آیا شب ها خروپف می کنید و صبح ها با احساس خستگی از خواب بیدار می شوید؟ آیا در طول روز احساس خواب آلودگی مفرط دارید؟ این ها می توانند نشانه های آپنه خواب باشند؛ اختلالی که در آن تنفس شما در طول خواب به طور مکرر قطع و وصل می شود. آپنه خواب نه تنها کیفیت خواب شما را تحت تاثیر قرار می دهد بلکه می تواند عوارض جدی برای سلامتی شما به همراه داشته باشد. در این محتوا به بررسی جامع آپنه خواب علل علائم انواع روش های تشخیص و درمان آن می پردازیم تا به شما کمک کنیم خوابی آرام و سالم را تجربه کنید.
آپنه خواب چیست؟
آپنه خواب یک اختلال شایع خواب است که در آن تنفس فرد در طول خواب به طور مکرر متوقف و دوباره شروع می شود. این توقف ها می توانند چند ثانیه تا چند دقیقه طول بکشند و در طول یک شب بارها تکرار شوند. آپنه خواب باعث کاهش سطح اکسیژن خون و اختلال در خواب می شود و می تواند منجر به عوارض جدی برای سلامتی شود.
آپنه خواب چه عوارضی دارد؟
آپنه خواب می تواند عوارض متعددی برای سلامتی داشته باشد از جمله:
- فشار خون بالا
- بیماری های قلبی
- سکته مغزی
- دیابت نوع 2
- افسردگی
- خستگی مزمن
- مشکلات حافظه و تمرکز
- حوادث رانندگی و کاری ناشی از خواب آلودگی
علائم آپنه خواب چیست؟
علائم آپنه خواب می تواند در افراد مختلف متفاوت باشد اما شایع ترین علائم عبارتند از:
- خروپف بلند و مزمن
- قطع تنفس در طول خواب (که توسط همسر یا اطرافیان گزارش می شود)
- احساس خفگی یا تنگی نفس در طول خواب
- خشکی دهان یا گلو در هنگام بیدار شدن از خواب
- سردرد صبحگاهی
- خستگی و خواب آلودگی در طول روز
- مشکلات تمرکز و حافظه
- تحریک پذیری و تغییرات خلقی
- کاهش میل جنسی
علت آپنه خواب چیست؟
علت آپنه خواب می تواند متفاوت باشد و به نوع آپنه بستگی دارد. به طور کلی آپنه خواب ناشی از انسداد راه هوایی فوقانی در طول خواب است. این انسداد می تواند به دلیل عوامل مختلفی مانند چاقی بزرگ بودن لوزه ها یا زبان و یا ضعف عضلات گلو ایجاد شود.
انواع آپنه خواب کدامند؟
سه نوع اصلی آپنه خواب وجود دارد:
آپنه انسدادی خواب چیست؟
آپنه انسدادی خواب (OSA) شایع ترین نوع آپنه خواب است. در این نوع آپنه راه هوایی فوقانی در طول خواب به طور کامل یا جزئی مسدود می شود. این انسداد معمولاً به دلیل شل شدن عضلات گلو و زبان ایجاد می شود.
آپنه مرکزی خواب چیست؟
آپنه مرکزی خواب (CSA) کمتر شایع است و ناشی از مشکل در سیگنال های مغزی است که تنفس را کنترل می کنند. در این نوع آپنه مغز به طور موقت سیگنال های لازم برای تنفس را ارسال نمی کند.
آپنه خواب مختلط چیست؟
آپنه خواب مختلط ترکیبی از آپنه انسدادی و آپنه مرکزی است. در این نوع آپنه فرد هم انسداد راه هوایی و هم مشکل در سیگنال های مغزی را تجربه می کند.
آپنه خواب در کودکان
آپنه خواب می تواند در کودکان نیز رخ دهد. علائم آپنه خواب در کودکان ممکن است شامل خروپف تنفس دهانی شب ادراری مشکلات رفتاری و یادگیری و رشد کند باشد. تشخیص و درمان زودهنگام آپنه خواب در کودکان بسیار مهم است.
آپنه خواب چگونه تشخیص داده می شود؟
تشخیص آپنه خواب معمولاً با انجام یک مطالعه خواب (پلی سومنوگرافی) انجام می شود. در این آزمایش فعالیت های مختلف بدن شما در طول خواب مانند امواج مغزی حرکات چشم ضربان قلب و سطح اکسیژن خون ثبت می شود. همچنین ممکن است پزشک شما معاینه فیزیکی انجام دهد و در مورد سابقه پزشکی و علائم شما سوالاتی بپرسد.
درمان آپنه خواب چیست؟
درمان آپنه خواب بستگی به نوع و شدت آن دارد. هدف از درمان باز نگه داشتن راه هوایی در طول خواب و بهبود کیفیت خواب است.
درمان خانگی آپنه خواب
در موارد خفیف آپنه خواب ممکن است بتوان با تغییر سبک زندگی علائم را بهبود بخشید. این تغییرات شامل:
- کاهش وزن
- ترک سیگار و الکل
- خوابیدن به پهلو
- استفاده از بالش های مخصوص برای باز نگه داشتن راه هوایی
درمان آپنه خواب با CPAP
CPAP (فشار مثبت مداوم راه هوایی) یک روش درمانی رایج برای آپنه خواب است. در این روش از یک دستگاه کوچک استفاده می شود که هوا را از طریق یک ماسک به بینی یا دهان شما پمپ می کند. این فشار هوا به باز نگه داشتن راه هوایی در طول خواب کمک می کند.
جراحی آپنه خواب
در برخی موارد جراحی ممکن است برای درمان آپنه خواب ضروری باشد. جراحی می تواند شامل برداشتن لوزه ها زبان کوچک یا اصلاح ساختار فک باشد.
عوامل خطر آپنه خواب
عوامل مختلفی می توانند خطر ابتلا به آپنه خواب را افزایش دهند از جمله:
- چاقی
- سن بالا
- جنسیت مرد
- سابقه خانوادگی آپنه خواب
- بزرگ بودن لوزه ها یا زبان
- انحراف بینی
- مصرف سیگار و الکل
- برخی بیماری های زمینه ای مانند دیابت و فشار خون بالا
پیشگیری از آپنه خواب
اگرچه نمی توان از همه موارد آپنه خواب پیشگیری کرد اما با رعایت برخی نکات می توان خطر ابتلا به آن را کاهش داد:
- حفظ وزن سالم
- ترک سیگار و الکل
- خوابیدن به پهلو
- درمان بیماری های زمینه ای مانند دیابت و فشار خون بالا
آیا آپنه خواب خطرناک است؟
بله آپنه خواب می تواند خطرناک باشد. اگر آپنه خواب درمان نشود می تواند منجر به عوارض جدی برای سلامتی شود از جمله بیماری های قلبی سکته مغزی دیابت و حوادث رانندگی و کاری ناشی از خواب آلودگی. بنابراین تشخیص و درمان زودهنگام آپنه خواب بسیار مهم است.
آیا آپنه خواب باعث مرگ می شود؟
آپنه خواب به طور مستقیم باعث مرگ نمی شود اما عوارض ناشی از آن مانند بیماری های قلبی و سکته مغزی می تواند خطر مرگ را افزایش دهد.
آیا آپنه خواب درمان قطعی دارد؟
درمان قطعی برای همه انواع آپنه خواب وجود ندارد اما با روش های درمانی مختلف می توان علائم را کنترل و کیفیت زندگی را بهبود بخشید.
چگونه بفهمیم آپنه خواب داریم؟
اگر علائمی مانند خروپف بلند قطع تنفس در طول خواب خستگی روزانه و سردرد صبحگاهی دارید برای تشخیص دقیق باید به پزشک مراجعه کنید.
آیا آپنه خواب باعث فشار خون می شود؟
بله آپنه خواب می تواند یکی از عوامل ایجاد فشار خون بالا باشد.
آیا آپنه خواب باعث سکته مغزی می شود؟
آپنه خواب می تواند خطر سکته مغزی را افزایش دهد.
بهترین دکتر برای درمان آپنه خواب کیست؟
پزشک متخصص ریه متخصص گوش و حلق و بینی و متخصص خواب می توانند در تشخیص و درمان آپنه خواب به شما کمک کنند.
آیا آپنه خواب ارثی است؟
سابقه خانوادگی آپنه خواب می تواند خطر ابتلا به آن را افزایش دهد.
قیمت دستگاه CPAP چقدر است؟
قیمت دستگاه CPAP بسته به نوع و برند آن متفاوت است و بهتر است از مراکز معتبر تجهیزات پزشکی استعلام شود.