تنگی کانال نخاع یا به انگلیسی spinal stenosis به تنگ شدن فضاهای درون ستون فقرات اطلاق میگردد که میتواند بر عصبی که از ستون فقرات عبور میکند، فشار وارد کند. تنگی کانال نخاعی بیشتر در کمر و گردن رخ میدهد.
برخی از افراد مبتلا به تنگی کانال نخاع ممکن است هیچگونه علائمی نداشته باشند. بعضی دیگر ممکن است درد، سوزن سوزن شدن، بیحسی و ضعف عضلات را تجربه کنند. این علائم میتوانند با گذشت زمان تشدید شوند.
عموماً تنگی کانال نخاع در اثر تغییرات سایشی و پارگی ستون فقرات در ارتباط با آرتروز ایجاد میشود. در موارد شدید تنگی کانال نخاعی، پزشکان ممکن است برای ایجاد فضای اضافی برای نخاع یا عصبها، جراحی را توصیه کنند.
روشهای تشخیص تنگی کانال نخاعی متعدد است. برای رفع مشکل تنگ شدن کانال نخاع از طیف وسیعی از درمانهای دارویی، جراحی ها و روشهای درمان خانگی استفاده میشود.
انواع تنگی کانال نخاعی
انواع تنگی کانال نخاع با توجه به محل وقوع مشکل در ستون فقرات طبقهبندی میگردد. ممکن است این بیماری بیش از یک نوع داشته باشد. دو نوع اصلی تنگی کانال نخاعی عبارتند از:
- تنگی مهره های گردنی:در این شرایط، تنگی در بخشی از ستون فقرات در گردن اتفاق میافتد.
- تنگی کانال نخاع کمر: در این شرایط، تنگ شدن در بخشی از ستون فقرات در قسمت تحتانی کمر رخ میدهد. این نوع، شایعترین شکل تنگی کانال نخاع است.
علائم تنگ شدن کانال نخاع
بسیاری از افراد شواهدی از تنگ شدن کانال نخاع در ام آر آی یا سی تی اسکن دارند اما ممکن است بعضی افراد هیچگونه علائمی نداشته باشند. زمانی که تنگی کانال نخاعی رخ میدهد، اغلب به تدریج شروع میشود و با گذشت زمان تشدید میشود. علائم بسته به محل تنگی و اینکه عصبها در چه شرایطی قرار دارند متفاوت است.
در گردن (ستون فقرات گردنی)
- احساس گزش یا بیحسی در دست، بازو، کف پا یا ساق پا
- احساس ضعف در یک دست یا پا
- مشکل در راه رفتن و عدم تعادل
- گردن درد
- در موارد تشدید بیماری، اختلال در عملکرد روده یا مثانه (فوریت ادرار و بیاختیاری ادرار)
در قسمت تحتانی کمر (ستون فقرات کمری)
- بیحسی یا احساس سوزن سوزن شدن در کف یا ساق پا
- احساس ضعف و سستی در کف یا ساق پا
- درد یا گرفتگی در یک یا هر دو پا هنگام ایستادن به مدت طولانی یا هنگام راه رفتن، که معمولاً هنگام خم شدن به جلو یا نشستن بهبود مییابد
- کمردرد
در صورت وجود هر یک از علائم ذکر شده، به پزشک مراجعه کنید.
علل تنگی کانال نخاع
ستون فقرات از گردن تا قسمت تحتانی کمر امتداد دارد. استخوانهای ستون فقرات شما یک کانال نخاعی را تشکیل میدهد که از نخاع حفاظت میکند.
برخی از افراد با یک کانال نخاعی کوچک متولد میشوند. اما در بیشتر مواقع تنگی کانال نخاع هنگامی اتفاق میافتد که آسیبی برای کاهش فضای باز در ستون فقرات رخ میدهد. علل تنگی کانال نخاعی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
-
رشد بیش از حد استخوان:
صدمات پوششی و پارگی ناشی از استئوآرتریت(آرتروز) بر روی استخوانهای ستون فقرات می تواند باعث ایجاد اسپورهای استخوانی شود. این امر میتواند به تنگی کانال نخاع منجر شود. بیماری پاژه استخوان، بیماری است که معمولاً افراد بالغ را درگیر میکند و همچنین میتواند باعث رشد استخوان در ستون فقرات شود.
-
فتق دیسک:
بالشهای نرمی که به عنوان کمک فنر بین مهره های شما عمل میکنند، با افزایش سن خشک میشوند. ترک در قسمت بیرونی دیسک ممکن است باعث شود که برخی از مواد نرم داخلی خارج شوند و روی نخاع یا اعصاب فشار وارد کنند و موجب تنگی کانال نخاع شود.
-
رباطهای ضخیم:
تارها و طنابهای سفت و سخت که به نگه داشتن استخوانهای ستون فقرات شما کمک میکنند میتوانند به مرور زمان سفت و ضخیم شوند. این رباطها میتوانند به داخل کانال نخاعی نفوذ پیدا کنند.
-
تومورها:
رشد غیرطبیعی میتواند در داخل نخاع، در غشایی که نخاع یا فضای بین نخاع و مهره ها را میپوشانند، شکل بگیرد. این موارد غیر عادی هستند و در تصویربرداری ستون فقرات با MRI یا CT قابل شناسایی است.
-
صدمات نخاعی:
حوادث رانندگی و سایر ضربات میتواند باعث جابجایی یا شکستگی یک یا چند مهره شود. استخوان جابجا شده از شکستگی ستون فقرات ممکن است به محتویات کانال نخاعی آسیب برساند. تورم بافت مجاور بلافاصله پس از عمل جراحی کمر نیز میتواند به نخاع یا عصبها فشار وارد کند و تنگی کانال نخاع را ایجاد کند.
فاکتورهای خطرآفرین
بیشتر افراد مبتلا به تنگی کانال نخاع در سنین بالای 50 سال هستند. اگرچه تغییرات دژنراتیو مفصلی باعث ایجاد تنگی کانال نخاع در افراد جوانتر میشود، اما لازم است علل دیگر نیز ملاحظه و بررسی شود. این موارد شامل تروما، ناهنجاری مادرزادی ستون فقرات مانند اسکولیوز و بیماریهای ژنتیکی است که بر رشد استخوان و ماهیچه ها در بدن تأثیر می گذارد. تصویربرداری ستون فقرات میتواند تمایز بین این علل را مشخص کند.
عوارض تنگی کانال نخاع
در موارد بسیار نادری تنگی کانال نخاعِ درمان نشده ممکن است پیشرفت کند و دائمی شود:
- بیحسی
- ضعف
- مشکلات تعادل
- بی اختیاری
- فلج و از کارافتادگی
تشخیص
برای تشخیص تنگی کانال نخاع، پزشک ممکن است از شما در مورد نشانه ها و علائم سؤال کند، سابقه پزشکی شما را بررسی کرده و معاینه جسمی انجام دهد. ممکن است پزشک چندین آزمایش تصویربرداری را انجام دهد تا به شما در تشخیص علل نشانه ها کمک کند.
این آزمایشات و تستهای تصویربرداری ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- اشعه ایکس: اشعه ایکس بر روی کمر میتواند تغییرات استخوانی را نشان دهد، مانند چرخش استخوانهایی که ممکن است فضای داخل کانال نخاعی را باریک کنند. این روش عارضه بسیار کمی دارد.
- ام آر آی: از یک مغناطیس قدرتمند و امواج رادیویی برای تولید تصاویر مقطعی از ستون فقرات شما استفاده میکند. این آزمایش میتواند آسیب دیسکها و رباطها و همچنین وجود تومورها را تشخیص دهد. مهمتر از همه اینها، این تست میتواند نشان دهد که اعصاب نخاع تحت فشار قرار دارد.
- سی تی اسکن: اگر نمیتوانید ام آر آی انجام دهید، پزشک سی تی اسکن را پیشنهاد میکند. روشی که تصاویر پرتوی ایکس را از زوایای مختلفی تهیه میکند تا تصاویر دقیق و مقطعی از بدن به دست آید. سی تی اسکن پس از تزریق ماده کنتراست انجام میشود. این رنگ طناب نخاعی و عصبها را ترسیم میکند و میتواند فتق دیسک، مهمیزاستخوانی و تومورها را مشخص کند.
درمانهای تنگی کانال نخاعی
درمان تنگی کانال نخاع به محل تنگی و شدت علائم و نشانهها بستگی دارد. با پزشک خود در مورد درمانی که برای وضعیت شما مناسب است مشورت کنید. اگر علائم شما خفیف است و یا علائمی را احساس نمیکنید، ممکن است پزشک با جلسات معاینهای منظم، وضعیت تنگی کانال نخاع را کنترل کند. او ممکن است نکاتی پیرامون خود مراقبتی ارائه دهد که می توانید در خانه انجام دهید. اگر این موارد کمکی نکنند، ممکن است پزشک معالج داروها یا فیزیوتراپی را توصیه کند. در صورت عدم اثرگذاری این روشها ممکن است جراحی یک گزینه مناسب باشد.
-
داروهای مؤثر برای تنگی کانال نخاع
ممکن است پزشک داروهای زیر را تجویز کند:
- مسکن ها: داروهای ضد درد مانند ایبوپروفن، ناپروکسن و استامینوفن ممکن است به طور موقت برای کاهش ناراحتی و درد ناشی از تنگی کانال نخاع استفاده شوند. این داروها معمولاً فقط برای مدت کوتاهی توصیه میشوند، زیرا شواهدی اندک در مورد سودمندی مصرف طولانی مدتشان وجود دارد.
- داروهای ضد افسردگی: دوزهای شبانه داروهای ضد افسردگی سه حلقهای، مانند آمیتریپتیلین، میتوانند به کاهش درد مزمن ناشی از تنگی کانال نخاع کمک کنند.
- داروهای ضد تشنج: برخی داروهای ضد تشنج مانند گاباپنتین (نورونتین) و پرگابالین برای کاهش درد ناشی از عصبهای آسیب دیده استفاده میشوند.
- اپیوئیدها:داروهایی که حاوی داروهای وابسته به کدئین هستند مانند اکسیکودون(اکسیکنتین، روکسیکودون) و هیدروکودون (نورکو، ویکودین) ممکن است برای تسکین درد تنگی کانال نخاع در کوتاه مدت مفید باشند. مرفین نیز ممکن است با احتیاط برای درمان طولانی مدت در نظر گرفته شود. اما ریسک عوارض جانبی جدی از جمله ایجاد عادت را به همراه دارند.
-
فیزیوتراپی
برای افرادی که دچار تنگی کانال نخاع هستند، درمان فیزیوتراپی در تلاش برای کاهش درد، کمتر استفاده میشود. چرا که ممکن است منجر به ضعف عضلات منجر شود و درد بیشتر ایجاد کند. یک فیزیوتراپیست میتواند تمریناتی را به شما آموزش دهد که ممکن است به شما کمک کند:
- قدرت و استقامت خود را بسازید
- انعطافپذیری و پایداری ستون فقرات را حفظ کنید
- تعادل خود را بهبود بخشید
-
تزریق استروئید
ریشه های عصبی ممکن است در نقاطی که تحت فشار هستند تحریک و متورم شود. تزریق داروی استروئیدی (کورتیکواستروئید) به فضای اطراف تحریک، باعث رفع تنگی کانال نخاع نمیشود اما میتواند به کاهش التهاب و تسکین بخشی از درد کمک کند.
تزریق استروئید برای همه بیماران مبتلا به تنگی کانال نخاع اثرگذاری مطلوبی ندارد. به علاوه تزریق مکرر استروئید میتواند استخوانهای اطراف و بافت همبند را تضعیف کند، بنابراین فقط میتوانید چندین بار در سال این تزریقها را دریافت کنید.
-
روش رفع فشار
در این روش از ابزارهای سوزنی مانند برای خارج کردن بخشی از رباط ضخیم شده در قسمت پشت ستون فقرات استفاده میشود تا فضای کانال نخاعی افزایش یابد و ضعف ریشه عصبی از بین برود. فقط بیماران مبتلا به تنگی ستون فقرات کمری و رباط ضخیم واجد شرایط برای این نوع رفع فشار هستند.
این روش به روش رفع فشار کمر با هدایت تصویر از راه پوست (PILD) نامیده میشود. همچنین به این روش، رفع فشار کم تهاجمی کمری (MILD) گفته میشود ، اما برای جلوگیری از تداخل با روشهای جراحی با حداقل تهاجم، پزشکان اصطلاح PILD را تصویب کردهاند.
از آنجا که روش PILD بدون بیهوشی عمومی انجام میشود ، ممکن است گزینهای مطلوب و مناسب برای برخی از افراد با ریسکهای بالای جراحی به دلیل سایر مشکلات پزشکی باشد.
-
اوزون تراپی
یکی از درمان های نوین تنگی کانال نخاع کمری اوزون تراپی میباشد. تزریق اوزون در بسیاری از مواقع باعث بازتر شدن کانال نخاع و کاهش علائم و دردهای منتشر شده در پاها میگردد. کمتر شدن ورم و گرفتگی پا از مزایای اوزون درمانی تنگی کانال نخاعی میباشد.
-
عمل جراحي
اگر سایر روشهای درمانی برای رفع تنگی کانال نخاع به شما کمک نکردهاند یا اگر به دلیل علائم بیماری ناتوان شدهاید ممکن است روش جراحی مطرح شود. اهداف جراحی شامل کاهش فشار بر نخاع یا ریشه های عصبی، با ایجاد فضای بیشتر در کانال نخاعی است. جراحی برای کاهش فشار در ناحیه تنگی کانال، قطعیترین روش برای رفع علائم تنگی کانال نخاع است.
تحقیقات نشان میدهد که جراحیهای ستون فقرات در صورت انجام توسط جراحان باتجربه دارای کمترین عوارض جانبی است. بنابراین از پرسش درباره سوابق و تجربیات جراح خود در حیطه جراحی تنگی کانال نخاع دریغ نکنید. اگر مردد هستید، سابقه پزشکان دیگر را بررسی کنید.
نمونههایی از روشهای جراحی برای درمان تنگی کانال نخاع عبارتند از:
-
لامینکتومی
این روش قسمت پشت مهره (لامینا) آسیب دیده را از بین میبرد. لامینکتومی بعضاً عمل جراحی رفع فشار نامیده میشود؛ زیرا با ایجاد فضای بیشتر در اطراف عصبها، فشار وارده بر آنها را کاهش میدهد. در برخی موارد، این مهره ممکن است نیاز به اتصال مهرههای مجاور با مهرهای فلزی و پیوند استخوان (فیوژن ستون فقرات) برای حفظ استحکام ستون فقرات داشته باشد.
-
لامینوتومی
این روش تنها بخشی از لایه را از بین میبرد، به طور معمول یک سوراخ را به اندازه کافی برای تسکین فشار در یک نقطه خاص بزرگ میکند.
-
لامینوپلاستی
این روش فقط روی مهرههای گردن (ستون فقرات گردنی) انجام میشود و با ایجاد لولا بر روی لایه، فضای داخل کانال ستون فقرات را باز میکند. سخت افزار فلزی تعبیه شده، فشار موجود در بخش باز شده ستون فقرات را برطرف میکند.
-
جراحی کم تهاجمی
در این روش، برای جراحی تنگی کانال نخاع ، استخوان یا لایه را به روشی حذف میکنند که باعث کاهش آسیب به بافت سالم مجاورمی شود. این امر باعث میشود که نیاز به انجام فیوژن (جوشدادن مهرهها) کمتر باشد.
در حالی که فیوژنها روش مفیدی برای تثبیت ستون فقرات و کاهش درد هستند، با اجتناب از انجام فیوژن میتوانید خطرات احتمالی مانند درد بعد از جراحی و التهاب و بیماری را در بخشهای مجاور ستون فقرات کاهش دهید. علاوه بر کاهش نیاز به فیوژن ستون فقرات، نشان داده شده است که یک روش جراحی کم تهاجم منجر به بهبودی در زمان کوتاهتر خواهد شد.
در بیشتر موارد، این اقدامات با ایجاد فضا به کاهش علائم تنگی کانال نخاع کمک میکند. اما در برخی از افراد، علائم بیماری پس از جراحی مانند سابق باقی است و یا بعد از عمل بدتر میشود. سایر خطرات جراحی شامل عفونت، پارگی در غشای پوشاننده طناب نخاعی، لخته شدن خون در ورید پا و زوال عصبی است.
-
درمان های بالقوه آینده
تحقیقات بالینی برای آزمایش استفاده از سلولهای بنیادی برای درمان علل تحریک کننده ستون فقرات و تنگی کانال نخاع در حال انجام است، رویکردی که بعضاً به عنوان طب احیا کننده خوانده میشود. آزمایشات پزشکی ژنومی نیز انجام میشود که میتواند منجر به ژن درمانی نوین برای درمان تنگی کانال نخاع شود.
-
پزشکی جایگزین یا مکمل
داروهای یکپارچه و روشهای درمانی جایگزین میتواند به همراه درمانهای معمولی برای کمک به مقابله با درد ناشی از تنگی کانال نخاع استفاده شود. این درمانها عبارتند از:
- ماساژ درمانی
- درمان کایروپراکتیک (روشی سنتی برای تشخیص و درمان اختلالات ستون فقرات به وسیله ماساژ با حرکات دست)
- طب سوزنی
اگر به این گزینههای درمانی برای رفع تنگی کانال نخاع علاقه دارید با پزشک خود صحبت کنید.
سبک زندگی و درمانهای خانگی تنگی کانال نخاعی
برای نظارت بر وضعیت بیماری، نیاز به معاینات مکرر و پیگیری توسط پزشک معالج خواهید داشت. پزشک ممکن است پیشنهاد کند که چندین درمان خانگی را در سبک زندگی خود قرار دهید. این موارد عبارتند از:
-
مصرف داروهای تسکین دهنده درد:
داروهای بدون نسخه مانند آسپرین، ایبوپروفن (Advil ، Motrin IB و سایر داروها)، ناپروکسن (Aleve و سایر داروها) و استامینوفن (تیلنول و داروهای مشابه) میتوانند به کاهش درد و التهاب به درمان تنگی کانال نخاع کمک کنند.
-
استفاده از کیسه های گرم یا سرد:
بسیاری از علائم تنگی کانال نخاع گردنی با اعمال کمپرس گرما یا یخ بر گردن تسکین مییابد.
-
حفظ وزن سالم:
در تلاش باشید تا وزن سالم خود را حفظ کنید. اگر دچار اضافه وزن یا چاقی هستید، پزشک ممکن است توصیه کند که وزن خود را کاهش دهید. کاهش وزن اضافی میتواند با برداشتن برخی از فشارها از پشت، به خصوص قسمت مهرههای کمری ستون فقرات، درد را کاهش دهد.
-
ورزش کردن:
تمرینات خم شدن، کششی و تقویتی احتمالاً به باز شدن ستون فقرات و درمان تنگی کانال نخاع کمک کند. با یک فیزیوتراپیست یا پزشک خود در مورد انجام ورزشهای بیخطر و ایمن در خانه صحبت کنید. یرای مشاهده این تمرینات میتوانید مقاله ورزش برای تنگی نخاعی را مشاهده کنید.
-
استفاده از عصا یا واکر:
این دستگاههای کمک کننده علاوه بر تأمین ثبات، به شما اجازه میدهند هنگام راه رفتن خم شوید و به این ترتیب در تسکین درد مؤثر هستند.
آماده شدن برای ویزیت
اگر پزشک عمومی به این تشخیص برسد که تنگی کانال نخاع دارید، ممکن است شما را به پزشک متخصص در زمینه اختلالات سیستم عصبی (متخصص مغز و اعصاب) ارجاع دهد. بسته به شدت علائم بیماری در شما، ممکن است نیاز به ویزیت یک فوق تخصص درد در کلینیک درد یا جراح ستون فقرات نیز داشته باشید.
کارهایی که می توانید انجام دهید
قبل از ویزیت، ممکن است بخواهید لیستی از پاسخ سؤالات زیر را تهیه کنید:
- چه زمانی متوجه این مشکل شدید؟
- آیا با گذشت زمان علائم بدتر شده است؟
- آیا والدین یا خواهر و برادران شما تا به حال علائم مشابهی داشتهاند؟
- آیا مشکلات پزشکی دیگری دارید؟
- به طور مرتب چه داروها یا مکملهایی مصرف میکنید؟
- چه جراحی یا تزریقاتی مرتبط با ستون فقرات انجام دادهاید؟
چه انتظاری از پزشک دارید؟
پزشک ممکن است برخی از سؤالات زیر را بپرسد:
- احساس درد داری؟ در کجای بدن؟
- آیا هر موقعیتی درد را کاهش میدهد یا آن را تشدید میکند؟
- آیا احساس ضعف، بیحسی یا سوزن سوزن شدن دارید؟
- آیا اخیراً احساس ناهنجاری عضلانی میکنید؟
- آیا در کنترل روده یا مثانه مشکل دارید؟
- قبلاً برای رفع این مشکلات چه درمانی را امتحان کردهاید؟
یکی از علل شایع درد پا و کمر، تنگی کانال نخاعی است.همزمان با بالا رفتن سن، ستون فقرات نیز دچار تغییراتی میشود،این تغییرات فرسایشی ناشی از فرایند طبیعی افزایش سن به تنگی کانال نخاع منجر میشود.
واقعیت اول:
تنگی کانال نخاعی عمدتا در اثر آرتروز ستون فقرات ایجاد می شود و یک پدیده فرسایشی است لذا در سنین بالای 50 سال بیشتر رایج است
تغییرات فرسایشی و تخریبی ستون فقرات در 95 درصد افراد بالای 50 سال به چشم میخوردولی در تعدادی از این افراد میزان این تخریب به اندازه ای خواهد بود که علایم ایجاد می کندلذا صرف دیدن تخریب و فرسایش ستون فقرات تایید کننده وجود تنگی کانال نخاعی نیست وشرح حال و معاینه بیمار بسیار با اهمیت است.تنگی کانال نخاع بیشترین میزان شیوع را در میان سالمندان بالای 60 سال دارد.فشار روی ریشههای عصب در میان زنان و مردان به یک اندازه رواج دارد.
واقعیت دوم :
شرح حال و معاینه بالینی بیمار مهمترین عامل تشخیصی در این بیماران است و برای تثبیت تشخیص از MRI استفاده می شود.
به گفته بسیاری از متخصصان جراح ستون فقرات تعداد اندکی از بیماران هنگام تولد از مشکلات مادرزادی کمر رنج میبرندکه در نهایت به تنگی کانال نخاعی کمری، از نوع مادرزادی، منجر می شود. تنگی کانال نخاع مادرزادیغالباً در مردان بروز مییابد. بیماران معمولاً در سنین بین 30 تا 50 سالگی برای نخستین بار با علائمی مواجه میشوند.
رزرو نوبت در کلینیک تلفن 66572220
واقعیت سوم:
هیچ درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد ولی روشهای درمانی مناسبی برای بهبود بیمار از دارو درمانی ،فیزیوتراپی ،ورزش درمانی گرفته تا روشهای تزریق و جراحی به این بیماران کمک خواهد کرد.
واقعیت چهارم :
بهترین درمان در این بیماری ورزش منظم جهت افزایش قدرت عضله و بخصوص بهبود انعطاف پذیری عضله است.
واقعیت پنجم:
انتخاب نوع درمان به شدت تنگی کانال و کیفیت زندگی شما دارد .مثلا در بیمار مسنی که تنگی کانال نخاعی داردو با دویست قدم پیاده روی نیاز به نشستن و استراحت پیدا می کند و در زندگی روزمره خود فعالیتش باهمین میزان راه رفتن انجام می شود بهترین کار ورزش است.ولی در بیمار فعالی که تمایل به ورزش دارد و تنگی کانال باعث فعالیت در همان حد دویست قدم شده است ابتدا از ورزش سپس روشهای تزریقی مانند اپی دورال و... استفاده می شود و در صورت عدم بهبودی جراحی باید انجام شود.
علائم و نشانه ها
درد کمر و پشت بدن:
کمر درد از علائم تنگی کانال نخاعی است که تمام بیماران مبتلا آن را تجربه نمیکنند، بروز این درد به شدت آرتروزبستگی دارد.بعضی از بیماران هیچگونه علایمی از کمر درد ندارند و وقتی تنگی نخاع به اطلاع ایشان رسانده می شودباور نمی کنند که این مشکال را دارند.عصبهای نخاعی حسهای بخشهای خاصی از بدن را تقویت میکنند، بنابراین فشار روی اینعصبها گاهی درد ناحیههای تحت پوشش را به دنبال دارد. درد باسن، که در پایین پا منتشر میشودو به عارضه سیاتیکا یا سیاتیک موسوم است، نیز ناشی از عوارض تنگی کانال نخاعی است.
درد سوزشی در باسن یا پاها (سیاتیک) :
فشار روی عصبهای نخاعی درد را در ناحیههای تحت پوشش این عصبها برمیانگیزد.این درد سوزشی معمولاً از باسن شروع میشود وتا پایین پا منتشر میشود و در نهایت به کف پا میرسد.
بیحسی یا گزگز باسن یا پاها :
در نتیجه افزایش فشار روی عصبها، بیمار مبتلا به تنگی کانال نخاع علاوه بر درد سوزشیدچار بیحسی و گزگز نیز میشود. اگرچه تمام بیماران هر دو علامت درد سوزشی و بیحسی و گزگز را تجربه نمیکنند.
ضعف پاها یا “افتادگی پا” :
به محض رسیدن فشار به میزان مشخص، یک یا هر دو پا دچار ضعف میشود.برخی بیماران بندرت با افتادگی پا روبهرو میشوند یا احساس میکنند که پایشان هنگام راه رفتن روی زمین کشیده میشود.
کاهش درد هنگام نشستن یا رو به جلو خم شدن:
بر اساس مطالعات انجام شده بر روی مهرههای کمری، خم شدن رو به جلو فضای نخاع را افزایش میدهد و فشار ازروی نخاع برداشته می شود. درد بسیاری از بیماران مبتلا به تنگی کانال نخاع با رو به جلو خم شدن، به ویژه در حالت نشسته، کاهش مییابد.درد معمولاً هنگام برخاستن و ایستادن و راه رفتن تشدید میشود.برخی بیماران گزارش دادهاند که میتوانند با تکیه کردن روی چرخ خرید راه بروند یا این که از دوچرخه ثابت استفاده کنند.بااین حال پیادهروی در مسافت بیش از دویست یا سیصد متر به باعث تشدید ضعف یا درد شدید خواهد شدنیاز بیمار به خم شدن و ایستادن یا استراحت های مکرر در اثر گرفتگی عضلات پا یا مور مور و گزگز آنها را بعنوان گرفتگی مکرر یاIntermittent Claudication می شناسند که علامت اصلی تنگی کانال نخاعی است.اختلال در فعالیتهای جنسی و کاهش حس جنسی که ممکن است بیشتر د آقایان بروز نماید.اختلال در کنترل ادرار و مدفوع که بسیار نادر است و ممکن است نیاز به جراحی برای بیمار ضرورت پیدا کند.
علت ها و دلایل
تنگی کانال نخاع زمانی رخ میدهد که فضای اطراف نخاع تنگ شود در نتیجه نخاع و ریشههای اعصاب نخاعی تحت فشار قرار گرفته و بیمار دچار درد، بیحسی یا ضعف در پاها میشود.
آرتروزو آرتریت (بیماری التهاب مفصل) رایج ترین علت تنگی کانال نخاعی کمر است. منظور از آرتریت فرسایش و تخریب مفصلهای بدن است.دیسکها در دوران جوانی حاوی مقدار زیادی آب هستند (تصویر سمت چپ)، اما دیسک به موازات افزایش سن، آب خود را از دست میدهد و کوتاهتر و یا حتی متلاشی میشود (تصویر سمت راست). پیامد این تغییرات وارد شدن فشار به مفاصل فاست و ابتلا به آرتریت است. آرتریت ستون فقرات در فرسایش و تخریب دیسکها و از بین رفتن مواد موجود در آن ریشه دارد.دیسکهای کودکان و جوانان حاوی مقدار زیادی آب است، اما هر چه فرد مسنتر میشود،آب دیسک نیز کمتر و در نتیجه دیسک ضعیفتر میشود. این مشکل باعث میشود تا فضای دیسک نشست کندو ارتفاع دیسک کاهش یابد.فرسایش دیسک به نوبه خود به باعث بروز دو مشکل می شود، نخست آن که وزن به مفصلهای فاست منتقل میشودو دوم این که فضای کانالهای دربرگیرنده اعصاب کوچکتر میشوند.مفاصل فاست نیز در نتیجه تحمل فشار مضاعف به تدریج تخریب میشوند و مشابه موارد مفصل زانو یا مفصل ران،بیمار مبتلا به آرتریت میشود. غضروف پوشش دهنده و محافظ مفصلها نیز فرسوده میشود؛فرسایش کامل غضروف موجب سایش دو استخوان روی یکدیگر میشود.بدن در واکنش به از بین رفتن غضروف و برای جبران این نقص و حمایت از مهرهها شروع به تشکیل استخوان جدید درمفصلهای فاست میکند. این استخوان اضافی، موسم به خار یا زائده استخوانی، به مرور زمان فضای اختصاصیافته به عبور عصبها را تنگ میکند.زائدهها یا خارهای استخوانی ناشی از آرتریت کانال نخاعی را تنگ میکند.دیگر واکنش بدن بهآرتروز و آرتریت این است که رباطهای اطراف مفصلهای ناحیه کمر بزرگ میشوند.بزرگتر شدن رباطها نیز فضای مربوط به عصبها را کاهش میدهد. زمانی که فضا آن قدر تنگ شودکه عصبهای نخاعی تحریک شوند، علائم دردناک شروع میشود.
علاوه بر آرتروز و آرتریت علل دیگری نیز باعث تنگی کانال نخاعی می شوند :
- فتق دیسک
- تومورها
- قطور شدن لیگامانهای اطراف ستون فقرات
- رشد بیش از حد و غیر متعارف استخوانهای ستون فقرات
- ضربه ها و صدمات به ستون فقرات
تشخیص:
مهترین روش تشخیصی شرح حال و معاینه بیمار است. رادیوگرافی ستون فقرات کمک کننده است. CTScan در موارد خاص کاربرد دارد. MRI در تشخیص تنگی کانال کمک کننده است ولی دیدن تنگی کانال در MRI دلیل بر وخامت اوضاع نیست و MRI به پزشک کمک خواهد کرد. الکترومیوگرافی یا EMG : در این روش در صورت وجود ضایعه در عصب و عضله تشخیص داده خواهد شد و در صورت وجود ضایعه در عصب بعنوان یک علامت هشدار دهنده با آن برخورد می گردد.
راه ها و روش های درمان
روش های درمان غیرجراحی تنگی کانال نخاع بر بهبود کیفیت زندگی و سطح عملکرد و کاهش درد متمرکز میشود.اگرچه روشهای غیرجراحی مشکل تنگی کانال نخاع را برطرف نمیسازد،علائم بسیاری از بیماران با بهرهگیری از این روشها برطرف میشود.
ورزش درمانی و پیاده روی در درمان تنگی کانال نخاعی موثر است.
واقعیت ششم:
انجام عمل جراحی ستون فقرات برای کمتر از 5 درصد بیماران مبتلا به تنگی نخاع ضرورت داشته و موثر است.
نظر انجمن جهانی روماتولوژی ارتوپدی وطب فیزیکی و ستون فقرات: جراحی ممکن است باعث کاهش علایم بیماران تنگی نخاع شود ولی درمان قطعی تنگی نخاع نیست و ممکن است علایم تنگی کانال نخاعی عود مجدد کند.
-
تغییر در حالت اندامها:
بیماران مبتلا به تنگی کانال نخاع متوجه میشوند که خم کردن رو به جلوی ستون فقرات در زمان راه رفتن علائم آن هارا برطرف میسازد. دراز کشیدن و بالا آوردن زانوها تا قفسه سینه نیز منجر به تسکین علائم میشود.در این حالتها فضای در دسترس عصبها بزرگتر میشود و در نتیجه بیمار میتواند مسافت بیشتری را طی کند.
-
دارو :
فشار روی عصبها در بعضی موارد از ورمی التهابی نشأت میگیردلذا مصرف داروهای غیراستروئیدی ضدالتهاب(NSAIDS) مانند آسپرین یا ایبوپروفن باعث کاهش ورم و التهاب شده و موجب تسکین علائم تنگی کانال نخاع می شود.
-
استراحت:
استراحت پس از شروع مجدد تدریجی فعالیت مفید است. انجام تمرینهای ایروبیک (هوازی) مانند دوچرخهسواری یا استفاده از دوچرخه ثابت غالباً پیشنهاد میشود.
-
فیزیوتراپی:
فیزیوتراپی معمولاً از ترکیبی از درمان غیرفعال و نرمش و حرکتهای اصلاحی بهره میگیرد. درمان غیرفعال شامل کمپرس سرد یا گرم، اولتراسوند، تحریک الکتریکی و ماساژ میشود. این درمانها با توجه به شل کردن عضلههای منقبض و تسکین درد یا ناراحتی، بیمار را برای درمان فعال تنگی کانال نخاع آماده میسازد. حرکتهای اصلاحی نیز تمرینهای کششی و تجویزی را برای پایدارسازی ستون فقرات، افزایش قدرت، استقامت و انعطافپذیری دربرمیگیرد.
-
کشش (ترکشن):
ترکشن علیرغم مفید بودن برای برخی بیماران، نتایج بسیار محدودی را به دست میدهد.
-
تزریق:
تزریق در فضای اپیدورال رایج ترین تزریقی است که برای تسکین علائم تنگی کانال نخاع انجام میشود.
در این روش که یکی از روش های جراحی بسته ستون فقرات محسوب می شود، دارو (معمولاً استروئید) داخل فضای پیرامون ریشههای عصبی خاص (فضای اپیدورال) تزریق میشود. تزریق این دارو از روش های درمان تنگی کانال نخاعی است که در کاهش التهاب و درد حاد منتشر شونده در دستها یا پاها مؤثر است. سه تزریق معمولاً ظرف چند هفته انجام میشود.
-
طب سوزنی:
طب سوزنی تا در کنترل درد بیماران و بهبود عملکرد آنان در تنگی کانال نخاع موثر بوده است.
- Manipulation و روشهای کایروپراکتیک (درمان دستی):
درمانهای دستی درمانی است که در آن متخصص به منظور تنظیم و هم راستا کردن استخوانها وبازیابی دامنه حرکتی طبیعی مفاصل به ناحیه معینی فشار وارد میکند. حرکت مناسب درد،گرفتگی یا اسپاسم عضلانی را کاهش میدهد و عملکرد سیستم عصبی و وضعیت سلامت عمومی را بهبود میبخشد.این روش توسط متخصصین طب فیزیکی و توانبخشی با سبک نوین پروفسور Mein انجام می شود و توسط متخصصین کایروپراکتیم با سبک دیگری انجام می گردد.
- ماساژ
ماساژ مناسب به دلیل شل کردن عضلههای منقبض و از کاهش فشار روی عصب و کانال نخاع باعث تسکین درد تنگی کانال نخاع می شود.
بریس یا گردنبند و کمربند طبی:
کمربند یا گردنبند طبی در تنگی کانال نخاعی گردن، ستون فقرات را ثابت نگه میدارد و حرکتهای دردناک را محدود میسازد، لذا باعث کاهش فشار کانال نخاعی شده و علایم بیمار را بهبود می دهد.
درمان گیاهی و توصیه های طب سنتی در درمان تنگی کانال نخاعی:
بسیاری از بیماران تمایل به استفاده از روشهای گیاهی و طب سنتی دارند این روش ها مفید هستند و می توانند تا حدودی به درمانهای طب فیزیکی و توانبخشی بعنوان مکمل کمک کنند ولی به تنهایی نمی توانند مشکل بیمار را حل کنند .
این توصیه ها شامل موارد زیر است:
- استفاده از روغنهای گیاهی مانند سیاه دانه ،روغن بادام تلخ ویا روغن گل سرخ جهت ماساژ اندامها و ستون فقرات سه مرتبه در روز برای مدت سه ماه
- بادکش بخصوص بادکش گرم هفته ای سه بار
- مصرف عرقیجات مانند عرق خارخسک به همراه کمی عسل
- نوشیدن دمنوش آویشن،شاه تره یا بومادران روزی یک وعده
- کاهش یا عدم مصرف گوشت قرمز، سوسیس، کالباس، مرغ، شکر سفید ،آرد سفید، شکلات ،کاکائو، الویه، ماکارونی، پیتزا، غذاهای صنعتی، ژله، گوجه، خیار، بادمجان، کیوی، کاهو
- در مورد زالو درمانی و حجامت نظر خاصی ندارم و به متخصصین طب سنتی مراجعه فرمایید.
جراحی:
در صورت موفقیتآمیز نبودن دیگر روشهای درمانی در تسکین درد توصیه میشود تا به منظور از بین بردن فشار روی عصبهای درگیر عمل جراحی تنگی کانال کمری انجام شود.توجه داشته باشید که فقط 5 درصد بیماران تنگی کانال نخاعی به جراحی نیاز پیدا می کنند.پیش از بهرهگیری از هر روش درمانی جدید باید با پزشک مشورت نمود.برای مثال یک داروی گیاهی ممکن است با داروی مصرفی تجویزی یا غیرتجویزی تداخل داشته باشد. مسلم است که هیچ یک از ما درصدد نیستیم تا با خوددرمانی ناآگاهانه به خود صدمه بزنیم،بنابراین باید اطمینان حاصل کنیم که شروع یک روش درمانی جدید بیخطر و مفید خواهد بود.
رزرو نوبت در کلینیک تلفن 66572220
تنگی کانال نخاعی (Spinal stenosis)، وضعیتی ست که در آن کانال نخاعی بهطور غیرعادی تنگ میشود. این تنگی باعث میشود که مقدار فضای موجود برای قرار طناب نخاعی و عصبها محدود گردد. با شدت گرفتن تنگی کانال نخاعی، فشاری به طناب نخاعی و عصبهای آن وارد میشود و فشرده میشوند. تنگی کانال نخاعی میتواند در هر نقطهای از ستون فقرات رخ دهد، اما بیشتر موارد در ناحیهی گردن و پایین کمر مشاهده میشوند. تأثیری که این وضعیت روی ستون فقرات میگذارد، متغیر است.
تنگی کانال نخاعی را با نامهای دیگری نیز میشناسند:
- شبه انسداد (لنگش عصبی)
- تنگی کانال نخاعی مرکزی
- تنگی کانال نخاعی فورامینال
آناتومی کانال نخاعی
کانال نخاعی از سوراخهای مرکزی یک سری از استخوانها (مهرهها) تشکیلشده است که هرکدام در بالای دیگر سوار شده است.
- قسمت بالایی کانال نخاعی را ستون فقرات گردنی تشکیل میدهد، قسمت میانی شامل ستون صدری در وسط کمر و قسمت پایینی شامل ستون فقرات کمری در پایین کمر میشوند.
- کانال نخاعی در بالا به سر و در پایین به لگن متصل میشود.
- طناب نخاعی از مغز خارج میشود و در کانال نخاعی گذر میکند و تا پایین کمر ادامه مییابد. عصبها از طناب نخاعی و از بین مهرههای گردن و پایین کمر خارج میشوند که به ترتیب به کنترل دستها و پاها کمک میکنند.
تنگی کانال نخاعی، وضعیتی است که در آن ستون فقرات تنگ و فشرده میشود و به طناب نخاعی فشار وارد میکند. این فرآیند معمولاً تدریجی است. اگر تنگی و فشردگی کم باشد، هیچ علائمی مشاهده نخواهد شد؛ اما در صورت فشردگی و تنگی بسیار زیاد، عصبها بسیار فشرده میشوند و منجر به بروز مشکلاتی خواهد شد.
تنگی کانال نخاع به چه علت رخ میدهد؟
شایعترین علت بروز تنی کانال نخاعی، آرتروز مفصلی یا تغییراتی در ساختار استخوانی و بافتهای نرم ناشی از بالا رفتن سن میباشد. تنگی کانال نخاعی معمولاً در بیماران بالای 50 سال دیده میشود و با بالا رفتن سن نیز این مشکل بهتدریج پیشرفت خواهد کرد. فرسودگی و سائیدگی ناشی از پیری میتواند منجر به بروز آرتروز ستون فقرات گردد که این وضعیت منجر به تنگی کانال نخاعی خواهد شد. این وضعیت همچنین میتواند یکی از مشکلات ناشی از تشکیل خار استخوانی (استئوفیتها)، برآمدگی و دررفتگی دیسکهای بین مهرهای و ضخیم شدن لیگامنتها(رباطها)ی بین مهرهها باشد.
گاهی اوقات، افزایش حرکات بین مهرهها میتواند موجب سرخوردگی یکمهره روی مهره دیگر شود. این مشکل که تحت عنوان سرخوردگی مهره یا اسپوندیلولیست (spondylolisthesis) میشناسند میتواند منجر به تنگی کانال نخاعی نیز گردد.
البته همهی افراد، با بالا رفتن دچار تنگی کانال نخاعی نمیشوند. برخی افراد شانس بیشتری در ابتلا به تنگی کانال نخاعی نسبت به دیگران دارند. افرادی که دارای سابقه ی خانوادگی این بیماری یا مشکلات دیگر کمری هستند، درخطر بیشتری برای ابتلا به تنگی کانال نخاعی (به خاطر صفات وراثتی) قرار دارند. همچنین افرادی که فعالیتهای سنگین دارند و فشار زیادی به کمرشان وارد میکنند (مانند کارگران کارهای سنگین و ورزشکاران) نیز بیشتر از افرادی که کارهای کمتحرکی دارند درخطر ابتلا به تنگی کانال نخاعی هستند. تنگی کانال نخاعی همچنین ممکن است در افرادی با بیماریهای خاصی در بافتهای پیوندی ازجمله اسپوندیلیت آنکیلوزان رخ دهد.
علائم بیماری تنگی کانال نخاع را میشناسید؟
علائم ابتلا به تنگی کانال نخاعی به محل بروز تنگی و فشردگی در کانال نخاعی و میزان شدت آن بستگی دارد.
علائم ناشی از فشردگی و تنگی کانال نخاعی را میلوپاتی مینامند. این علائم میتوانند شامل موارد زیر باشند:
- اختلال در تعادل
- افتادن
- افتادن اشیاء از دست
- مشکل در بستن دکمه یا برداشتن سکههای کوچک
- از دست دادن کنترل در کار رودهها و یا مثانه
علائم ناشی از فشردگی عصبها را رادیکولوپاتی مینامند. این علائم عبارتاند از:
- درد
- بیحسی
- گزگز کردن دستوپا
- احساس ضعف در مسیر اعصابی که فشردهشدهاند.
وقتی تنگی کانال نخاعی در ناحیهی گردن رخ دهد (تنگی کانال گردنی)، ممکن است طناب نخاعی و عصبهایی که به دستها و بازوها میرسند، فشرده شوند. این موضوع میتواند باعث بروز علائمی شود، ازجمله:
- میلوپاتی
- بیحسی
- گزگز کردن و سوزن دست
- ضعف یا گرفتگی در بازوها و دستها
وقتی تنگی کانال در قسمت پایین کمر رخ دهد (تنگی کانال نخاعی کمری)، عصبهایی که به پاها و کف پاها میروند تحتفشار قرار میگیرند. این موضوع میتواند منجر به علائم زیر شود:
- درد
- بیحسی
- گزگز و سوزش پاها
- ضعف یا گرفتگی در پاها و کف پاها، خصوصاً سوزشی که به تدریجی با راه رفتن افزایش مییابد و با استراحت کردن برطرف میشود.
این علائم گاهی تحت عنوان شبه گرفتگی شبه انسداد – (pseudoclaudication شناخته میشوند زیرا علائم آنها شبیه به علائم مشکل عدم خونرسانی کافی به پاها است که به آن لنگش claudication میگویند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر دردی تدریجی در ناحیهی گردن یا کمرتان بروز کند یا بیحسی و گزگز در دستها و پاها حس کنید، نشانه این ست که دچار تنگی کانال نخاعی شدهاید. اگرچه میزان شدت این علائم از دردی آزاردهنده تا دردی مختلکنندهی عملکرد فرد متغیر میباشد، این علائم باید توسط یک متخصص مورد ارزیابی قرار بگیرند. علل بالقوهی بسیاری برای بروز این علائم وجود دارند و برخی از این علتها جدی هستند. اگر علائم مشاهدهشده برای بیش از شش هفته ادامه داشته باشند یا اگر بیمار دچار ضعف زیادی در دستها و مشکلاتی در کنترل رودهها و مثانه شود، باید حتماً به پزشک متخصص مراجعه کند.
تشخیص بیماری
هنگام مراجعهی بیمار به پزشک متخصص، سؤالاتی دربارهی علائم مشاهدهشده از او پرسیده میشود که به آن سابقهی بیماری میگویند. با این کار، پزشک میتواند اطلاعاتی را دربارهی زمان بروز اولین علائم، عوامل محرک تشدیدکننده یا کاهشدهندهی این علائم، درمانهایی که قبلاً برای آنها صورت گرفته است و بیماریها و مشکلات دیگری که ممکن است فرد به آنها مبتلا باشد و روی تنگی کانال نخاعی تأثیر گذاشتهاند کسب کند.
سپس یک معاینهی فیزیکی انجام خواهد داد که کشش عضلانی بیمار، رفلاکسها، حواس، تعادل و جریان خون در بیمار را آزمایش کند تا بتواند معلوم کند که آیا فرد دچار تنگی کانال نخاعی است یا خیر. مشخص کردن محلی که علائم در آنجا بروز میکنند میتواند به پزشک در تعیین اینکه کدام عصبها تحت تأثیر تنگی کانال نخاعی قرارگرفتهاند، کمک کند.
پزشک متخصص بعد از بررسی سابقهی بیماری و معاینهی فیزیکی، آزمایشهای دیگری را برای کمک به تشخیص قطعی تنگی کانال نخاعی توصیه خواهد کرد. این آزمایشها میتوانند شامل روشهای عکسبرداری مانند رادیولوژی، سیتیاسکن (توپوگرافی محوری رایانهای)، یا ام آر آی (تصویربرداری رزونانس مغناطیسی) شوند. این روشها میتوانند به تشخیص صحیح اینکه بیمار دچار آرتروز در ستون فقرات میباشد کمک کنند و طناب نخاعی و عصبهایی را تحتفشار هستند نشان دهند.
پزشک همچنین ممکن است آزمایشی را برای بررسی عصبهای بیمار انجام دهد تا ببیند که آیا آسیب عصبی به خاطر تنگی کانال نخاعی ایجادشده است یا خیر. این آزمایشها، مطالعات هدایت عصبی و EMG (نوار عصب و عضله) نام دارند.
روشهای درمانی کم تهاجمی و غیرتهاجمی برای تنگی کانال نخاعی
درمانهای مختلفی برای تنگی کانال نخاعی وجود دارند و انتخاب این درمانها به میزان شدت علائم در بیمار و علت زمینهای و بیماریهای دیگری که منجر به بروز این وضعیت شدهاند بستگی دارد. در اکثر موارد، این عارضه بدون جراحی قابلدرمان است. انواع روشهای غیر جراحی درمان این بیماری عبارتاند از:
دارو
داروهای مختلفی برای تسکین درد، التهاب و گرفتگی عضلات موجود میباشند. اگرچه برخی داروها بدون نسخه در داروخانهها بفروش میرسند اما بهتر است که این داروها را با داروهایی که پزشک برای شما تجویز کرده است استفاده نکنید، مگر آنکه تحت نظارت و دستورالعملهای او مصرف شوند. داروهای داروخانهای نیز مانند داروهای تجویزی، عوارض جانبی را در پیدارند.
تزریقها
پرکاربردترین نوع تزریقی که برای تسکین و کاهش علائم تنگی کانال نخاعی استفاده میشود، تزریق اپیدورال است . با انجام این نوع تزریق، داروها را (معمولاً یک استروئید) به محلی وارد میکنند که ریشههای عصبی مشخصی را احاطه میکنند (محل اپیدورال). این دارو به کاهش التهاب و درد شدیدی که به دستها یا پاها کشیده میشود کمک خواهد کرد. این درمان معمولاً در مدت چند هفته در یک دوره با سه تزریق صورت میگیرد.
درمان فیزیکی
درمانهای فیزیکی معمولاً ترکیبی از درمانهای بدون تحرک و ورزشدرمانی میباشند. درمانهای بدون تحرک (درمانهای منفعل) شامل گرما یا سرما درمانی با کیسههای سرد یا گرم، اولتراسوند تراپی، تحریک الکتریکی و ماساژ درمانی میباشند. این درمانها با شل کردن عضلات گرفته و کاهش درد یا ناراحتی، کمک میکنند تا بیمار برای درمانهای تحرک دار (مانند ورزش) آماده شود. تمرینات ورزشی برای درمان این عارضه شامل تمرینات کششی و تمرینات تجویزشده برای کمک به ثبات ستون فقرات، استقامت و مقاومت و افزایش میزان انعطافپذیری میباشند.
طب سوزنی
طب سوزنی، روشی پرکاربرد برای کاهش علائم تنگی کانال نخاعی مانند درد، بیحسی، گزگز کردن و ضعف میباشد. این نوع روش درمانی در اصل از طب چینی گرفتهشده است و اغلب همراه با روشهای درمانی و سنتی دیگری نیز همراه میباشد.
برای تنگی کانال نخاعی، سوزنهای مخصوص طب سوزنی را درست و با دقت در نقاطی قرار میدهند که روی ناحیهای از بدن که علائم در آنجا بروز میکنند تأثیر میگذارند. بهطور مثال، اگر بیمار دچار تنگی کانال نخاعی در منطقهی پایین کمر باشد، متخصص طب سوزنی روی نقاطی تمرکز میکند که روی کمر، باسن، پاها و کف پاها تأثیر میگذارند زیرا این نواحی، نواحی هستند که در آنها بیمار علائم را احساس میکند.
در کنار این موارد، باید متذکر شد که قبل از اقدام به درمان با طب سوزنی حتماً با متخصص مشورت نمایید.
سایر درمانهای مکمل
سایر درمانهای محافظهکارانه و مکمل برای رفع درد و علائم تنگی کانال نخاع عبارتاند از:
- کیسههای گرم یا یخ
- ماساژ
- استفاده از بریس
- درمان رفتاری-ادراکی به شما کمک میکند تا با یادگیری روشهایی برای مقابله و کنار آمدن با علائم، بتوانید درد را در خود کنترل کنید.
خاطرنشان میشود که این درمانها باید زیر نظر پزشک انجام شود.
طب سنتی و درمان گیاهی
در برخی موارد اشاره میشود که استفاده از درمانهای گیاهی و سنتی نیز میتواند در رفع این بیماری مؤثر باشد ولی اکیداً توصیه میشود که بدون مشورت با پزشک از این درمانها استفاده ننمایید. چند مورد از گیاهان مورداستفاده برای این بیماری عبارتاند از:
مراجعات بعدی پس از درمان تنگی کانال نخاعی چگونه است؟
مراجعات بعد از درمان نزد یک پزشک به نوع درمانی که صورت گرفته است بستگی دارد:
- اگر بیمار بدون انجام عمل جراحی درمان شده است، تعداد دفعات مراجعه به پزشک در روزهای اول بیشتر خواهد بود تا نحوهی واکنش او نسبت به درمان مشخص شود. هرگاه علائم شروع به بهبودی کردند، این مراجعات کمتر میشوند یا فقط هنگامیکه مسئلهای دارد میتواند به پزشک خود مراجعه کند.
- اگر بیمار تحت عمل جراحی قرارگرفته است تا سالها بعد از انجام جراحی باید مراجعات منظمی داشته باشد.
نتایج و عوارض عمل جراحی و سایر درمانها
در اکثر موارد، نتیجهی درمان تنگی کانال نخاعی بسیار خوب و رضایتبخش خواهد بود. بسیاری از افراد میتوانند با روشهای غیر جراحی، بهخوبی از این علائم بهبود یابند. در برخی موارد، وقتی تنگی و فشردگی شدیدتر شود، درمانهای غیر جراحی دیگر تأثیر کافی نخواهند داشت و بنابراین روش جراحی میتواند گزینهی مناسبتری برای این بیماران باشد.
در اکثر بیماران، فوراً بعد از انجام عمل جراحی جهت کاهش فشار واردشده بر عصبها، بیشتر علائم در دستها و پاها از بین خواهد رفت. بهجز در موارد جدیتری که فشردگی عصبها آنقدر شدید است که منجر به بروز آسیب دائمی به عصبها میشود.
اما جراحی عوارضی نیز ممکن است به همراه آورد ازجمله احتمال خونریزی، آسیب عصبی، برگشت علائم یا پارگی پرده دور نخاع.
پیشگیری
متأسفانه، هیچ راهی برای پیشگیری از تنگی کانال نخاعی وجود ندارد. بیشتر موارد ابتلا به این عارضه، آرتروز فرسایشی است که با بالا رفتن سن رخ میدهد. افراد میتواند با حفظ تناسباندام و بهبود وضعیت قرارگیری بدن، به کاهش علائم ناشی از آن کمک کنند.