چگونه می توان ثمن معامله را استخراج کرد؟

عقد بیع از جمله رایج ترین عقودی است که در نقل و انتقال اموالی همچون خودرو، ملک و … نقش مهمی را ایفا می کند. در خریدهای روزمره یا معاملاتی مثل خرید خانه و خرید زمین عقد بیع اتفاق می افتد و با انعقاد این عقد، فروشنده مالک ثمن و خریدار هم مالک مبیع می شود. عقد بیع، تشکیل شده از رکن های متعددی است که از مهم ترین این رکن ها، ثمن است. برخلاف عوض که باید معلوم و مشخص گردد، ثمن می تواند شامل هر نوع مالی باشد و از نظر قانونی محدودیتی در آن وجود ندارد.

گاهی اوقات طرفین عقد بیع، ثمن معامله را به صورت نقدی پرداخت نمی کنند و به پرداخت اقساطی توافق می شود. در چنین شرایطی، احتمال عدم تادیه ثمن از سوی خریدار وجود دارد و بایع می تواند اقدام به مطالبه ثمن کند، اما سوالی که پیش می آید این است که چگونه می توان ثمن معامله را استخراج کرد؟ وبسایت حقوقی وکیل از ما این مطلب را آماده کرده است تا به سوال شما که چگونه می توان ثمن معامله را استخراج کرد، پاسخ دهد. دعوت می شود تا انتهای مطلب همراه باشید.

ثمن معامله چیست؟

روال کلی خرید خانه، زمین، خودرو و هر نوع خریدی به این صورت است که معمولا خریدار مقداری از بهای معامله را به اسم ثمن، برای زمان تنظیم سند رسمی یا برای انجام تعهدات، نزد خود نگه می دارد. گاهی اوقات به دلیلی مثل بدقولی یا وجود اختلاف میان طرفین معامله، این مبلغی که نزد خریدار نگهداری شده است، در زمان مقرر و به طور کامل پرداخت نمی شود.

بنابراین می توانیم اینطور تعریف کنیم که ثمن، بها موضوع یا مال مورد معامله است و در اصطلاح حقوقی هم به آن قیمت و مبلغی تعیینی در معامله، اطلاق می شود. لازم به ذکر است که دعوی مطالبه ثمن معامله از جمله دعاوی مالی محسوب می شود؛ در نتیجه نیازمند پرداخت هزینه دادرسی نسبت به مبلغ خواسته می شود.

نحوه پرداخت ثمن معامله

بلافاصله بعد از انعقاد قرار داد و امضای مبایعه نامه، خریدار موظف است بهای مال مورد معامله را به فروشنده بپردازد که در این حالت به اصطلاح گفته می شود ضمن معامله حال است و در عرف بازاری هم به آن معامله نقدی گفته می شود.

این امکان هم وجود دارد که طرفین معامله، تاریخ مشخصی را برای پرداخت پول تعیین کنند و شرایط خاص را برای پرداخت مشخص نمایند یا اینکه خرید و فروش به صورت اقساطی انجام گیرد. در این وضعیت، فروشنده باید برای دریافت پول خود منتظر رسیدن تاریخ باشد و قبل از رسیدن تاریخ، حقی برای مطالبه ندارد.

پس با توجه به توضیحاتی که ارائه کردیم، نحوه پرداخت ثمن معامله یا به صورت نقدی و یا به صورت اقساط می باشد که انتخاب یکی از این شیوه ها طبق توافق طرفین معامله است.

اثبات پرداخت ثمن معامله با چه کسی است؟

پرداخت وجه قرارداد جزو تعهدات خریدار می باشد و در صورتی که برای پرداخت یا عدم پرداخت ثمن معامله میان خریدار و فروشنده اختلافی ایجاد شود، اثبات پرداخت ثمن معامله بر عهده خریدار می باشد.

به بیانی ساده تر، خریدار باید ثابت کند که مبلغ قرارداد را پرداخت کرده و رسید پرداخت را نیز از فروشنده دریافت کرده است یا اینکه مبلغ قرارداد را به حساب بانکی فروشنده واریز نموده و یا اینکه در حضور شاهدین، مبلغ را به صورت نقدی تسویه کرده است. به غیر از این شرایط، خریدار به پرداخت مبلغ قرارداد از سوی دادگاه محکوم خواهد شد.

ضمن اینکه در شرایطی که فروشنده در قرارداد اقرار به دریافت ثمن معامله کرده باشد، اما آن را دریافت نکرده باشد، باید به اثبات برساند که برخلاف قوانین قرارداد و اقرار خود، هیچ گونه وجهی از خریدار دریافت نکرده است. در صورت عدم اثبات، حق مطالبه مبلغ قرارداد را نخواهد داشت.

تبعات عدم پرداخت ثمن معامله

هر نوع قراردادی که میان خریدار و فروشنده تنظیم می شود، تعهداتی را برای طرفین ایجاد می کند که در صورت عدم ایفای این تعهدات توسط هر یک از طرفین، طرف دیگر حق دارد که الزام طرف را به ایفای تعهدات قراردادی مطالبه نماید.

با این تفاسیر می توان گفت اگر خریدار مبلغ قرارداد را به فروشنده پرداخت نکند، فروشنده این حق را دارد که به دادگاه مراجعه کرده و دادخواست مطالبه وجه را تنظیم کند تا خریدار را به ایفای تعهدات قراردادی مبنی بر پرداخت وجه قرار داد ملزم نماید.

عدم پرداخت ثمن معامله از سوی خریدار، این حق را برای فروشنده فراهم می کند که قرارداد را به صورت یک طرفه فسح نماید و مراتب فسخ را به خریدار اطلاع دهد. این امر معمولا از طریق ارسال اظهارنامه صورت می گیرد و پس از آن نیز دادخواستی با موضوع تایید فسخ قرارداد به دادگاه صالح ارائه می گردد.

دعوی استرداد ثمن معامله چیست؟

در شرایطی ممکن است طرفین قرارداد یعنی خریدار و فروشنده، هر دو به تعهدات خود پایبند بوده باشند و معامله هم به درستی انجام گرفته باشد، اما پس از آن به هر نحوی عقد باطل یا فسخ شود که در این وضعیت طرفین باید ثمن و موضوع معامله را بازگردانند.

در این صورت، اگر فروشنده از پس دادن مبلغ ثمن امتناع کند، خریدار مجاز است با استناد به دلایل موجه و محکمی که نشان دهنده فسخ معامله است، در دادگاه دعوی استرداد ثمن معامله را اقامه نماید.

لازم به ذکر است در صورتی که معامله انجام شده، به واسطه تخلف فروشنده باطل باشد و این امر بدون آگاهی خریدار باشد، خریدار می تواند برای استرداد ثمن معامله ای که پرداخت کرده است، اقدام نماید.

پس اگر خریدار هستید، در پاسخ به این سوال شما که چگونه می توان ثمن معامله را استخراج کرد باید بگوییم که اگر فروشنده تخلف کرده باشد و به شما هم اطلاع نداده باشد، می توانید پس از ابطال معامله به فروشنده مراجعه نموده و استرداد ثمن معامله را که پرداخت نموده اید را مطالبه نمایید.

اگر هم زمان معامله مربوط به سال ها پیش است و در اثر نوسانات بازار، ارزش پول شما کاهش زیادی داشته است، می توانید برای استرداد ثمن معامله طبق نرخ روز اقدام کنید.

چگونه می توان ثمن معامله را استخراج کرد – انتخاب دادگاه صالح

طبق رای وحدت رویه شماره 31 دیوان عالی کشور، برای طرح دعوای مطالبه ثمن معامله در اموال منقول و غیر منقول، دادگاه حقوقی محل اقامت خریدار، صالح به رسیدگی است. در این خصوص، باید برای طرح دعوای مطالبه ثمن مطالبه در دادگاه حقوقی، به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه نمایید و دفتر مذکور، پرونده را پس از تکمیل و دریافت هزینه دادرسی معادل دعاوی مالی بر اساس تعرفه اعلامی، به دادگاه صالح ارسال خواهد کرد.

مدارک لازم برای تنظیم دادخواست اثبات پرداختن ثمن معامله

پس از اطلاع از اینکه چگونه می توان ثمن معامله را استخراج کرد، باید مدارکی را برای تنظیم دادخواست خود ارائه دهید تا پرونده تشکیل شود. لیست مدارک مورد نیاز به شرح زیر هستند :

• دادخواست مطالبه ثمن
• مدارک شناسایی برای احراز هویت
• قراردادی که بین خریدار و فروشنده منعقد گردیده است
• شهادت شهود
• تهیه و تنظیم استشادیه

چگونه می توان ثمن معامله را در صورت کلاهبرداری استخراج کرد؟

اگر فردی از طریق کلاهبرداری اقدام به عقد قراردادی کند و این موضوع در دادگاه صالح به اثباب برسد، دیگر نیاز نخواهد بود که خریدار برای دریافت ثمن معامله پرداخت شده توسط خودش به تقویم دادخواست مطالبه ثمن معامله یا تحمل بار اثبات پرداختن ثمن معامله اقدام کند. دادگاه صالح بعد از بررسی، حکم محکومیت فرد کلاهبردار را صادر می کند و رد مال یکی از بخش های حکم خواهد بود.

کلام آخر

با توجه به اینکه همواره در انجام تعهدات قرارداد ها میان طرفین مشکلاتی پیش می آید و عدم انجام تعهدات می تواند باعث تبعاتی شود، توصیه می شود برای چنین اموری از وکلای باتجربه کمک بگیرید. در این مطلب، در خصوص اینکه چگونه می توان ثمن معامله را استخراج کرد، توضیحاتی ارائه کردیم اما قطعا شما برای پیگیری کردن استخراج ثمن معامله، نیازمند راهنمایی های بیشتری هستید که وکلای متخصص و باتجربه همچون وکلای وبسایت حقوقی وکیل از ما می توانند راهنمای شما باشند.