش مناسب ممکن است درد خار پاشنه را در هنگام راه رفتن کاهش دهد.
آپوفیزیت پوستی
عارضه آپوفیزیت پوستی در کودکان سن ۸ تا ۱۴ سال و کودکانی که فعالیت زیادی دارند مثل افرادی که ورزش‌های پرشی انجام می‌دهند شیوع بیشتری دارد. درد این اختلال در پشت پاشنه پا به وجود می‌آید و پوشیدن کفش نامناسب ابتلا به آپوفیزیت پوستی را افزایش می‌دهد.
بورسیت
همان‌طور که در مطالب فوق گفتیم بورس‌ها کیسه‌هایی پر شده از مایع هستند که حرکت تاندون‌ها و عضلات را هنگام حرکت مفصل آسان می‌کنند.
بورسیت علت درد پاشنه پا در طب سنتی است و به دو دلیل ممکن است ایجاد شود. اول به دلیل پوشیدن کفش نامناسب و دوم به دلیل مشکلات ساختاری پا به وجود می‌آید. بورسیت یا التهاب بورس‌ها باعث ایجاد درد در پشت پاشنه می‌شوند.
کبودی موضعی
ممکن است در هنگام راه رفتن با وارد شدن ضربه‌ای به پا، کف پا کبود شود که همین کبودی دردآور است. اگر با استراحت این درد از بین نرود و شدت پیدا کند باید به پزشک متخصص ارتوپد مراجعه کنید.
التهاب آشیل
این مشکل می‌تواند به دلیل پوشیدن کفش نامناسب، آرتریت واکنشی، نقرس، اسپوندیلیت آنکیلوزان و آرتریت روماتوئید ایجاد شود.
فشرده شدن عصب
علائم آن بی‌حسی، گزگز و درد پاشنه پا است.
پوشیدن کفش نامناسب
یکی از شایعترین علل درد پاشنه پا در هنگام راه رفتن پوشیدن کفش نامناسب است که خود این موضوع می‌تواند علت شروع عارضه‌های مختلف باشد. پوشیدن کفش طبی مناسب از ایجاد عوارض مربوطه جلوگیری می‌کند.
علت درد پاشنه پا و کمر
برخی افراد که درد در پاشنه پا را احساس می‌کنند، بعد از مراجعه به دکتر اسکن پا و انجام آزمایش‌ها متوجه می‌شوند که ساختار پا سالم است و اختلالی در آن وجود ندارد. پس به نظر شما این درد به چه علت است؟
بعضی از دردهای پا دلایلی غیر از اختلال‌های ساختاری پا دارند. مثلا ممکن است فردی که دیسک کمر یا اختلال در سیاتیک دارد، احساس درد در ناحیه پاشنه پا را تجربه کند.
بسیاری از اختلال‌های کمر بر عملکرد فرد اثر می‌گذارند و باعث کاهش سرعت در انجام فعالیت‌های او می‌شوند. این اختلال‌ها علائم و نشانه‌های مختلفی دارند که درد پاشنه پا یکی از این علائم است. این دردها کیفیت زندگی فرد را می‌توانند کاهش دهند.
تشخیص درد پا به چه صورت است؟
دکتر ارتوپد مچ دست و پا شما با بررسی نوع کفشی که می‌پوشید، طرز راه رفتن، میزان راه رفتن و ایستادن در روز و سابقه بیماری‌های شما علت درد را تشخیص می‌دهد و درمان مربوطه را شروع می‌کند. گاهی برای تشخیص بهتر انجام آزمایش‌هایی مثل تصویربرداری درخواست می‌شود.
درمان درد پاشنه پا به روش سنتی
اگر شدت درد پا کم باشد می‌توان با استفاده از روش‌های خانگی و ساده درد را کاهش داد یا متوقف کرد. اجازه دهید تعدادی از آنها را نام ببریم.
- از انجام فعالیت‌هایی که فشار زیاد بر پاشنه پا وارد می‌کند دوری کنید.
- کفش مناسب پای خود تهیه کنید. زیرا همان‌طور که در متن بالا گفتیم کفش نامناسب علت بسیاری از اختلال‌ها می‌تواند باشد.
- برای کاهش فشار وارده بر کف پا سعی کنید پا برهنه راه نروید.
- استراحت کافی داشته باشید.
- اگر ورزش می‌کنید حتما قبل از شروع ورزش بدنتان را گرم کنید.
- مواد غذایی حاوی ویتامین B مثل آووکادو، تخمه آفتاب‌گردان، ماهی سالمون و تخم‌مرغ را در وعده‌های خود بگنجانید.
- برای کاهش درد از کیسه‌های یخ در محل استفاده کنید.
درمان درد پاشنه پا با داروهای گیاهی
برای درمان درد پاشنه با استفاده از داروهای گیاهی یا روش‌های خانگی راهکارهای زیر را امتحان کنید.
سرکه
سرکه برای کاهش التهاب استفاده می‌شود. وان حمام را با آب داغ پر کنید و سپس سرکه و نمک را در آن بریزید. پاهای خود را به مدت ۲۰ دقیقه در وان قرار دهید.
روش دیگر استفاده از سرکه برای کاهش درد به این صورت است که دو وان را با آب و سرکه پر کنید. در یکی آب سرد و در دیگری آب گرم بریزید.
روزانه ۳ تا ۴ بار یک حوله را در وان گرم خیس کنید و دور پای خودت به مدت ۵ دقیقه بگذارید و همین عمل را با وان آب سرد هم انجام دهید.
سولفات منیزیوم
۲ تا ۳ قاشق غذاخوری نمک سولفات منیزیوم را در وان آب گرم بریزید و به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه پاهای خود را در آن خیس کنید. نمک باعث کاهش درد فوری می‌شود اما پوست شما را خشک می‌کند که باید بعد از استفاده از آن مرطوب‌کننده بزنید.
روغن میخک
روغن را به پاشنه پای خود بزنید و به آرامی ماساژ دهید. انجام این کار جریان خون ناحیه را افزایش می‌دهد و باعث کاهش درد می‌شود.
فلفل قرمز
اگر زمانی که کف پا شما سرد می‌شود درد به سراغ شما می‌آید مقداری فلفل قرمز در جوراب خود بریزید و بعد آن را بپوشید.
این کار باعث می‌شود پای شما گرم بماند. همچنین می‌توانید برای کاهش درد نصف قاشق چای‌خوری پودر فلفل قرمز در نصف سطل آب گرم بریزید و بعد پاهای خود را در آن خیس کنید.
علاوه بر روش‌های گفته شده، برای درمان درد پاشنه پا از جراحی، انجام تمرینات ورزشی و فیزیوتراپی نیز می‌توان کمک گرفت که برای استفاده از این روش‌ها باید به دکتر فیزیوتراپ مچ دست و پا مراجعه کنید. اگر دسترسی به پزشک ندارید حتما با متخصصان مشاوره استخوان و ارتوپدی پذیرش ۲۴ صحبت کنید.
پیشگیری از درد پاشنه پا
راه‌هایی برای پیشگیری از درد پاشنه پا وجود دارد که متناسب با شرایط خود می‌توانید آنها را رعایت کنید:
- زمانی که احساس خستگی و درد در پاهای خود حس می‌کنید استراحت کنید.
- وزن خود را متعادل نگه دارید.
- رژیم غذایی مناسب و غنی از ویتامین B داشته باشید.
- از مکمل‌های D استفاده کنید.
- قبل از ورزش حرکات کششی انجام دهید و کفش مناسب بپوشید.
- تمرینات کششی را که باعث کشش تاندون آشیل و فاشیا پا می‌شوند انجام دهید.
- اگر ورزشکار هستید پس از انجام حرکات سنگین کف پاهای خود را با کیسه یخ ماساژ دهید.
- تشخیص زودهنگام دردها و ناراحتی‌ها که نشان‌دهنده هشدار برای توقف یا کاهش فعالیت‌های سنگین است.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر شدت درد کم باشد با روش‌های خانگی ممکن است درد متوقف شود اما گاهی نیاز است حتما به دکتر ارتوپد مراجعه کنید. با توجه به موارد زیر این درد را جدی بگیرید.
- اگر درد پاشنه پا بیشتر از یک هفته طول بکشد و در صورت ثابت و بی‌حرکت بودن پا درد تداوم داشته باشد.
- در راه رفتن طبیعی فرد مشکل ایجاد شده باشد.
- تب نیز همراه درد پاشنه پا در فرد ایجاد شود.
- اگر درمان‌های خانگی موثر نباشد.
- درد ناگهانی شروع شود.
- در پاشنه پا التهاب دیده شود.
- اگر شدت درد به‌حدی زیاد باشد که فرد نتواند راه برود.
برای جلوگیری از وخیم‌تر شدن شدت درد خود و همچنین تشخیص زمان مراجعه حضوری به پزشک می‌توانید با متخصص آنلاین ارتوپدبه‌صورت آنلاین در هر ساعت از شبانه‌روز در ارتباط باشید. پا ستون بدن است و با جدی گرفتن درد پاشنه پا می‌توانید زندگی را بهتر و سالم‌تر پیش ببرید.