اگر شما هم مانند اکثر مردم هستید، احتمالا یک دوست یا یکی از اعضای خانواده دارید که کشیدن دندان عقل خود را تجربه کرده است. کشیدن دندان عقل یک روش رایج دندانپزشکی است و به دلایل خوبی این دندان‌ها در صورت عدم برداشتن می‌توانند مشکلات متعددی ایجاد کنند.
اگر دندان عقل دارید که ایجاد مشکل کرده است شاید به این فکر بیفتید که آیا این دندان آسیاب سوم خود به خود می‌افتد یا خیر؟ ابتدا باید بدانیم که دندان عقل چیست و رشد آنها در فک‌ها چگونه اتفاق می‌افتد؟ همچنین روند طبیعی کشیدن دندان عقل را بررسی خواهیم کرد و متوجه خواهیم شد که آیا ممکن است دندان عقل به طور طبیعی بیفتد؟ شاید حتی فیلم کشیدن دندان را دیده باشید. تا انتهای این مقاله همراه ما باشید تا به جواب تمام این سوالات پاسخ دهیم.
دندان عقل چیست؟
دندان عقل که به عنوان دندان آسیاب سوم نیز شناخته می‌شود، آخرین دندانی است که در استخوان فک رشد می‌کند. این دندان‌ها معمولاً شکل گیری خود را در سال‌های اولیه نوجوانی کامل می‌کنند. دندان عقل می‌تواند در این مدت بیرون بیایند یا در داخل استخوان فک باقی بماند و به عنوان دندان عقل نهفته شناخته شود.
اکثر بیماران در سال‌های نوجوانی دندان عقل خود را می‌کشند تا از عوارضی که ممکن است بعداً در زندگی اتفاق بیفتد جلوگیری کنند. دندان عقل معمولا با بی حسی موضعی کشیده می‌شود. اما برخی از افراد آرام بخش‌های دندانپزشکی را برای کشیدن مولر سوم خود ترجیح می‌دهند.
اگر هرگز دندان عقل خود را نکشید چه اتفاقی می‌افتد؟
با توجه به مشکلات بی شماری که دندان عقل ایجاد می‌کند، اکثر دندانپزشکان، کشیدن آنها را در اوایل نوجوانی و جوانی توصیه می‌کنند.
معایب نکشیدن دندان عقل
- آسیب به دندان مجاور
- پوسیدگی دندان
- عفونت‌های فک
- کیست فک و تومور
- تورم لثه
- تریسموس (مشکل باز کردن دهان)
- بوی بد دهان
- طعم بد در دهان
آیا دندان عقل به طور طبیعی می‌افتد؟
به ندرت اتفاق می‌افتد که دندان عقل به طور طبیعی بیفتد. زیرا دندان‌های عقل توسط استخوان‌های فک ما محافظت شده و در جای خود نگه داشته می‌شوند. بیماران مبتلا به بیماری شدید لثه ممکن است استخوان فک خود را از دست بدهند. این افراد در اطراف دندان عقل خود احساس لق شدگی می‌کنند. در این مورد ممکن است دندان عقل به طور طبیعی بیفتد. به یاد داشته باشید که این مورد بسیار نادر است و اکثر دندان‌های عقل باید توسط دندانپزشک متخصص با سال‌ها تجربه جراحی شود.
چرا دندان عقل لق می‌شود؟
بیشتر دندان‌های عقل زمانی که بیمار دچار تحلیل استخوان و بیماری لثه است لق می‌شود. اتفاقی که در این مورد می‌افتد این است که بافت استخوانی نگهدارنده در فک که دندان عقل را در جای خود نگه می‌دارد به دلیل باکتری متلاشی می‌شود. این منجر به حمایت کمتر از دندان آسیاب سوم شده و به مرور زمان دندان در داخل دهان شل می‌شود. اگر از دست دادن استخوان به اندازه کافی قابل توجه باشد، ممکن است دندان عقل از حفره بیرون بیاید و به داخل دهان شما بیفتد. این کار به ندرت اتفاق می‌افتد، مگر در کسانی که مشکلات پریودنتال شدید دارند.
در موارد نادر، حفره دندانی ممکن است به عصب دندان عقل نفوذ کند و باعث عفونت دندان آسیاب سوم شود. اگر این عفونت به بافت اطراف گسترش یابد، باعث از دست دادن استخوان اطراف شده و منجر به لق شدن دندان عقل می‌شود.
از چه سنی افراد دندان عقل در می‌آورند؟
هیچ پاسخ واحدی برای این سوال وجود ندارد که چه زمانی دندان عقل در می‌آید زیرا از فردی به فرد دیگر متفاوت است. برخی از افراد ممکن است در سن ۱۷ سالگی دندان عقل خود را در بیاورند، در حالی که برخی دیگر ممکن است تا اوایل بیست سالگی دندان عقل نداشته باشند. در موارد نادر، دندان عقل ممکن است تا سی یا چهل سالگی رویش پیدا نکند.
سن رویش دندان عقل با عوامل مختلفی از جمله ژنتیک و سابقه خانوادگی تعیین می‌شود. به عنوان مثال، اگر والدین یا خواهر و برادر شما در سن پایین دندان عقل خود را درآورده اند، شما نیز ممکن است در سنین پایین تری دندان عقل در بیاورید. در حالی که هیچ پاسخ قطعی برای این سؤال وجود ندارد که چه زمانی دندان عقل در می‌آید، اما مهم است که آمادگی آن را داشته باشید.
آیا همه دندان عقل دارند؟
حدود ۳۵ درصد از افراد دندان عقل ندارند. برخی افراد به جای چهار دندان عقل، فقط یک دندان یا دو دندان عقل در می‌آورند. بسیاری از مردم بر این باورند که دندان عقل باقی‌مانده تکامل بشر است. اجداد ما از این دندان‌های آسیاب بزرگ را برای خرد کردن مواد گیاهی سخت استفاده می‌کرده اند.
دلایل این امر ناشناخته است. اما به نظر می‌رسد که دلیل آن به اجدادمان بر می‌گردد. در آن زمان فک‌های ما بسیار بزرگ‌تر بوده، به این معنی که برای جویدن درست غذا به دندان‌های بیشتری نیاز داشته اند. با این حال، همانطور که رژیم غذایی ما تغییر کرده و تکامل یافته است، فک‌های ما نیز کوچکتر شده اند. در نتیجه، اکنون احتمال نهفته شدن دندان‌های عقل بیشتر است (یعنی در استخوان فک گیر کرده و قادر به شکستن خط لثه نیستند). امروزه با توجه به رژیم غذایی که داریم به دندان‌های آسیاب سوم نیازی نداریم.
چگونه متوجه می‌شوید که در حال درآوردن دندان عقل هستید؟
اگر می‌خواهید بفهمید دندان عقلتان در حال رویش است یا خیر، در اینجا چند علامت وجود دارد که باید مراقب آنها باشید:
- احساس فشار در فک یا درد در گوش خود می‌کنید. این به دلیل فشار دادن دندان عقل به اعصاب هنگام رویش است.
- در باز کردن کامل دهان مشکل دارید. به این دلیل که دندان‌های عقل روی دندان‌های دیگر قرار گرفته و دهان را شلوغ کرده است.
- می توانید دندان عقل را در لثه ببینید. گاهی اوقات دندان عقل بدون هیچ مشکلی بیرون می‌آید.
- زمانی که دندان عقل در حال بیرون آمدن است، لثه اطراف آن متورم و دردناک می‌شود.
اگر هر یک از این علائم را تجربه کردید، بهتر است با دندانپزشک مشورت کنید تا ببینید دندان عقل شما در حال رشد است و آیا نیاز به کشیدن دارد یا خیر؟
روش کشیدن دندان عقل
- این ناحیه با بی‌حسی موضعی بی‌حس می‌شود، بنابراین شما در کل پروسه راحت خواهید بود.
- برای آشکار کردن دندان عقل، دندانپزشک شما برشی در بافت لثه ایجاد می‌کند.
- دندان تکه تکه برداشته می‌شود یا به قطعات کوچکتر شکسته می‌شود. دندانپزشک شما اطمینان حاصل می‌کند که در طول فرآیند کشیدن هیچ تکه دندانی باقی نمانده است.
- پس از اتمام کشیدن، دندانپزشک محل برش لثه شما را با بخیه می‌بندد و ناحیه را تمیز می‌کند.
به طور معمول ۶۰ تا ۹۰ دقیقه طول می‌کشد تا جراحی دندان به پایان برسد. ممکن است در برخی موارد نیاز به بخیه باشد، اما بخیه‌ها پس از ۷ تا ۱۰ روز خود به خود حل می‌شوند. روند بهبودی از فردی به فرد دیگر متفاوت است. با این حال، پس از جراحی دندان عقل، اجتناب از غذاهای سفت و جویدنی، غذاها و نوشیدنی‌های اسیدی و غذاهای تند بسیار مهم است. چند روز اول بعد از جراحی غذاهای نرم بخورید.
آیا کشیدن دندان عقل همیشه ضروری است؟
برداشتن دندان عقل یک موضوع بحث برانگیز است. برخی دندانپزشکان می‌گویند که کشیدن دندان عقل ضروری است، در حالی که برخی دیگر ادعا می‌کنند که اینطور نیست. برای برخی از افراد، دندان عقل بدون هیچ مشکلی رویش می‌کند و به خوبی با بقیه دندان‌هایشان تناسب دارد. با این حال، همه به این اندازه خوش شانس نیستند. معمولاً اگر به درستی بیرون نیایند یا نهفته شوند، برداشتن آنها توصیه می‌شود. در نهایت، کشیدن دندان عقل یک تصمیم شخصی است. این یک جراحی است و همیشه خطراتی در آن وجود دارد. قبل از تصمیم گیری مهم است که خطرات و فواید آن را بسنجید.
چه اتفاقی برای دندان عقل عفونی می‌افتد؟
هنگامی که دندان عقل عفونی می‌شود، می‌تواند بسیار دردناک باشد. درد شدید می‌تواند به گوش، فک و گردن سرایت کند. همچنین می‌تواند باز کردن دهان شما را دشوار کند. عفونت معمولاً توسط باکتری‌های مضر ایجاد می‌شود که از طریق شکاف یا حفره وارد دندان می‌شوند.
اگر دندان عقل عفونی برداشته نشود، عفونت ممکن است به لثه اطراف، بافت استخوانی و دندان‌های مجاور سرایت کند. همچنین می‌تواند منجر به عوارض جدی مانند آبسه یا استئومیلیت (عفونت استخوان) شود. در موارد شدید، عفونت باکتریایی ممکن است حتی به سایر نقاط بدن مانند خون و مغز سرایت کند.
درمان دندان عقل عفونی معمولاً شامل یک دوره آنتی بیوتیک و جراحی برای برداشتن دندان است. گاهی اوقات، درمان ریشه نیز ممکن است برای نجات دندان لازم باشد.
نکته‌ای قبل از کشیدن دندان عقل
اول از همه بهتر است بدانید که اگر دندان شما لق نباشد نمی‌توانید آن را به راحتی از جای خود خارج کنید. پس بهتر است زمانی این کار را انجام دهید که دندان شما لق شده است. اگر که این اتفاق رخ نداده است بهتر است به صورت دستی و خودتان این کار را انجام دهید، در آغاز سعی کنید دهان و دندان خود را تکان دهید و با استفاده از انگشت به دندان خود فشار بیاورید، این کار را هر روز در زمان‌های مختلفی انجام دهید و بعد از مدت یک هفته می‌توان تغییر ملموسی را در شکل قرارگیری دندان مشاهده کرد. حال در این بخش با ما همراه باشید تا مراحل کشیدن دندان را با شما مرور کنیم. همچنین برای انجام انواع مختلف عمل‌های صورت نظیر لمینت با ما همراه باشید.
مراحل کشیدن دندان عقل در خانه
- بی‌حس کردن دندان: در این مرحله دو روش پیش روی شما قرار دارند، استفاده از دارو‌های مختلف مثل ایبوپروفن و یا استفاده از بی‌حس کننده موضعی که نیازمند تجویز دکتر می‌باشد. همچنین می‌توانید با استفاده از دارو‌هایی طبیعی این کار را انجام دهید. دارو‌های مختلف مثل روغن میخک که می‌توانند به صورت موقع بی‌حسی ایجاد کنند. برای انجام انواع مختلف جراحی و حل مشکلات دندان با پشتیبانی ما صحبت کنید تا بتوانید از بهترین های ما وقت رزرو کنید.
- جداسازی دندان از استخوان فک: یکی دیگر از مراحل کشیدن دندان جداسازی دندان از استخوان فک می‌باشد. شما در این مرحله باید ناحیه ریشه دندان که بسیار سفت در داخل استخوان فک قرار دارد را باز نموده تا کم کم دندان را از استخوان فک جدا کنید. در این مورد اگر درد بیشتر را حس کردید می‌توانید از موارد گفته شده برای بی حسی استفاده کنید.
- کشیدن دندان: شما بعد از شل کردن و بازکردن جای دندان می‌توانید به کشیدن آن با ابزار‌های مخصوص بپردازید. سعی کنید ابزار‌های مورد استفاده را به صورت کامل ضد عفونی کنید.