در انسان عرق کردن در درجه اول به‌عنوان عملی برای تنظیم درجه حرارت بدن است. پوست توسط تعریق تنظیم حرارت بدن را انجام می‌دهد که عمدتا در حرارت بالا ایجاد می‌شود. اما نوعی عرق غیرطبیعی وجود دارد به نام عرق سرد. عرق سرد می‌تواند در طول روز و یا تنها در خواب شبانه اتفاق بیافتد.
دلایل آن‌ها نیز ممکن است تا حدی با هم تفاوت داشته باشد. عرق شبانه به تعریق بیش‌ازحد در طول شب اشاره دارد. البته اگر اتاق‌خواب یا تخت خواب چوبی شما به‌طور غیرمعمول گرم است یا لباس‌های زیادی پوشیده‌اید، ممکن است هنگام خواب عرق کنید و این موضوع طبیعی است. ولی عرق سرد بی‌دلیل در خواب می‌تواند بسیار ناخوشایند و کمی نگران‌کننده باشد. اما عرق سرد در خواب نشانه چیست؟ برای یافتن پاسخ این سؤال تا پایان با ما در این مطلب همراه باشید.
آنچه عرق سرد را از تعریق منظم جدا می‌کند همان کاری است که بیمار هنگام شروع عرق کردن انجام می‌دهد. فرد انتظار دارد بعد از انجام کارهای سنگین یا در هوای گرم سریع عرق کند، اما عرق‌های سرد به‌طور ناگهانی و در هر دمایی ناگهان به سراغ فرد می‌آیند. اگر بدن شما دچار شوک شود، آلوده شود و یا دچار جراحت جدی شود، برای جلوگیری از هرگونه صدمه طولانی‌مدت، مراقبت‌های اضطراری پزشکی لازم است. تمام این مشکلات می‌توانند عرق سرد را با خود به همراه داشته باشند.
گاهی اوقات عرق سرد تنها در شب اتفاق می‌افتد و یا زمانی که بیمار در تلاش است تا بخوابد. این اغلب مشکل همان تعریق شبانه محسوب می‌شود. بهتر است بدانید که عرق سرد با عرق سرد در خواب کمی متفاوت است هرچند که تفاوت واقعی بین عرق شبانه و عرق سرد وجود ندارد. عرق سرد بی‌دلیل شبانه می‌تواند دلایل بسیار زیادی داشته باشد که برای یافتن دلیل اینکه عرق سرد در خواب نشانه چیست ؟ پزشکتان باید تاریخچه پزشکی شما را با دقت مطالعه کرده و البته آزمایش‌های لازم را انجام دهد.
آیا عرق سرد همان عرق سرد در خواب است؟
قبل از اینکه در مورد هر چیزی صحبت کنیم بهتر است عرق سرد را بشناسیم. عرق سرد وقتی اتفاق می‌افتد که صرف‌نظر از درجه حرارت محیط و یا میزان فعالیت بدنی‌تان، ناگهان احساس سرمازدگی در بدن خود می‌کنید که در این زمان تعریق غیرطبیعی اتفاق می‌افتد. عرق سرد معمولاً در کف دست، زیر بغل، کف پاها و پیشانی ایجاد می‌شود. برخلاف تعریق طبیعی، عرق سرد نتیجه ورزش سنگین یا درجه حرارت بالا نیست. جالب است بدانید که عرق سرد همچنین با عرق سرد در خواب کمی متفاوت است.
درواقع با عرق سرد در خواب، غالبا در نیمه‌شب با یک لایه عرق در سراسر بدن خود بیدار می‌شوید، و احتمالا لباس و پتویتان حتی مرطوب است. عرق سرد در خواب فقط هنگام خواب اتفاق می‌افتد درحالی‌که همان‌طور که گفتیم عرق سرد معمولاً در تمام بدن شما اتفاق نمی‌افتد و محدود به زمان خوابیدن نیست. حالا دلایل آن و اینکه عرق سرد در خواب نشانه چیست ؟ موضوعی است که در ادامه به آن می‌پردازیم.
دلایل ایجاد عرق سرد
با توجه به تعریفی که برای عرق سرد داشتیم در اینجا برخی از شایع‌ترین دلایل ایجاد عرق سرد در بدن را نام می‌بریم:
شوک
شوک زمانی اتفاق می‌افتد که بدن شما به شرایط شدید محیطی یا صدمات شدید واکنش نشان دهد. هنگامی‌که بدن شما در شوک قرار می‌گیرد، اعضای بدن به‌اندازه نیاز اکسیژن یا خون دریافت نمی‌کنند که این موضوع عرق سرد در فرد ایجاد می‌کند. اگر بدن شما خیلی طولانی در حالت شوک باقی بماند، با آسیب‌های جدی روبرو می‌شود.
عفونت ها
عفونت ها می‌توانند توسط باکتری‌ها یا ویروس‌هایی که به بافت‌های بدن شما حمله می‌کنند ایجاد شود. در بسیاری از موارد عفونت ها باعث می‌شوند بافت‌های بدن ملتهب شوند. زیرا سیستم ایمنی بدن سعی در مقابله با عفونت می‌کند. همین موضوع باعث می‌شود تا خون تازه و اکسیژن موجود در اندام کاهش یابد که می‌تواند باعث عرق سرد شود.
حالت تهوع و سرگیجه
حالت تهوع در بسیاری موارد ایجاد می‌شود، مانند خوردن زیاد یا مصرف برخی از داروهای خاص. همچنین می‌توان به دلایل مختلف دچار سرگیجه شد. در هر دو مورد یکی از عوارض ایجادشده عرق سرد است.
غش کردن
غش کردن هنگامی اتفاق می‌افتد که اکسیژن کافی به مغز شما وارد نشود. عرق سرد می‌تواند درست قبل یا بعد از غش کردن اتفاق بیفتد.
درد شدید ناشی از آسیب
درد ناشی از آسیب‌دیدگی، مانند شکستن استخوان یا ضربه به سر، باعث ایجاد عرق سرما می‌شود. در این زمان نیز به دلیل نرسیدن اکسیژن کافی به بافت‌ها عرق سرد ایجاد می‌شود.
استرس
استرس یا اضطراب ناشی از مسئولیت‌های بیش‌ازحد در خانه، محل کار یا مدرسه و یا به هر دلیل دیگری می‌تواند عرق سرد در فرد ایجاد کند. ابتلا به اختلال اضطراب می‌تواند زندگی شما را مختل کرده و اثرات طولانی‌مدت در سلامتی داشته باشد. همچنین استرس می‌تواند یک جواب برای سوال اینکه عرق سرد در خواب نشانه چیست ؟ باشد.
میگرن
میگرن نوعی سردرد است که می‌تواند برای مدت طولانی باعث درد شدید سر شود. عرق سرد معمولا هنگام میگرن اتفاق می‌افتد زیرا بدن شما به این درد پاسخ می‌دهد.
هیپوکسی
هیپوکسی به این معنی است که اکسیژن کافی به اندام‌های بدن نمی‌رسد. این مشکل معمولا ناشی از عدم تنفس کافی در اکسیژن اتفاق می‌افتد. برای مثال زمانی که به ارتفاعات می‌روید و میزان تأمین هوا کاهش میابد ممکن است عرق سرد را تجربه کنید.
افت فشار خون
افت فشار خون هنگامی اتفاق می‌افتد که فشار خون شما به‌مراتب پایین‌تر از حد معمول کاهش یابد. فشار خون پایین هنگام خوابیدن یا زمانی که فعالیت کمی دارید، طبیعی است. احتمالا هر فرد حداقل یک‌بار عرق سرد ناشی از افت فشار را تجربه کرده است.
یائسگی
هنگامی اتفاق می‌افتد که تعادل بدن یک خانم بین دو هورمون یعنی استروژن و پروژسترون به‌طور چشمگیری تغییر کند و چرخه قاعدگی او پایان یابد. در کنار گرگرفتگی‌های ناگهانی، عرق‌های سرد یکی از قابل‌توجه‌ترین علائم جسمی در یائسگی محسوب می‌شود و شاید پاسخی برای سؤال عرق سرد در خواب نشانه چیست ؟ نیز باشد.
هایپرهیدروز
هایپرهیدروز نام دیگری برای تعریق بیش‌ازحد است. هایپرهیدروز در صورت عرق کردن به دلیل ورزش یا گرما ممکن است اتفاق بیفتد. اما عرق سرد مکرر با هیپرهیدروز نیز می‌تواند بدون هشدار اتفاق بیفتد.
هیپوگلیسمی
باوجود هیپوگلیسمی، قند خون فرد پایین‌تر از حد طبیعی است. هنگام کمبود قند خون نیز بدن با کمبود اکسیژن روبرو می‌شود که با عرق سرد به آن واکنش نشان می‌دهد.
عرق سرد در خواب نشانه چیست؟
لازم است بدانید که برخی از دلایل ایجاد عرق سرد و عرق سرد شبانه با هم مشترک هستند. اما در هر صورت عرق سرد و عرق سرد در خواب تقریبا با هم تفاوت‌هایی دارند. برخی از دلایل ایجاد عرق سرد در خواب عبارت‌اند از:
- لرز ناشی از تب در خواب
- وجود انواع سرطان‌ها در فرد
- مشکلات موجود در غدد لنفاوی
- یائسگی در زنان
- استرس
- انواع اختلالات هورمونی مانند: اختلال ، سندرم کارسینوئید و پرکاری تیروئید
- بیماری‌های قلبی
- مصرف داروهای ضدافسردگی
- مصرف داروهایی که باعث کاهش تب می‌شوند مثل آسپرین و استامینوفن
- مصرف داروهایی مانند: نیاسین، تاموکسیفن، هیدرازین، نیتروگلیسرین و سیلدنافیل
- اختلالات نورولوژیک مثل اختلال اتونوم، سکته و نوروپاتی اتونومیک
درمان عرق سرد در خواب چیست ؟
بهتر است بدانید که هیچ درمان خاصی به‌طور خاص برای عرق سرد وجود ندارد. اما برای آغاز درمان آن در وهله اول پزشک متخصص با انجام آزمایش‌های مربوطه باید علت اصلی و اینکه عرق سرد در خواب نشانه چیست ؟ را با توجه به شرح و حال بیمار تشخیص دهد. درمان کاملا بستگی به عواملی که باعث عرق سرد در خواب شده‌اند دارد. اما به‌طورکلی می‌توان گفت که نوشیدن مقدار زیادی آب در طول روز می‌تواند از کمبود آب بدن جلوگیری کند.
ورزش منظم و جلوگیری از عادت‌هایی مانند استعمال سیگار یا نوشیدن زیاد الکل می‌تواند از ایجاد عرق سرد در خواب جلوگیری کند. در بعضی موارد گرفتن نفس‌های عمیق می‌تواند به بازگرداندن اکسیژن به خون کمک کند. البته یکی از بهترین کارها در درمان عرق سرد در خواب مراقبه و یا انجام یوگا است. تکنیک‌های مراقبه و آرامش‌بخش می‌تواند به کنترل اضطراب یا استرس کمک کند. می‌توانید در هر مکانی مراقبه کنید. البته باید بگوییم که در مرحله حاد این مشکل با ریشه‌های بیماری، درمان دارویی باید طبق نظر پزشک آغاز شود.
سخن پایانی
عرق کردن واکنش کاملا طبیعی بدن در مقابل حرارت بالا بدن برای تنظیم دمای آن است. اما در برخی موارد فرد با عرق سرد در هر درجه حرارتی روبرو می‌شود. عرق سرد دلایل بسیار متفاوتی دارد. دقت کنید که عرق سرد معمولا زنگ خطری برای وجود یک بیماری و مشکل در فرد محسوب می‌شود. این نوع عرق سرد در برخی از نقاط بدن ایجاد می‌شود. اما نوعی عرق سرد تنها در خواب به سراغ فرد می‌آید.
اگر بخواهیم بگوییم که عرق سرد در خواب نشانه چیست ؟ باید تکرار کنیم که این موضوع نیز دلایل خاص خود را داشته و عموما نشان‌دهنده وجود یک مشکل دیگر است. برای درمان عرق سرد در خواب و یا عرق سرد پزشک متخصص حتما باید بیماری‌های زمینه ای فرد را در نظر بگیرد و آزمایشات لازم را انجام دهد. یکی از موثرترین راه های کنترل عرق سرد در حالی که بیماری خاصی ندارید انجام مراقبه و یوگا به شمار می رود. اما در صورت طولانی شدن عرق سرد در خواب حتما به پزشک مراجعه کنید.
علت عرق کردن سر و گردن در خواب
عرق کردن در خواب یا خیس شدن سر و گردن در خواب ممکن است با دلایل مختلفی مرتبط باشد. خیلی وقت‌ها تعریق شبانه یک وضعیت طبیعی است و خطری فرد را تهدید نمی‌کند، اما گاهی تعریق شدید شبانه می‌تواند هشداری در مورد بروز یا وجود یک شرایط پزشکی ویژه باشد. شایع‌ترین علل تعریق سر و گردن در خواب عبارت‌اند از:
- گرگرفتگی: این وضعیت بیشتر در زنان رخ می‌دهد به‌خصوص زنانی که در حال عبور از دوره یائسگی هستند
- اضطراب و استرس شدید
- هیپوگلیسمی یا قند خون پایین
- مصرف دارو: تعریق در خواب یکی از عوارض مصرف برخی از داروهاست. بسیاری از افراد پس از مصرف داروهای استروئیدی، مسکن‌ها و داروهای ضدافسردگی دچار تعریق شبانه می‌شوند.
- اعتیاد به مواد مخدر و مصرف الکل
- ابتلا به اختلال : این وضعیت سبب تعریق شبانه بیش‌ازحد می‌شود
- به علتی ناشناخته دچار عرق کردن در خواب می‌شوید
علت عرق کردن سر و گردن زنان در خواب
زمانی که کاملاً متوقف می‌شود (یائسگی مرحله‌ای است که زنان از دوره باروری وارد دوره یائسگی می‌شوند. این مرحله بین سنین ۴۰ تا ۵۰ سالگی اتفاق می‌افتد.) و دیگر پریود اتفاق نمی‌افتد، هورمون‌های زنانه همچون استروژن کاهش پیدا می‌کنند. کاهش سطح استروژن بر هیپوتالاموس که تنظیم دمای بدن را بر عهده دارد، تأثیر خواهد گذاشت؛ بنابراین ازاین‌پس هیپوتالاموس بسیار حساس‌تر شده و به کوچک‌ترین تغییرات دمایی واکنش نشان می‌دهد. در این صورت این امکان وجود دارد که به دفعات در طول خواب دچار تعریق شوید. اما همیشه یائسگی دلیل اصلی نیست و ممکن است زنان به دلایل دیگری که در ادامه خواهیم گفت دچار تعریق شبانه شوند:
- عدم تعادل هورمونی: زنانی که دچار هستند، تومور فوق کلیوی دارند، مبتلا به سندرم کارسینوئید هستند و یا اینکه درگیر دیگر شرایط مرتبط با عدم تعادل هورمونی هستند دچار عرق کردن در خواب می‌شوند
- اختلالات عصبی: نوروپاتی اتونومیک، دیس رفلکسی اتونومیک، سکته مغزی و بروز کیست در طناب نخاعی ازجمله شرایط پزشکی عصبی هستند که می‌توانند سبب تعریق شبانه در زنان شوند
- هایپرهیدروز ایدیوپاتیک: هیچ دلیل مشخصی برای بروز این وضعیت پزشکی وجود ندارد، اما می‌تواند سبب عرق کردن بیش‌ازحد و غیرطبیعی در طول خواب شود
- دیابت: بسیاری از زنانی که دارند و در طول شب دچار افت قند خون می‌شوند، ممکن است عرق کردن در خواب را تجربه کنند. همچنین داروهای دیابتی نیز می‌تواند دلیل بروز تعریق شبانه باشد
- سایر علل تعریق شبانه زنان: عفونت، آپنه انسدادی خواب، بیماری رفلاکس معده به مری، شرایط روانی، سرطان (خیلی نادر) و برخی از داروها دیگر علل بروز تعریق شبانه در زنان به‌شمار می‌روند
همان‌طور که ملاحظه می‌کنید اکثر علل تعریق شبانه مردان و زنان مشترک است و تنها در مواردی که علت هورمونی است با یکدیگر تفاوت دارند.
منبع: