
محاسبه درصد: از پایه تا پیشرفته
همیشه با خودتون فکر کردین که چطور درصد یه عدد رو محاسبه میکنن؟ یا شاید یه بار بهتون گفته باشن که کسب و کارتون ۲۵% رشد داشته ولی اصلا نفهمیدین که این یعنی چی!
نگران نباشید! اینجا میخوایم به زبان ساده و با مثال های کاربردی همه چیز رو درباره محاسبه درصد بهتون بگیم. پس تا آخر این مقاله با ما همراه باشید.
درصد چیست؟
درصد به معنی از هر صد هست و با نماد % نمایش داده میشه.
مثلا ۵۰% یعنی ۵۰ از هر ۱۰۰.
درست مثل زمانی که میگین ۵۰ تومن از هر ۱۰۰ تومن یا ۵۰ تا سیب از هر ۱۰۰ تا سیب.
محاسبه درصد: پایه و اساس
برای محاسبه درصد از یه فرمول ساده استفاده میشه:
*درصد = (مقدار بخش / مقدار کل) ۱۰۰**
مثلا میخوایم درصد ۵۰ تومن رو از ۲۰۰ تومن حساب کنیم:
- مقدار بخش = ۵۰ تومن
- مقدار کل = ۲۰۰ تومن
در نتیجه:
- *(۵۰ / ۲۰۰) ۱۰۰ = ۲۵%**
این یعنی ۵۰ تومن معادل ۲۵% از ۲۰۰ تومن هست.
مثال های کاربردی
۱. تخفیف: اگه یه محصول ۲۰۰ هزار تومن قیمت داشته باشه و ۲۰% تخفیف بخوره چقدر باید پرداخت کنیم؟
- مقدار کل = ۲۰۰ هزار تومن
-
درصد تخفیف = ۲۰%
-
*۲۰۰۰۰۰ (۲۰/۱۰۰) = ۴۰ هزار تومن** (مبلغ تخفیف)
- ۲۰۰۰۰۰ – ۴۰۰۰۰ = ۱۶۰ هزار تومن (قیمت نهایی)
۲. نمره امتحان: فرض کنین نمره ۸۰ از ۱۰۰ رو در یه امتحان گرفتین.
- مقدار بخش = ۸۰
-
مقدار کل = ۱۰۰
- *(۸۰ / ۱۰۰) ۱۰۰ = ۸۰%**
یعنی نمره شما ۸۰% هست.
استفاده از ماشین حساب
برای محاسبه درصد میشه از ماشین حساب هم استفاده کرد.
مثلا برای محاسبه ۲۰% از ۲۰۰ میشه از این مراحل استفاده کرد:
- ۲۰۰ رو وارد ماشین حساب کنید.
- × رو بزنید.
- ۲۰ رو وارد کنید.
- % رو بزنید.
- = رو بزنید.
نتیجه ۴۰ نمایش داده میشه که یعنی ۲۰% از ۲۰۰ برابر با ۴۰ هست.
محاسبه درصد افزایش و کاهش
گاهی اوقات میخوایم درصد افزایش یا کاهش یه مقدار رو محاسبه کنیم.
فرمول محاسبه درصد افزایش:
*درصد افزایش = ((مقدار جدید – مقدار قدیمی) / مقدار قدیمی) ۱۰۰**
مثلا اگه قیمت یه محصول از ۱۰۰ هزار تومن به ۱۲۰ هزار تومن افزایش پیدا کرده درصد افزایش به این شکل محاسبه میشه:
- *((۱۲۰۰۰۰ – ۱۰۰۰۰۰) / ۱۰۰۰۰۰) ۱۰۰ = ۲۰%**
یعنی قیمت محصول ۲۰% افزایش پیدا کرده.
فرمول محاسبه درصد کاهش:
*درصد کاهش = ((مقدار قدیمی – مقدار جدید) / مقدار قدیمی) ۱۰۰**
مثلا اگه یه فروشگاه قیمت یه محصول رو از ۱۰۰ هزار تومن به ۸۰ هزار تومن کاهش داده درصد کاهش به این شکل محاسبه میشه:
- *((۱۰۰۰۰۰ – ۸۰۰۰۰) / ۱۰۰۰۰۰) ۱۰۰ = ۲۰%**
یعنی قیمت محصول ۲۰% کاهش پیدا کرده.
محاسبه درصد از روی عدد:
گاهی اوقات میخوایم بدونیم یه عدد چند درصد از یه عدد دیگه هست.
مثلا میخوایم بدونیم ۵۰ چند درصد از ۲۰۰ هست:
- *(۵۰ / ۲۰۰) ۱۰۰ = ۲۵%**
یعنی ۵۰ معادل ۲۵% از ۲۰۰ هست.
محاسبه درصد از روی درصد:
ممکنه بخوایم درصد یه درصد رو محاسبه کنیم.
مثلا میخوایم بدونیم ۲۰% از ۵۰% چقدر هست:
- *(۲۰ / ۱۰۰) ۵۰ = ۱۰**
یعنی ۲۰% از ۵۰% برابر با ۱۰% هست.
جدول درصدها و معادل آنها
درصد | معادل کسری | معادل اعشاری |
---|---|---|
۱۰% | ۱/۱۰ | ۰.۱ |
۲۰% | ۱/۵ | ۰.۲ |
۲۵% | ۱/۴ | ۰.۲۵ |
۳۰% | ۳/۱۰ | ۰.۳ |
۴۰% | ۲/۵ | ۰.۴ |
۵۰% | ۱/۲ | ۰.۵ |
۶۰% | ۳/۵ | ۰.۶ |
۷۰% | ۷/۱۰ | ۰.۷ |
۸۰% | ۴/۵ | ۰.۸ |
۹۰% | ۹/۱۰ | ۰.۹ |
۱۰۰% | ۱ | ۱ |
کاربردهای درصد در زندگی
- تخفیف: در فروشگاه ها برای محاسبه قیمت نهایی محصولات با تخفیف.
- نمره: در مدرسه برای محاسبه میانگین نمرات و درصد قبولی.
- سود و ضرر: در تجارت برای محاسبه سود یا ضرر یک کسب و کار.
- رشد: برای نشان دادن رشد جمعیت تولید و اقتصاد.
- نظرسنجی: در تحقیقات برای نشان دادن نتایج نظرسنجی و نظر سنجی.
- درصد مالیات: برای محاسبه مالیات درآمد.
- درصد گشایشی: در بورس برای محاسبه سود سهام شرکتها.
- درصد سود: در بانک برای محاسبه سود سپرده ها.
نتیجه گیری
محاسبه درصد یه مهارت مهم و کاربردی در زندگی روزمره هست. با یادگیری اصول اولیه و فرمول های محاسبه درصد میتونید به راحتی این مهارت رو در زندگی خودتون به کار بگیرید.
پرسش و پاسخ
۱. آیا میشه درصد یه عدد رو بدون ماشین حساب محاسبه کرد؟
بله میشه با استفاده از فرمول محاسبه درصد و کمی ریاضی درصد رو بدون ماشین حساب محاسبه کرد.
۲. درصد رو میشه به شکل های مختلف نمایش داد؟
بله درصد رو میشه به صورت کسری اعشاری و درصد نمایش داد.
۳. چه منابعی برای یادگیری بیشتر درباره محاسبه درصد وجود داره؟
کتاب های ریاضی وبسایت های آموزشی و ویدیو های آنلاین میتونن منابع مناسبی برای یادگیری بیشتر درباره محاسبه درصد باشند.