طاسی با الگوی مردانه که به نام آلوپسی آندروژنتیک نیز شناخته میشود یک ویژگی ارثی است که بیش از نیمی از مردان بالای ۵۰ سال به آن مبتلا هستند. در بعضی موارد نمیتوان از ریزش مو جلوگیری کرد بهویژه اگر ریزش مو ناشی از افزایش سن و یا ژنتیک باشد پیشگیری از آن اجتنابناپذیر است اما میتوان با داروهای تجویزشده و روشهای مراقبت از مو این روند را کندتر کرد. در این مقاله به چند روش رایج درمان سریع ریزش مو مردان اشاره کردهایم که صرفاً جهت آشنایی و افزایش آگاهی همراهان گرامی است و هرگز خوددرمانی و مصرف دارو بدون مشاوره پزشک توصیه نمیشود.
انواع داروها برای درمان ریزش موی مردان
ماینوکسیدیل (روگین)
جالب است بدانید که در ابتدا برای درمان فشارخون بالا تولیدشده بود اما در کارآزماییهایی که بهمنظور بررسی ایمنی و اثربخشی آن صورت گرفت مشخص شد که یکی از عوارض جانبی ماینوکسیدیل رشد بیشازحد موهای بدن است. بنابراین با تغییر اندکی در فرمولاسیون دارو، ماینوکسیدیل برای درمان ریزش مو مورداستفاده قرار گرفت. ماینوکسیدیل از داروهای بدون نسخه برای درمان ریزش موی مردان بوده که بهصورت مایع و فوم در دسترس است. این محلول طبق نظر پزشک روزی یک یا دوبار بر روی پوست سر استفاده میشود. شایعترین عوارض جانبی ماینوکسیدیل به شرح زیر است:
- تحریک و قرمزی پوست
- لایهلایه شدن پوست سر به حالت زرد یا سفید
- رشد بیشازحد مو در بدن ازجمله بر روی صورت
ماینوکسیدیل برای زنان باردار و مادرانی که در دوره شیردهی هستند تجویز نمیشود. همچنین استفاده از ماینوکسیدیل برای افرادی که به مواد تشکیلدهنده این دارو حساسیت دارند، ممنوع است.
فیناستراید
یک قرص خوراکی است که روزانه مصرف میشود. این دارو را فقط با نسخه پزشک میتوان تهیه کرد. در دستورالعمل فیناستراید چندین هشدار مهم قیدشده است که از آن جمله میتوان به ممنوعیت استفاده از دارو برای زنان باردار و مادرانی که در دوره شیردهی قرار دارند، اشاره نمود. فیناستراید برای مصرف بزرگسالان مناسب است و استفاده از آن نیز صرفاً با نسخه پزشک میسر است.
محققان داروسازی فیناستراید را در ابتدا برای درمان سرطان پروستات تولید کرده بودند و یکی از مکانیسمهای آن برای مقابله با سرطان پروستات کاهش هورمون دی هیدرو تستوسترون (DHT) در بدن بود. هورمون DHT یکی از دلایل چروکیده و کوچک شدن ریشه مو در پوست سر است. بنابراین کاهش سطح DHT در بدن به رشد مجدد مو و کاهش ریزش مو کمک میکند. تعدادی از عوارض جانبی فیناستراید عبارتاند از:
- اختلال نعوظ
- کاهش میل جنسی
- کاهش حجم انزال
- افسردگی
هم در مورد ماینوکسیدیل و هم فیناستراید، ممکن است تا یک سال طول بکشد تا نتایج اولیه رشد مو قابلمشاهده باشد بنابراین رسیدن به نتیجه مطلوب در استفاده از این داروها مستلزم صبر و شکیبایی است.
روشهای درمان ریزش موی مردان
کاشت مو
دو روش رایج و پرطرفدار عبارتاند از پیوند واحدهای فولیکولی و استخراج واحدهای فولیکولی. هر دو روش کاشت مو جراحی محسوب میشوند بنابراین پرهزینه بوده و روش کاشت نیز تا حدودی دردناک است. همچنین مانند هر عمل جراحی دیگر، احتمال بروز پیامدهایی مانند عفونت و باقی ماندن جای زخم نیز وجود دارد. علاوه بر این، ممکن است بهمنظور رسیدن به نتیجه دلخواه، کاشت مو چندین بار تکرار شود.
پیوند واحد فولیکولی
این روش کلاسیکتر از روش استخراج است و در آن مقداری از پوست پشت سر یعنی در جایی که موی زیادی دارد جداشده و سپس فولیکولهای آن به قسمتی از پوست سر که دچار ریزش شده است پیوند زده میشود.
استخراج واحدهای فولیکولی
در این روش، فولیکولهای مو مستقیماً از پوست سر برداشته میشوند و به قسمتهای طاس سر پیوند زده میشوند.
لیزر درمانی و درمان ریزش موی مردان
محققان بر این باورند که لیزر درمانی با کاهش التهاب فولیکولها به رشد مو کمک میکند. البته مطالعات و شواهد علمی کافی در زمینهی اثربخشی لیزردرمانی در دسترس نیست اما یک مطالعه معتبر در سال ۲۰۱۶ نشان داد که لیزر درمانی سطح پایین، برای درمان ریزش مو مردانه ایمن و مؤثر است.
ترک سیگار و درمان ریزش موی مردان
اگر سیگاری هستید، احتمالاً در مورد اثرات منفی سیگار بر ریههای خود شنیدهاید. اما آیا میدانستید که استعمال دخانیات ریزش مو را تشدید میکند؟ در این زمینه یک مطالعه در سال ۲۰۲۰ انجام شد که نتایج آن نشان داد که افراد سیگاری در مقایسه با سایرین بیشتر در معرض ریزش مو قرار دارند. بنابراین برای حفظ موهای خود و ، ترک سیگار ایده خوبی به نظر میرسد.
ماساژ پوست سر
ماساژ سر علاوه بر اینکه حس خوشایندی دارد به افزایش گردش خون در پوست سر و کمک میکند. نتایج یک مطالعه دانشگاهی در سال ۲۰۱۶ در کشور ژاپن بیانگر این است که افرادی که بهصورت منظم ماساژ سر دریافت میکنند موهای پرپشتتری نسبت به سایرین دارند.
رژیم غذایی متعادل
رژیم غذایی متعادل برای حفظ سلامتی موها ضروری است. در یک برنامه غذایی سالم بایستی انواع سبزیجات، میوهها، غلات، چربیهای غیراشباع و پروتئینهای بدون چربی وجود داشته باشد و مصرف انواع شیرینی و کربوهیدرات به حداقل برسد. بعضی از ویتامینها و مواد معدنی موجود در مواد غذایی نقش مهمی در سلامت فولیکولهای مو دارند ازاینرو کمبود آنها فرد را با مشکلات پوست و مو مواجه میکند. مواد غذایی موثر در تقویت مو به شرح زیر است.
مواد غذایی غنی از امگا-۳:
- انواع ماهی و میگو
- کدوحلوایی
- گردو
- روغن کتان
- تخممرغ
منابع غنی از آهن:
- اسفناج
- تخم کدوحلوایی
- حبوبات
- گوشت قرمز
- جگر گاو
و غذاهای پرپروتئین مانند تخممرغ، گوشت بدون چربی و غذاهای دریایی از اهمیت بالایی در تقویت ریشه مو برخوردارند.
بیوتین
این ویتامین بهطور طبیعی در غذاهایی مانند آجیل و خشکبار، سیبزمینی شیرین، پیاز، تخممرغ و جو دوسر یافت میشود. شواهدی وجود دارد که نشان میدهد مصرف مکمل بیوتین ریزش مو را کاهش میدهد، البته بیشتر این تحقیقات در زنان انجام شده است. علاوه بر خصوصیات ژنتیکی، بعضی بیماریها در ریزش مو تأثیر دارند و میتوان با درمان آنها ریزش مو را کنترل کرد. اختلالات و بیماریهای زیر از عوامل ریزش مو هستند که با کمک پزشک میتوان عامل زمینهای را درمان کرده و از ریزش مو جلوگیری کرد. :
کاهش استرس و درمان ریزش موی مردان
تقریباً بر تمام اعضا و سلولهای بدن ازجمله پوست و مو تأثیر منفی دارد. اگر زندگی پراسترس دارید ریزش زودهنگام موها دور از انتظار نیست. با راهکارهای زیر میتوان سطح استرس را در زندگی مدیریت کرد:
- ورزش منظم در طول هفته
- لذت بردن از موسیقی آرامبخش
- انجام تمرینات یوگا و مدیتیشن
- بالا بردن عزتنفس
- قدم زدن در طبیعت
روغنها و عصارههای گیاهی و درمان ریزش موی مردان
بر اساس بعضی از شواهد علمی، روغن نعنا میتواند به رشد مو کمک کند. روغن رزماری نیز بهطور سنتی برای افزایش گردش خون در پوست سر استفاده میشود. از سایر میتوان به روغن نارگیل، روغن کرچک و روغنزیتون اشاره نمود هرچند که تحقیقات علمی در مورد اثربخشی و مزایای آنها محدود است.
آب پیاز
یک تحقیق علوم پزشکی در سال ۲۰۱۴ در افراد مبتلا به طاسی آره آتا نشان داده است که در رشد موهای سر تأثیر چشمگیری دارد. آب پیاز با کاهش التهاب در پوست سر و همچنین با تأمین سولفور موردنیاز فولیکولها تأثیر مفیدی در تقویت مو دارد.
بهیرنگراج
بهیرنگراج گیاهی از خانواده آفتابگردان است که در فارسی به آن مروارید کاذب گفته میشود و در آیین هندی بهعنوان داروی گیاهی برای رشد مجدد مو مورداستفاده قرار میگیرد. مطالعات آزمایشگاهی بر روی موش نشانداده که تأثیر این گیاه نسبت به ماینوکسیدیل قویتر است. البته مطالعات بیشتری برای تائید این موضوع در انسان لازم است.
چای سبز
یکی دیگر از داروهای گیاهی که ادعا میشود در جلوگیری از ریزش مو تأثیر دارد چای سبز است. یک مطالعه آزمایشگاهی در سال ۲۰۰۵ با بررسی اثر ترکیبات پلی فنولی چای سبز در درمان ریزش موی حیوانی، نتایج نویدبخشی در پی داشت و حاکی از تأثیر مفید این ترکیبات در بود. البته تاکنونموها یکی از فاکتورهای اصلی مؤثر بر زیبایی هستند.