امروزه از تجهیزات پیشرفته ای در تهویه مطبوع هوای ساختمان استفاده می شود که دستگاه هواساز به دلیل مصرف انرژی پایین، طرفداران زیادی دارد. این سیستم به صورت کانالی پیاده سازی شده و یکی از مهم ترین اجزای آن، کویل می باشد. در سیستم های کانالی تهویه هوا از جمله هواساز، تعمیر و نگهداری چالشی بزرگ محسوب می شود که البته تجهیزات ساختمانی جدید مانند ، دسترسی به بخش های مختلف سیستم های تهویه مطبوع را برای تکنسین ها آسان کرده اند.
آشنایی با انواع کویل هواساز و عملکرد آن، به شما در شناخت و عیب یابی روند کاری این دستگاه کمک شایانی خواهد کرد. این کویل ها در دو نوع سرمایشی و گرمایشی، مانند مبدل حرارتی عمل می کنند و گرما یا سرما را به محیط پیرامون انتقال می دهند. کیفیت و کارایی کویل هواساز به جنس، اندازه و ظرفیت آن بستگی دارد. سیستم های تهویه مجهز به کویل، را به بهترین شکل ممکن انجام می دهند.در ادامه در مورد تولید برج خنک کننده صحبت خواهیم کرد پس با ما همراه باشید.
کویل هواساز چیست؟
انواع کویل هواساز با ایجاد مانع بر سر راه هوای خروجی، باعث کاهش یا افزایش دمای آن می شوند. عملکرد کویل ها با استفاده از رطوبت زن و فیلترهای مختلف، بهبود می یابد و هوای باکیفیتی به محیط داخلی ساختمان وارد می کند.
عملکرد برج خنک کننده مدور (PERFORMANCE)
- در این حالت، جهت خنک کردن آب در گردش، مقداری از آب برج خنک کننده فایبرگلاس مدور دماتجهیز 100 تن تبرید تبخیر شده و بدلیل گرما گیر بودن عمل تبخیر، مابقی آب داخل تشتک برج خنک می شود (با دمایی بالاتر از دمای WET BULB محیط) که پس از جمع آوری در تشتک برج خنک کننده بوسیله پمپهای گردش آب برج، مکش گردیده و وارد کندانسور چیلر آبی می گردد.
- عملکرد برج خنک کننده فایبرگلاس بر اساس کد ATC-105 انستیتو برجهای خنک کننده آمریکا (C.T. I) طراحی شده است. ضمنا عملکرد این نوع از برجها توسط سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا (E. P. A) تائید گردیده است.
- بطور کلی محاسبه و طراحی برج خنک کننده بر مبنای دمای آب ورودی 95 درجه فارنهایت و دمای آب سرد خروجی 85 درجه فارنهایت و دمای هوای مرطوب محیط W.B.T.75 انجام گردیده است.
- دمای آب خروجی از برجهای خنک کننده بستگی به دمای هوای مرطوب در هر محل دارد ولی میزان کاهش نرمال دمای آب خروجی از برج خنک کننده حدود 2.5 تا 3 درجه سانتی گراد بالاتر از دمای هوای مرطوب (wb) همان محل می باشد.مثلا اگر حداکثر دمای هوای مرطوب تهران در تابستان معادل 22 درجه سانتی گراد باشد، در حالت نرمال، دمای آب خنک شده در برج خنک کننده دماتجهیز حدود 25 درجه سانتی گراد خواهد بود. البته میتوانیم با افزودن به حجم پکینگها و سرعت فن و عبور هوا در برج خنک کننده، این اختلاف دما را تا حدی کاهش دهیم ولی این عمل باعث افزودن صدا و پاشش آب برج میگردد.
- برج خنک کننده فایبرگلاس دماتجهیز از نوع مکشی بوده (DRAFT INDUCED) که جریان هوا در برج به هر دو صورت طبیعی و اجباری امکان پذیر است، عمل مکش اجباری توسط فن AXIAL که در بالای برج قرار دارد انجام می شود.
معرفی انواع کویل هواساز
با توجه به شرایط آب و هوایی در فصول مختلف از انواع کویل هواساز گرمایشی و سرمایشی استفاده می شود. البته در هر کدام از حالت های گفته شده باید از یک سیستم جانبی نیز کمک گرفت. مثلا در زمستان، ابتدا آب گرم از موتورخانه یا بویلر تامین شده و بعد وارد کویل می شود. در حالت سرمایش نیز از تجهیزاتی مانند چیلر یا آیس بانک جهت تولید آب سرد و انتقال آن به کویل استفاده می شود.
کویل هواساز سرمایشی
این کویل های هواساز در دو دسته آب خنک و گاز خنک تولید می شود. در حالت آب سرد، از کویل برای عبور آن در سیستم استفاده می شود. اما کویل هواساز گازخنک، به صورت اواپراتور انبساط، مستقیما وارد دستگاه شده و راندمان آن به صورت محسوسی بالاتر است.از کاربردهای انواع کویل هواساز سرمایشی، علاوه بر خنک سازی فضای داخل ساختمان در فصل تابستان، می توان به کاربرد در صنایع مختلف نیز اشاره کرد. یکی از موارد آن، مراکز پرورش قارچ است که باید در تمام فصول سال دما و رطوبت خاصی داشته باشند وکویل هواساز آبسرد بهترین گزینه خواهد بود.
کویل هواساز گرمایشی
کویل های گرمایشی در دو دسته آبگرم و بخار قرار می گیرد که سیال مبدل حرارت آن ها، آب گرم و بخار داغ می باشد. کویل هواساز آبگرم، دارای لوله های مارپیچ شکلی است که آب را از خود عبور داده و باعث گرمایش هوای مجاور آن می شود. این مدل بیشتر برای آپارتمان های کوچک مناسب است. از کاربردهای کویل گرمایی می توان به انواع سازه های هواساز و خشک کن ها اشاره نمود.
مزایای کویل گرمایشی چیست؟
از جمله مزایای کویل هواساز گرمایی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- انعطاف پذیری بالا
- تنوع بالا در مدل
- عدم نیاز به کانال کشی
- کاهش مصرف انرژی
- حمل و جابجایی بسیار سریع و راحت
- ایجاد گرمای مطبوع در فصول سرد سال
نحوه عملکرد کویل هواساز
این قطعه نقش مهم انتقال حرارت و برودت به هوای داخل ساختمان را برعهده دارد. ابتدا هوا از طریق دریچه، وارد دستگاه شده و با عبور از فیلتر پاکسازی می شود. سپس کویل هواساز با توجه به نوع سیال آن که می تواند آب گرم، سرد، بخار یا مایع مبرد باشد، دمای محیط را تغییر می دهد. در نهایت فن تعبیه شده روی دستگاه، هوای مناسب را از مجاری کانال کشی به فضای اتاق وارد می کند.
اجزای مختلف کویل هواساز
از بخش های مهم کویل هواساز می توان به فین ها، کلکتور ورودی و خروجی و لوله کویل اشاره کرد. جنس و ظرفیت فین و لوله در عملکرد صحیح کویل هواساز بسیار تاثیرگذار می باشد.
فین کویل هواساز و انواع آن از نظر جنس
این قطعه از تعدادی صفحه فلزی تشکیل شده است که در کنار هم قرار گرفته و معمولا از جنس آلومینیم یا مس ساخته می شود. این فلزات ضریب انتقال حرارت مناسب داشته و در برابر خوردگی مقاومت خوبی دارند. این قطعات از نظر شکل ظاهری نیز دارای انواع پره تخت، پره موج دار سینوسی و پره مارپیچی هستند. مدل های مختلف فین هواساز با توجه به جنس آن شامل موارد زیر می باشد:
فین کویل آلومینیومی
آلومینیوم به دلیل ظاهر زیبا، ساخت آسان و مقاومت در برابر خوردگی برای ساخت انواع فین بسیار مناسب است. این فلز در برابر اکثر اسیدها مقاوم می باشد. چگالی پایین آن نسبت به مس و فولاد، آن را به فلزی سبک و مناسب برای ساخت فین تبدیل کرده است.
بلوفین هواساز
این فین ها نیز از جنس آلومینیوم و با روکش آبی رنگ ساخته می شوند که برای محیط های اسیدی و قلیایی بسیار مناسب است. این لایه، مقاومت آلومینیوم را در برابر خوردگی افزایش می دهد.
گلدفین
تفاوت گلدفین و بلوفین، در رنگ لایه رویین آن می باشد. این فین نیز از جنس آلومینیوم ساخته می شود و پوشش روی آن به رنگ طلایی است.
فین کویل مسی
هدایت حرارتی مس دو برابر آلومینیوم می باشد که جزو مزایای آن محسوب می شود. روی مس نیز در برابر رطوبت و هوا، یک لایه اکسید تشکیل می شود که مقاومت آن را در برابر خوردگی بالا می برد.
انواع لوله ها در کویل هواساز
در ساختار کویل ها، سیال باید از میان لوله ها عبور کند که باید از فلزاتی با انتقال حرارت بالا ساخته شوند.از این جنس لوله، بیشتر برای گرمایش و سرمایش آبی و بخاری در فشار پایین استفاده می شود.لوله های آلومینیومی در یخچال های صنعتی و سردخانه ها کاربرد دارد.این لوله ها معمولا بدون درز ساخته می شود و در سیستم هایی با فشار بخار بالا استفاده می شود.
انواع مداربندی کویل هواساز
مداربندی کویل های هواساز به 4 صورت زیر انجام می شود:
کویل با ردیف های زوج یا Full circuit
این مدل از پر مصرف ترین انواع کویل هوارسان می باشد که به آن کویل سرمایشی و گرمایشی با مداربندی Full میگویند.
کویل فشار قوی یا Double circuit
لوله ها در این کویل هواساز به صورت خطی با دو هدر اصلی سیال بوده و تحمل فشار بیشتر تا مرز ۲۵ بار را دارا می باشد.برای ساخت مبدل های قوی از دو تغذیه کننده آب در کویل استفاده می شود.
حرف آخر
کویل هواساز در سیستم تهویه مطبوع سرمایشی و گرمایشی، وظیفه تبادل دما را بر عهده دارد. این قطعه از یک سیال، لوله های آلومینیومی یا مسی و فین تشکیل شده است که دمای هوای مجاور را تغییر می دهد. آشنایی با انواع کویل هواساز و عملکرد آن، به ویژه برای کسانی که در ساختمان خود از فن کویل جهت تهویه و تبرید هوا استفاده می کنند، بسیار مفید می باشد. چرا که در صورت نیاز به تعمیر و نگهداری، درباره عملکرد و اجزای آن شناخت خواهند داشت.
معرفی انواع برج خنک کننده مکعبی
برج خنک کننده مکعبی بر اساس نوع گردش هوا، شامل دو گروه جریان متقاطع یا کراس فلو و جریان مخالف یا کانتر فلو میشود. غالب اغلب برجهای خنک کننده مکعبی، جریان مخالف است. مکانیزم هوادهی این مدل کولینگ تاور به دلیل ایجاد سطح تماس بالا و کاهش سرعت سقوط قطرات، دارای راندمان کاهش دمای بالاتری است. بر مبنای نحوه خنک کاری و سیکل جریان آب، دارای دو تیپ مدار باز و مدار بسته میباشد. در برج خنک کاری مکعبی مدار باز، هدایت سیستم پاشش آب بر عهده نازلهای ثابت میباشد. درحالیکه در تیپ مدار بسته، سیال، با گذر از لولههای کویل، از طریق سطح آن تبادل حرارتی انجام میدهد.
برج خنک کننده مکعبی مدار بسته به علت عدم نیاز به مدار آب جبرانی، و راندمان بالای برودتی، اغلب برای تاسیسات پتروشیمی و پالایشگاه مورد استفاده قرار میگیرد. از دیگر مزایای این سیستم میتوانیم به هواخنک بودن، عدم تبخیر سیال، ایجاد اختلاف دمای بیشتر در ظرفیت و حجم های برابر اشاره کرد. برج خنک کننده هیبریدی یا ترکیبی نیز از دیگر انواع خوانواده کولینگ تاورهای مکعبی محسوب میگردد.