در قلب تپنده هر خودرو موتوری قرار دارد که وظیفه تبدیل انرژی سوخت به حرکت را بر عهده دارد. این قطعه پیچیده مجموعه ای از هزاران جزء دقیق و حساس است که در شرایط سخت دمایی فشاری و سایشی به طور هماهنگ کار می کنند. در صنعت خودروسازی داخلی جایی که دسترسی به خودروی نو برای بسیاری از افراد چالش برانگیز است و هزینه های نگهداری و تعمیرات خودرو به طور مداوم در حال افزایش است طول عمر موتور از اهمیت ویژه ای برخوردار می شود. موتور خودرو نه تنها گران ترین بخش خودرو محسوب می شود بلکه عملکرد صحیح و طولانی مدت آن تضمین کننده ایمنی راندمان و ارزش اقتصادی خودرو در طول زمان است. کاهش طول عمر موتور به معنای تحمیل هزینه های سنگین تعمیرات اساسی تعویض قطعات گران قیمت افت راندمان سوخت و در نهایت کاهش ارزش خودرو در بازار دست دوم خواهد بود. بنابراین درک عوامل موثر بر طول عمر موتور و اتخاذ راهکارهای مناسب برای افزایش آن نه تنها برای مالکان خودروهای داخلی بلکه برای کل صنعت خودروسازی کشور یک ضرورت محسوب می شود.

شناخت اجزای کلیدی موتور و عوامل موثر بر طول عمر آن ها
برای درک بهتر چگونگی افزایش طول عمر موتور ابتدا باید با اجزای اصلی آن و عواملی که بر فرسایش و خرابی آن ها تاثیر می گذارند آشنا شویم. موتورهای احتراق داخلی چه بنزینی و چه دیزلی از اجزای مشترک و حیاتی تشکیل شده اند که عملکرد صحیح و طولانی مدت آن ها کلید طول عمر موتور است.
- بلوک سیلندر و سرسیلندر : این دو قطعه اصلی بدنه موتور را تشکیل می دهند و محفظه احتراق را ایجاد می کنند. جنس این قطعات معمولاً از آلیاژهای چدن یا آلومینیوم است. فرسایش سیلندرها ترک خوردگی سرسیلندر و مشکلات مربوط به واشر سرسیلندر از جمله عوامل کاهنده طول عمر این بخش ها هستند. گرمای بیش از حد فشار ناشی از احتراق نامناسب و خوردگی ناشی از مایع خنک کننده نامرغوب می توانند به این قطعات آسیب برسانند.
- پیستون ها و رینگ ها : پیستون ها در داخل سیلندرها حرکت رفت و برگشتی دارند و نیروی ناشی از احتراق را به میل لنگ منتقل می کنند. رینگ های پیستون وظیفه آب بندی محفظه احتراق و کنترل روغن ریزی را بر عهده دارند. سایش رینگ ها و پیستون ها شکستگی رینگ ها و گرفتگی شیارهای رینگ از جمله مشکلات رایج هستند. روغن کاری نامناسب ذرات معلق در هوا و احتراق ناقص می توانند به این قطعات آسیب بزنند.
- میل لنگ و یاتاقان ها : میل لنگ حرکت خطی پیستون ها را به حرکت دورانی تبدیل می کند. یاتاقان ها میل لنگ را در جای خود نگه داشته و امکان چرخش روان آن را فراهم می کنند. سایش یاتاقان ها تاب برداشتن میل لنگ و شکستگی میل لنگ از جمله خرابی های جدی هستند. روغن کاری نامناسب بار زیاد روی موتور و ارتعاشات غیرطبیعی می توانند به این قطعات آسیب وارد کنند.
- مجموعه سوپاپ ها : سوپاپ ها وظیفه ورود هوا و سوخت به داخل سیلندر و خروج دود را بر عهده دارند. مجموعه سوپاپ ها شامل سوپاپ ها فنرها اسبک ها و میل سوپاپ است. ساییدگی ساق سوپاپ سوختن سوپاپ ها خرابی فنر سوپاپ و سایش بادامک های میل سوپاپ از جمله مشکلات رایج هستند. احتراق نامناسب تنظیم نبودن فیلر سوپاپ و گرمای بیش از حد می توانند به مجموعه سوپاپ ها آسیب برسانند.
- سیستم روغن کاری : سیستم روغن کاری وظیفه رساندن روغن به تمام قطعات متحرک موتور را بر عهده دارد تا اصطکاک و سایش را کاهش دهد و حرارت را از قطعات دور کند. کاهش فشار روغن گرفتگی کانال های روغن نشتی روغن و استفاده از روغن نامناسب از جمله مشکلات سیستم روغن کاری هستند. عدم تعویض منظم روغن و فیلتر روغن رانندگی با دور موتور بالا و گرمای بیش از حد می توانند به این سیستم آسیب بزنند.
- سیستم خنک کننده : سیستم خنک کننده وظیفه کنترل دمای موتور و جلوگیری از گرم شدن بیش از حد آن را بر عهده دارد. این سیستم شامل رادیاتور واترپمپ ترموستات فن و مایع خنک کننده است. نشتی مایع خنک کننده خرابی واترپمپ خرابی ترموستات گرفتگی رادیاتور و استفاده از مایع خنک کننده نامرغوب از جمله مشکلات سیستم خنک کننده هستند. عدم توجه به نشانگر دمای آب رانندگی در ترافیک سنگین و عدم سرویس دوره ای سیستم خنک کننده می توانند باعث آسیب به موتور شوند.
- سیستم جرقه زنی (در موتورهای بنزینی) : سیستم جرقه زنی وظیفه ایجاد جرقه در زمان مناسب برای احتراق مخلوط هوا و سوخت را بر عهده دارد. این سیستم شامل شمع ها وایرها کوئل ها و دلکو (در موتورهای قدیمی تر) است. خرابی شمع ها وایرها و کوئل ها تنظیم نبودن دلکو و استفاده از شمع نامناسب از جمله مشکلات سیستم جرقه زنی هستند. عدم تعویض منظم شمع ها و وایرها رانندگی با دور موتور پایین و استفاده از سوخت نامرغوب می توانند باعث آسیب به این سیستم و در نهایت موتور شوند.
- سیستم سوخت رسانی : سیستم سوخت رسانی وظیفه تامین سوخت مورد نیاز موتور را بر عهده دارد. این سیستم شامل پمپ بنزین/گازوئیل فیلتر سوخت انژکتورها/کاربراتور و لوله های سوخت است. گرفتگی فیلتر سوخت خرابی پمپ سوخت گرفتگی انژکتورها/کاربراتور و نشتی سوخت از جمله مشکلات سیستم سوخت رسانی هستند. استفاده از سوخت نامرغوب عدم تعویض منظم فیلتر سوخت و رانندگی با باک سوخت تقریباً خالی می توانند به این سیستم آسیب برسانند.
روغن موتور مناسب : قلب تپنده طول عمر موتور
در میان تمامی عوامل موثر بر طول عمر موتور روغن موتور جایگاه ویژه ای دارد. روغن موتور نه تنها به عنوان روان کننده بین قطعات متحرک عمل می کند بلکه وظایف مهم دیگری نیز بر عهده دارد که مستقیماً بر طول عمر موتور تاثیر می گذارند.
- کاهش اصطکاک و سایش : مهم ترین وظیفه روغن موتور ایجاد یک لایه محافظ بین سطوح متحرک قطعات موتور مانند پیستون ها رینگ ها یاتاقان ها و سوپاپ ها است. این لایه روغنی از تماس مستقیم فلز با فلز جلوگیری کرده و اصطکاک و سایش را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد. روغن کاری ناکافی یا استفاده از روغن نامناسب منجر به افزایش اصطکاک و سایش شده و عمر قطعات موتور را به شدت کاهش می دهد.
- خنک کاری موتور : روغن موتور بخشی از گرمای تولید شده در اثر احتراق و اصطکاک را جذب کرده و به سیستم خنک کننده منتقل می کند. این عمل به حفظ دمای مناسب موتور و جلوگیری از گرم شدن بیش از حد آن کمک می کند. روغن موتور با کیفیت و تعویض منظم آن نقش موثری در خنک کاری موتور و جلوگیری از آسیب های ناشی از گرما دارد.
- پاک سازی موتور : روغن موتور ذرات ریز ناشی از سایش قطعات رسوبات و آلودگی های ناشی از احتراق را به خود جذب کرده و به فیلتر روغن منتقل می کند. این عمل باعث تمیز ماندن قطعات موتور و جلوگیری از تجمع رسوبات می شود. روغن موتور با خاصیت پاک کنندگی مناسب از تشکیل رسوبات در موتور جلوگیری کرده و عمر قطعات را افزایش می دهد.
- محافظت در برابر خوردگی : روغن موتور با ایجاد یک لایه محافظ بر روی سطوح فلزی قطعات موتور از آن ها در برابر خوردگی ناشی از رطوبت و مواد شیمیایی محافظت می کند. روغن موتور با افزودنی های ضدخوردگی مناسب از زنگ زدگی و خوردگی قطعات موتور جلوگیری کرده و طول عمر آن ها را افزایش می دهد.
بیشتر بخوانید: ۱۰ فروشگاه برتر سیستم صوتی و مانیتور خودرو در تهران با خدمات نصب حرفه ای و تضمین اصالت
انتخاب روغن موتور مناسب برای خودروهای داخلی
انتخاب روغن موتور مناسب برای خودروهای داخلی نیازمند توجه به مشخصات فنی موتور شرایط آب و هوایی و توصیه های شرکت سازنده خودرو است. به طور کلی برای خودروهای داخلی باید به نکات زیر توجه کرد :
- ویسکوزیته روغن : ویسکوزیته روغن نشان دهنده غلظت آن در دماهای مختلف است. ویسکوزیته مناسب روغن موتور باید با توجه به شرایط آب و هوایی و نوع موتور انتخاب شود. در مناطق گرمسیر روغن های با ویسکوزیته بالاتر و در مناطق سردسیر روغن های با ویسکوزیته پایین تر توصیه می شود. به عنوان مثال روغن ۲۰W-۵۰ برای مناطق گرمسیر و روغن ۵W-۳۰ برای مناطق معتدل و سرد مناسب تر است.
- استانداردهای API و ACEA : این استانداردها سطح کیفیت روغن موتور را مشخص می کنند. برای خودروهای داخلی استفاده از روغن های با استاندارد API SL یا بالاتر و ACEA A۳/B۴ یا بالاتر توصیه می شود. روغن های با استانداردهای بالاتر معمولاً دارای افزودنی های با کیفیت تر و خواص محافظتی بهتری هستند.
- نوع روغن (معدنی نیمه سنتتیک سنتتیک) : روغن های سنتتیک به دلیل پایداری حرارتی بالاتر مقاومت بیشتر در برابر اکسیداسیون و خواص روان کاری بهتر معمولاً عمر طولانی تری دارند و محافظت بهتری از موتور ارائه می دهند. برای خودروهای داخلی که تحت فشار و دمای بالا کار می کنند استفاده از روغن های سنتتیک یا نیمه سنتتیک توصیه می شود. اگرچه روغن های معدنی نیز با تعویض منظم می توانند عملکرد قابل قبولی داشته باشند.
- توصیه های شرکت سازنده : همواره به دفترچه راهنمای خودرو مراجعه کرده و توصیه های شرکت سازنده در مورد نوع و مشخصات روغن موتور را رعایت کنید. شرکت های سازنده خودرو با انجام آزمایش های مختلف بهترین روغن موتور را برای خودروهای خود تعیین می کنند.
سیستم خنک کننده : ضامن عملکرد پایدار و طولانی مدت موتور
سیستم خنک کننده نقش حیاتی در حفظ دمای مناسب موتور و جلوگیری از گرم شدن بیش از حد آن ایفا می کند. گرم شدن بیش از حد موتور (Overheating) یکی از مهم ترین عوامل کاهش طول عمر موتور و بروز خرابی های جدی است. سیستم خنک کننده با گردش مایع خنک کننده (Coolant) در اطراف موتور گرمای اضافی را جذب کرده و از طریق رادیاتور به محیط منتقل می کند.
بیشتر بخوانید: تاثیر پوشش افت قیمت بر نرخ بیمه شخص ثالث
اجزای اصلی سیستم خنک کننده و نقش آن ها در طول عمر موتور
- رادیاتور : رادیاتور وظیفه انتقال حرارت مایع خنک کننده به هوا را بر عهده دارد. گرفتگی رادیاتور به دلیل رسوبات جرم و خوردگی باعث کاهش راندمان خنک کاری و افزایش دمای موتور می شود. سرویس دوره ای رادیاتور و شستشوی آن از اهمیت بالایی برخوردار است.
- واترپمپ : واترپمپ وظیفه به گردش درآوردن مایع خنک کننده در سیستم را بر عهده دارد. خرابی واترپمپ باعث عدم گردش مایع خنک کننده و گرم شدن بیش از حد موتور می شود. بازرسی دوره ای واترپمپ و تعویض آن در صورت نیاز ضروری است.
- ترموستات : ترموستات وظیفه کنترل دمای مایع خنک کننده و حفظ دمای کارکرد مناسب موتور را بر عهده دارد. خرابی ترموستات باعث باز نشدن آن و گرم شدن بیش از حد موتور یا باز ماندن دائم آن و کاهش راندمان موتور می شود. تعویض ترموستات در فواصل زمانی مشخص توصیه می شود.
- فن : فن وظیفه افزایش جریان هوا از رادیاتور در شرایط ترافیک سنگین و سرعت های پایین را بر عهده دارد. خرابی فن باعث کاهش راندمان خنک کاری و افزایش دمای موتور می شود. بازرسی دوره ای فن و اطمینان از عملکرد صحیح آن مهم است.
- مایع خنک کننده (ضدیخ/ضدجوش) : مایع خنک کننده وظیفه انتقال حرارت و جلوگیری از یخ زدگی و جوش آوردن مایع در دماهای مختلف را بر عهده دارد. استفاده از مایع خنک کننده نامرغوب یا عدم تعویض منظم آن باعث خوردگی قطعات سیستم خنک کننده و کاهش راندمان آن می شود. انتخاب مایع خنک کننده با کیفیت و تعویض آن طبق توصیه شرکت سازنده بسیار مهم است.
نکات کلیدی برای نگهداری سیستم خنک کننده و افزایش طول عمر موتور
- بررسی سطح مایع خنک کننده به صورت دوره ای و افزودن مایع در صورت نیاز.
- بازرسی نشتی های سیستم خنک کننده و رفع آن ها به سرعت.
- تعویض مایع خنک کننده طبق توصیه شرکت سازنده خودرو (معمولاً هر ۲ سال یا ۴۰ هزار کیلومتر).
- استفاده از مایع خنک کننده با کیفیت و مناسب با مشخصات خودرو.
- سرویس دوره ای رادیاتور و شستشوی آن برای جلوگیری از گرفتگی.
- بررسی عملکرد ترموستات و تعویض آن در صورت نیاز.
- بازرسی واترپمپ و تعویض آن در صورت وجود نشتی یا صدای غیرطبیعی.
- اطمینان از عملکرد صحیح فن خنک کننده.
- جلوگیری از گرم شدن بیش از حد موتور (Overheating) و رفع علت آن در صورت بروز.
فیلتراسیون موثر : محافظت از اجزای حیاتی موتور در برابر آلودگی ها
ورود آلودگی ها به داخل موتور یکی دیگر از عوامل مهم کاهش طول عمر آن است. ذرات معلق در هوا ذرات سایشی ناشی از قطعات موتور و آلودگی های موجود در سوخت و روغن می توانند به اجزای حیاتی موتور آسیب برسانند. سیستم فیلتراسیون خودرو با استفاده از فیلترهای مختلف از ورود این آلودگی ها به موتور جلوگیری می کند.
فیلترهای کلیدی در خودرو و نقش آن ها در طول عمر موتور
- فیلتر هوا : فیلتر هوا وظیفه جلوگیری از ورود ذرات معلق در هوا (گرد و غبار شن و ماسه حشرات و …) به داخل موتور را بر عهده دارد. فیلتر هوای کثیف باعث محدود شدن جریان هوا به موتور کاهش راندمان احتراق افزایش مصرف سوخت و ورود ذرات آلودگی به داخل موتور می شود. تعویض منظم فیلتر هوا طبق توصیه شرکت سازنده ضروری است.
- فیلتر روغن : فیلتر روغن وظیفه جداسازی ذرات معلق رسوبات و آلودگی های موجود در روغن موتور را بر عهده دارد. فیلتر روغن کثیف باعث کاهش راندمان فیلتراسیون گردش روغن آلوده در موتور و سایش سریع تر قطعات می شود. تعویض منظم فیلتر روغن همزمان با تعویض روغن موتور بسیار مهم است.
- فیلتر سوخت : فیلتر سوخت وظیفه جداسازی ذرات معلق رسوبات و آب موجود در سوخت را بر عهده دارد. فیلتر سوخت کثیف باعث محدود شدن جریان سوخت به موتور کاهش راندمان احتراق گرفتگی انژکتورها/کاربراتور و آسیب به پمپ سوخت می شود. تعویض منظم فیلتر سوخت طبق توصیه شرکت سازنده توصیه می شود.
نکات کلیدی برای نگهداری سیستم فیلتراسیون و افزایش طول عمر موتور
- تعویض فیلتر هوا طبق توصیه شرکت سازنده خودرو (معمولاً هر ۱۰ تا ۲۰ هزار کیلومتر یا سالانه).
- تعویض فیلتر روغن همزمان با هر بار تعویض روغن موتور.
- تعویض فیلتر سوخت طبق توصیه شرکت سازنده خودرو (معمولاً هر ۲۰ تا ۴۰ هزار کیلومتر).
- استفاده از فیلترهای با کیفیت و استاندارد.
- بازرسی دوره ای فیلترها و تعویض آن ها در صورت لزوم حتی زودتر از موعد مقرر به ویژه در شرایط آب و هوایی غبارآلود.
نقش رانندگی صحیح و نگهداری دوره ای در افزایش طول عمر موتور
علاوه بر موارد فنی ذکر شده نحوه رانندگی و نگهداری دوره ای خودرو نیز تاثیر بسزایی بر طول عمر موتور دارد. رانندگی پرفشار و نگهداری نامناسب می تواند فرسایش موتور را تسریع کرده و عمر آن را به شدت کاهش دهد.
راهکارهای رانندگی صحیح برای افزایش طول عمر موتور
- پرهیز از رانندگی با دور موتور بالا (Redline) : رانندگی مداوم با دور موتور بالا فشار زیادی به قطعات موتور وارد کرده و فرسایش آن ها را تسریع می کند. همواره در محدوده دور موتور مجاز رانندگی کنید و از رسیدن به دور موتور قرمز خودداری کنید.
- شتاب گیری و ترمزگیری ملایم : شتاب گیری و ترمزگیری ناگهانی و شدید فشار زیادی به موتور و سیستم انتقال قدرت وارد می کند. شتاب گیری و ترمزگیری را به صورت ملایم و تدریجی انجام دهید.
- پرهیز از بار اضافی : حمل بار اضافی و سنگین فشار بیشتری به موتور وارد کرده و فرسایش آن را تسریع می کند. از حمل بار اضافی و غیرضروری خودداری کنید.
- رانندگی با سرعت مجاز : رانندگی با سرعت های بالا فشار زیادی به موتور وارد کرده و دمای کارکرد آن را افزایش می دهد. همواره با سرعت مجاز رانندگی کنید.
- گرم کردن موتور قبل از حرکت : قبل از شروع حرکت اجازه دهید موتور به دمای کارکرد مناسب برسد. رانندگی با موتور سرد باعث افزایش سایش قطعات و کاهش طول عمر موتور می شود.
- خاموش کردن موتور در توقف های طولانی : در توقف های طولانی (بیش از چند دقیقه) موتور را خاموش کنید. روشن ماندن موتور در حالت درجا باعث استهلاک غیرضروری موتور و افزایش مصرف سوخت می شود.
برنامه ریزی نگهداری دوره ای برای افزایش طول عمر موتور
- تعویض منظم روغن موتور و فیلتر روغن : طبق توصیه شرکت سازنده خودرو (معمولاً هر ۵ تا ۱۰ هزار کیلومتر یا ۶ ماه).
- تعویض فیلتر هوا و فیلتر سوخت : طبق توصیه شرکت سازنده خودرو (معمولاً هر ۱۰ تا ۲۰ هزار کیلومتر برای فیلتر هوا و ۲۰ تا ۴۰ هزار کیلومتر برای فیلتر سوخت).
- بررسی و تنظیم فیلر سوپاپ ها : طبق توصیه شرکت سازنده خودرو (معمولاً هر ۲۰ تا ۴۰ هزار کیلومتر).
- بازرسی و تعویض شمع ها و وایرها (در موتورهای بنزینی) : طبق توصیه شرکت سازنده خودرو (معمولاً هر ۲۰ تا ۴۰ هزار کیلومتر برای شمع ها و ۴۰ تا ۸۰ هزار کیلومتر برای وایرها).
- بازرسی و تعویض تسمه ها (تسمه تایم تسمه دینام و …) : طبق توصیه شرکت سازنده خودرو (به ویژه تسمه تایم که تعویض به موقع آن بسیار حیاتی است).
- سرویس دوره ای سیستم خنک کننده (تعویض مایع خنک کننده بررسی رادیاتور و شلنگ ها و …) : طبق توصیه شرکت سازنده خودرو (معمولاً هر ۲ سال یا ۴۰ هزار کیلومتر برای مایع خنک کننده).
- بازرسی و سرویس دوره ای سیستم ترمز سیستم تعلیق و سایر اجزای خودرو : نگهداری صحیح سایر اجزای خودرو نیز به عملکرد بهتر موتور و کاهش فشار بر آن کمک می کند.
مقایسه تکنولوژی های موتورهای داخلی و خارجی از نظر طول عمر
مقایسه مستقیم طول عمر موتورهای خودروهای داخلی و خارجی کار دشواری است و به عوامل متعددی از جمله نوع موتور تکنولوژی ساخت کیفیت قطعات شرایط نگهداری و رانندگی بستگی دارد. با این حال می توان به برخی تفاوت های کلی اشاره کرد :
- تکنولوژی ساخت و مواد اولیه : موتورهای خودروهای خارجی به ویژه برندهای معتبر معمولاً از تکنولوژی های پیشرفته تر و مواد اولیه با کیفیت تر در ساخت قطعات استفاده می کنند. این امر باعث افزایش دقت ساخت کاهش تلرانس ها بهبود روان کاری و کاهش فرسایش قطعات می شود که در نهایت به افزایش طول عمر موتور منجر می گردد.
- استانداردهای تولید و کنترل کیفیت : شرکت های خودروسازی خارجی معمولاً استانداردهای تولید و کنترل کیفیت سخت گیرانه تری دارند. این امر باعث کاهش احتمال بروز خطا در فرآیند تولید و افزایش اطمینان پذیری و طول عمر موتور می شود.
- تکنولوژی های کاهنده اصطکاک و سایش : موتورهای مدرن خارجی از تکنولوژی های مختلفی برای کاهش اصطکاک و سایش قطعات استفاده می کنند مانند پوشش های مخصوص قطعات طراحی بهینه قطعات متحرک و سیستم های روان کاری پیشرفته. این تکنولوژی ها به طور مستقیم بر افزایش طول عمر موتور تاثیر می گذارند.
- توجه به جزئیات مهندسی : در طراحی و ساخت موتورهای خارجی توجه بیشتری به جزئیات مهندسی و عوامل موثر بر طول عمر موتور می شود. این امر شامل انتخاب مواد مناسب طراحی دقیق قطعات تست های طولانی مدت و بهبود مستمر طراحی ها است.
با وجود این تفاوت ها خودروهای داخلی نیز با پیشرفت های تکنولوژیکی و بهبود کیفیت تولید در حال ارتقاء سطح کیفی و افزایش طول عمر موتورهای خود هستند. با این حال هنوز فاصله قابل توجهی از نظر تکنولوژی و کیفیت ساخت با برندهای معتبر خارجی وجود دارد.
بهینه سازی طول عمر موتورهای داخلی : راهکارها و پیشنهادات عملی
برای بهینه سازی طول عمر موتورهای خودروهای داخلی هم مالکان خودرو و هم شرکت های خودروسازی می توانند نقش موثری ایفا کنند.
راهکارهای مالکان خودرو
- انتخاب روغن موتور مناسب و تعویض منظم آن با فیلتر روغن با کیفیت.
- نگهداری صحیح سیستم خنک کننده و تعویض منظم مایع خنک کننده.
- تعویض منظم فیلترهای هوا روغن و سوخت.
- رانندگی صحیح و پرهیز از رانندگی پرفشار.
- انجام سرویس های دوره ای منظم و به موقع.
- استفاده از قطعات یدکی اصلی و با کیفیت.
- توجه به علائم هشداردهنده و رفع مشکلات احتمالی در اسرع وقت.
- آموزش و افزایش آگاهی در مورد نگهداری صحیح خودرو.
راهکارهای شرکت های خودروسازی
- بهبود کیفیت قطعات و مواد اولیه مورد استفاده در ساخت موتور.
- ارتقاء تکنولوژی ساخت و استفاده از روش های تولید پیشرفته تر.
- بهبود طراحی موتور و استفاده از تکنولوژی های کاهنده اصطکاک و سایش.
- افزایش استانداردهای کنترل کیفیت و تست های عملکردی موتور.
- ارائه آموزش های لازم به نمایندگی ها و تعمیرکاران در مورد نگهداری و تعمیرات موتور.
- ارائه اطلاعات و راهنمایی های کافی به مالکان خودرو در مورد نگهداری صحیح موتور.
- تولید و عرضه روغن موتور و قطعات یدکی با کیفیت و استاندارد.
نتیجه گیری
افزایش طول عمر موتور خودروهای داخلی از جمله قدرت موتور خودرو کوییک و ساینا یک هدف دست یافتنی است که نیازمند توجه و همکاری همه جانبه مالکان خودرو شرکت های خودروسازی و صنعت قطعه سازی است. با درک عوامل موثر بر طول عمر موتور اتخاذ راهکارهای نگهداری صحیح رانندگی اصولی و استفاده از قطعات و مواد اولیه با کیفیت می توان عمر مفید موتورهای خودروهای داخلی را به طور قابل توجهی افزایش داد. این امر نه تنها باعث کاهش هزینه های نگهداری و تعمیرات خودرو برای مالکان می شود بلکه به ارتقاء کیفیت و ارزش خودروهای تولید داخل و در نهایت توسعه صنعت خودروسازی کشور نیز کمک خواهد کرد.
پرسش و پاسخ
۱. هر چند وقت یکبار باید روغن موتور خودروی داخلی را تعویض کرد؟
پاسخ : توصیه کلی برای تعویض روغن موتور خودروهای داخلی هر ۵ تا ۱۰ هزار کیلومتر یا ۶ ماه است هر کدام که زودتر فرا برسد. با این حال این بازه زمانی می تواند بسته به نوع روغن موتور شرایط رانندگی و توصیه های شرکت سازنده خودرو متغیر باشد. رانندگی در شرایط سخت (ترافیک سنگین رانندگی در آب و هوای گرم و غبارآلود یدک کشی و …) و استفاده از روغن موتورهای معدنی نیاز به تعویض روغن در فواصل زمانی کوتاه تری دارد. همواره به دفترچه راهنمای خودرو مراجعه کرده و توصیه های شرکت سازنده را در اولویت قرار دهید. استفاده از روغن موتورهای سنتتیک با کیفیت و رانندگی در شرایط عادی می تواند بازه تعویض روغن را تا ۱۰ هزار کیلومتر افزایش دهد.
۲. آیا استفاده از روغن موتورهای گران قیمت خارجی برای خودروهای داخلی ضروری است؟
پاسخ : استفاده از روغن موتورهای گران قیمت خارجی لزوماً برای تمامی خودروهای داخلی ضروری نیست اما انتخاب روغن موتور با کیفیت و استاندارد بسیار مهم است. روغن موتورهای خارجی معتبر معمولاً دارای استانداردهای بالاتری هستند و خواص محافظتی بهتری ارائه می دهند اما روغن موتورهای با کیفیت داخلی و نیمه سنتتیک نیز با رعایت استانداردهای API و ACEA و تعویض منظم می توانند محافظت مناسبی از موتور خودروهای داخلی ارائه دهند. مهم تر از برند روغن انتخاب روغن موتور با ویسکوزیته مناسب و استانداردهای توصیه شده توسط شرکت سازنده خودرو است. اگر خودروی شما تحت فشار و دمای بالا کار می کند یا از روغن موتورهای با کیفیت پایین استفاده کرده اید استفاده از روغن موتورهای سنتتیک خارجی می تواند مزایای بیشتری داشته باشد.
۳. چه علائمی نشان می دهند که موتور خودروی داخلی در حال فرسودگی است؟
پاسخ : علائم فرسودگی موتور خودروهای داخلی می تواند متنوع باشد و به تدریج ظاهر شود. برخی از رایج ترین علائم عبارتند از :
- افزایش مصرف روغن موتور : اگر متوجه شدید که سطح روغن موتور به طور غیرطبیعی کاهش می یابد و نیاز به سرریز کردن روغن در فواصل زمانی کوتاه دارید می تواند نشانه ای از فرسودگی رینگ های پیستون و یا کاسه نمد ساق سوپاپ ها باشد.
- دود آبی از اگزوز : دود آبی رنگ از اگزوز به ویژه در هنگام استارت سرد یا شتاب گیری نشان دهنده سوختن روغن موتور در محفظه احتراق است که معمولاً ناشی از فرسودگی رینگ های پیستون یا ساق سوپاپ ها است.
- کاهش قدرت و راندمان موتور : اگر احساس می کنید قدرت موتور کاهش یافته شتاب گیری کندتر شده و راندمان سوخت کاهش یافته است می تواند نشانه ای از کاهش کمپرس موتور به دلیل فرسودگی رینگ ها سوپاپ ها یا سیلندرها باشد.
- صدای غیرطبیعی از موتور : صداهای غیرطبیعی مانند تق تق لق لق یا صدای ساییدگی از موتور می تواند نشانه ای از فرسودگی یاتاقان ها زنجیر تایم یا سایر قطعات متحرک موتور باشد.
- افزایش دمای موتور : گرم شدن بیش از حد موتور به ویژه در شرایط عادی رانندگی می تواند نشانه ای از کاهش راندمان سیستم خنک کننده به دلیل رسوبات گرفتگی یا خرابی قطعات سیستم خنک کننده باشد که در نتیجه فرسودگی موتور را تسریع می کند.
- روشن شدن چراغ چک موتور (Check Engine) : روشن شدن چراغ چک موتور می تواند به دلایل مختلفی باشد اما در برخی موارد می تواند نشانه ای از مشکلات جدی در موتور و فرسودگی قطعات آن باشد.
در صورت مشاهده هر یک از این علائم توصیه می شود به یک تعمیرکار متخصص مراجعه کرده و موتور خودرو را بررسی کنید تا از بروز خرابی های جدی تر و پرهزینه تر جلوگیری شود.