میدان امیرچخماق یزد نگینی تاریخی در قلب این شهر کویری تنها یک میدان نیست؛ بلکه مجموعه ای از بناها و یادگارهای ارزشمند است که داستانی از دوره های مختلف تاریخی ایران را روایت می کند. اگر به دنبال پاسخ این سوال هستید که این میدان باشکوه در چه دوره ای ساخته شده و چه کسانی در شکل گیری آن نقش داشته اند با ما همراه باشید تا سفری به دل تاریخ داشته باشیم و از رازهای این میدان پرده برداریم.

میدان امیر چخماق متعلق به چه دوره تاریخی است؟
میدان امیر چخماق کجاست؟
میدان امیر چخماق در مرکز شهر یزد در خیابان امام خمینی قرار دارد. این میدان به عنوان قلب تپنده شهر دسترسی آسانی به سایر نقاط مهم و جاذبه های گردشگری یزد دارد. موقعیت مکانی مناسب این میدان آن را به یکی از پربازدیدترین و محبوب ترین مکان ها در بین گردشگران و اهالی شهر تبدیل کرده است.
بیشتر بخوانید: مهم ترین جاذبه های دیدنی رودبار کدامند؟
امیر چخماق کیست؟
امیر جلال الدین چخماق شامی از سرداران و امرای مشهور شاهرخ تیموری در قرن نهم هجری قمری بود. او در زمان حکومتش بر یزد با همکاری همسرش فاطمه خاتون اقدامات مهمی در راستای آبادانی و توسعه شهر انجام داد. ساخت مجموعه امیرچخماق شامل مسجد تکیه بازار و آب انبار از جمله مهم ترین یادگارهای او در این شهر است.
تاریخچه میدان امیر چخماق یزد
تاریخچه میدان امیر چخماق به دوران تیموریان در قرن نهم هجری قمری بازمی گردد. این میدان به دستور امیر جلال الدین چخماق حاکم وقت یزد و با همراهی و همدلی همسرش فاطمه خاتون بنا شد. هدف از ساخت این مجموعه رونق بخشیدن به شهر یزد و ایجاد فضایی برای گردهمایی های مذهبی و اجتماعی بود. در دوران صفویه و قاجار نیز تغییراتی در این مجموعه ایجاد شد اما نام و اصالت آن حفظ گردید.
بیشتر بخوانید: میدان هیپودروم در دوران عثمانی چه تغییری کرد؟
میدان امیر چخماق متعلق به چه دوره تاریخی است؟
میدان امیر چخماق به طور مشخص متعلق به دوره تیموریان است. ساخت این مجموعه در قرن نهم هجری قمری به دستور امیر جلال الدین چخماق حاکم یزد در آن زمان آغاز شد. البته در دوره های بعدی به ویژه در دوران صفویه و قاجار تغییراتی در این مجموعه ایجاد شد و بخش هایی به آن اضافه گردید. با این حال هسته اصلی و بنیان میدان امیر چخماق به دوره تیموریان بازمی گردد و این دوره را می توان به عنوان دوره اصلی شکل گیری این اثر تاریخی در نظر گرفت.
معماری میدان امیر چخماق
معماری میدان امیر چخماق ترکیبی از سبک های معماری تیموری صفوی و قاجاری است. در ساخت این مجموعه از مصالحی مانند آجر کاشی گچ و سنگ استفاده شده است. تزیینات کاشی کاری گچ بری و خطاطی زیبایی خاصی به این بنا بخشیده اند. تقارن و تناسب در طراحی از ویژگی های بارز معماری این میدان است. همچنین استفاده از عناصر معماری اسلامی مانند گنبد مناره و ایوان جلوه ای معنوی به این مجموعه داده است.
بیشتر بخوانید: نان شلشلی بوشهری
بناهای مجموعه امیر چخماق
مجموعه امیر چخماق شامل بناهای متعددی است که هر کدام دارای ویژگی ها و کارکردهای خاص خود هستند. این بناها عبارتند از:
تکیه امیر چخماق
تکیه امیر چخماق یکی از مهم ترین بناهای این مجموعه است که در ضلع شرقی میدان قرار دارد. این تکیه دارای غرفه های متعددی است که در ایام محرم برای برگزاری مراسم عزاداری مورد استفاده قرار می گیرد. مناره های بلند تکیه از نمادهای شاخص میدان امیر چخماق به شمار می روند.
مسجد امیر چخماق
مسجد امیر چخماق که به مسجد جامع نو نیز شهرت دارد در ضلع جنوبی میدان واقع شده است. این مسجد دارای گنبدی زیبا و شبستانی بزرگ است که با کاشی کاری های نفیس تزیین شده است. مسجد امیر چخماق از نظر وسعت و زیبایی دومین مسجد مهم یزد پس از مسجد جامع این شهر است.
بازار حاجی قنبر
بازار حاجی قنبر بازاری قدیمی و سرپوشیده است که در ضلع شمالی میدان قرار دارد. این بازار دارای حجره های متعددی است که در آن انواع کالاها به فروش می رسد. معماری سنتی و فضای دلنشین بازار حاجی قنبر آن را به یکی از جاذبه های گردشگری یزد تبدیل کرده است.
آرامگاه ستی فاطمه
آرامگاه ستی فاطمه متعلق به همسر امیر جلال الدین چخماق است که در ضلع شمالی میدان قرار دارد. این آرامگاه دارای گنبدی خیاره ای شکل است که با کاشی های سبزرنگ تزیین شده است. معماری خاص و تزیینات زیبای آرامگاه ستی فاطمه آن را به یکی از بناهای منحصربه فرد مجموعه امیر چخماق تبدیل کرده است.
نخل امیر چخماق
نخل امیر چخماق یک سازه چوبی بزرگ و سنگین است که در مراسم عزاداری محرم مورد استفاده قرار می گیرد. این نخل به شکل درخت سرو ساخته شده و با پارچه های سیاه و سبز آیینه و زیورآلات دیگر تزیین می شود. نخل گردانی یکی از مراسم های سنتی و پرشور یزد است که در میدان امیر چخماق برگزار می شود.
آب انبارهای میدان امیر چخماق
در گذشته میدان امیر چخماق دارای سه آب انبار بوده است که آب مورد نیاز مردم شهر را تامین می کردند. امروزه تنها دو آب انبار از این سه آب انبار باقی مانده است که به عنوان بناهای تاریخی مورد بازدید قرار می گیرند. آب انبارهای میدان امیر چخماق نمونه ای از معماری سنتی و هوشمندانه ایرانی در تامین آب آشامیدنی هستند.
جاهای دیدنی میدان امیر چخماق
میدان امیر چخماق به تنهایی یک جاذبه گردشگری کامل است و بناهای تاریخی و معماری زیبای آن هر ساله گردشگران بسیاری را به خود جذب می کند. علاوه بر بناهای ذکر شده حوض بزرگ و فواره های زیبای میدان فضای دلنشینی را برای بازدیدکنندگان فراهم کرده است. همچنین موزه میدان امیر چخماق فرصتی برای آشنایی بیشتر با تاریخ و فرهنگ این منطقه است.
دیدنی های اطراف مجموعه امیرچخماق
در اطراف مجموعه امیر چخماق نیز جاذبه های گردشگری دیگری وجود دارد که بازدید از آن ها می تواند تجربه سفر شما به یزد را کامل تر کند. از جمله این جاذبه ها می توان به مجموعه سهل بن علی بازار مسگری و موزه وزیری اشاره کرد.
بهترین زمان بازدید از میدان امیر چخماق چه وقت است؟
بهترین زمان برای بازدید از میدان امیر چخماق فصل بهار و پاییز است. در این فصول هوا معتدل و دلپذیر است و می توانید از گشت و گذار در میدان و بازدید از بناهای تاریخی آن لذت ببرید. همچنین در ایام محرم مراسم نخل گردانی در میدان امیر چخماق برگزار می شود که تماشای آن تجربه ای منحصربه فرد خواهد بود.
چطور به میدان امیر چخماق برویم؟
دسترسی به میدان امیر چخماق بسیار آسان است. می توانید از طریق خودروی شخصی تاکسی یا اتوبوس به این میدان بروید. همچنین بسیاری از هتل ها و اقامتگاه های یزد در نزدیکی میدان امیر چخماق قرار دارند که می توانید با پیاده روی به این میدان برسید.
هتل های نزدیک میدان امیر چخماق یزد
در اطراف میدان امیر چخماق هتل ها و اقامتگاه های متعددی وجود دارد که می توانید با توجه به بودجه و سلیقه خود یکی از آن ها را انتخاب کنید. برخی از هتل های نزدیک به میدان امیر چخماق عبارتند از هتل صفائیه هتل داد و هتل ارگ جدید.
چرا میدان امیر چخماق به این نام خوانده می شود؟
این میدان به نام امیر جلال الدین چخماق شامی حاکم یزد در دوره تیموریان نامگذاری شده است که دستور ساخت این مجموعه را داده است.
قدمت میدان امیر چخماق یزد چقدر است؟
قدمت این میدان به قرن نهم هجری قمری و دوره تیموریان بازمی گردد.
مهمترین ویژگی معماری میدان امیر چخماق چیست؟
ترکیبی از سبک های معماری تیموری صفوی و قاجاری و استفاده از مصالحی مانند آجر کاشی گچ و سنگ از ویژگی های مهم معماری این میدان است.
نخل میدان امیر چخماق چه کاربردی دارد؟
نخل امیر چخماق در مراسم عزاداری محرم به عنوان نمادی از تابوت امام حسین (ع) مورد استفاده قرار می گیرد.
میدان امیر چخماق در کدام شهر قرار دارد؟
میدان امیر چخماق در شهر یزد واقع شده است.