افراد بسیاری ممکن است دچار درد کف پا شوند؛ بنابراین، میتوان آن را دردی رایج محسوب کرد. مهم نیست در کدام بخش از کف پا احساس درد میکنید، هر بار که پای خود را بر زمین میگذارید، این درد میتواند زندگی شما را تحت تأثیر قرار دهد. در این مطلب به دلایل متداول درد کف پا خواهیم پرداخت و به شما خواهیم گفت کدام پزشک میتواند در درمان این درد به شما کمک کند.
درد کف پا نشانه چیست؟
برای اینکه بدانید درد کف پا نشانه چیست، ابتدا باید به دنبال دلیل ایجاد درد در کف پا بگردید. گاهی درد نشانه بیماریهای بخشهای دیگر بدن است. برای مثال، اگر دیسک کمر داشته باشید، با درد کف پا و کمر روبرو خواهید شد. گاهی درد به بخشهای دیگر بدن ارتباطی ندارد و خود پا دچار مشکلات مختلفی مانند عفونت، آسیب یا بیماریهای دیگر شده است.
انواع درد کف پا
انواع درد کف پا را میتوان به شدید، متوسط و خفیف تقسیمبندی کرد:
- اگر دچار درد شدید کف پا شده باشید، همیشه این درد را احساس میکنید و حرف زدن، خوابیدن، حرکت کردن دشوار و غیرممکن است.
- در نوع متوسط نیز همیشه این درد را احساس میکنید و تمرکز کردن و خوابیدن به کاری دشوار تبدیل میشود؛ ولی میتوانید بدون کمک دیگران از تخت خواب خود بلند شوید، دوش بگیرید و لباس بپوشید.
- در موارد خفیف، برخی اوقات این درد را احساس میکنید. این درد آزاردهنده است؛ ولی شما میتوانید فعالیتهای روزمره را انجام دهید، به محل کار بروید و بخوابید.
انواع درد کف پا را میتوان از نظر مکان درد نیز تقسیمبندی کرد که عبارتاند از: درد پاشنه پا، درد زیر پنجه پا، درد قوس و درد انگشت پا.
علائم درد کف پا
درد، تورم، کبودی، درد ناگهانی، سوزش و دشواری در بلند کردن پا از روی زمین از علائم درد کف پا به شمار میروند. این علائم هنگامی که شروع به راه رفتن میکنید، بدتر میشوند. همچنین زمانی که استراحت میکنید، شدت علائم کمتر میشود. گاهی ممکن است احساس کنید سنگی کوچک زیر کف پا وجود دارد. این علامت نیز یکی دیگر از علائم درد کف پا محسوب میشود.
علت درد کف پا
پا را میتوان بخشی پیچیده از بدن محسوب کرد؛ زیرا هر پا دارای 26 استخوان، 30 مفصل و تقریبا 100 ماهیچه و رباط برای اتصال استخوانها است. همه بخشهای ذکرشده به شما کمک میکنند بایستید، تعادل خود را حفظ کنید و راه بروید. این پیچیدگی باعث میشود انواع درد را احساس کنید. برای مثال، ممکن است کف پا فقط زمانی که به آن فشار وارد میکنید یا فقط در شبها دچار درد شود.
با توجه به این توضیحات، درد کف پا ممکن است به دلایل بسیاری مشاهده شود. کفشهای غیراستاندارد یا آسیبهای فیزیکی به پا میتوانند علت بسیاری از دردهای کف پا باشند. آسیبهای فیزیکی ممکن است به علت ورزش یا ایستادن بیش از اندازه هنگام کار کردن مشاهده شود.
چه بیماریهایی باعث ایجاد درد کف پا میشوند؟
بیماریهای بسیاری ممکن است باعث شوند انواع درد را در کف پا احساس کنید. در این بخش، به بیماریهای شایع ایجادکننده درد در کف پا میپردازیم. بهتر است بدانید، سندروم تونل تارسال (فشرده شدن عصب تیبیال خلفی) یا سندروم گیلن (بیماری خودایمنی) نیز میتوانند علت درد باشند؛ ولی بیماریهای شایعی نیستند.
- خار پاشنه یا فاشیای پلانتار
این بیماری باعث میشود دردهای ناگهانی و کوبنده در وسط و امتداد کف پا احساس کنید. ممکن است به این دلایل به بیماری خار پاشنه مبتلا شوید: کف پای صاف، چاقی، پوشیدن کفشهای غیراستاندارد، راه رفتن، دویدن و ایستادن بسیار در سطوح سفت، راه رفتن بدون کفش، بارداری و پای پرانتزی.
- متاتارسالژی
این بیماری باعث ایجاد درد شدید، سوزش و التهاب در بخش سینه کف پا میشود. بخش سینه به ناحیه بین قوس پا و انگشتان گفته میشود. درد جلوی کف پا ممکن است هنگام ایستادن، دویدن، راه رفتن و خم کردن پا شدیدتر شود. فعالیتهایی مانند دویدن و پریدن که فشار زیادی به کف پاها وارد میکنند میتوانند فرد را دچار بیماری متاتارسالژی کنند.
عوامل دیگری که احتمال ابتلا به متاتارسالژی را افزایش میدهند، عبارتاند از: زیاد بودن قوس پا، داشتن استخوانهای بزرگ در پا، داشتن انگشت چکشی، چاقی، پوشیدن کفشهایی با پاشنههای بلند، پوشیدن کفشهای غیراستاندارد، داشتن مشکل در گردش خون، نقرس و دیابت.
- نوروپاتی محیطی
نوروپاتی محیطی، دردی عصبی است و اعصاب آسیبدیده و ضعیف ایجادکننده آن هستند. دیابت، مصرف بیش از اندازه الکل، بیماری لایم و بیماریهای خودایمنی مانند لوپوس، زخم گلوله، آسیب الکتریکی یا زخم تزریق دارو ممکن است فرد را دچار نوروپاتی محیطی کنند. سوزش و درد کوبنده ناشی از این بیماری در پاها و دستها احساس میشود. این درد ممکن است در بخشهای دیگر بدن نیز احساس شود.
- نوروم
نوروم، توموری غیرطبیعی از سلولهای عصبی است. این تومور معمولا پس از وارد شدن صدمه به پا، بین انگشتان پا (معمولا بین انگشت دوم و سوم یا سوم و چهارم) مشاهده میشود. احتمال ابتلای زنان به نوروم بیشتر از مردان است. عوامل دیگری که احتمال ابتلا به نوروم را افزایش میدهد، عبارتاند از: فعالیتهایی شدید مانند دویدن و پریدن، پوشیدن کفشهای غیراستاندارد، پوشیدن مکرر کفشهای پاشنهدار، پوشیدن مکرر کفشهای تنگ مانند کفش باله و صخرهنوردی و انگشت چکشی. سوزش و بیحسی از علائم نوروم محسوب میشوند.
- سزاموئیدیت
درد و التهاب از علائم این بیماری هستند. افرادی که به سزاموئیدیت مبتلا هستند، ممکن است به شکستگی تنشی استخوان نیز دچار شوند. انجام فعالیتهایی مانند دویدن، باله یا تنیس که فشار زیادی را به پا وارد میکنند، زیاد بودن قوس پا یا پوشیدن کفشهای پاشنه بلند، احتمال ابتلا به سزاموئیدیت را افزایش میدهد.
تشخیص علت درد کف پا
برای تشخیص علت درد، بهتر است به یک کلینک ارتوپدی معتبر مراجعه کنید تا پزشک ارتوپد کف پاهایتان را معاینه کند. پزشک ارتوپد، التهاب، کبودی و آسیبهای دیگر را بررسی میکند. او ممکن است درد کف پا را هنگام راه رفتن و کشش نیز بررسی کند. اگر پزشک مشکوک به بیماری نوروپاتی محیطی، سندروم گلین یا دیگر بیماری مرتبط به اعصاب باشد، ممکن است انجام تست نوار عصب و عضله را تجویز کند.
عکسبرداری از طریق اشعه ایکس، سیتی اسکن، سونوگرافی و MRI نیز روشهای دیگری برای تشخیص علت درد کف پا محسوب میشوند. پزشک با تصویر اشعه ایکس میتواند تغییرات استخوانها را به دلیل شکستگی، عفونت یا آرتروز بررسی کند. همچنین تصویر سیتی اسکن به او کمک میکند تغییرات شکل استخوانها را به دلیل شکستگی، عفونت، آرتروز و مشکلات بافت نرم بررسی کند.
تصویر سونوگرافی نیز برای تشخیص نوروم، متاتارسالژی، سندروم تونل تارسال، خار پاشنه، آسیب در رباطها، تاندونها و غضروفها و سایر مشکلات بافت نرم به پزشک کمک میکند. تصویرسازی تشدید مغناطیسی یا همان امآرآی برای تشخیص خار پاشنه، متاتارسالژی، نوروم، سزاموئیدیت، سندروم تونل تارسال و تغییرات بافت نرم و استخوان به دلیل آرتروز، شکستگیها و عفونت به پزشک کمک میکند.
روش جلوگیری از درد کف پا
همیشه نمیتوانید از آسیب به پا یا بیماریهایی که باعث ایجاد درد در کف پا میشوند، جلوگیری کنید؛ ولی با تغییراتی در سبک زندگی خود میتوانید احتمال ابتلا به این بیماریها را کاهش دهید. روشهای جلوگیری از درد کف پا عبارتاند از:
- کفیهای ارتوپدی یا کفشهای استاندارد بپوشید. با پزشک مشورت کنید و مطمئن شوید کفشهای مورد نظر شما استاندارد هستند.
- بعد از آسیب به پاها، بهآرامی راه بروید و حرکات کششی انجام دهید.
- از دویدن و پریدن بیش از حد و انجام فعالیتهایی که به کف پا فشار وارد میکنند خودداری کنید.
- تلاش کنید به وزن ایدهآل خود برسید.
- از مصرف غذاهایی که باعث التهاب میشوند مانند شکر و غذاهای بسیار فرآوریشده خودداری کنید.
- بهصورت منظم ورزش کنید و حالت بدن خود را بهبود ببخشید.
- اگر سیگار میکشید، برای ترک کردن آن تلاش کنید؛ زیرا سیگار منجر به التهاب مزمن میشود.
- سعی کنید رژیم غذایی سالمی داشته باشید.
- مشروبات الکی مصرف نکنید؛ زیرا مشروبات الکی میتوانند احتمال ابتلا به نوروپاتی محیطی و سایر بیماریها را افزایش دهند.
برای درمان درد کف پا چه باید کرد؟
تنها پزشک میتواند بهترین روش درمان را با توجه به علت درد به شما پیشنهاد کند. پزشک ممکن است از شما بخواهد ابتدا با گزینههای مانند تغییر سبک زندگی و استفاده از کفی طبی شروع کنید. سپس در صورت نیاز، سایر روشهای درمانی را به شما پیشنهاد خواهد کرد.
تغییر سبک زندگی
برخی از افراد فکر میکنند درد هیچ ارتباطی به سبک زندگی ندارد. بهتر است بدانید که چنین تصوری اشتباه است. تغییرات بسیاری میتوانند در کاهش درد تأثیرگذار باشند.
کفیهای طبی
کفشهای استاندارد یا کفیهای طبی به شما کمک میکنند درد کمتری را در بیماریهایی مانند خار پاشنه، متاتارسالژی یا نوروم احساس کنید. در برخی موارد، کفیهای طبی متناسب با انحناهای پاهایتان تجویز خواهد شد.
رژیم غذایی
رژیم غذایی ضد التهابی برای هر فردی که احساس درد میکند، توصیه میشود. این رژیم شامل، میوه، سبزیجات، ماهی، آجیل و غلات است. غذاهایی حاوی زردچوبه، آبلیمو و آنتیاکسیدانها میتوانند التهاب پاها را کاهش دهند.
کاهش وزن
اضافه وزن ارتباط مستقیمی با درد، التهاب و سایر مشکلات در پاهایتان دارد. اگر وزن خود را کاهش دهید، فشار کمتری به پاها وارد خواهد شد. اگر دیابت دارید، کاهش وزن از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا دیابت میتواند احتمال ابتلا به نوروپاتی محیطی، متاتارسالژی و سندروم تونل تارسال را افزایش دهد.
اصلاح حالت بدن (هنگام نشستن و ایستادن)
با بهبود حالت بدن میتوانید فشار وارده به پاها و بهتبع آن، درد پاها را کاهش دهید. حتی اگر برای سالهای بسیاری به حالت بدن خود توجه نکردهاید، هنوز میتوانید با عقب بردن شانهها و تقسیم کردن وزن روی هر یک از پاها، حالت بدن خود را بهبود ببخشید. اگر شانههای خمیدهای دارید، میتوانید از بریس استفاده کنید تا شانههایتان را به عقب ببرد. یک زنگ هشدار در گوشی همراه خود تنظیم کنید تا اصلاح حالت بدن را به شما یادآوری کند.
انجام حرکات کششی و تقویتی برای اصلاح حالت بدن ضروری است. حرکات کششی میتوانند تنش کمر و لگن را کاهش دهند و به شما کمک کنند بهصورت صحیحتری بایستید. ورزشهایی که بخش مرکزی، کمر و شانههایتان را تقویت میکنند، به شما کمک میکنند صافتر بایستید. فعالیتهای شدیدی مانند دویدن میتوانند فشار زیادی به پاهایتان وارد کنند؛ بنابراین، ورزشهایی مانند شنا کردن، قایقرانی و تایچی مناسبتر هستند.
دارو
داروها ممکن است اعتیادآور باشند؛ بنابراین، حتما داروها را طبق تجویز پزشک خود مصرف کنید. داروهایی مانند ضد تشنج و ضد افسردگی برای درمان نوروپاتی محیطی استفاده میشود؛ این داروها نحوه عملکرد سیستم عصبی شما را تغییر میدهند.
درمانهای مکمل یا جایگزین
طب سوزنی، طب سوزنی الکتریکی و ماساژدرمانی در دسته درمانهای مکمل یا جایگزین قرار میگیرند که میتوانند درد را حداقل بهصورت موقتی کاهش دهند. یوگا و تایچی نیز میتوانند انعطافپذیری عضلات را افزایش دهند و آنها قویتر سازند. کمپرس سرد یا گرم نیز در کاهش درد تأثیرگذار هستند. از کمپرس سرد سه بار در روز فقط 20 دقیقه استفاده کنید. این کمپرسها را بهصورت مستقیم روی پوست خود قرار ندهید.
فیزیوتراپی
هدف از فیزیوتراپی، کاهش علائم و تأثیرات درد روی کیفیت زندگی شماست. برنامه توانبخشی شما ممکن است شامل حرکات کششی و حرکاتی برای بهبود قدرت پاها، تعادل و دامنه حرکتی باشد. فیزیوتراپی میتواند درد بیماریهایی مانند خار پاشنه، متاتارسالژی، نوروم و سزاموئیدیت کاهش دهد. در برخی موارد، ممکن است در درمان نوروپاتی محیطی نیز تأثیرگذار باشند.
جراحی
زمانی که روشهای پیشین نتوانند درد و علائم دیگر بیمار را کاهش دهند، جراحی معمولا آخرین راهحل است. نوعی جراحی به نام سزاموئیدکتومی برای درجات بسیار شدید سزاموئیدیت ضروری است. در این نوع جراحی، استخوان سزاموئید برداشته میشود. جراحی برای بیماری خار پاشنه متداول نیست؛ ولی اگر درد پس از 6 یا 12 ماه فیزیوتراپی برطرف نشد، چارهای جز جراحی وجود ندارد. در این جراحی، بخشی از فاشیای پلانتار بریده میشود تا تنش و تورم کاهش یابد.
برای درجات شدید نوروم که با درمانهای بدون جراحی بهبود نمییابند، جراحی نورکتومی توصیه میشود. در این جراحی، یک برش کوچک در پا ایجاد میشود و عصب آسیبدیده برداشته میشود. برای متاتارسالژی شدید، چند نوع جراحی وجود دارد. اگر بدشکلی علت ابتلا به متاتارسالژی باشد، جراحی استئوتومی متاتارس برای تنظیم استخوان متاتارس انجام خواهد شد. گاهی جراحی برای بیماری نوروپاتی محیطی نیز با توجه به علت آن پیشنهاد میشود.
کلینیک فوق تخصصی بیماری های پا در تهران
برای درد کف پا به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
گاهی اوقات، درد کف پای چپ یا راست خودبهخود برطرف میشود. در برخی موارد، درد به یک بیماری مزمن که روی کیفیت زندگی تأثیر میگذارد، تبدیل میشود؛ بنابراین، ما به شما توصیه میکنیم به پزشک متخصص ارتوپد در کلینیکی معتبر مانند کلینیک ارتوپدی نیاوران مراجعه کنید تا او درد یا زخم کف پاهایتان معاینه کند و بهترین درمان را به شما پیشنهاد کند. اگر پزشک ارتوپد مشکوک به نوروپاتی محیطی یا سندروم گیلن باشد، ممکن است از شما بخواهد به مطب متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.
سخن آخر
درد کف پا میتواند شما را با محدودیتهای بسیاری روبرو کند. شما مجبور نیستید با این درد تا پایان عمر خود زندگی کنید. خوشبختانه، بسیاری از بیماریهایی که باعث میشوند احساس درد کنید، قابل درمان هستند؛ بنابراین، به پزشک ارتوپد مراجعه کنید تا علت درد پای خود را بیابید و درمان را شروع کنید. پزشک ارتوپد میتواند دلیل درد را با معاینه یا عکسبرداری با اشعه ایکس پیدا کند. او برای کاهش درد ممکن است تغییر سبک زندگی، فیزیوتراپی و در موارد شدیدتر، جراحی را به شما پیشنهاد کند.
اگر نتوانستید پاسخی دقیق برای سؤال خود در این مطلب پیدا کنید، میتوانید سؤالات خود را در بخش نظرات بپرسید. همچنین اگر برخی از درمانهای این مطلب به شما در کاهش درد کمک کردهاند، تجربیات خود را با سایر کاربران سایت به اشتراک بگذارید.
علت درد کف پا چیست؟ درد کف پا ممکن است به دلایل زیادی رخ بدهد ولی مهمترین موضوع در ابتدا آن است که آناتومی کف پا را بشناسیم و بدانیم چه قسمتی از کف پا درد میکند.
درد در نواحی مختلف پا
پاها هر روز انسان را از نقطهای به نقطهی دیگر جا به جا میکنند، ولی فرد معمولاً تا زمانی که این اندام بدن احساس درد نداشته باشد، به آن توجه نمیشود. زمانی که درد کف پا پدیدار میشود، فرد به دنبال راهی برای رهایی از این درد خواهد بود. اما برای اینکه بهترین روش درمانی به کار گرفته شود، لازم است که مشکل به درستی شناخته شود. اولین نکته که باید شناسایی شود این است که کدام قسمت پا احساس درد میکند؟
بیشتر بخوانید: علت درد ساق پا چیست؟
درد پاشنهی پا
اگر فرد در ناحیهی پاشنهی پا احساس درد داشته باشد، فرد احتمالا به پلانتار فاسیتیس یا درد پاشنهی پا مبتلا است. یک التهاب در گروهی از تاندون ها و رباطها به وجود آمده و در نهایت باعث ایجاد این درد میشود. معمولاً این درد در صبح هنگام ،زمانی که فرد به تازگی از تخت برخاسته بیشتر از سایر مواقع است. فرد میتواند این درد را در پاشنه و یا در قوس کف پا احساس کند.
برای درمان آن:
- به پاهای خود استراحت دهید
- اجازه ندهید که ماهیچههای پا و پاشنهی پا کشیده شده و منقبض شوند
- داروهای مسکن مصرف کنید
- کفشهایی که به خوبی از قوس کف پا پشتیبانی کرده و دارای کفی مناسب هستند را خریداری کنید.
درد خار پاشنه (Heel spurs )
یکی دیگر از دردهای پا است. در درد خار پاشنه شاهد رشد استخوان کف پاشنهی پا هستیم. افراد به دلیل پوشیدن کفش نامناسب، راه رفتن و حالت ایستادن غلط و یا حتی به واسطهی فعالیتهای ورزشی همچون دویدن به این عارضه مبتلا خواهند شد. فرد مبتلا به درد خار پاشنه در هنگام راه رفتن و یا حتی ایستادن درد زیادی را تحمل خواهد کرد. بسیاری از مردم خارپاشنه دارند ولی همه درد خاصی را احساس نخواهند کرد. افرادی که دارای کف پای صاف هستند و افرادی که دارای قوس کف پای زیادی هستند، بیشتر از سایر افراد به درد خار پاشنه مبتلا خواهند شد.
برای درمان آن:
- استفاده از کفیهای مناسب در کفش که برای تهیهی آنها از عکسبرداری سه بعدی پا استفاده میشود.
- استفاده از کفش مناسب با کفی مناسب
- استفاده از داروهای مسکن
- استراحت دادن به پا
- درمانهای فیزیوتراپی
- اگر فرد هنوز احساس درد داشته باشد، بهتر است که با پزشک خود مشورت کند
گاهی کبودیهای عمیقی در قسمت زیرین انگشتان پا ایجاد میشود که معمولاً دلیل آن برخورد به اجسام سخت است. دردی که در این مواقع فرد احساس میکند مانند راه رفتن بر روی سنگهای کوچک است. این درد به آرامی از بین میرود.
برای درمان آن
- به پا استراحت دهید
- بر روی ناحیهی مورد نظر یخ بگذارید
- از داروهای مسکن استفاده کنید
شکستگی پاشنهی پا
این عارضه معمولاً در اثر سقوط یا افتادن و تصادف رانندگی ایجاد میشود. بر اثر این عارضه استخوان پاشنهی پا نه تنها میشکند بلکه امکان قطعه قطعه شدن آن هم وجود دارد. درد پاشنهی پا، کبودی، تورم و راه رفتن دشوار از علایم اصلی شکستن استخوان پاشنهی پا هستند.
برای درمان آن:
- به پاشنهی پا فشار وارد نکنید، حتی در صورت لزوم از عصا استفاده کنید
- با استفاده از پدهای مخصوص از پاشنهی پا محافظت کنید
- از مچ بند پا و یا آتل پا استفاده کنید
- از پزشک خود بخواهید که داروهای مسکن مناسب را برای شما تجویز کند
- درمان فیزیوتراپی را شروع کنید
- اگر هنوز احساس درد داشتید، از پزشک خود بخواهید که سایر روشهای درمانی همچون جراحی را بررسی کند.
درد توپ کف پا (Ball of Foot Pain)
در متاتارسالژیا Metatarsalgia فرد درد و التهاب زیادی را در ناحیهی توپ کف پا احساس میکند. پوشیدن کفشهای خیلی تنگ دلیلی برای این عارضه است. گاهی انجام حرکات ورزشی مانند پریدن و یا دویدن به شیوهای نامناسب هم میتواند عاملی برای این درد باشد.
برای درمان این عارضه باید:
- داروهای مسکن مصرف شود
- بر روی ناحیهی دردناک یخ گذاشته شده و پا استراحت داده شود.
- کفش مناسب پوشیده شود
مورتون نوروما
در این عارضه اطراف عصبی که بین انگشت سوم و چهارم پا وجود دارد، ملتهب شده و باعث گزگز کف پا میشود. در این عارضه فرد علاوه بر احساس درد در ناحیهی کف پا، احساس بی حسی را هم تجربه خواهد کرد. زنان به دلیل پوشیدن کفش پاشنه بلند بیشتر از مردان این عارضه را تجربه خواهند کرد.
برای درمان:
- کفشهایی باید پوشیده شود که قسمت داخلی آن کمترین فشار را به عصب مربوطه وارد کند.
- مصرف داروهای استروئیدی یا تزریق دیگر داروها به داخل پا
- مصرف قرصهای مسکن
- جلوگیری از پوشیدن کفش پاشنه بلند
- پرهیز از انجام فعالیتهایی که فشار زیادی را به عصب کف پا وارد میکنند
- بررسی راه درمانی جراحی توسط پزشک معالج
درد استخوان کنجدی پا (Sesamoiditis)
در نزدیکی انگشت بزرگ پا دو استخوان کوچک قرار دارند که تنها به وسیلهی تاندونها به هم متصل هستند. به این استخوانها کنجدی اطلاق میشود، زمانی که تاندونهای اطراف این استخوانها آسیب ببیند و یا ملتهب شود، این عارضه ایجاد میشود. این عارضه در دوندهها و رقصندههای باله بسیار شایع است.
برای درمان:
- به پا استراحت دهید
- بر روی ناحیهی دردناک یخ بگذارید
- در زیر انگشتان پا پدهای مخصوص قرار دهید
- انگشت شصت را با چسب به سایر انگشتان بچسبانید و اجازه دهید تا مفاصل درمان شوند.
- کفشهایی با پاشنههای کوتاه بپوشید
- در صورت صلاح دید پزشک استروئید تزریق کنید
درد قوس کف پا
پلانتار فاسیتیز یا درد پاشنهی پا یکی از عوامل اصلی درد قوس کف پا به شمار میرود. این عارضه علاوه بر پاشنه میتواند قوس کف پا را هم درگیر کند. برای درمان هم از تزریق استروئید و داروهای بی حسی موضعی استفاده میشود.
کف پای صاف (flat feet) : زمانی که در هنگام ایستادن و یا راه رفتن کف پا به صورت کامل بر روی سطح زمین قرار داشته باشد، این عارضه رخ میدهد و باعث ایجاد درد در پا میشود. کف پای صاف با پوشیدن کفشهایی که دارای کفی مخصوص هستند، استراحت دادن به پا، گذاشتن یخ بر روی پا و استفاده از عصا یا فیزیوتراپی قابل درمان است. در موارد حاد اما جراحی توصیه میشود.
بیشتر بخوانید: علت درد زانو چیست؟
درد انگشتان پا
نقرس (Gout) یک فرم از التهاب مفاصل است که باعث ایجاد درد در انگشتان پا میشود. کریستالها در مفاصل انگشتان پا تجمع پیدا میکنند و باعث ایجاد درد شدید و تورم میشوند. معمولاً انگشت بزرگ پا بیشتر درگیر میشود.
برای درمان:
- به پا استراحت دهید
- بر روی ناحیهی دردناک یخ بگذارید
داروهای غیر استروئیدی (NSAIDs) یا پردنیزون (prednisone) مصرف کنید
غذاهایی که باعث وخیم شدن نقرس میشوند را مصرف نکنید.
انحراف انگشت بزرگ پا : بونیون( bunion) یک برآمدگی استخوانی است که روی مفصل در پایه انگشت شست پا بروز می کند. هر فردی میتواند به این عارضه دچار شود، خصوصاً اگر کفشهای تنگ به پا کند. افراد مبتلا به این عارضه معمولا به عارضهی انگشت چکشی پا هم دچار هستند. سعی کنید که کفش راحتی انتخاب کنید، اگر هنوز درد وجود داشته باشد، پزشک گزینهی جراحی را پیشنهاد میکند.
در انگشت چکشی پا (hammertoes): انگشت دوم، سوم یا چهارم از مفصل دوم خم میشود و شکلی مانند چکش پیدا میکند. اگر ماهیچهها از بالانس کافی برخوردار نباشند یا فرد کفشهای تنگ به پا کند، این مشکل رخ خواهد داد. بهتر است کفشهایی پوشیده شود که دارای نوک تیز نباشند تا انگشتان پا فضای کافی در اختیار داشته باشند.
در انگشت چنگالی پا (Claw toe):نوک انگشت به سمت بالا یا پایین خم شده و امکان صاف شدن دوباره ندارد. بر اثر بیماریهایی همچون دیابت یا بر اثر مصرف بیش از اندازهی الکل، سیستم عصبی آسیب دیده، ماهیچهها ضعیف شده و این مشکل رخ میدهد. اگر این مشکل درمان نشود، باعث بروز پینه در پا خواهد شد
در انگشت چمنی (Turf toe): قسمت پایهی انگشت بزرگ پا دردناک خواهد بود. در واقع این عارضه نوعی شکستگی استخوان کنجدی پا محسوب میشود.
شکستگی انگشت پا: در واقع نوعی از شکستگی استخوانی است که میتواند استخوان هر کدام از انگشتهای پا را درگیر کند. اگر شکستگیها در حد ترک خوردگی باشد، تنها استراحت و گذاشتن یخ بر روی محل آسیب دیده و مصرف داروهای مسکن کفایت میکند.برای شکستگیهای وخیم تر اما گاهی نیاز به جراحی وجود دارد.
آرتروز شست پا یا شست پای سفت :همانگونه که از نامش پیداست انگشت بزرگ پا را درگیر میکند. علایم و شدت درد این عارضه به مرور زمان بدتر خواهد شد. برای درمان این مشکل باید داروهای مسکن و تمرینهای کششی پا انجام شود.
میخچه و پینه :میخچه ضخیمشدگی یا برجستگی لایههای خارجی پوست است، كه معمولاً روی نواحی استخوانی مثل مفاصل انگشتان پا به وجود میآید. پینه اما ضخیمشدگی بدون درد پوست است كه در اثر فشار یا تحریك مداوم به وجود میآید.
بیشتر بخوانید: علت درد استخوان چیست؟
درد در حاشیهی خارجی پا
در حاشیهی خارجی پنجمین استخوان متاتارسال یا کف پایی قرار دارد که معمولترین استخوانی است که دچار شکستگی میشود. معمولاً بعد از اینکه ضربهای به پا وارد شد، فرد احساس درد، تورم و کبود شدن در حاشیهی خارجی پای خود خواهد داشت. اگر احساس میکنید استخوانی در این ناحیه شکسته است باید به پزشک مراجعه کرده و عکس رادیولوژی از پای خود تهیه کنید.
برای درمان:
- داروی مسکن مصرف کنید
- به پا استراحت داده، بر روی آن یخ قرار داده و آن را بالا نگه دارید.
- بر روی پای آسیب دیده قدم نزنید
- امکان جراحی را با پزشک خود مطرح کنید
- اتل یا گچ گرفتن پا توصیه میشود.
منبع:
webmd
از کدام خدمات دکتردکتر استفاده کنیم؟
نوبتدهی اینترنتی
اگر شما هم در خصوص مشکل خود نیاز به پزشک دارید با استفاده از امکان نوبتدهی اینترنتی میتوانید به راحتی برای مراجعه حضوری، در روز و ساعت دلخواه خود، نوبت دریافت کنید. برای دریافت نوبت اینترنتی از پزشک متخصص ارتوپد روی دکمه زیر کلیک کنید.
ویزیت تلفنی
گاهی اوقات دسترسی به پزشک سخت و هزینهبر است. شما با استفاده از امکان ویزیت تلفنی میتوانید به راحتی برای دریافت مشاوره تلفنی از پزشک مورد نظرتان، نوبت دریافت کنید. برای برقراری تماس تلفنی با پزشک متخصص ارتوپد دلخواهتان روی دکمه زیر کلیک(یا لمس) کنید.
پرسش و پاسخ پزشکی
شما با استفاده از امکان پرسش و پاسخ با پزشک میتوانید در هر ساعتی از شبانه روز پرسش پزشکی خود را مطرح کنید و پاسخ معتبری از پزشک دریافت کنید. برای ثبت سوال پزشکی خود روی دکمه زیر کلیک(یا لمس) کنید.
درد کف پا می تواند در نتیجه عوامل مختلف ایجاد شود. انحنای کف پا کنترل نحوه توزیع فشار در ناحیه پا را در هنگام انجام فعالیت هایی مثل راه رفتن بر عهده دارد. در صورتی که انحنای کف پا یا بافت های نرم اطراف آن دچار مشکل شوند، امکان احساس درد در همه نقاط پا، زانو، یا پایین کمر وجود دارد. درد کف پا همچنین هنگام ایستادن یا راه رفتن برای دوره های طولانی ایجاد می گردد. این شرایط اغلب به خاطر ضعف و سفتی عضلات و تاندون هایی که انحنای کف پا را حفظ می کنند، ایجاد می شوند.در این مقاله ما به بحث علل درد کف پا و درمان آن می پردازیم.
انحنای کف پا
در ناحیه پای انسان 26 استخوان وجود دارد. استخوان های قوزک و کف پا در ناحیه میان پا به یکدیگر متصل شده و با رباط ها، مفاصل و تاندون ها برای ایجاد انحنا در کف پا، حمایت می شوند. دو انحنای اصلی در ناحیه پا وجود دارد که عبارت از انحنای طولی کف پا که در طول پا امتداد پیدا کرده و انحنای عرضی کف پا که در عرض پا کشیده شده، می باشد.
انحنای طولی را می توان به دو بخش تفکیک کرده که عبارت از انحنای طولی میانی که در ناحیه داخلی پا وجود دارد و انحنای طولی طرفی است که در سمت خارجی پا قرار گرفته است. توجه داشته باشید همه شرایطی که بر وضعیت انحنای کف پا تاثیر می گذارند، می توانند باعث درد کف پا شوند.
علت ها و دلایل معمول
در این مقاله، 10 دلیل رایج و متداول برای درد کف پا و علت های ایجاد آن مورد بررسی قرار گرفته اند که عبارتند از:
1. مشکلات فاسیای کف پا
فاسیای کف پا یک نوار فیبری ضخیم است که در امتداد کف پا امتداد دارد. فاسیا به حفظ انحنای کف پا و انتقال نیرو در هنگام حرکت کردن در ناحیه پا کمک موثر می نماید.
رایج ترین مشکل ایجاد شده در این رابطه فاسئیت کف پا است. در صورتی که کشیدگی بیش از حد برای فاسیای کف پا ایجاد شود (برای مثال به دلیل ایستادن طولانی مدت بر روی پاها، افزایش یکباره سطح فعالیت یا تغییر در وضعیت قرار گرفتن پا بر روی زمین)، فاسیای کف پا ملتهب شده و متورم می شود. این شرایط اغلب با ایجاد خار پاشنه پا همراه است. در واقع، خار پاشنه به معنی رشد بیش از حد استخوان به خاطر کشیدگی مکرر در ناحیه اتصال فاشیای کف پا به استخوان می باشد. اگر با گذشت زمان، نوار فاسیتپلانتار در کف پا به طور مداوم به استخوان پاشنه فشار بیاورد، نهایتا یک زائدهی استخوانی در محل اتصال این دو به یکدیگر تشکیل میشود. وارد شدن فشار به استخوان پاشنه توسط نوار فاسیتپلانتار عمدتا به خاطر عملکرد غیرطبیعی پا و یا به خاطر وضعیت بد قرارگیری پا (در هنگام ایستادن یا راه رفتن و ..) است. در واقع همان دلایلی که موجب التهاب فاسیت پلانتار (و درد خار پاشنه ) میشوند، نهایتا به شکل گیری خار پاشنه و پاشنه درد نیز منجر میشوند.
فاسئیت کف پا یکی از رایج ترین علت های درد کف پا است. این شرایط معمولاً پس از انجام فعالیت یا استراحت طولانی همچون هنگام بیدار شدن از خواب مشاهده شده و باعث ایجاد درد کف پا می شود. برای اطلاع از نحوه درمان و پیش گیری از این شرایط، مطالب ارائه شده در بخش فاسئیت کف پا را مطالعه نمایید.
یک مشکل کمتر معمول در ارتباط با فاسیای کف پا که باعث درد می شود، فیبروماتوز کف پا است. این شرایط زمانی ایجاد می شود که یک برآمدگی در ناحیه فاسیای کف پا ایجاد شود. این برآمدگی معمولاً در قسمت میانی انحنای کف پا ایجاد می شود. این شرایط اغلب باعث ایجاد درد در هنگام راه رفتن می شود که علت آن وارد شدن فشار به کف پا به خاطر برآمدگی می باشد. برای اطلاع بیشتر از دلایل، علائم و روش های درمان، بخش فیبروماتوز کف پا را مطالعه نمایید.
2.شکستگی ناشی از فشار
یکی از علت های معمول دیگر برای درد انگشتان پا وکف پا، ایجاد شکستگی ناشی از فشار است. این شکستگی ها معمولاً به خاطر وارد کردن فشار بیش از حد به یکی از استخوان های پا در نتیجه فعالیت هایی همچون پریدن و دویدن ایجاد شده و بطور خاص در فعالیت های تکراری و نیز زمانی مشاهده می شود که فرد به صورت یکباره سطح فعالیت خود را افزایش می دهد. با وجودی که در این حالت شکستگی استخوان ممکن است بسیار کوچک باشد، اما درد ناشی از آن بسیار زیاد است.
شکستگی ناشی از فشار استخوان های کف پا یا استخوان ناوی می تواند باعث ایجاد درد خفیف تا شدید در ناحیه کف پا شود. برای اطلاعات بیشتر درباره دلایل، علائم و روش های درمان، مطالب ارائه شده در بخش شکستگی ناشی از فشار را مطالعه نمایید.
3.تاندونیت تیبیال خلفی
عضله ساقی خلفی نقش بسیار مهم در حمایت از انحنای میانی کف پا دارد. مشکل تاندونیت تیبیال خلفی معمولاً به خاطر استفاده زیاد از این عضله در هنگام انجام فعالیت هایی مثل ورزش های دارای سطح تماس بالا همچون فوتبال یا تنیس یا در نتیجه آسیب دیدگی هایی مثل زمین خوردن ایجاد می شود. این شرایط باعث التهاب تاندون یا حتی پارگی آن می شود و می تواند باعث درد در ناحیه کف پا شود. این درد معمولاً با انجام فعالیت یا در هنگام ایستادن به مدت طولانی تشدید می شود. در صورتی که این مشکل ادامه داشته باشد، بخش داخلی پا ( انحنا یا قوس میانی کف پا ) به تدریج انحنای خود را از دست می دهد و این شرایط در نهایت باعث صاف شدن کف پا خواهد شد.
یک آزمایش ساده برای تشخیص این شرایط ایستادن بر روی یک پا و بلند کردن بدن بر روی سر انگشتان است. در صورتی که فرد نتواند این کار را انجام دهد، احتمالاً به مشکل تاندونیت تیبیال خلفی دچار شده است. روش های درمان قابل استفاده در این حالت معمولاً شامل استراحت، یخ درمانی، تمرین های حرکتی، استفاده از کفش و کفی طبی و فیزیوتراپی است.
4.سندروم تونل تارسال
سندرم تونل تارسال زمانی ایجاد می شود که به عصب تیبیال در هنگام عبور از تونل تارسال در بخش میانی استخوان قوزک فشار وارد شود. این شرایط می تواند باعث ایجاد درد در ناحیه کف پا و نیز ایجاد احساس گز گز شود. در این حالت بی حسی ایجاد شده در پاشنه پا اغلب به سمت انگشت شست و سه انگشت مجاور آن کشیده می شود. علاوه بر این، ممکن است این شرایط باعث ایجاد احساس گرما و سرما در امتداد ناحیه کف پا شود.
سندرم تونل تارسال در نتیجه همه مسائلی ایجاد می شود که باعث محدود شدن فضا در ناحیه تونل تارسال می شود. برای مثال در این رابطه می توان از تشکیل کیست، برآمدگی، زائده های استخوانی، و ورم در ناحیه قوزک به خاطر آسیب دیدگی یا تومور نام برد.
هدف اصلی روش های درمان مورد استفاده برای درد کف پا، کاهش درد در ناحیه کف پا است. برای مثال به منظور درمان درد کف پا می توان از تمرین های تقویتی و کششی، بانداژ محکم و تزریق استروئید در این رابطه استفاده کرد. در صورتی که درد در ناحیه کف پا با وجود استفاده از این روش های درمانی ادامه داشته باشد، ممکن است انجام عمل جراحی بر روی بیمار الزامی گردد.
6.گرفتگی پا
گرفتگی پا در نتیجه اسپاسم غیر قابل کنترل و یکباره عضلات پا ایجاد می شود. این شرایط معمول ترین علت های درد کف پا است، اما می تواند در هر نقطه از کف پا یا پایین زانو احساس شود. معمولاً، این درد فقط برای چند ثانیه ادامه دارد، اما در مواردی که مشکل جدی تر باشد، درد ممکن است به مدت طولانی ادامه داشته باشد.
گاهی اوقات، هیچ دلیل مشخصی برای گرفتگی پا وجود ندارد، اما دلایل احتمالی می تواند شامل رژیم غذایی، سفت و ضعیف شدن عضلات، از دست دادن آب، کاهش چرخش خون و خستگی باشد. گاهی اوقات، این شرایط می تواند نشانه ای از ابتلا به بیماری های جدی تر باشد. به همین خاطر در صورتی که بطور مکرر با این مشکل مواجه شدید، با پزشک درباره آن ملاقات نمایید.
بعضی از بهترین روش ها برای کاهش دفعات وقوع درد کف پای ناشی از گرفتگی انجام تمرین های ورزشی، گرما درمانی، نوشیدن مقدار زیاد آب، استفاده از استرچر انگشتان پا و اطمینان از پوشیدن کفش های مناسب است. به منظور کسب اطلاعات بیشتر درباره دلایل، علائم و روش های درمان ، بخش گرفتگی پا را مطالعه نمایید.
7.پای ورزشکار
مشکل پای ورزشکار در نتیجه یک عفونت قارچی ایجاد می شود که در اکثر مواقع علت آن عدم رعایت بهداشت مناسب پا یا قرار دادن طولانی مدت آن در شرایط مرطوب می باشد. این شرایط می تواند در بخش های مختلف پا باعث ایجاد خشکی، پوسته شدن و خارش شده و درد کف پا را به همراه داشته باشد. مشکل پای ورزشکار را معمولاً می توان با راه رفتن با پای برهنه برای چند روز و نیز رعایت مناسب بهداشت پا درمان کرد. گاهی اوقات، پزشک ممکن است برای بیمار داروهای ضد قارچ نیز تجویز نماید.
8. کف پای صاف
کف پای صاف که به آن صافی کف پا نیز گرفته می شود، زمانی مشاهده می گردد که انحنای کف پا بطور کامل از بین رفته و کل ناحیه کف پا بر روی زمین قرار گیرد. کودکان با کف پای صاف متولد می شوند، اما با رشد کردن آنها، انحنای کف پا به تدریج شکل می گیرد. به هر حال، انحنا یا قوس کف پا در حدود 30 درصد افراد هیچگاه ایجاد نمی شود. این مشکل همچنین می تواند در سنین بالاتر به خاطر بیماری، بارداری، آسیب دیدگی، وارد شدن فشار بیش از حد به پا یا به عنوان بخشی از فرآیند افزایش سن نیز ایجاد گردد.
بسیاری از افرادی که کف پای صاف دارند، علائم و ناراحتی خاص در این رابطه احساس نمی کنند، اما بعضی افراد به خاطر این مشکل با درد کف پا و مشکلاتی همچون درد زانو یا درد کمر مواجه می شوند. این افراد ممکن است با خستگی سریع پای خود در هنگام ایستادن یا راه رفتن مواجه شوند و بلند شدن بر روی سر انگشتان برای آنها دشوار است. افرادی که به خاطر کف پای صاف با مشکل درد کف پا مواجه می شوند، معمولاً می توانند با انجام تمرین های حرکتی یا استفاده از کفش های طبی (که دارای کفی های مخصوص برای اصلاح وضعیت پا است) و نیز راه رفتن با پای برهنه به جای پوشیدن کفش، مشکل خود را بر طرف نمایند.
یک آزمایش سریع برای تشخیص صافی کف پا، قرار دادن پا در یک سینه آب و سپس قرار دادن آن بر روی یک سطح هموار همچون کاغذ ضخیم است. به این ترتیب فرد می تواند یک تصویر از جای پای خود داشته باشد. در این حالت هر چه بخش بزرگتری از کف پا در تصویر قابل مشاهده باشد، صافی کف پای فرد نیز بیشتر است.
9.بیماری های خاص
تعدادی از بیماری ها می توانند باعث ایجاد درد در ناحیه کف پا شوند. برای مثال در این زمینه می توان از دیابت، آرتروز و چاقی نام برد. این شرایط می تواند بر وضعیت و قدرت استخوان ها، عضلات، رباط ها و تاندون ها تاثیر گذاشته و باعث ایجاد درد در ناحیه کف پا شوند.
10.پوشیدن کفش های نامناسب
مشخص است که کفش نقش مهمی در احساس ایجاد شده در پاها دارد. معمولاً علت درد کف پا می تواند به خاطر پوشیدن کفش های نامناسب و به خصوص کفش هایی که سطح حمایت کمتر از انحنای کف پا دارند یا پوشیدن کفش هایی که بسیار تنگ هستند، باشد.
کفش زمانی اهمیت پیدا می کند که فرد مدت زمان طولانی بر روی پاهای خود ایستاده یا فعالیت های ورزشی مثل پریدن انجام دهد. کفش هایی که استفاده می کنیم، باید از پا حفاظت کرده، راحت و نرم باشند. همچنین کفش می بایست دارای سطح مناسب قوس به منظور حمایت از انحنای کف پا بوده و عرض مناسب داشته باشد.
درمان
نحوه درمان درد کف پا بستگی به علت ایجاد درد دارد. در این حالت تشخیص علت درد در مراحل اولیه آن نقش تعیین کننده در انتخاب بهترین روش درمانی برای آن دارد. در صورتی که درد خفیف تا متوسط باشد، بهبود شرایط کفش می تواند به کاهش علائم ایجاد شده کمک نماید. علاوه بر این، گاهی اوقات می توان از داروهای ضد التهاب و مسکن به منظور درمان درد کف پا استفاده کرد. برای مواردی که مشکل ایجاد شده جدی تر باشد، می توان از تزریق استروئید و شوک ویو تراپی به منظور کاهش درد و ورم ایجاد شده و نیز بهبود علت ایجاد درد استفاده کرد.