احساس سوزش کف پا یک اختلال شایع است. این مشکل به عنوان یک مسئله مجزا یا به عنوان علائمی از مشکلات دیگر رخ میدهد. متخصصین پزشکی احساس سوزش در کف پا یا انتهای پا را، سندروم داغی کف پا (BFS) مینامند. داغی کف پا اغلب منجر به احساس ناراحتکننده داغی و دردناک در پا میشود. علائم داغی کف پا میتواند خفیف یا شدید باشد که به علت آن بستگی دارد.
داغی کف پا در افراد بزرگسال متداول است و میتواند در شب تشدید شود. داغی کف پا نه تنها بر کف اثر میگذارد، بلکه میتواند قسمت فوقانی پا، مچ و ساق پا را درگیر کند. دیابت یکی از شایعترین عوامل داغی کف پا است. با این وجود، سوزش کف پا تنها یک نشانه از مشکلات متعدد دیگر است.
دکتر فروغ میتواند پس از تشخیص علت داغی کف پا، روش درمانی کاملی را مشخص کرده تا احتمال بروز عوارض در آینده کاهش یابد.
داغی کف پا چیست؟
داغی کف پا میتواند ناشی از عوامل متعددی باشد که شامل، آسیب به عصب در پا به دلیل قرار گرفتن در معرض سرما و گرمای شدید یا مواد سمی است. داغی کف پا همچنین ممکن است به دلیل مشکل گردش خون باشد که جریان خون در پا با اختلال مواجه شده است، مانند بیماری سرخرگ محیطی، آسیب به پا یا راه رفتن و دویدن شدید.
از سوی دیگر، داغی کف پا ممکن است ناشی از آسیب اعصاب محیطی باشد که اختلال در عملکرد اعصاب محیطی است که سیگنالهای بین بدن و مغز و نخاع را تقویت میکنند. آسیب اعصاب محیطی میتواند به دلیل بیماریها و اختلالات خاص متعددی مانند دیابت، اعتیاد به الکل و سندروم گلین باره که اختلال خودایمنی عصب است، رخ دهد. در بسیاری از موارد، آسیب اعصاب محیطی علت شناخته شدهای ندارد.
احساس سوزش و داغی کف پا میتواند به تنهایی رخ دهد یا با احساس سوزن سوزن شدن (اختلال حس لامسه) و بیحسی همراه باشد. داغی کف پا براساس علت آن، ممکن است در حالت استراحت یا هنگام راه رفتن یا حرکت به اطراف رخ دهد. مدت زمان و دوره احساس داغی کف پا بسیار متفاوت است، که به شرایط زمینهای آن بستگی دارد. داغی کف پا که به دلیل آسیب رخ میدهد، بطور یکباره شروع میشود، در حالی که حس داغی کف پا که ناشی از آسیب اعصاب محیطی است، به آرامی شروع شده و ادامه دارد یا با گذشت زمان تشدید میشود.
اگر بطور ناگهانی دچار احساس سوزش در کف پا شدهاید که با بیحسی یا ضعف در یک سمت بدن؛ تغییر در سطح هوشیاری یا آگاهی مانند بیهوش شدن یا عدم واکنش؛ یا تشدید سردرد همراه است، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید؛ زیرا میتواند نشانههای سکته مغزی باشد. همچنین اگر حس داغی کف پا ناشی از سوختگی شدید است، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
اگر داغی کف پا ادامه داشته باشد یا باعث نگرانی شما است، با پزشک مشورت کنید.
چه علائم دیگری ممکن است با داغی کف پا همراه باشد؟
داغی کف پا ممکن است با علائم دیگری همراه باشد که با توجه به بیماری زمینهای، اختلال یا مشکلات دیگر، متفاوت است. علائمی که بطور مکرر کف پا را درگیر میکند، میتواند سیستمهای دیگر بدن را نیز تحت تاثیر قرار دهد.
علائمی در کف پا که ممکن است با داغی کف پا همراه باشد
داغی کف پا میتواند با علائم دیگری که کف پا را درگیر میکند، همراه باشد: این علائم شامل:
- خونریزی
- تاول
- بیحسی
- درد
- قرمزی، گرما یا ورم
- سوزن سوزن شدن یا دیگر حسهای غیرطبیعی در کف پا
علائم دیگری که ممکن است با داغی کف پا همراه باشد
داغی کف پا ممکن است با علائم دیگری همراه شود که با دیگر بخشهای بدن ارتباط داشته باشد، این علائم شامل:
- کاهش یا قطع نبض
- تغییر در حس بدن
- ایجاد مشکل در راه رفتن
- خوابآلودگی شدید درطول روز
- حساسیت شدید نسبت به لمس بدن
- مشکلات کف پا مانند زخم و درد استخوان و مفصل
- اختلال در هماهنگی بدن
- ضعف عضلانی
- درد عصب
- درد هنگام راه رفتن
- کاهش توانایی در احساس درد یا تغییر درجه حرارت بدن
- درد شدید که ممکن است در طول شب تشدید شود
- اختلال در خواب
- حس سوزن سوزن شدن، بیحسی یا دیگر احساسات غیرطبیعی در پاها
علائم جدی که میتواند نشان دهنده مشکلات خطرناک باشد
داغی ناگهانی کف پا که همراه با بیحسی یا ضعف در یک طرف بدن باشد، میتواند نشانه سکته مغزی باشد. اگر شما یا فرد همراه شما، دچار داغی کف پا همراه با علائم جدی دیگری است، که در ادامه بیان میشود، بهتر است بلافاصله به پزشک مراجعه کنید:
- تغییر در سطح هوشیاری یا آگاهی مانند بیهوش شدن یا عدم واکنش
- تغییر حالت ذهنی مانند گیج شدن، هذیان، بیحالی شدید، توهم و خیالبافی
- آشفتگی یا سخنان مبهم یا ناتوانی در سخن گفتن
- فلج شدن یا عدم توانایی در حرکت بخشی از بدن
- تغییر ناگهانی در بینایی، کاهش بینایی یا درد در چشم
- سردرد شدید
علت داغی کف پا چیست؟
داغی کف پا میتواند ناشی از آسیب عصب یا پوست در کف پا و بافتهای اطراف آن باشد. سوختگی ناشی از گرمای شدید یا مواد شیمیایی و قرار گرفتن در معرض مواد سمی میتواند به عصبهای پوست آسیب وارد کند و سوزش و داغی کف پا را در پی داشته باشد.
آسیب به عصبهای محیطی (آسیب به عصب محیطی) میتواند منجر به احساس داغی در کف پا شود. آسیب عصب محیطی به دلیل بیماری یا مشکلات خاص ماند دیابت ایجاد میشود که میتواند بر سلامت عصب تاثیر بگذارد، یا ممکن است علت ناشناختهای داشته باشد.
علت فیزیکی داغی کف پا
داغی کف پا می تواند به دلایل فیزیکی ایجاد شود مانند:
- سوختگی شامل آفتاب سوختگی
- داروهای خاص مانند برخی داروهای شیمی درمانی سرطان
- قرار گرفتن در معرض سرما
- قرار گرفتن در معرض مواد سمی یا خطرناک مانند جیوه یا سرب
- آسیب یا ضربه به پا
- آسیب به عصب
- آسیب اعصاب محیطی ( اختلالی که منجر به عدم عملکرد عصبهایی میشود که در خارج از مغز و نخاع قرار دارند)
- فشار روی عصب یا گیر افتادن عصب
بیماری یا اختلالاتی که منجر به داغی کف پا میشوند
احساس سوزش کف پا ممکن است به دلایل بیماری زمینهای یا اختلالی ایجاد شود که به عصب صدمه میزند، این موارد میتواند شامل:
- تاثیر نامساعد دارو بخصوص داروهای شیمی درمانی ضدسرطان
- آسیب به عصب ناشی از مصرف الکل ( آسیب به عصب به دلیل مصرف بیش از حد الکل)
- دیابت ( بیماری مزمنی که بر توانایی بدن در مصرف شکر و تولید انرژی تاثیرگذار است)
- سندروم گلین باره ( اختلال خودایمنی عصب)
- عفونت ویروسی اچآیوی و درمان آن
- اسکلروز چندگانه (بیماری که بر مغز و نخاع اثر گذاشته و موجب ضعف، اختلال در هماهنگی و تعادل بدن و مشکلات دیگر میشود)
- بیماری سرخرگ محیطی (PAD که همچنین بیماری عروق محیطی یا PVD نیز نامیده میشود، که باریک شدن یا انسداد سرخرگ به دلیل تجمع چربی و کلسترول در دیواره سرخرگ است که جریان را به اندامها محدود میکند.)
- آرتریت روماتوئید (بیماری خودایمنی مزمن که با التهاب مفصل شناخته میشود)
- شینگل ( فعالسازی دوباره ویروس واریسل زوستر که پس از ابتلا به آبله مرغان در بدن به حالت غیرفعال باقی میماند)
- بیماری لوپوس اریتماز سیستمیک ( اختلالی که در آن بدن به سلولها و بافتهای سالم خود حمله میکند)
- کمبود ویتامین بخصوص ویتامین ب 12 . فولیک اسید
عوامل جدی یا خطرناک داغی کف پا
در برخی موارد، داغی کف پا ممکن است نشانه یک مشکل خطرناک یا جدی باشد که باید بلافاصله توسط پزشک ارزیابی شود. این مشکلات شامل:
- انسداد شریان به دلیل آمبولی (PAD)
- سکته مغزی
- حمله ایسکمی گذرا ( علائم موقت شبیه به سکته مغزی که ممکن است نشانه هشداردهنده از یک سکته مغزی قریب الوقوع است)
عوارض بالقوه داغی کف پا چیست؟
از آنجایی که داغی کف پا میتواند ناشی از بیماریهای جدی باشد، در صورتی که درمان صورت نگیرد، منجر به عوارض جدی و آسیب دائمی خواهد شد. هنگامی که عوامل زمینهای تشخیص داده شد، پیگیری روند درمان که پزشک جهت شرایط خاص شما ارائه میدهد اهمیت بسیاری دارد که خطر عوارض احتمالی را کاهش میدهد، این عوارض شامل موارد زیر است:
- آسیب مغزی (اگر احساس سوزش ناشی از سکته مغزی باشد)
- از دست دادن عضو
- آسیب دائم عصب
تشخیص
پزشک درباره علائم خاص شما میپرسد و این احتمال وجود دارد که با معاینات عصبشناسی تشخیص را شروع کند. او آزمایشات حسی را انجام میدهد تا صحت حس لامسه، لرزش، سرما و گرما را بررسی کند. آزمایشات دیگر شامل بررسی واکنشها، قدرت و حجم عضلات و حالت و هماهنگی بدن است.
پزشک همچنین آزمایشات عملکرد عصب مانند الکرومیوگرافی (EMG) را انجام میدهد. با اینکار، یک پروب سیگنالهای الکتریکی به عصب ارسال میکند و یک الکترود در طول مسیر عصب قرار داده میشود تا واکنش عصب را به این سیگنالها ثبت کند. بررسی انتقال عصبی دیگر، فعالیت الکتریکی عضلات را ثبت میکند تا آسیب عصب را تشخیص داده شود.
البته، اگر دچار داغی کف پا هستید و تشخیص ام اس داده نشده است، پزشک آزمایشات لازم جهت تشخیص را انجام میدهد.
سؤالاتی جهت تشخیص علت داغی کف پا
جهت تشخیص این مشکل، پزشک چندین سوال در ارتباط با داغی کف پا از شما میپرسد که شامل:
- چه مدت دچار داغی کف پا هستید؟
- داغی و سوزش در کدام قسمت پا احساس میشود؟
- آیا علائم دیگری دارید؟
- چه داروهایی مصرف میکنید؟
درمان داغی پا
درمان داغی کف پا به عوامل زمینهای آن بستگی دارد. پزشک میتواند با استفاده از موارد زیر داغی کف پا را درمان کند:
- تجویز داروی ضدقارچ
- کفی کفش یا تغییر کفش
- مکمل ویتامین
- مکملهای تیروئید
- تحریک الکتریکی عصب
- مگنت تراپی
- لیزر یا نور درمانی
همچنین چندین درمان خانگی جهت داغی کف پا وجود دارد که شخص میتواند آن را امتحان کند. در اینجا به چندین درمان اشاره میکنیم که میتواند به تسکین آن کمک کند:
قرار دادن پا در آب سرد یا حمام یخ
قرار دادن پا در آب سرد میتواند بطور موقت علائم داغی کف پا را تسکین دهد. گرچه در صورتی که فردی دچار اریتروملالژیا است، نباید اینکار را انجام دهد، زیرا ممکن است به پوست آسیب وارد شود.
استراحت، استفاده از یخ، کمپرشن و بالا نگه داشتن عضو
فرد میتواند علائم سندرم تونل تارسال را با استفاده از استراحت، یخ، کمپرشن و بالا نگه داشتن عضو تسکین دهد. اینکار شامل استراحت دادن به پا، قرار دادن یخ روی مچ پا، استفاده از کمپرشن و بالا نگه داشتن پا است.
استراحت، یخ، کمپرشن و بالا نگه داشتن پا میتواند ورم و التهاب را کاهش دهد که به رفع علائم داغی کف پا کمک خواهد کرد.
نمک اپسوم
اغلب اوقات افراد از نمک اپسوم جهت درمان مشکلات متعددی مانند درد و علائم پای ورزشکاران کمک میکند.
نمک اپسوم یک ترکیب طبیعی است که حاوی سولفات منیزیم است. نمک اپسوم کاربردهای متعددی دارد که در ادامه به آنها اشاره میشود:
- کاهش علائم پای ورزشکاران
- کاهش التهاب
- پوسته پوسته شدن پوست
- کاهش بوی پا
- رفع یبوست
بیمار نمک اپسوم را در آب گرم ریخته و به مدت 20 تا 30 دقیه پای خود را در این ترکیب قرار میدهد. حمام نمک اپسوم میتواند علائم داغی کف پا را درمان کند. با این وجود، شخصی که مبتلا به دیابت است، باید قبل از استفاده از حمام نمک اپسوم با پزشک مشورت کند. زیرا نمک اپسوم خطر آسیب به پا را در افراد دیابتی افزایش میدهد.
ماساژ پا
ماساژ جریان خون را به آن ناحیه بیشتر میکند. از این رو، اگر شخص دچار داغی کف پا است، میتوان با ماساژ کف پا، گردش خون و جریان خون را به نواحی که به آن نیاز دارد، بهبود بخشید. اینکار میتواند برخی از علائم داغی کف پا را تسکین دهد.
یک بررسی نشان میدهد که ماساژ تایلندی کف پا به افراد آسیب عصب دیابتی کمک میکند که تعادل، محدوده حرکتی در پاها و حس پا را بهبود ببخشند.
داروها
مشکلات حسی مانند داغی کف پا معمولاً گذرا است اما در برخی افراد ممکن است به مشکلات مزمن تبدیل شود. این مسئله میتواند مشکل آفرین باشد زیرا سیستم عصبی فرد نسبت به درد حساس شده، به این معنی که حتی قدم گذاشتن روی یک سنگ کوچک یا تماس آرام با پا میتواند توسط مغز به عنوان یک درد شدید در نظر گرفته شود.
داروهایی که متخصصان عصب جهت درمان حواس دردناک مانند سوزش یا داغی کف پا تجویز میکنند شامل:
- داروهای ضد تشنج مانند نورونتین (گاباپنتین ) یا لیریکا (پرگابالین)
- داروهای ضد افسردگی مانند الاویل ( آمیتریپتیلین) یا سیمبالتا ( دولوکستین)
- بنزودیازپین مانند کلونوپین ( کلونازپام) یا والیوم ( دیازپام)
مشکل این داروها این است که آنها عوارض جانبی ایجاد میکنند. به عنوان مثال بسیاری از این داروها منجر به خستگی میشوند. گاهی اوقات یک راهحل آسان میتواند یک عارضه جانبی را کاهش دهد ( به عنوان مثال مصرف دارو در شب )؛ اما زمانی دیگر، عوارض جانبی منجر به مشکل ناگواری میشود.
درمانهای جایگزین
گاهی مصرف دارو همراه با شرکت در درمانهای مکمل میتواند در کنترل درد مرتبط با ام اس مفید باشد. نمونههای درمانهای مکمل که میتواند درد را تسکین دهد، شامل :
- بیوفیدبک
- هیپنوتیزم
- یوگا
- مدیتیشن ذهن آگاهی
خارش کف پا یک اختلال حاد است که امکان دارد به خارش مزمن تبدیل شود و مشکلات و سختی بسیار زیادی را برای شما به همراه داشته باشد. اما خارش کف پا نشانه چیست و آیا درمانی دارد؟ حال از آنجایی که خارش.کف.پا بسیار آزاردهنده است، تصمیم داریم در این مقاله به آن بپردازیم تا با علل و درمان آن آشنا شویم.
خارش کف پا نشانه چیست؟
خارش شدید یا pruritus یک اصطلاح پزشکی است که برای نشان دادن احساس تحریککننده روی پوست از آن استفاده میشود. این احساس میتواند در هر نقطه از بدن حس شود، اما از آنجایی که کف پا بیشتر زمان را در کفش است و عرق میکند، بیشتر در معرض این مشکل قرار میگیرد.
خارش/کف پا موضوع نگرانکننده و خطرناکی نیست، اما ممکن است ناشی از یک بیماری زمینهای پوستی یا بیماریهای داخلی باشد. از همین رو آشنایی با علل و علائم این بیماری کمک میکند که شما واکنش بهتری از خود در برابر آن نشان دهید.
علائم خارش کف پا
از بارزترین علائم این مشکل میتوان به خارش پاشنهی پا اشاره کرد. البته خارش زیاد کف پا تنها یکی از علامتهای این مشکل بهشمار میآید و ممکن است با موارد دیگری نیز روبرو شوید. این علائم عبارتند از:
- پوسته پوسته شدن کف پا
- ترک خوردن پوست
- تاول زدن
- قرمزی پوست
- فلسی شدن پوست
- تورم
- ایجاد لکههای التهابی روی پوست
- بثورات و جوشهای چرکی
اگر شما با سوزش و خارش کف پا مواجه شدید و علائم نامبرده شده را نیز مشاهده کردید، بهتر است با یک متخصص بیماریهای پوستی مشورت کنید، زیرا امکان دارد مشکلی وجود داشته باشد که شما از آن بیاطلاع هستید.
علت خارش کف پا چیست؟
شاید این عارضه برای شما کمی عجیب باشد و برایتان سوال پیش آید که خارش کف پا دلیلش چیست و چرا برخی از افراد دچار این عارضه میشوند؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که علل مختلفی برای این عارضه وجود دارد که در ادامه به هریک از آنها اشاره خواهیم کرد.
خارش کف پا و خشکی پوست
اولین موردی که میتوان به آن در پاسخ به سوال خارش کف پا از چیست اشاره کرد، خشکی پوست است. در خشکی پوست عوامل گوناگونی تاثیرگذار هستند که میتوان به سن، آبوهوای محل سکونت، استفاده از محصولات بهداشتی خشن، قرار گرفتن مداوم در معرض آب، شنا کردن در آب کلردار و … اشاره کرد.
تمام مواردی که به آنها اشاره کردیم، باعث خشکی پوست شما میشوند و خشک شدن پوست از دلایل خارش کف پا خواهد بود. شما میتوانید این مشکل را با استفاده از کرمهای مرطوبکننده، لوسیون و روغن بهسادگی برطرف کنید.
خارش کف پا و مشکل کبدی
خارش کف پا و کبد دو موضوع مرتبط بهم هستند و طبق بررسیها باید گفت که پاها نشانههای خوبی برای آگاه شدن از سلامت کبد بهشمار میآیند. پاشنههای ترک خورده و خارش کف پا از جمله نشانههایی هستند که میگویند فرد به کبد چرب مبتلا شده و باید تحت درمان قرار گیرد.
البته گاهی اوقات خارش کف پا در شب میتواند علامتی از تجمع هیستامین و مشکلات کبدی ناشی از آن نیز باشد. بنابراین توصیه میشود زمانی که با علائمی چون خارش کف پا، خارش پاشنه پا، ترک خوردگی پاشنه و … مواجه شدید به متخصص بیماریهای پوستی مراجعه کنید تا معاینات لازم انجام شود.
خارش کف پا به علت اختلال در روده و معده
علت خارش کف پا در طب سنتی، مشکلات روده و معده اعلام میشود و برخی از افراد فعال در این زمینه معتقد هستند که غلظت خون بالا نیز میتواند منجر به خارش کف پا شود. اگر این خون که غلظت بالایی دارد، آلوده و کثیف نیز باشد میتواند به مشکلات بیشتری منجر شود. بنابراین لازم است که سریعا درمان شود.
خارش کف پا به علت دیابت
خارش کف پا در افراد دیابتی از مشکلات شایعی است که این افراد با آن مواجه میشوند. دلیل این موضوع نیز گردش خون ضعیف یا نوروپاتی محیطی خواهد بود. البته فراموش نکنید که قند خون بالا نیز خود دلیلی برای خارش کف پا محسوب میشود.
علاوه بر مواردی که در قسمت فوق به آنها اشاره کردیم، موارد دیگری چون اگزما، سندروم پای ورزشکار، گال، عفونت کرم قلابدار و سوختگی پوست نیز میتوانند دلیلی برای خارش کف پا باشند. بنابراین برای مطلع شدن از دلیل اصلی این موضوع باید به یک دکتر پوست مراجعه کنید. البته امروزه امکان استفاده از خدمات دکتر پوست آنلاین نیز فراهم شده که میتوانید سریعا از مشکل پیش آمده مطلع شوید.
همچنین باید گفت که علتهای ذکر شده میتوانند علت خارش کف پا در کودکان نیز باشند و از آنجایی که خارش کف پا کودک میتواند باعث کلافگی و اذیت او شود، باید هرچه سریعتر این مشکل برطرف شود. در ادامه درمان فوری خارش کف پا را معرفی میکنیم تا بتوانید این مشکل را برطرف کنید. البته مشورت با متخصص بیماریهای پوستی را فراموش نکنید.
انواع خارش کف پا
در پاسخ به سوال سوزش و خارش کف پا نشانه چیست باید گفت که علت بروز این مشکل بهطورکلی به ۴ دسته تقسیم میشود که این چهار دسته عبارتند از:
- خارش کف پای ناشی از مشکلات پوستی
- خارش کف پای ناشی از یک مشکل عمومی در بدن
- خارش کف پای ناشی از مشکلات سیستم عصبی
- خارش کف پای ناشی از مشکلات روحی و روانی
راههای پیشگیری از خارش کف پا
- از جورابهای نخی و پشمی استفاده کنید.
- کفشهای باکیفیت و مناسبی که قابلیت تنفسی بالایی دارند بپوشید.
- از صابونهای ملایم برای شستشو پاهای خود استفاده کنید.
- بهطور مرتب از مرطوبکنندههای مخصوص پا استفاده کنید.
انواع راههای درمان خارش کف پا
برای درمان این مشکل نیازی نیست حتما از داروهای شیمیایی استفاده کنید. در ادامه چند مورد درمان خانگی خارش کف پا را معرفی میکنیم تا با انجام آنها این مشکل را برطرف سازید.
درمان خارش کف پا با استفاده از محلول آب نمک: دو قاشق چای خوری نمک را به مقداری آب اضافه کنید و پاهای خود را به مدت ۵ الی ۱۰ دقیقه در آن قرار دهید. دقت داشته باشید که پس از هربار انجام این کار، کف پاهای خود را مرطوب کنید، زیرا نمک میتواند باعث خشکی پوست شما شود.
درمان خارش کف پا با جو دو سر و جوششیرین: دو فنجان جو دو سر را با یک فنجان جوش شیرین و آب قاطی کنید و سپس پاهای خود را در ظرف قرار دهید. این درمان گیاهی خارش کف پا را تا مدتی روزانه انجام دهید تا متوجه تاثیرات آن شوید.
علاوهبر درمانهای خانگی و سنتی، استفاده از برخی قرصها و کرمها نیز میتواند تاثیرگذار باشد. برای مثال قرص آنتی هیستامین به رفع خارش کمک میکند یا کرمهای ضدقارچ نیز انتخاب مناسبی خواهند بود. البته توصیه میشود داروهای شیمیایی را تحت نظر دکتر بیماریهای پوست مصرف کنید تا مشکلی پیش نیاید.
جمعبندی
همانطور که مطالعه کردید، در این مقاله به موضوعاتی چون خارش کف پا چپ نشانه چیست و علل خارش کف پای راست پرداختیم. همچنین بررسی کردیم که برای خارش کف پا چی خوبه. البته درصورت مواجه با چنین مشکلی، بهتر است که به یک دکتر خارش پوست مراجعه کنید تا مطمئن شوید همه چیز در بدن شما خوب است.
تابه حال برایتان پیش آمده که زیر پاشنه پایتان احساس کنید با هر قدم، تیری در پایتان فرو میرود؟ این احساس فرو رفتن تیر به علت ایجاد خار پاشنه در کف پایتان است. زمانی که در قسمت زیرین استخوان پاشنه پا، رسوب کلسیمی ایجاد میشود، یک برآمدگی استخوانی در این قسمت احساس میکنید که از زیر پاشنه پا تا قوس پا کشیده میشود. شکل خار پاشنه می تواند تیز، نوک دار، قلابی شکل یا حتی صاف باشد. اما خار پاشنه چیست و درمان آن با چه روش هایی انجام می شود؟ داروی خار پاشنه چیست؟ در این قسمت از مقالات دکتر بهامین عطار، سیر تا پیاز خار پاشنه را برایتان گفتیم.
خار پاشنه چیست؟
این عارضه زمانی به وجود میآید که در قسمت میانی پاشنه و قسمت قوسی شکل کف پا، کلسیم رسوب شود. خار پاشنه میتواند تا نیم اینچ نیز طول داشته باشد و همین مقدار کم، میتواند کاسه صبر و ظرفیت تحمل دردتان را پر کند. در صورتی که ابتلای فردی به خار پاشنه با اشعه ایکس تایید نشود، وضعیت او تبدیل به عارضهای به نام سندروم خار پاشنه میشود.
گاهی خار پاشنه به صورت مستقل و گاهی به علت مشکلات دیگر ایجاد میشود. بر خلاف تصور عموم، خار پاشنه، درد پاشنه پا نیست. این عارضه را معمولا به پلانتار فاشیاتیس ربط میدهند. پلانتار فاشیاتیس، زمانی ایجاد میشود که غلاف کف پا (فاشیا پلانتار) دچار التهاب شود. فاشیا پلانتار یا غلاف کف پا یک بافت همبند در کف پا است که استخوان پاشنه را به پنجه متصل میکند.
ذکتر بهامین عطار بهترین جراح شانه
خار در پاشنه دارای چه علائمی است؟
خار پاشنه معمولا، علامت یا نشانه خاصی ندارد. وقتی دچار خار پاشنه میشوید، یک درد متناوب یا مزمنی را در طول راه رفتن یا دویدن احساس میکنید که ناشی از آسیب به بافت نرم مرتبط با آن است. کسانی که تجربه درد خار پاشنه یا پلانتار فاشیاتیس را دارند، یک درد سوزن سوزن شدهای را کف پایشان احساس میکنند. این درد به خصوص در صبح پس از بیدار شدن و سرپا ایستادن آغاز میشود و کم کم کمتر میشود. در صورتی که به مدت طولانی بنشینید و دوباره روی پایتان بایستید احتمالا این درد دوباره به سراغتان میآید تا خفیف شود. از جمله علائم این عارضه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- دردی شبیه به فرو کردن سوزن در پاشنه پا به خصوص هنگام صبح و زمان ایستادن روی پا
- درد خفیف در پاشنه پا در بقیه ساعات روز
- تورم و التهاب در جلوی پاشنه پا
- حرارت و داغی کف پا
- ایجاد برآمدگی استخوانی شکل در کف پا
- در حالت پابرهنه سخت راه رفتن
البته در بعضی افراد نیز خار پاشنه هیچ علامت خاصی ندارد و تنها زمانی متوجه آن خواهید شد که به علت مشکل دیگری از پایتان تصویربرداری شده و این عارضه در آن دیده شود.
بیشتر بخوانید:علائم ورم زانو
در صورتی که مشکل دیسک کمر دارید، با مراجعه به دکتر عطار، دکتر فوق تخصص دیسک کمر میتوانید از در راستای درمان خود اقدام نمایید.
نکات ضروری برای پیشگیری از ایجاد خار پاشنه
کفش مناسب بپوشید. اگر پاها به زبان میآمدند احتمالا از فشاری که بابت تحمل کفشهایی که ما به تنشان میکنیم، شکایت میکردند. کفش مناسب با کفی طبی مناسب، کفش متناسب با هر فعالیتی، ورزش، راه رفتن، دویدن بسیار اهمیت دارد. تمرینهای کششی، فعالیتهای فیزیکی قبل از تمرین کردن و گرم و سرد کردن اصولی میتواند از بروز خار پاشنه جلوگیری کند. از کفشهایی که قسمت پاشنه و زیره آنها ساییده شده خودداری کنید. اگر اضافه وزن دارید، قبل از بروز مشکلات دیگر بایستی بهتر است فکر کاهش وزن باشید.
چه عواملی سبب ایجاد خار در پاشنه می شود؟
زمانی که قسمت زیرین خار پاشنه، به وجود میآید که در استخوان زیر پا رسوب کلسیم اتفاق بیفتد. خار پاشنه همچنین به علت کشیدگی عضلات و رباطهای پا، کشیدگی فاشیا پلانتار و پارگی مکرر غشایی که استخوان پاشه را میپوشاند به وجود میآید. علت خار پاشنه چیست؟ دویدن و پریدن زیاد میتواند باعث ایجاد خار پاشنه شود. از دیگر علتهای بروز خار پاشنه میتوان موارد زیر را نام برد:
- ناهنجاری در راه رفتن: در صورتی که راه رفتن شما نیاز به اصلاح دارد، حتما حرکات اصلاحی مربوط به آن را انجام دهید. راه رفتن نادرست، فشار زیادی روی استخوان پاشنه، رباط و اعصاب نزدیک پاشنه به وجود میآورد.
- فعالیتهای ورزشی از جمله پریدن یا دویدنهای متوالی
- فعالیت روی سطوح سخت
- اگر از ورزشکارانی هستید که روی تشک غیراستاندارد یا سطوح سخت میدوید یا فعالیت میکنید، دچار فرسودگی پاشنه پا خواهید شد.
- ضربه به پاشنه: آسیب و ضربه به پاشنه میتواند منجر به خار پاشنه شود.
- افزایش سن
- جنسیت
- خار پاشنه در زنان نسبت به مردان بیشتر دیده شده است.
- اضافه وزن
- کفش نامناسب: از کفشی استفاده کنید که قوس پا را به طور کامل بپوشاند و حالت کف پا را حفظ کند.
از بیماریهای دیگری که موجب خار پاشنه میشود شامل :
- آرتریت واکنشی
- روماتیسم ستون فقرات
- هیپر استوز اسکلتی ایدیوپاتیک منتشر
- پلانتار فاشیاتیس
بیشتر بخوانید: جراح و فوق تخصص مچ پا در تهران
۵ روش درمان خار پاشنه
راه درمان خار پاشنه شامل ورزش، استفاده از کفیهای استاندارد و طبی، داروهایی مثل تزریق کورتیزون و در مرحله آخر جراحی است. در صورتی که درمان درد پاشنه با استراحت ممکن نشود و حتی با راه رفتن در صبح پس از بیدار شدن نیز بدتر شود، فاشیای پیای پلانتار به طور ناگهانی کشیده میشود که باعث ایجاد فشار روی پاشنه پا نیز میشود. بهترین درمان خار پاشنه با توجه به وضعیت آن در پاهایتان توسط پزشک تعیین میشود. از جمله روشهای درمان خار پاشنه میتوان موارد زیر را نام برد:
- استفاده از چسب خار پاشنه یا بستن آن با نوارهای مخصوص برای استراحت دادن به عضلات و تاندونهای درگیر
- استفاده از یخ
- انجام تمرینات کششی
- استفاده از کفی طبی مخصوص داخل کفش
- استفاده از دستگاههای ارتوتیک
- استفاده از اسپیلنتهای مخصوص
- استفاده از کفشهای ورزشی دارای بالشتک
- داروهای ضدالتهابی
بیشتر بخوانید: درمان آرتروز مچ پا
۱- شاک ویو تراپی خار پاشنه
شاک ویو درمانی فناوری است که با تحریک تولید فیبروپلاستها در بدن، به فرایند درمانی سرعت میدهد و با تحریک عصبهای پا، درد خار پاشنه را کاهش میدهد. این روش، یک درمان غیرتهاجمی است که نیازی به عمل جراحی ندارد.
۲- درمان خار پاشنه با فیزیوتراپی
برای درمان خار پاشنه در صورتی که لازم باشد، تاندون کف پا، عضلات ساق پا و تاندون آشیل کشیده میشود. در این شرایط خونرسانی به بافت سریعتر شده که باعث بهبودی خار پاشنه میشود. به علاوه به بیمار تمرینات اصلاحی دیگری آموزش داده میشود که در طول درمان آنها را در خانه انجام دهد.
۳- اوزون درمانی خار پاشنه
در اوزون درمانی، گاز اوزون به ناحیه دردناک تزریق میشود که در نتیجه درد و التهاب آن کمتر میشود و فرایندهای ترمیمی سریعتر انجام میشود. اغلب افرادی که از درمان خار پاشنه ناامید شدند با روش اوزون تراپی بهبودی قابل توجهی در عارضه آنها به وجود آمده است.
۴- تزریق کورتیکواستروئیدها برای درمان خار پاشنه
در صورتی که در ناحیه درگیر کورتیزون تزریق شود، درد و التهاب این ناحیه کاهش پیدا میکند. البته نسخه قویتری از داروهای ضدالتهابی است که با تشخیص پزشک تجویز میشود. در صورتی که درد پاشنه پا با درمانهای بدون تجویز پزشک درمان نشود، تزریق کورتیکواستروئیدها تورم ایجاد شده در پا را درمان میکند.
بیشتر بخوانید: درمان صافی کف پا
۵- عمل جراحی خار پاشنه
خارپاشنه اغلب موارد، با درمانهای غیر جراحی برطرف میشود. در صورتی که بعد از دوره ۹ تا ۱۲ ماهه، این علائم بهبود پیدا نکردند، بایستی برای برطرف کردن درد و درمان از جراحی استفاده کرد. دو تکنیک جراحی در این مورد استفاده میشود که شامل رها کردن فاشیای پلانتار و برداشتن خار پاشنه است. قبل از عمل جراحی از شما آزمایش گرفته میشود که آیا شرایط برای انجام عمل جراحی مناسب است یا خیر.
نحوه تشخیص خارپاشنه پا
در صورتی که فردی علائم خار پاشنه را داشته باشد، پزشک برای تشخیص نهایی از اشعه ایکس استفاده میکند. در صورتی که این زائده استخوانی در تصاویر اشعه ایکس مشخص نباشد، احتمالا درد، به فاشیای پلانتار یا عوامل دیگر برمیگردد. بیمار دارای خار پاشنه، در موارد زیر مورد معاینه قرار میگیرد تا به طور قطع تشخیص داده شود درد پاشنه او ناشی از خار پاشنه است:
- ارزیابی قدرت عضلات پا
- ارزیابی دامنه حرکتی پا
- ارزیابی وضعیت قرارگیری پا هنگام راه رفتن یا ایستادن
- ارزیابی تحمل بیمار حین انجام تست تحریک درد
در صورتی که التهاب خار پاشنه آرتروز باشد، یعنی مشکل اصلی آرتروز بوده که باید برای برطرف کردن آن اقدام کنید. در این مورد کلینیک دکتر بهامین عطار یکی از کلینیکهای تخصصی ارتوپدی در این زمینه است که میتواند در این زمینه راهنماییتان کند. همچنین دکتر عطار بهترین جراح ستون فقرات در تهران نیز هست.
روشهای طب سنتی و تزریق آمپول خارپاشنه نیز برای درمان این عارضه وجود دارد. هزینه آمپول خارپاشنه، هزینه فیزیوتراپی، ارتوپدی، تزریقات، هزینه لیزر خار پاشنه و سایر روشهای درمانی با توجه به نوع روش درمان متفاوت است.