نمونه دادخواست الزام به فک رهن علیه بانک

وقتی بدهی تون به بانک رو کامل تسویه کردید ولی بانک برای فک رهن ملک همکاری نمی کنه، باید دست به دامن قانون بشید. اینجاست که تنظیم یک نمونه دادخواست الزام به فک رهن علیه بانک به کارتون میاد تا حق خودتون رو پس بگیرید.

تاحالا شده وام بانکی تون رو کامل تسویه کنید، ولی وقتی می رید سراغ کارهای فک رهن، بانک امروز و فردا کنه و حسابی کلافه تون کنه؟ متأسفانه این سناریو برای خیلی ها اتفاق افتاده. شما پولتون رو کامل دادید، ولی سند ملک هنوز تو رهن بانکه و نمی تونید هیچ کاری باهاش بکنید؛ نه می تونید بفروشیدش، نه می تونید برای وام جدیدی روش حساب باز کنید. خب اینجا چیکار باید کرد؟ نشستن و غصه خوردن که دردی رو دوا نمی کنه! باید آستین بالا بزنید و از مسیر قانونی حق تون رو بگیرید. این مقاله دقیقاً برای همین نوشته شده تا یه راهنمای کامل و گام به گام بهتون بده که چطور یک دادخواست الزام به فک رهن علیه بانک تنظیم کنید و ملکتون رو از قید و بند رهن دربیارید. از ریزترین جزئیات حقوقی گرفته تا مراحل عملی و یه نمونه دادخواست کامل و حسابی، همه چی رو براتون توضیح می دیم که با خیال راحت و با دانش کافی، این مسیر رو طی کنید.

اصلاً فک رهن یعنی چی؟ داستان از کجا شروع می شه؟

بیایید از اول شروع کنیم و ببینیم اصلاً این رهن و فک رهن که اینقدر ازش حرف می زنیم، یعنی چی. تو قانون ما، رهن یه جور قرارداده که توش یه نفر (بهش می گیم راهن یا همون وام گیرنده)، یه مال (معمولاً ملک) رو می ده دست یه نفر دیگه (بهش می گیم مرتهن یا همون بانک) که اگه بدهی شو نداد، مرتهن بتونه از طریق اون مال، طلبشو وصول کنه. این ملک، تا زمانی که بدهی کاملاً پرداخت نشده، تو رهن بانک می مونه و راهن نمی تونه هر تصرفی که دلش خواست توش انجام بده.

حالا فک رهن یعنی چی؟ فک رهن یعنی آزاد کردن همون مال از قید و بند رهن. یعنی وقتی شما بدهی تون رو کامل پرداخت کردید، بانک (مرتهن) دیگه حق نداره اون مال رو تو رهن خودش نگه داره و باید سند رو آزاد کنه. این کار خیلی مهمه چون تا سند آزاد نشه، شما عملاً مالک واقعی ملک نیستید و نمی تونید اون رو به اسم کس دیگه ای کنید، بفروشیدش، یا ازش به عنوان وثیقه برای کارهای دیگه استفاده کنید. فک رهن در واقع برگردوندن مالکیت کامل و بدون قید و شرط ملک به صاحب اصلیشه.

تفاوت رهن با وثیقه و اجاره به شرط تملیک

شاید براتون سؤال پیش بیاد که خب رهن با وثیقه چه فرقی داره یا اجاره به شرط تملیک چیه. بذارید یه توضیح مختصر بدم:

• رهن: همونطور که گفتیم، تو رهن، یه مال برای تضمین پرداخت بدهی، در اختیار طلبکار قرار می گیره. مهم اینه که مالکیت مال هنوز با راهنه، فقط تصرفاتش محدود می شه.
• وثیقه: کلمه وثیقه یه مفهوم کلی تره و هر تضمینی می تونه باشه؛ چه مال منقول (مثل طلا)، چه غیرمنقول (مثل سند ملک)، چه حتی یه فیش حقوقی یا جواز کسب. رهن خودش نوعی وثیقه است.
• اجاره به شرط تملیک: این یه داستان دیگه است. تو این قرارداد، شما یه ملک رو اجاره می کنید و شرط می شه که اگه همه اجاره ها رو پرداخت کردید، مالک اون ملک می شید. یعنی اول اجاره است و بعداً تبدیل به مالکیت می شه، نه اینکه از اول مالک باشید و سندتون تو رهن باشه.

چرا بعضی وقتا بانک ها کج خلقی می کنن و فک رهن نمی دن؟

شاید فکر کنید وقتی بدهی تون رو پرداخت کردید، بانک همون لحظه سند رو آزاد می کنه، ولی همیشه اینطور نیست. دلایل مختلفی وجود داره که ممکنه بانک تو فک رهن تأخیر کنه یا حتی امتناع ورزه:

1. تسویه کامل بدهی و عدم اقدام سیستمی یا اداری بانک: گاهی وقت ها مشکل از سیستم های بانکیه. شما پول رو واریز کردید، ولی هنوز تو سیستم بانک تسویه شده ثبت نشده یا کارهای اداریش زمان بره. یه جورایی دست دست کردن های اداری.
2. وجود مطالبات دیگه بانک از راهن: این مورد خیلی رایجه! ممکنه شما یه وام دیگه از همون بانک داشته باشید یا جریمه دیرکرد یه وام دیگه به گردنتون باشه که اصلاً ربطی به این ملک و این وام نداره. بانک هم از این موقعیت استفاده می کنه و می گه تا اون بدهی ها رو تسویه نکنی، سند رو آزاد نمی کنم. اینجاست که باید بگی «آقا جان، ربطی نداره!»
3. اشتباهات دفتری یا سیستمی در بانک: گاهی هم پیش میاد که کارمند بانک یه اشتباه کوچیک می کنه، مثلاً تو ثبت اطلاعات یا صدور گواهی تسویه حساب. همین اشتباهات کوچیک می تونه دردسرهای بزرگی برای شما درست کنه.
4. امتناع فروشنده (در خرید و فروش ملک رهنی) و نقش بانک در این میان: فرض کنید ملکی رو خریدید که تو رهن بانکه و فروشنده قرار بوده بعد از پرداخت پول، فک رهن کنه و سند رو بزنه به نام شما. حالا فروشنده به هر دلیلی کج خلقی می کنه و فک رهن نمی کنه. تو این حالت، شما هم می تونید بانک رو طرف دعوا قرار بدید و بخواهید که سند رو آزاد کنه.

گام به گام: چطور دادخواست الزام به فک رهن علیه بانک رو تنظیم کنیم و پیگیری کنیم؟

حالا که فهمیدیم رهن چیه و چرا ممکنه بانک بدقولی کنه، وقتشه بریم سراغ کارهای عملی و ببینیم چطور باید یه دادخواست الزام به فک رهن علیه بانک رو از صفر تا صد تنظیم و پیگیری کنیم. یادتون باشه این مرحله نیاز به دقت زیادی داره.

مدارک و مستندات لازم؛ چی باید دست و بالتون باشه؟

قبل از اینکه هر کاری کنید، باید یه سری مدارک رو حسابی و دقیق جمع آوری کنید. این مدارک، مثل ستون فقرات پرونده شما هستن و بدون اون ها نمی تونید کاری از پیش ببرید:

• اصل یا کپی مصدق سند مالکیت ملک مرهونه: این یعنی سند ملک باید آماده باشه. اگه اصلش نیست، کپی برابر اصلش لازمه.
• اصل یا کپی مصدق قرارداد رهن منعقده با بانک: همون قراردادی که با بانک برای رهن ملک امضا کردید. شماره و تاریخ این قرارداد خیلی مهمه.
• اصل یا کپی مصدق گواهی تسویه کامل بدهی از بانک: این مهم ترین مدرکه! شما باید از بانک یه نامه رسمی بگیرید که توش قید شده باشه همه بدهی تون به طور کامل تسویه شده. اگه بانک این نامه رو نمی ده، پرینت حساب بانکی و فیش های واریزی که نشون می ده تسویه حساب کردید هم می تونه کمک کننده باشه، اما گواهی رسمی یه چیز دیگه ست و اهمیتش خیلی بیشتره.
• مدارک شناسایی خواهان: کارت ملی و شناسنامه تون رو هم همراه داشته باشید.
• کپی مصدق وکالتنامه (در صورت داشتن وکیل): اگه وکیل گرفتید، کپی برابر اصل وکالتنامه اش رو هم باید ارائه کنید.
• هرگونه اخطارنامه، مکاتبه یا درخواست کتبی قبلی به بانک برای فک رهن: اگه قبلاً کتباً از بانک خواستید فک رهن کنه و بانک جواب نداده، نامه ها و مدارک مربوط به اون مکاتبات رو هم حتماً ضمیمه کنید. این نشون می ده شما قبل از دادخواست هم تلاش کردید مشکل رو دوستانه حل کنید.

تنظیم دقیق متن دادخواست الزام به فک رهن علیه بانک؛ حرف دلتون رو چطور بنویسید؟

حالا که مدارک آماده ست، وقتشه بریم سراغ نوشتن دادخواست. یادتون باشه تو این مرحله، دقت و نگارش صحیح، حرف اول رو می زنه. دادخواست رو از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت می کنید و باید فرم های مشخصی رو پر کنید. بخش های اصلی دادخواست این هاست:

مشخصات کامل خواهان و خوانده؛ کی به کیه؟

اول از همه، باید مشخص کنید که کی شکایت کرده (خواهان) و از کی شکایت دارید (خوانده). مشخصات خواهان (شما یا کسی که دادخواست رو ثبت می کنه) باید کامل باشه: اسم، فامیل، کد ملی، آدرس دقیق و شغل.

در مورد خوانده، یعنی بانک، هم باید دقیق عمل کنید. نام کامل بانک (مثلاً بانک ملی ایران)، شماره ثبت شرکت (اگه دارید)، آدرس دقیق مرکز اصلی یا شعبه ای که باهاش قرارداد داشتید رو باید وارد کنید. مثلاً ننویسید «بانک ملی»، بلکه بنویسید «بانک ملی ایران با مدیریت…» یا «شعبه مرکزی بانک…». این دقت، جلوی بهانه آوردن بانک رو می گیره.

تعیین خواسته و بهای آن؛ چی می خواهید و چقدر می ارزه؟

این بخش خیلی مهمه و باید دقیقاً بگید چی می خواهید. خواسته شما «صدور حکم مبنی بر الزام خوانده (نام کامل بانک) به فک رهن از شش دانگ یک ملک/واحد آپارتمان دارای پلاک ثبتی … فرعی از … اصلی، بخش … شهرستان … به آدرس دقیق … و تمامی متعلقات آن، مقوم بر … ریال، با احتساب کلیه خسارات دادرسی، حق الوکاله وکیل (در صورت لزوم) و خسارت تأخیر تأدیه (در صورت وجود شرایط و مطالبه).» باید پلاک ثبتی ملک و نام کامل بانک رو دقیقاً تو این قسمت بنویسید. مبلغ مقوم بر … ریال هم برای تعیین هزینه دادرسیه و معمولاً یه مبلغ فرضی ولی قابل قبول می ذارن، مگر اینکه دعوا مالی باشه که اینجا خودش یک دعوای مالی محسوب میشه و باید مبلغ خواسته مطابق با ارزش ملک تعیین بشه.

دلایل و منضمات دادخواست؛ چی به چی استناد می کنید؟

تو این بخش، باید فهرست دقیق تمامی مدارکی که تو مرحله قبل جمع آوری کردید رو بنویسید و ضمیمه دادخواست کنید. مثلاً: «کپی مصدق سند مالکیت»، «کپی مصدق قرارداد رهن شماره…»، «گواهی تسویه حساب بانک…» و الی آخر.

شرح دادخواست؛ داستان رو کامل بگید!

این بخش، جاییه که باید داستان رو کامل و با جزئیات بنویسید. اینجوری بنویسید:

1. اول بگید که چطور و کِی با بانک قرارداد رهن بستید و مشخصات قرارداد رو بگید.
2. بعد توضیح بدید که همه بدهی تون رو کِی و چطور تسویه کردید و به گواهی تسویه حساب بانک (یا فیش ها) اشاره کنید.
3. بگید که بعد از تسویه، چقدر به بانک مراجعه کردید و درخواست فک رهن دادید، ولی بانک از انجام این کار امتناع کرده یا تأخیر داشته. اگه مکاتبه ای داشتید، اینجا بهش اشاره کنید.
4. آخر سر هم استناد کنید به مواد قانونی مربوطه (مثل ماده 787 قانون مدنی) و از دادگاه بخواهید که بانک رو ملزم به فک رهن کنه و خسارات شما رو هم پرداخت کنه.

«یادتون باشه که دقت تو نگارش و کامل بودن اطلاعات تو دادخواست، می تونه سرنوشت پرونده رو حسابی تغییر بده. هرچی اطلاعات شفاف تر و کامل تر باشه، مسیر پرونده هم هموارتر می شه.»

ثبت دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی؛ از کجا شروع کنیم؟

بعد از تنظیم دادخواست، باید برید سراغ دفاتر خدمات الکترونیک قضایی. این دفاتر، پل ارتباطی شما با دادگاه هستن.

1. ثبت نام در سامانه ثنا: قبل از هر کاری، حتماً باید تو سامانه ثنا ثبت نام کرده باشید. ابلاغ اوراق قضایی از طریق همین سامانه انجام می شه و اگه ثنا نداشته باشید، کلی دردسر براتون پیش میاد.
2. مراحل مراجعه به دفاتر: با مدارکی که آماده کردید و دادخواست تنظیم شده، به یکی از دفاتر خدمات قضایی مراجعه کنید. اونجا کارشناس ها بهتون کمک می کنن که دادخواست رو به صورت الکترونیکی ثبت کنید.
3. پرداخت هزینه های دادرسی: ثبت دادخواست هزینه هایی داره که باید همونجا پرداخت کنید. این هزینه ها بر اساس مبلغ خواسته شما تعیین می شه.

پیگیری پرونده و حضور در جلسات دادرسی؛ حواستون باشه!

بعد از ثبت دادخواست، پرونده شما به دادگاه مربوطه ارجاع می شه و یه شعبه مشخص برای رسیدگی بهش تعیین می شه. بعد از اون، دادگاه وقت رسیدگی تعیین می کنه و شما باید آماده باشید:

• اهمیت ارائه دفاعیات مستدل و مستند: تو جلسات دادگاه، شما یا وکیلتون باید دفاعیات محکم و مستند ارائه بدید. یعنی حرفاتون رو با همون مدارکی که ضمیمه دادخواست کردید، ثابت کنید.
• نقش کارشناس رسمی دادگستری در صورت نیاز: گاهی وقتا دادگاه برای اطمینان بیشتر، مثلاً برای تأیید اینکه واقعاً بدهی تسویه شده یا نه، ممکنه یه کارشناس رسمی دادگستری تعیین کنه. باید با این کارشناس همکاری کنید و اطلاعات لازم رو در اختیارش بذارید.

دادگاه صالح کدومه؟ کجا باید شکایت کنیم؟

اینکه دادخواست رو به کدوم دادگاه بفرستید، خیلی مهمه. اگه دادگاه اشتباهی باشه، ممکنه پرونده تون رد بشه و کلی وقت و هزینه از دست بدید. اینجا توضیح می دیم که کدوم دادگاه برای دعوای فک رهن بانکی صلاحیته:

• برای املاک غیرمنقول (زمین، آپارتمان و…) : اگه ملکی که تو رهن بانکه، یه ملک غیرمنقوله (یعنی نمی شه جابجاش کرد)، دادگاه صالح، دادگاه عمومی حقوقی محل وقوع ملک هست. یعنی اگه ملک تو شیراز باشه، باید تو دادگاه شیراز شکایت کنید.
• برای املاک منقول (اگه چنین چیزی پیش بیاد): اگه خیلی نادر باشه که یه مال منقول (مثل ماشین) تو رهن باشه، دادگاه صالح می تونه دادگاه محل اقامت خوانده (بانک) یا محل انعقاد قرارداد باشه. اما چون بحث ما بیشتر رو املاک غیرمنقوله، خیلی رو این مورد مانور نمی دیم.
• حدود صلاحیت دادگاه صلح: اگه خواسته مالی کمتر از ۱۰۰ میلیون تومن (که معمولاً برای فک رهن ملک اینطور نیست) باشه، دادگاه صلح صلاحیته. ولی چون معمولاً ارزش فک رهن ملک خیلی بیشتر از این حرفاست، اکثر این پرونده ها تو دادگاه عمومی حقوقی بررسی می شن.

زیر و بم های حقوقی و رأی های قضایی در پرونده های فک رهن بانکی

مسائل حقوقی فقط به تنظیم دادخواست ختم نمی شه. برای اینکه دفاع محکم تری داشته باشید و حق تون رو بهتر بشناسید، باید یه آشنایی کلی با مواد قانونی و رویه های قضایی هم داشته باشید.

مهم ترین مواد قانونی؛ ستون فقرات پرونده تون!

چند ماده قانونی هست که تو بحث رهن و فک رهن خیلی مهمن:

• ماده 787 قانون مدنی: این ماده می گه «عقد رهن نسبت به مرتهن جایز و نسبت به راهن لازم است و بنابراین مرتهن می تواند هر وقت بخواهد آن را بر هم زند ولی راهن نمی تواند قبل از اینکه دین خود را ادا نماید و یا به نحوی از انحاء قانونی از آن بری شود رهن را مسترد دارد.» مفهوم این ماده اینه که وقتی شما بدهی تون رو دادید، بانک (مرتهن) دیگه حق نداره رهن رو ادامه بده و باید آزادش کنه. این ماده یکی از اصلی ترین مستندات قانونی شماست.
• ماده 793 قانون مدنی: این ماده می گه «راهن نمی تواند در رهن تصرفی کند که منافی حق مرتهن باشد مگر به اذن مرتهن.» این یعنی تا وقتی ملک در رهن بانکه، شما نمی تونید کارهایی مثل فروش یا واگذاری رو بدون اجازه بانک انجام بدید.
• ماده 56 قانون اجرای احکام مدنی: این ماده می گه «هرگونه معامله شرطی، رهنی و قطعی و غیره نسبت به مال توقیف شده باطل و بلااثر است.» این ماده مربوط به زمانیه که ملکی توقیف شده باشه.

رای وحدت رویه شماره 620 دیوان عالی کشور؛ این رأی چی می گه؟

شاید اسم رأی وحدت رویه 620 هیأت عمومی دیوان عالی کشور رو شنیده باشید. این رأی خیلی مهمه و تو نقل و انتقال املاک مرهونه نقش کلیدی داره. این رأی می گه که اگه ملکی در رهن بانکی باشه، معامله و انتقال اون ملک بدون اجازه بانک (مرتهن) غیرنافذ هست. یعنی چی غیرنافذ؟ یعنی معامله باطل نیست، ولی تا زمانی که بانک رضایت نده، اثر حقوقی کامل نداره. این رأی باعث می شه حقوق بانک همیشه محفوظ بمونه، حتی اگه ملک خرید و فروش شده باشه. این یعنی شما نمی تونید ملکی که تو رهن بانکه رو به راحتی منتقل کنید و برای همین فک رهن اینقدر حیاتیه.

نظریات مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه؛ گره گشایی از ابهامات

گاهی وقت ها تو پرونده ها ابهاماتی پیش میاد که نیاز به تفسیر و راهنمایی داره. نظریات مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه برای همین کار صادر می شن. مثلاً:

• اگه ملکی که در رهن بانکه توسط طلبکارای دیگه توقیف شده باشه، تکلیف فک رهن چیه؟ نظریات مشورتی معمولاً می گن که حقوق بانک (مرتهن) در اولویته. یعنی تا طلب بانک پرداخت نشه و فک رهن صورت نگیره، سایر طلبکاران نمی تونن به اون ملک دست بزنن.
• حتی اگه حکمی برای الزام به تنظیم سند رسمی صادر شده باشه و بعداً معلوم بشه ملک در رهن بوده، اجرای حکم موکول به پرداخت طلب بانک و فک رهن می شه.

آیا بانک بابت تاخیرش باید خسارت بده؟

بله، کاملاً! اگه بانک بدون دلیل موجه و بعد از تسویه کامل بدهی، از فک رهن امتناع کنه یا تأخیر داشته باشه، شما حق دارید خسارت مطالبه کنید. این خسارت می تونه شامل موارد زیر باشه:

• خسارت تأخیر تأدیه: یعنی خسارت ناشی از دیرکرد در انجام تعهد.
• خسارات دادرسی: همه هزینه هایی که برای دادخواست و پیگیری پرونده پرداخت کردید (مثل هزینه تمبر، حق الوکاله وکیل و…).
• سایر خسارات احتمالی: مثلاً اگه به خاطر عدم فک رهن نتونستید ملک رو تو زمان مناسب بفروشید و دچار ضرر مالی شدید، ممکنه بتونید با اثبات این ضررها، اون ها رو هم مطالبه کنید. البته اثبات این نوع خسارات کمی پیچیده تره.

فک رهن و تنظیم سند رسمی؛ این دو تا چه ربطی به هم دارن؟

شاید براتون سؤال پیش بیاد که اصلاً فک رهن چه ربطی به تنظیم سند رسمی داره. قضیه اینه که این دو تا مثل دو روی یک سکه اند، مخصوصاً وقتی پای خرید و فروش ملک در میون باشه.

چرا فک رهن مقدمه تنظیم سند رسمی است؟

همونطور که تو ماده 793 قانون مدنی و رأی وحدت رویه 620 گفتیم، شما نمی تونید ملکی که تو رهن بانکه رو به صورت رسمی به کسی منتقل کنید. اگه سند ملک تو رهن باشه، دفترخونه نمی تونه سند رو به نام خریدار بزنه. پس برای اینکه بتونید سند رو به اسم کسی دیگه کنید، اول باید اون ملک از رهن بانک آزاد بشه. فک رهن در واقع یکی از مهم ترین پیش نیازهای تنظیم سند رسمی است.

امکان طرح همزمان دعوای الزام به فک رهن و الزام به تنظیم سند رسمی

خبر خوب اینه که شما می تونید این دو تا خواسته رو با هم تو یه دادخواست مطرح کنید. مخصوصاً اگه شما خریدار ملکی هستید که فروشنده به شما تعهد داده ملک رو فک رهن کنه و سند بزنه به نامتون، و حالا فروشنده این کار رو نمی کنه. تو این حالت، می تونید همزمان الزام به فک رهن و الزام به تنظیم سند رسمی رو از دادگاه بخواهید. اینجوری هم تو وقت صرفه جویی می کنید و هم پرونده تون جامع تر می شه.

گاهی وقت ها هم بانک با حفظ حقوق خودش (یعنی اینکه اولویت تو وصول طلبش رو از دست نده) با انتقال سند موافقت می کنه. تو این حالت، دادگاه می تونه حکم به الزام به تنظیم سند رسمی با حفظ حقوق مرتهن صادر کنه. یعنی سند به نام شما می شه، ولی قید می شه که حقوق بانک (مرتهن) سر جاشه.

بالاخره حکم گرفتیم، حالا چطور اجرایش کنیم؟

فرض کنیم که شما موفق شدید و دادگاه به نفع شما حکم الزام به فک رهن علیه بانک رو صادر کرده و این حکم قطعی شده. تبریک می گم! اما کار هنوز تموم نشده. حالا باید حکم رو اجرا کنید. بانک که خودبه خود کاری نمی کنه، باید دنبالش باشید.

مراحل اجرایی پس از صدور حکم قطعی

1. درخواست صدور اجراییه: شما یا وکیلتون باید از دادگاهی که حکم رو صادر کرده، درخواست صدور اجراییه کنید. اجراییه در واقع دستوری از طرف دادگاهه که به بانک می گه باید حکم رو اجرا کنه.
2. ابلاغ اجراییه به بانک: اجراییه به صورت رسمی به بانک ابلاغ می شه. از این مرحله به بعد، بانک موظفه که فک رهن رو انجام بده.

راهکارهای اجرایی در صورت امتناع بانک

اگه بازم بانک زیر بار نرفت و فک رهن نکرد، قانون دست شما رو باز گذاشته و می تونید از راه های دیگه ای برای اجرای حکم استفاده کنید:

• اقدام خود خواهان و مطالبه هزینه ها از بانک (ماده 47 قانون اجرای احکام مدنی): طبق ماده 47 قانون اجرای احکام مدنی، اگه محکوم علیه (بانک) کاری رو که بهش حکم شده انجام نده، محکوم له (شما) می تونید اون کار رو انجام بدید و بعد هزینه هاش رو از بانک بگیرید. یعنی شما می تونید خودتون برید سراغ کارهای اداری فک رهن و هزینه هاش رو بعداً از بانک مطالبه کنید. البته این راهکار برای فک رهن بانکی همیشه به سادگی قابل اجرا نیست، چون کارهای اداریش به همکاری بانک نیاز داره.
• جریمه روزانه بانک متخلف توسط مرجع قضایی: تو بعضی از موارد، دادگاه می تونه برای بانک متخلف، جریمه روزانه تعیین کنه. یعنی برای هر روزی که بانک تأخیر می کنه، باید مبلغی رو به عنوان جریمه پرداخت کنه. این جریمه ها می تونه بانک رو مجبور به همکاری کنه.
• اقدام از طریق مزایده اموال بانک (در موارد بسیار خاص): این راهکار دیگه آخرین تیر تو ترکش محسوب می شه و خیلی نادر پیش میاد. اگه بانک کلاً از اجرای حکم خودداری کنه و هیچ راهی برای الزامش نباشه، ممکنه (و فقط ممکنه) از طریق مزایده اموالش برای پرداخت خسارات و اجرای حکم اقدام بشه. اما این یک فرآیند بسیار پیچیده و طولانی است.

نمونه دادخواست الزام به فک رهن علیه بانک؛ یک الگو برای شما

حالا وقتشه که یک نمونه دادخواست الزام به فک رهن علیه بانک رو با هم ببینیم. این یک الگوی کلیه و شما باید جاهای خالی رو با اطلاعات دقیق پرونده خودتون پر کنید. یادتون نره که حتی با این الگو هم، مشاوره با یه وکیل متخصص می تونه خیلی بهتون کمک کنه.

باسمه تعالی

ریاست محترم دادگستری شهرستان/بخش ............................

خواهان:
نام و نام خانوادگی: ............................
نام پدر: ............................
کد ملی: ............................
شماره تماس: ............................
نشانی کامل: ............................

خوانده:
نام کامل بانک: ............................ (مثلاً بانک ملی ایران شعبه مرکزی)
شماره ثبت: ............................ (در صورت اطلاع)
مدیرعامل یا نماینده قانونی: ............................
نشانی دفتر مرکزی/شعبه ذیربط: ............................

وکیل یا نماینده قانونی: (در صورت وجود، مشخصات کامل)
نام و نام خانوادگی: ............................
شماره پروانه وکالت: ............................
نشانی: ............................

تعیین خواسته و بهای آن:
صدور حکم مبنی بر الزام خوانده (بانک .........................) به فک رهن از شش دانگ یک دستگاه آپارتمان/ملک مسکونی/تجاری دارای پلاک ثبتی ............ فرعی از ............. اصلی واقع در بخش ............. شهرستان .................... به نشانی ................................................................ و تمامی متعلقات و توابع آن، مقوم بر ........................ ریال، به انضمام کلیه خسارات دادرسی شامل هزینه ابطال تمبر، حق الوکاله وکیل، و خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ ................... (تاریخ تسویه حساب) تا اجرای کامل حکم.

دلایل و منضمات دادخواست:
1. کپی مصدق سند مالکیت/برگ سبز/بنچاق ملک مرهونه.
2. کپی مصدق قرارداد رهن به شماره ................ مورخ .................... (و ضمائم آن).
3. کپی مصدق گواهی تسویه حساب کامل و قطعی بدهی از بانک خوانده به تاریخ .................... (یا فیش های واریزی مؤید تسویه).
4. کپی مصدق کارت ملی خواهان.
5. (در صورت وجود) کپی مصدق اخطاریه های ارسالی به بانک.
6. (در صورت وجود) وکالتنامه به شماره ................ مورخ .................... .

شرح دادخواست:
با سلام و احترام، به استحضار می رساند:
1. اینجانب به موجب قرارداد رهن به شماره ............ مورخ ............ منعقده با بانک ............................ (خوانده محترم)، ملک مسکونی/تجاری خود را با مشخصات فوق الذکر به عنوان وثیقه تسهیلات دریافتی به مبلغ ............................ ریال در رهن آن بانک قرار دادم.
2. همانگونه که از گواهی تسویه حساب / مدارک پیوستی شماره 3 مشهود است، اینجانب تمامی اقساط و بدهی مربوط به تسهیلات مذکور را به طور کامل و قطعی در تاریخ ............................ تسویه نموده ام و هیچ گونه دین و بدهی به بانک خوانده ندارم.
3. علی رغم مراجعات مکرر حضوری و مکاتبات (در صورت وجود) اینجانب جهت درخواست فک رهن ملک، متأسفانه بانک خوانده از انجام اقدامات قانونی و اداری لازم جهت فک رهن و آزادسازی سند ملک اینجانب خودداری می نماید.
4. با توجه به مراتب فوق و به استناد ماده 787 قانون مدنی که مرتهن (بانک) را پس از ادای دین مکلف به فک رهن می داند، تقاضای رسیدگی و صدور حکم بر الزام خوانده به فک رهن از پلاک ثبتی فوق الذکر، به انضمام کلیه خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل (در صورت لزوم) مورد استدعاست.

امضاء خواهان/وکیل خواهان

نتیجه گیری و چند تا توصیه دوستانه

دیدید که پیگیری الزام به فک رهن علیه بانک، اگرچه ممکنه در نگاه اول پیچیده به نظر بیاد، ولی با داشتن اطلاعات درست و یک راهنمای کامل، اصلاً هم نشدنی نیست. شما حق دارید که ملکتون رو بعد از تسویه کامل بدهی، از قید رهن آزاد کنید و اجازه ندید کسی حق تون رو پایمال کنه.

توصیه آخرم اینه که حتماً و حتماً همه اسناد و مدارک مربوط به وام و تسویه حساب رو حسابی نگه دارید. حتی یه کپی یا پرینت هم می تونه تو شرایط بحرانی گره گشا باشه. و مهم تر از همه، بعد از پرداخت آخرین قسط، بی خیال نشید و بلافاصله از بانک گواهی تسویه حساب کامل و بدون قید و شرط رو بگیرید. این گواهی، طلای شماست!

با اینکه ما سعی کردیم تو این مقاله همه جزئیات رو براتون روشن کنیم و یه نمونه دادخواست الزام به فک رهن علیه بانک کامل ارائه بدیم، اما دعاوی حقوقی، مخصوصاً اون هایی که پای بانک وسطه، پیچیدگی های خودشون رو دارن. به خاطر همین ظرافت ها و نکات ریزی که شاید فقط یه متخصص بدونه، اکیداً توصیه می کنیم که حتماً با یک وکیل متخصص حقوق بانکی یا ملکی مشورت کنید. یه وکیل خوب می تونه راه رو براتون هموار کنه و احتمال موفقیت تون رو چندین برابر افزایش بده. یادتون باشه، حق گرفتنیه!