الفاظ صیغه طلاق نحوه خواندن خطبه طلاق از طرف زن و مرد
طبق قانون طلاق یا جدایی زوجین ، باید از طریق بیان نمودن الفاظ مخصوص صیغه طلاق ، واقع گردد . نحوه خواندن خطبه طلاق از طرف زن و مرد ، به این صورت است که مرد، باید به زبان عربی، الفاظ صیغه طلاق را جاری نماید و مثلا بگوید « زَوْجَتِی فاطِمَةُ طالِقٌ ». البته الفاظ صیغه طلاق، حتما باید در حضور دو نفر شاهد عادل بیان شود. امروزه، معمولا خواندن الفاظ صیغه طلاق ، از طریق وکالت دادن زن و مرد توسط بهترین وکیل در تبریز به محضردار انجام می شود.
الفاظ صیغه طلاق
بر اساس قانون مدنی ، خاتمه عقد ازدواج ، از طریق فسخ نکاح یا طلاق امکان پذیر شده است که هر یک از این روش ها ، شرایط و احکام خاص خود را دارند . به طور کلی ، زمانی که زن و مردی ، قصد دارند از هم جدا شوند ، می بایست به شیوه قانونی و رسمی ، اقدام به طلاق گرفتن نموده و پس از خواندن خطبه یا صیفه طلاق ، آن را نیز به صورت رسمی ، به ثبت برسانند ؛ در غیر این صورت ، ممکن است مرد ، به مجازات مقرر برای عدم ثبت طلاق ، محکوم شود .
اما مطلب مهمی که در ارتباط با طلاق گرفتن وجود دارد ، آن است که به موجب قانون مدنی ، صیغه طلاق ، باید با الفاظ خاصی ادا شود که دلالت بر قصد طلاق ، توسط طرفین داشته باشد . هرچند که معمولا صیغه طلاق ، در دفترخانه طلاق و توسط محضردار جاری می شود ، اما به لحاظ شرعی ، ممنوعیتی برای خواندن صیغه یا خطبه طلاق از طرف زن و مرد وجود ندارد . به همین مناسبت ، پرداختن به این سوال ضروری است که نحوه خواندن خطبه طلاق از طرف زن و مرد چگونه است ؟
برای پاسخ دادن به این سوال ، ابتدا در خصوص الفاظ صیغه یا خطبه طلاق ، توضیحاتی ارائه نموده و سپس ، متن عربی الفاظ صیغه طلاق را ذکر می نماییم . در ادامه نیز ، به این سوال پاسخ می دهیم که صیغه طلاق چگونه خوانده می شود .
بیشتر بخوانید: الفاظ صیغه طلاق چیست؟
بر اساس موازین شرعی ، زمانی که زن و مردی ، قصد دارند از هم بگیرند ، می بایست حتما صیغه طلاق میان آنها جاری شود تا زوجیت آنها خاتمه پیدا کند ؛ بنابراین ، صرفا خواندن الفاظ صیغه طلاق است که به عقد نکاح پایان داده و زوجین را به هم نامحرم می سازد . این صیغه طلاق که باید با استفاده از الفاظ خاصی ادا شود ، می تواند توسط خود زن و مرد نیز ، خوانده شود و مرد ، با خواندن الفاظ صیغه طلاق ، همسر خود را مطلقه سازد .
با این حال ، در قانون حمایت خانواده ، حکم خاصی در ارتباط با ثبت طلاق ، ذکر گردیده است که به موجب آن ، مردانی که صیغه طلاق را جاری سازند و در دفترخانه ازدواج و طلاق ، آن را به ثبت نرسانند ، به ، محکوم خواهند شد . البته ، دفترخانه ازدواج و طلاق ، برای ثبت نمودن طلاق زوجین ، حکم طلاق یا گواهی عدم سازش را که از دادگاه باید گرفته شود ، مد نظر قرار می دهد .
به همین دلیل ، هم با توجه به ناآشنایی بسیاری از افراد با زبان عربی و هم به دلیل اینکه ثبت طلاق در دفترخانه ، الزامی است ، بسیاری از افرادی که قصد طلاق و جدا شدن دارند ، به یکی از دفترخانه های ثبت ازدواج و طلاق مراجعه کرده و از طریق وکالت دادن به سردفتر ، برای جاری نمودن الفاظ صیغه طلاق ، طلاق را به صورت شرعی و قانونی ، به ثبت می رسانند .
در ماده 1134 قانون قانون مدنی ، حکم خواندن صیغه طلاق با الفاظ آن ، مقرر شده است که به موجب این ماده : « طلاق ، باید به صیغه طلاق و در حضور حداقل دو نفر مرد عادل که جاری شدن الفاظ صیغه یا خطبه طلاق را بشنوند ، واقع گردد » .
بر این اساس ، طبق قانون مدنی ، صیغه طلاق ، حتما باید از طریق ادای الفاظ صیغه یا خطبه طلاق جاری شود و این موضوع ، یکی از مهم ترین شرایط صحت صیغه طلاق است و به همین دلیل ، در قسمت های بعد ، به این سوال پاسخ می دهیم که نحوه خواندن خطبه طلاق از طرف زن و مرد چگونه است .
متن عربی الفاظ صیغه طلاق
همانطور که در قسمت قبل بیان شد ، بر اساس قانون مدنی ، طلاق ، باید از طریق بیان نمودن الفاظ صیغه طلاق انجام شود. هرچند ، خود زن و مرد ، می توانند خطبه طلاق را جاری سازند ، اما به لحاظ قانونی ، نیاز است که زوجین ، ابتدا به دادگاه خانواده مراجعه نموده و بگیرند و سپس ، این طلاق ، در دفترخانه به ثبت رسد . به همین دلیل ، زوجین ، برای طلاق ، به دفاتر ازدواج و طلاق مراجعه می نمایند .
اما ممکن است ، کماکان این سوال مطرح شود که الفاظ صیغه طلاق چیست و به عبارت دیگر ، اگر زن و مردی قصد داشته باشند خودشان الفاظ صیغه طلاق را بخوانند ، باید چه الفاظی را ادا کنند ؟ به همین دلیل ، در این قسمت ، قصد داریم متن عربی صیغه طلاق از طرف زن و مرد را ارائه نماییم .
متن عربی الفاظ صیغه طلاق از طرف مرد ، به این صورت خوانده می شود که مرد ، به عنوان طلاق دهنده ، بگوید : « زَوْجَتِی …… طالِقٌ » و اگر به عنوان نمونه ، نام همسر وی فاطمه باشد ، بگوید « زَوْجَتِی فاطِمَةُ طالِقٌ » . البته ، در صورتی که مرد ، برای ادا نمودن متن عربی صیغه طلاق ، وکیل گرفته و سردفتر طلاق ، به جای زن و مرد ، صیغه طلاق را جاری سازد ، الفاظ عربی خطبه یا صیغه طلاق ، به این صورت بیان می شود : « زَوْجَةُ مُوکِّلی فاطِمَةُ طالِقٌ » .
در صورتی که طلاق ، از نوع بوده و زن ، به دلیل کراهتی که از شوهر دارد ، در ازای پرداخت مبلغی به مرد ، قصد جدا شدن از وی را داشته باشد ، لفظ عربی خطبه طلاق به این صورت است : « زَوْجَتِی فاطِمَةُ خَلَعْتُها عَلی ما بَذَلَتْ » و بنابر احتیاط مستحب ، در ادامه بگوید : « فَهِی طالِقٌ » .
در صورتی هم که طلاق ، از نوع طلاق مبارات بوده و هر دوی زوجین از هم کراهت داشته باشند ، متن عربی صیغه طلاق از طرف مرد ، باید به این صورت ادا شود : « بارَأْتُ زَوْجَتِی فاطِمَةَ عَلی ما بَذَلَتْ » و بنابر احتیاط مستحب ، در ادامه بگوید : « فَهِی طالِقٌ ».
بیشتر بخوانید: نوم (nome) شهری با تاریخ تب طلای آلاسکا
حکم خواندن صیغه طلاق توافقی بدون حکم دادگاه
طلاق توافقی به طلاقی گفته می شود که هر دوی زوجین در خصوص جدا شدن و طلاق هم نظر و هم عقیده باشند و بخواهند با انجام توافقات کامل در خصوص زندگی مشترک ، از جمله مهریه ، نفقه زن ، حضانت فرزندان و مسائلی از این قبیل ، اقدام به طلاق نمایند .
با این وجود ، توافقی بودن طلاق و اتفاق نظر زوجین مبنی بر انجام طلاق سبب نمی شود که بتوانند به لحاظ قانونی بدون مراجعه به دادگاه از هم جدا شوند . بلکه بر اساس قانون حمایت خانواده ، در صورتی که طلاق از نوع باشد ، زن و شوهر باز هم باید صورتجلسه طلاق توافقی خود را امضا کرده و ضمن ارائه دادخواست طلاق ، از دادگاه رای مبنی بر اجازه طلاق بگیرند .
در چنین شرایطی است که دادگاه به توافقات طرفین رسیدگی کرده و پس از انجام تشریفاتی همچون مشاوره در طلاق توافقی و گرفتن گواهی عدم بارداری زن ، در مدت نسبتا کوتاهی اجازه طلاق را در قالب صادر می کند که این گواهی عدم سازش باید برای ثبت طلاق در محضر ، به مدت سه ماه ارائه شود و سر دفتر صرفا با مشاهده این گواهی در همان بازه سه ماهه می تواند اقدام به ثبت طلاق نماید .
بنابراین در پاسخ به این سوال که حکم خواندن صیغه طلاق توافقی بدون رای دادگاه چیست ، باید بگوییم هر چند جاری شدن صیغه طلاق توافقی به لحاظ شرعی نیازمند گرفتن حکم دادگاه نیست ، با این حال قانونگذار برای حفظ نظم اجتماعی وجود آن را لازم دانسته و در صورتی که زن و مردی بدون گرفتن گواهی عدم سازش اقدام به خواندن صیغه طلاق کنند و آن را در دفترخانه ثبت نکنند ، مرد مجرم تلقی می شود و ممکن است به مجازات مندرج در ماده 49 قانون حمایت خانواده محکوم شود .
حکم خواندن صیغه طلاق از طرف مرد بدون حکم دادگاه
در گذشته برای اینکه مردی همسر خود را طلاق بدهد ، نیازی به گرفتن حکم دادگاه نداشت و در واقع ، هر زمانی که اراده می کرد می توانست همسر خود را البته با لحاظ تشریفات فقهی و شرعی ، مطلقه نماید ؛ چرا که اصولا بر اساس قانون حق طلاق با مرد است و برای استفاده از این حق قانونی الزامی به طی تشریفاتی همچون اخذ حکم یا رای دادگاه نمی باشد .
با این حال ، اعطای حق طلاق بدون قید و شرط برای مردان ، از آن جهت که در مواردی منجر به سوء استفاده از حق و طلاق دادن زن بدون دلیل می شد و حقوق مالی زنان بعد از طلاق را نیز تحت الشعاع قرار می داد ، در قانون ، مراجعه به دادگاه و دریافت اجازه برای طلاق دادن زن، الزامی تلقی شد و در حال حاضر ، مردان به لحاظ قانونی نمی توانند بدون گرفتن حکم و رای دادگاه اقدام به طلاق دادن همسر خود نمایند و نیز نیازمند گرفتن گواهی عدم امکان سازش از دادگاه خانواده می باشد که در این گواهی عدم سازش ، پرداخت حقوق مالی به زن بعد از طلاق مورد حکم قرار می گیرد .
بنابراین ، اگر مردی بدون گرفتن گواهی عدم امکان سازش از دادگاه خانواده همسر خود را طلاق بدهد ، مرتکب جرم شده و قابل مجازات است . علاوه بر گرفتن گواهی عدم سازش ، مرد باید این گواهی را در طول مدت سه ماه به دفترخانه ازدواج و طلاق نیز ارائه نماید و طلاق را ثبت کند ؛ در غیر این صورت باز هم مجرم تلقی می شود ؛ هر چند که صیغه طلاق خوانده شده از لحاظ شرعی صحیح است و به رابطه زوجیت میان زن و مرد پایان می دهد .
بیشتر بخوانید: اطلاعات شناسنامه ای داروی فورازولیدون
حکم خواندن صیغه طلاق از طرف زن بدون حکم دادگاه
بر خلاف اینکه مرد هر زمانی اراده می کرد می توانست همسر خود را طلاق بدهد ، تشریفات خاصی دارد و در واقع برای اینکه زن بتواند از همسر خود طلاق بگیرد ، یا باید حق طلاق داشته باشد ؛ به این معنا که از طرف شوهر خود وکیل شده باشد تا هر زمان بخواهد بتواند خود را مطلقه کند و یا اینکه با اثبات عدم پرداخت نفقه ، ترک زندگی خانوادگی ، اعتیاد و در کل شرایطی که سبب عسر و حرج زن شده است ، از دادگاه حکم طلاق بگیرد .
جایی که زن می خواهد به استناد عسر و حرج یا شروط ضمن عقد ازدواج طلاق بگیرد ، طبیعتا باید به دادگاه مراجعه کرده و قاضی دادگاه حکم طلاق را صادر کند تا با استناد به حکم طلاق به دفتر ازدواج و طلاق مراجعه نموده و طلاق را ثبت کند ؛ پس در این حالت خواندن صیغه طلاق از طرف زن بدون رای دادگاه موضوعا منتفی است ؛ چرا که ابتدا باید به دادگاه دادخواست بدهد و صرفا پس از صدور حکم دادگاه حق طلاق برای وی ایجاد می شود ؛ پس نیازی به بیان توسط زن نخواهد بود .
اما در فرضی که زن می خواهد به استناد حق طلاق خود از شوهرش جدا شود و این حق طلاق ، ضمن سند ازدواج به صورت شرط ضمن عقد درج شده است و یا اینکه بعدا در دفتر اسناد رسمی این حق به زن داده شده است ، باز هم زن برای اینکه بتواند از شوهر خود طلاق بگیرد ، باید به دادگاه خانواده دادخواست طلاق بدهد و تشریفات طلاق از طرف زن ( این بار با وکالت از طرف شوهر ) را به انجام برساند .
پس در این حالت هم زن نمی تواند به استناد حق طلاق خود ، صیغه طلاق را جاری کند و یا برای ثبت طلاق در محضر اقدام نماید ؛ چرا که باز هم دادگاه باید به موضوع رسیدگی کرده و پس از احراز حق طلاق زن، حکم طلاق صادر نماید و زن به استناد این حکم طلاق ، ظرف مهلت شش ماه برای ثبت طلاق اقدام نماید .لذا از آن جهت که امکان خواندن صیغه طلاق از طرف زن بدون گرفتن حکم دادگاه قاعدتا وجود ندارد و زن بدون حکم دادگاه نمی تواند صیغه طلاق بخواند، نیازی به ذکر حکم و مجازات طلاق از طرف زن بدون رای دادگاه نیست.
منبع: