۲۴ عوارض بعد از کاشت مو و راه های جلوگیری از آنها
کاشت مو عوارضی مانند درد و خونریزی، عفونت، جای زخم و اسکار و غیره دارد. اکثر عوارض جانبی قابل پیشگیری و یا موقتی هستند و در صورت بروز بهراحتی درمان میشوند. انتخاب جراح خوب و رعایت مراقبتهای لازم بعد از عمل شانس ایجاد عوارض را بسیار کاهش میدهد.
بسیاری از افراد به خصوص مردان برای جبران ریزش مو و طاسی از انواع روشهای کاشت مو استفاده میکنند. در عمل کاشت مو، جراح فولیکولهای مو را بخشی از سر یا بدن به قسمتی که طاسی در آن رخ دادهاست، منتقل میکند. هرچند کاشت مو عمل سادهای به نطر میرسد، اما مانند هر جراحی دیگری عوارضی هم دارد. آیا با عوارض کاشت مو آشنا هستید؟ کاشت مو درد دارد؟ بعد از کاشت هم با ریزش مو مواجه میشویم؟
عوارض کاشت مو چیست؟
هر چند علل ریزش مو بسیار متنوع است، اما بسیاری از افرادی که برای کاشت مو مراجعه میکنند با مشکل طاسی یا آلوپسی مواجه هستند. آلوپسی یک بیماری خودایمنی است که وابسته به سن نیست. این اتفاق ممکن است برای هر کسی و مهمتر از آن در هر سنی اتفاقبیفتد. طاسی یکی از مهمترین علل ریزش مو در مردان و همچنین یکی از علل ریزش مو در زنان است که میتواند به دلایل مختلفی از جمله تغییرات هورمونی رخدهد.
سالهاست که کاشت مو به مردان و زنان کمک میکند تا ظاهر جدیدی به دست بیاورند. کاشت مو در مقایسه با سایر روشهای جراحی زیبایی، عوارض کمی دارد، اما در صورت عدم توجه کافی میتواند عوارض جدی ایجاد کند. طیف وسیعی از عوارض احتمالی کاشت مو وجود دارد که در ادامه آنها را بررسی میکنیم:
۱. درد یکی از شایع ترین عوارض کاشت مو
درد بعد از عمل در اکثر بیماران پس از جراحی کاشت مو ایجاد میشود. این درد به ویژه در کاشت مو به روش FUT (پیوند واحد فولیکولی) بیشتر است. در این نوع جراحی، از روش برداشت نواری استفادهمیشود. برداشت نواری احتمال آسیبرسیدن به اعصاب محیطی را افزایش میدهد. ازاینرو، درد بعد عمل کاشت مو به این شیوه، بیشتر از سایر روشها است.
در روش FUE (استخراج واحد فولیکولی)، به طور متوسط ۳۰۰۰ واحد مو در طول ۶ تا ۸ ساعت برداشتهشده و پیوند دادهمیشوند. درد عضلانی بسته به وضعیت دراز کشیدن در این دوره ممکن است رخدهد. برای پیشگیری و کاهش درد باید استراحتهای کوچکی در طول فرآیند صورت گیرد. همچنین برای کاهش درد، پزشک میتواند از مسکن استفاده کند. برای کاهش عوارض بعد از کاشت مو، پزشکان معمولا داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی را تجویز میکنند.
۲. ادم یا تورم، شایع ترین عارضه کاشت مو (عوارض آمپول بی حسی کاشت مو)
ادم (تورم) بعد از عمل، شایعترین عارضه کاشت مو است. میانگین بروز ادم بعد از عمل کاشت مو از ۴۰ تا ۵۰٪ متغیر است. ادم میتواند به دلیل بیهوشی و تروما در طول عمل ایجاد شود. تورم بافت در زمان جراحی شروع میشود، اما ۳ تا ۵ روز بعد عمل کاشت مو خود را نشان میدهد. گاهی اوقات، مایع ادماتوز به داخل بافتهای اطراف چشمی حرکت میکند و باعث خونمردگی دور چشم میشود. همچنین در برخی موارد، این ادم به حدی شدید است که بیمار نمیتواند چشمان خود را باز کند.
برای پیشگیری و به حداقل رساندن تورم، بیماران باید بعد از عمل به شکل خاصی دراز بکشند و بخوابند. استفاده از ماساژ، کمپرس سرد، استروئیدهای سیستمیک، استروئیدهای نفوذی و داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی میتواند ادم را کاهش دهد.
۳. خونریزی یکی دیگر از عوارض کاشت مو
پوست سر، چه دارای مو باشد یا طاس، عروق خون فراوانی دارد، اما میزان خونریزی به طرز شگفتآوری کم است. در موارد کمتر شایع، پس از خروج بیمار از کلینیک، خونریزی رخ میدهد. اعمال فشار به مدت ۱۵ دقیقه با گاز تمیز برای کاهش خونریزی بسیار موثر است.
در طی ارزیابی قبل از عمل، بیمار باید از نظرداشتن اختلال خونریزی و انعقاد خون، مصرف آسپرین، داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی، ویتامین E، الکل، استروئیدهای آنابولیک یا سایر عوامل ضدانعقاد بررسی شود. استفاده از ماینوکسیدیل موضعی و سیگار کشیدن باید حداقل ۲ هفته قبل از جراحی قطع شود. خونریزی حین عمل در محل گیرنده غیرمعمول نیست و معمولاً میتواند با تزریق محلولهای متورمکننده حاوی اپینفرین به حداقل برسد.
۴. عدم تقارن در کاشت مو
طراحی دقیق و علامتگذاری ناحیه گیرنده، خطر عدم تقارن را به حداقل میرساند. علل اصلی عدم تقارن کاشت مو عبارتند از:
- طراحی خط موی جلوی کاذب
- اختلاف چگالی بین فرکانس راست و چپ
- تغییر شکل قبلی سر.
پزشکان همیشه باید قبل از کاشت مو علائم طراحی خود را در آینه، از پشت سر و در سطح چشم بیمار بررسی کنند و تایید او را نیز دریافت کنند. خط کاشت نامتقارن از عوارض کاشت مودر صورتیکه پزشک خط کاذب جلوی مو را به درستی طراحی نکند، عدم خط تقارن رخ میدهد.
۵. فولیکولیت از عوارض کاشت مو
فولیکولیت اصطلاحی است که برای توصیف التهاب فولیکول مو در پاسخ به عفونت، آسیب فیزیکی یا قرارگرفتن در معرض مواد شیمیایی استفاده میشود. میزان بروز فولیکولیت پس از عمل در کاشت مو از ۱.۱ تا ۲۰٪ متغیر است و شدت آن از التهاب خفیف و سطحی همراه با اریتم خفیف و جوشهای پراکنده متغیر است.
عفونت میتواند در ناحیه گیرنده یا اهداکننده رخدهد. درمان فولیکولیت به علت ایجاد آن بستگی دارد. هنگامیکه یک فولیکولیت خفیف ۲ تا ۳ ماه پس از عمل شروع میشود، رشد مو علت احتمالی آن است. در چنین مواردی، درمان اولیه شامل کمپرس گرم به مدت ۱۵ دقیقه، ۳ بار در روز و ۱ پماد آنتیبیوتیکی موضعی مانند موپیروسین است.
عفونت میتواند در ناحیه گیرنده یا اهداکننده رخدهد. درمان فولیکولیت به علت ایجاد آن بستگی دارد. هنگامیکه یک فولیکولیت خفیف ۲ تا ۳ ماه پس از عمل شروع میشود، رشد مو علت احتمالی آن است. در چنین مواردی، درمان اولیه شامل کمپرس گرم به مدت ۱۵ دقیقه، ۳ بار در روز و ۱ پماد آنتیبیوتیکی موضعی مانند موپیروسین است.
۶. پوسته پوسته شدن از معایب کاشت مو
پوستهپوستهشدن روی سطح اپیدرم خشک مو معمولا ۲۴ تا ۴۸ ساعت پس از کاشت مو رخمیدهد. پوستهپوستهشدن به طور متوسط پس از ۷ تا ۱۰ روز ناپدید میشود.
پوستهها بر بقای پیوند یا روند بهبود تأثیر نمیگذارند مگر اینکه برای مدت طولانی باقی بمانند. شما میتوانید بعد از گذشت ۴۸ ساعت از عمل کاشت مو، با شستشوی اولیه این پوستهها را از بین ببرید. همچنین استفاده از یک مرطوب کننده، حدود ۳۰ تا ۴۵ دقیقه قبل از شستشو، کمککننده خواهدبود. اگر بعد از گذشت ۹ تا ۱۰ روز بعد از عمل، پوستهها همچنان وجود داشتهباشند، باید از کمپرس مرطوب یا بخار استفاده کنید.
۷. جای زخم قابل مشاهده
جای زخم نیز در لیست عوارض کاشت مو قرار دارد. تعداد کمی از موارد پیوندی وجود دارد که در آن افراد بیشتر از دیگران مستعد ایجاد اسکار هستند. جای زخم بهویژه در مواردی که بیماران روش کاشت موی نواری را انتخاب کردند، شایع است. با درمان مناسب پزشکی، این یکی از عوارض کاشت مو است که به راحتی قابل درمان است.
اسکار (جای زخم) قابل مشاهده در ناحیه اهداکننده (معمولا پشت سر) شایعترین عارضهای است که بیمار در برخی از روشهای کاشت مو با آن مواجه میشود. کاشت مو با FUT میتواند اسکار خطی را در ناحیه اهداکننده ایجاد کند. اسکار در روش FUE نیز ممکن است رخدهد. این عارضه زمانی که پانچ به صورت مکرر وارد میشود، ایجاد میشود.
۸. جابجایی پیوند
جابجایی گرافت (بانک مو) معمولاً در ۳ روز اولیه پس از عمل کاشت مو اتفاق میافتد. ضربه مستقیم علت اصلی جابجایی پیوند است. پیوندها برای مدت طولانی در محیط خارجی زنده نمیمانند. هنگامیکه تروما یا دلایل مشابه رخ میدهد، جابجایی پیوند باید در سریعترین زمان ممکن جایگزین شود. بیماران میتوانند جابجایی پیوند را برای مدت کوتاهی در محلول لنز، سالین یا مایع شور ذخیره کنند و در نتیجه از خشکشدن پیوندها جلوگیری کنند.
۹. سکسکه از عوارض کاشت مو
سکسکه یکی از عوارض کاشت مو است که کمتر شایع است. بروز سکسکه در ۴٪ از موارد کاشت مو گزارش شدهاست. سکسکه در حین عمل یا مدت کوتاهی پس از عمل مشاهده میشود. این عارضه معمولاً در صورت عدم درمان، ۲ تا ۳ روز طول میکشد. همچنین میتواند از آسپیراسیون هوای بیشازحد، در نتیجه تحریک حرکات عضلانی دیافراگم توسط بیماران هیجانزده، ایجاد شوند.
۱۰. ریزش موی افلوویوم (شوک بعد از عمل کاشت مو – ایا کاشت مو دائمی است؟)
ریزش موی بیشازحد موهای غیرپیوندی در ناحیه گیرنده را ریزش شوک یا افلوویوم مینامند. افلوویوم میتواند آناژن یا تلوژن باشد. افلوویوم معمولا پس از ۳ تا ۴ هفته پس از پیوند رخمیدهد. این افلوویوم میتواند به دلیل ضربه مستقیم به فولیکولهای موی موجود در حین ایجاد شکاف، ادم بیشازحد و ضربه عروقی در حین ایجاد شکاف باشد.
نقش آدرنالین در افلوویوم مشخص نیست. استفاده از محلول ماینوکسیدیل به رشد مجدد موها کمک میکند، اما بدون مصرف این دارو پس از ۳ تا ۴ ماه موها دوباره رشد میکنند. در این مورد باید به بیمار مشاوره دادهشود و بیماران باید قبل از کاشت مو در مورد احتمال افلوویوم آگاه شوند. موهای کاشتهشده معمولاً در عرض ۳ تا ۴ هفته پس از کاشت میریزند. این آناژن افلوویوم به دلیل قطع حاد تغذیه عروقی در طول فرآیند پیوند فولیکولهای موی اهداکننده است.
۱۱. افلوویوم مو اهداکننده
افلوویوم مو یک اتفاق نسبتاً رایج در ناحیه گیرنده، به ویژه در زنان است. درحالیکه در ناحیه اهداکننده، به طور قابلتوجهی کمتر شایع است. این عوارض کاشت مو معمولاً در عرض ۶ هفته پس از جراحی به صورت ریزش موی موقت در امتداد حاشیههای تحتانی و فوقانی زخمهای خطی ایجاد میشود. همچنین افلوویوم مو میتواند به صورت ریزش موی منتشر در در جراحی کاشت FUE ظاهر شود.
به احتمال زیاد، این عارضه در پاسخ به قطع جریان خون به وجود میآید. به بیماران باید اطمینان داد که این مشکل به طور خودبهخود در عرض ۳ تا ۴ ماه برطرف میشود، اما ماینوکسیدیل میتواند رشد مجدد مو را تسریع کند.